Þjóðviljinn - 02.09.1975, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 2. september 1975.
MOÐVIUINN
mAlgagn sós'ialisma
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Otgefandi: útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavörðust. 19. Slmi 17500 (5 linur)
Prentun: Biaðaprent h.f.
TVÆR STAÐREYNDIR
Hér i Þjóðviljanum var i siðustu viku
vakin athygli á tveimur mjög sláandi
staðreyndum, sem vert er að leggja á
minnið og koma þær þvert á það mold-
viðri, sem talsmenn rikisstjórnarflokk-
anna og þá ekki sist Framsóknarflokksins
hafa réynt að þyrla upp i öllum umræðum
um kjaramál almennings að undanförnu.
Staðreynd I:
Þjóðartekjur islendinga hækkuðu á
föstu verðlagi um 32% á árunum
1970—1974 (Heimild Þjóðhagsstofnun), og
átti sú hækkun sér stað á árunum 1971,
1972 og 1973, en á siðasta ári stóðu þjóðar-
tekjurnar i stað. A árum vinstri stjórnar-
innar hækkaði kaupmáttur tekna verka-
fólks allmiklu meira en svaraði til hækk-
unar þjóðarteknanna á föstu verðlagi.
Með kjaraskerðingaraðgerðum núver-
andi rikisstjórnar hefur málum hins vegar
verið snúið þannig við á stuttum tima, að
samkvæmt siðustu tölum kjararann-
sóknanefndar var kaupmáttur dagvinnu-
timakaups verkamanna aðeins 23% hærri
en hann var árið 1970, þótt sá arður
þjóðarbúsins, sem kemur til skipta.þ.e.
þjóðartekjurnar á föstu verðlagi hafi á
sama tima vaxið allmiklu meira eða um
32%. Þetta þýðir að ráðherrum og þing-
meirihluta núverandi rikisstjórnar hefur
tekist að eyða svo árangrinum af starfi
vinstri stjórnarinnar að bættum kjörum
almennings, að raungildi teknanna, þ.e.
kaupmátturinn hjá verkafólki og lág-
launastéttum er nú lægri en 1970 sé miðað
við þann heildararð sem kemur til skipta
hjá þjóðarbúinu.
Vegna endurtekinna furðuskrifa Þórar-
ins Þórarinssonar um þessi efni siðustu
daga, er skylt að árétta hér enn, að þegar
Þjóðhagsstofnun gefur upp þær tölur, sem
hér er byggt á um hækkun þjóðartekna á
föstu verðlagi þá er búið að taka fullt tillit
til allra breytinga á viðskiptakjörum á
timabilinu, þar á meðal verðfalls á fisk-
blokk og stórhækkaðs oliuverðs. Allt tal
um, að þarna sé eftir að taka tillit til
hækkaðra útgjalda eða versnandi við-
skiptakjara getur þvi ekki talist annað en
hreinasta rugl, hvort, sem það er borið
fram daglega i dagblaðinu Timinn, eða
annars staðar.
Þegar Þjóðhagsstofnun segir okkur að
þjóðartekjur á föstu verðlagi hafi hækkað
um 32%, þá er það kaupmáttur þjóðar-
teknanna, sem þannig hefur hækkað en,
ekki krónutalan. Við látum krónutöluna
liggja milli hluta en berum saman kaup-
mátt tekna alþýðuheimilanna annars
vegar og heildarkaupmátt þjóðarbúsins
hins vegar, — raungildið i báðum tilvik-
um, og þá er niðurstaðan þessi:
Samkvæmt opinberum tölum Þjóðhags-
stofnunar og Kjararannsóknanefndar hef-
ur kaup verkafólks, sem hlutfall af
heildartekjum þjóðarinnar, verið fært
jafnvel niður fyrir það, sem var i lok
viðreisnarár anna.
Staðreynd II.
Á fyrstu 12 valdamánuðum rikisstjórnar
Geirs Hallgrimssonar hækkaði allt verð-
lag i landinu samkvæmt framfærsluvisi-
tölu um hvorki meira né minna en 54,5%.
Tekjur almennings hækkuðu langtum
minna og þannig var kaupmátturinn skor-
inn niður.
Harðasta gagnrýnin á vinstri stjórnina
var, að hún réði ekki við verðbólguna.
Samt var verðlagshækkunin samkvæmt
mælingu hinnar opinberu framfærsluvisi-
tölu sú sama alls á 33 valdamánuðum
vinstri stjórnarinnar frá þvi hún tók við i
júli 1971 og þar til hún hafði misst þing-
meirihlutann 1. april 1974 —(2—3 mánuð-
um fyrir kosningar) —, sú sama á 33 mán-
uðum þá og á aðeins 12 mánuðum nú.
Með þessar staðreyndir i huga og máske
ýmsar fleiri, hlýtur hann óneitanlega að
hljóma meira en litið falskt þessiháværi
söngur Framsóknarforingjanna um að
einu megi gilda, hvort hægri eða vinstri
stjórn fari með völd i landinu.
Hitt blasir svo við, að það skiptir nánast
sáralitlu máli, hvort Framsóknarflokkur-
inn á aðild að rikisstjórn eða ekki, —
úrslitum ræður, hvort hann stjórnar með
Alþýðubandalaginu eða Sjálfstæðisflokkn-
um.
—k.
KLIPPT...
Gils. Þórarinn.
Auk þess
leggur Þórarinn
til að íhaldið
verði fellt
Gils Guðmundsson, alþingis-
maður, ritar Þórarni Þórarins-
syni, ritstjóra, alþingismanni,
formanni þingflokks, utanrikis-
málanefndar og útvarpsráös
með meiru, vinsamlegt
afmælisbréf i sunnudagsblaði
Þjóöviljans og gerir m.a. sam-
anburð á skrifum Þórarins fyrr
og nú. A ársafmæli rikisstjórnar
ihalds og framsóknar telst Gils
til að Þórarinn hafi skrifað 600
Timadálka alls og fjalli þeir aö
tveimur þriðju hlutum um Al-
þýðubandalagið. Fagnar Gils
þessu að sjálfsögðu og telur
þessa áherslu Þórarins i stjórn-
málaskrifum bera vott um
viðurkenningu Alþýðubanda-
laginu til handa. í lokin óskar
Gils Þórarni og Framsókn aft-
urkomu úr herleiðingu ihaldsins
og biður hann segja Ólafi að
varhugavert kunni að vera að
biða þeirrar stundar að naum-
ast finnist vinstri maður eöa i-
haldsandstæðingur i Framsókn-
arflokknum.
1 greininni minnir Gils á Þór-
arin siðasta áratugs. Þaö er
ekki óeðlilegt að honum sé eftir-
sjá i þeim Þórarni sem hann
lýsir á eftirfarandi hátt:
,,...Þú þarft raunar ekki að
vera neitt hissa á þvi, Þórarinri
minn góbur, þótt illa gangi að
telja mörgum Framsóknar-
manni trú um, að engu skipti
hvort flokkur hans hefur forystu
um rikisstjórn félagshyggju-
fólks eða leiki hlutverk hækj-
unnar i ráðuneyti ihalds- og sér-
hyggjuafla. Er það ekki rétt
munað hjá mér, að i meira en
áratug, frá þvi fyrir 1960 og
fram á mitt ár 1971, skrifaðir þú
ár hvert sæg greina, smárra og
stórra, sem höföu einn og sama
meginboðskap aö flytja (þraut-
seigjan minnti á Cato hinn
gamla): að hvað sem öðru liði
bæri nauðsyn til að hnekkja
veldi Sjálfstæðisflokksins og
fella afturhaldsstjórn hans. Til
þess væri eitt ráö öðru væn-
legra, að efla Framsóknar-
flokkinn og gera honum kleift aö
laða vinnandi fólk sjávar og
sveita og öll raunveruleg vinstri
öfl til samvinnu. Þú sagðir
nokkuð oft aö umbótaöflin ættu
að ráða i þessu landi og gerðir
einatt harða hriö að Alþýöu-
flokknum, sem þú sakaðir rétti-
lega um aö láta afturhaldið nota
sig til óþurftarverka. Ekki held
ég að þú hafir fundið upp nafniö
„ihaldshækja”, en þú notaðir
það rétt eins og hver annar.”
Frystihistu-
pólitíkin
Nú er verið að selja gamalt
nautakjöt á niöursettu verði til
þess aö grynna á birgðum fyrir
haustslátrun. Þeir sem hafa
fjármuni handbæra munu vafa-
laust margir snara út fyrir hálf-
Um eöa heilum skrokki til þess
að geyma i frystikistum sinum.
Það er ekki alltaf athugað i
sambandi við vörusölu á kosta-
prisum að ekki er nándar nærri
allur almenningur svo efnum
búinn að hann hafi peninga um-
fram brýnustu daglegu þarfir.
Það er eins og alltaf sé verið að
refsa þeim sem ekki eiga frysti-
kistu með þvi að selja á niður-
settu verði stuttan tima og að-
eins i stórum stykkjum. Þeir
sem eru þolanlega settir geta
þvi komist ódýrar af en hinir
sem sjá ekki fram úr daglegum
útgjöldum.
Yfirleitt er það svo að verð-
sveiflur koma oftast verst niður
á þeim sem illa eru settir. 1
tímabundnum niðurgreiðslum
hamstra þeir efnameiri — stór-
frystikistueigendurnir — firna-
lega smjör, nautakjöt og annað
sem nægir fjölskyldum þeirra
til viðurværis vetrarlangt.
Hinir, sem ekki hafa fé hand-
bært, halda áfram að kaupa I
smásölu og geta ekki búiö i hag-
inn fyrir næstu verðsveiflu
uppávið.
Spillingin í
borgarkerfinu
Armannsfell h.f. hefur ein-
kennilega sterka þræði inn i
borgarstjórn og embættis-
mannakerfi borgarinnar. Morg-
unblaðið erkur á sunnudaginn
aödraganda þess að byggingar-
félaginu var úthlutaö lóð á horni
Hæðargarðs og Grensásvegar
eins og frægt er orðið.
I frásögn blaðsins kemur
fram að forráðamenn Ár-
mannsfells hafi fyrst lýst áhuga
sinum á þessari lóð undir fjöl-
býlishús. Borgarverkfræðingur
aftók þessa málaleitan en
skýrði þeim frá þvi, aö skipu-
lagsstjóri væri að vinna að end-
urskipulagi lóðarinnar, sem á
aðalskipulagi borgarinnar átti
að vera grænt svæöi, og hefði
hann i huga raðhúsabyggð. Ar-
mannsfell fær þessu næst Vifil
Magnússon til þess að gera
skinulagsuppdrátt af svæðinu
og teikningar af raðhúsabyggð.
A sama tima og þessi tillaga Ar-
mannsfells berst skipulags-
nefnd rekur á hennar fjörur til-
lögu frá Aðalsteini Richter,
skipulagsstjóra, byggða á sömu
grunnhugmynd. Hún er eftir
umfjöllun nefndarinnar send
skipulagsstjóra á ný með ósk
um tæknilegar lagfæringar, og
kemur aftur til skipulagsnefnd-
ar þannig lagfærð, en vel að
merkja undirrituð af Aöalsteini
Richter og Vifli Magnússyni,
arkitekt Armannsfells. Skipu-
lagsnefnd borgarinnar og
Skipulagsstjórn rikisins sam-
þykkja tillöguna og borgarráð
felur skrifstofustjóra borgar-
verkfræðings að útbúa tillögu
um úthlutun lóöarinnar til Ar-
mannsfells h.f. án undanfarandi
auglýsingar. Þar með lokast
hringurinn, þvi Sjálfstæðis-
flokkurinn fer eins og kunnugt
er með meirihluta I borgar-
stjórn.
Þetta er kyndug saga. Hræri-
grautur einkaframtaks, kjörins
valds (meirihluta Sjálfstæðis-
flokksins) og embættismanna-
valds er orðinn svo samsoðinn
að borgarkerfismennirnir telja
sig ekki þurfa aö hafa i heiðri
lágmarksvelsæmi i meöhöndlun
grundvallarreglna. En hvað er
ekki hægt að gera þegar fyrir-
tæki leggur fé i Sjálfstæðishúsið
og borgarstjórinn er fyrrver-
andi lögfræðingur þess og
tengdur inn i stjórn þess?
Ritskoðunar-
tilraun
Þvi er haldið fram i forystu-
grein VIsis i gær að öfgafull við-
brögö formanns Stéttarsam-
bands bænda viö landbúnaðar-
skrifum blaðsins I tiö Jónasar
Kristjánssonar séu ögrun við
frjálsa skoöanamyndun i land-
inu. Hinn nýi ritstjóri blaðsins
heldur þvi fram að deilurnar um
landbúnaöarskrif Jónasar hafi
ekki haft nein áhrif á brottvikn-
ingu hans, og er það að sjálf-
sögöu hæpin skoðun, þvi að for-
ráðamenn i útgáfustjórn Visis
eru sumir umsvifamiklir við-
skiptaaðilar bænda á verslunar-
sviðinu. Það sem ritstjóri Visis
hefur hinsvegar að segja um
opinber afskipti formanns Stétt-
arsambands bænda af þessu
máli er þess eölis, að vert er
fyrir bændur og raunar alla
hugsandi menn að gaumgæfa
það:
„Forystumenn bænda hafa I
raun réttri ekki þolað opinberar
umræður um islenzkan land-
búnað. Um þverbak keyrði þó
fyrir siðustu helgi, er formaður
Stéttarsambands bænda hélt
ræðu á afmælisfundi sambands-
ins á Laugarvatni. Sennilegt er,
aö fáir menn hafi skaöað mál-
staö landbúnaðarins jafn mikið
og formaður Stéttarsambands-
ins i þeirri ræðu.
Sannast sagna var það fremur
kynlegt að velja afmælisfund
sambandsins til þess að afhjúpa
þá gerræöislegu afstööu, að um
landbúnað megi ekki tala nema
i einni tóntegund. Formaður
Stéttarsambandsins lýsti digur-
barkalega yfir þvi, að stjórn
þess hefði látið athuga ýmsa
möguleika til þess að stööva
skrif og umræður, sem ekki eru
lofgjörð um núverandi ástand
og skipulag I landbúnaði.
Að sögn formanns Stéttar-
sambandsins átti m.a. aö stöðva
þessar umræöur með málshöfö-
unum fyrir dómstólum. Þá er
Visi kunnugt um, að stjórn
Stéttarsambands bænda gerði
tilraun til þess á sl. vetri að
koma I veg fyrir opinberar um-
ræður um þessi efni með þvi að
beita flokkspólitískum þvingun-
um. Þessi vinnubrögð eru i full-
kominni andstöðu við það lýð-
ræðislega stjórnskipulag er við
búum viö.” —EKH
... OG SKORIÐ