Þjóðviljinn - 12.08.1976, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 12. ágúst 1976
MOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
(Jtgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Hitstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón meö sunnudagsblaði:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Sími 17500 (5 llnur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
FRAMSÓKN DÆMD ÚR LEIK
Þórarinn Þórarinsson, guðfaðir hægri-
stjórnarinnar, hefur keppst við að sanna
það i Timanum undanfarna daga að
hægristjórnin fylgi i rauninni sömu
stefnu og vinstristjórnin i öllum megin-
atriðum. Þessi kenning Þórarins er til
marks um hans eigin sálarástand; ráð-
herrastól vildi hvorug stjómin veita
honum og þess vegna leggur hann stjórn-
irnar að jöfnu. Áróður Þórarins i þessum
efnum er annars tæplega svara verður;
hann sýnir það eitt að Þórarinn Þór-
arinsson kann enn þá list i áróðurs-
brögðum sem Jónas Jónsson kenndi
honum ungum. ósvifnin er honum hand-
gengnari en nokkur önnur aðferð blaða-
mennskunnar. Hann er siðasti islenski
blaðamaðurinn sem beitir áróðurs-
brögðum sem tiðkuðust á fyrstu áratugum
islenskrar blaðamennsku, og raunar fram
yfir miðja öldina, en eru nú sem betur fer
að verða úr sögunni.
Það nægir að nefna eitt dæmi sem
sannar betur en allt annað þann reginmun
sem er á hægri- og vinstristjórninni,en það
er afstaðan til kjaramála launafólks og
viðskiptamanna almannatry gginganna.
Vinstristjómin setti sér það mark að
bæta kaupmátt launa um 20% frá þvi sem
var 1971. Ennfremur ákvað hún að stefna
að þvi að orlof yrði lengt og að vinnutimi
yrði styttur. Við öll þessi fyrirheit stóð
vinstristjórnin myndarlega. Þá er það
ennfremur til marks um afstöðu vinstri-
stjórnarinnar að á valdatima hennar
bötnuðu kjör aldraðra og öryrkja til
muna; kaupmáttur ellilifeyris og örorku-
lifeyris batnaði um 60%. Eftir að hægri-
stjórnin kom til valda hefur hún skert
kaupmátt allra almennra launa. í fyrstu
hélt hún þvi fram að kaupmátturinn yrði
að skerðast miðað við skerðingu útflutn-
ingstekna. Nú er þvi ekki lengur haldið
fram þvi að útflutningsverðl. mun hækka
á þessu ári um nær 20%. Samt sem áður
hyggst stjórnin enn skerða kaupmátt
launa. Á þessu ári er gert ráð fyrir þvi að
kaupmátturinn verði 3% lakari en á sið-
asta ári. Þá hefur stjómin einnig beitt sér
fyrir stórfelldri skerðingu á kaupmætti
elli- og örorkulifeyris.
Og þannig mætti tina til endalaus dæmi
um þann reginmun sem er á þessum
tveimur rikisstjórnum. Þjóðviljinn gerir
sér þó vel ljóst að slik dæmi munu ekki
nægja til þess að þagga niður i áróðri Þór-
arins Þórarinssonar. Á hann bita aldrei
rök af neinu tagi.
Hitt er fróðlegt að hafa I huga að aðal-
áróðursmaður Framsóknarflokksíns skuli
leggja þessar tvær stjórnir að jöfnu. Það
sýnir i rauninni best hversu litilssigldur
flokkur Framsóknarflokkurinn er — for-
ustumenn hans gera sér ekki einu sinni
ljóst hvar þeir eru staddir, þó að þeir séu
aðilar að rikisstjórnum landsins. Það er
fróðleg heimild um „þriðja aflið”; þegar
allt kemur til alls er það einskisnýtt. Það
getur ekki einu sinni séð mun á þvi að
starfa i rikisstjórn með Alþýðubandalag-
inu eða Sjálfstæðisflokknum i rikisstjórn-
um, hvað þá heldur að forsvarsmenn
þess telji unnt að haga stjórnarathöfnum á
annan veg i rikisstjórn með Alþýðubanda-
laginu en með Sjálfstæðisflckknum. Með
þessum látlausa þráaáróðri Þórarins
Þórarinssonar er hann að dæma Fram-
sóknarflokkinn úr leik sem trúverðugan
bandamann vinstrimanna; framsóknar-
forustuna gildir það einu hvar hún er
stödd i rikisstjórn. Það gildir einu hvar
framsóknarforustan velur sér skipsrúm:
hún hlýðir þeim sem sterkastur er. Þannig
hlýddi hún einnig Alþýðubandalaginu i
vinstristjórninni i ýmsum málum.
—s.
ÞVÍ MIÐUR
Benedikt Gröndal formaður Alþýðu-
flokksins viðurkennir i viðtali við Þjóð-
viljann i gær að flokksstarf Alþýðuflokks-
ins sé nú orðið á framfæri svia. Áður er
komið fram að Alþýðublaðið er nú á fram-
færi Reykjaprents hf., þ.e. bilaumboðsins
Heklu og fleiri slikra fyrirtækja. Þeir
Benedikt og Gylfi halda báðir opinberum
embættum fyrir utan þingmannsstörfin,
Benedikt á að heita forstöðumaður
Fræðslumyndasafns rikisins, Gylfi er pró-
fessor við Háskólann. Þannig má segja að
framfærsla Alþýðuflokksins og forustu
hans sé vel á vegi stödd. Hitt kann að
valda mörgum vinstrimanninum leið-
indum og áhyggjum að þessi flokkur sem
kennir sig við alþýðuna skuli aldrei ætla
að hefjast af sjálfum sér sem róttækur
vinstri flokkur islenskra aðstæðna. Þvi
miður er ekki við miklu að búast af flokki
sem hefur málgagn sitt á framfæri
islenska heildsalaauðvaldsins og flokks-
starfsmennina á útlendu framfæri.
—s.
Benedikt
V arhugaverð
braut
Norrænu verkalýösflokkarnir
greiöa hluta af launakostnaöi
við embætti fræöslufulltrúa Al-
þýðuflokksins, en fram-
kvæmdastjtím flokksins hefur
ekki enn gengiö frá þvi aö hvaö
miklu leyti laun hans veröa
greidd aö utan og hvernig
greiöslan á aö fara fram. Jafn-
framt greiöa norrænu flokkarn-
ir fargjöld þeirra íslensku
Alþýöuflokksmanna, sem sækja
norræna fundi krataflokka.
Þjööviljinn spuröi Benedikt
Gröndal, formann Alþýöu-
flokksins aö þvl I gær, hvort
þetta þýddi, aö Alþýöuflokkur-
inn færi i æ rikara mæli aö
þiggja fé erlendis frá til sjórn-
málaumsvifa flokksins hér á
landi:
„Nei,” sagði Benedikt. „Þaö
er varhugavert aö draga þá
ályktun af þessu. Viö teljum aö
Noröurlöndin hafi hér algjöra
sérstööu þvi verkalýösflokkarn-
ir þar hafa hér ekki neinna
hagsmuna aö gæta. Viö lltum
t.d. allt ööru visi á þaö, ef fé
væri fengiö hingaö til stjörn-
málastarfsemifrá löndum.sem
hér heföu hagsmuna aö gæta.”
Sjálfsagt skákar fram-
kvæmdastjórn Alþýöuflokksins
iþvi skjólinu, aö krataflokkar á
Noröurlöndum séu svo óum-
deildir hér á landi, aö gagnrýni
á fégjafir frá þeim veröi aldrei
mjög alvarleg, eöa tígni áliti Al-
þýöuflokksins. Má vera aö þaö
mat reynistrétt. Þó er ljóstþeg-
ar máliö er athugaö nánar aö
meö ákvöröun sinni leggur Al-
þýöuflokkurinn inn á varhuga-
veröa braut, sem draga veröur
nokkrar ályktanir af.
Pólitisk skilyrði?
Benedikt Gröndal heldur þvi
fram aö norrænir krataflokkar
hafi hér engra hagsmuna aö
gæta. Sú skoöun formannsins
fær varla staöist. Eitt dæmi er
nægilegt til þess aö sýna fram á
aö hún er röng. Þegar vinstri
stjórnin haföi I athugun aö
krefjast þess af bandarikja-
mönnum, að þeir yröu á brott
meö her sinn héöan, mætti sú
stefna talsveröri andstööu á
Noröurlöndum, nema I Finn-
landi. Sérstaklega voru norti-
menn hvumpnir. Þar var þá
kratastjórn i landi, og lét hún
sér ekki nægja aö bölva i hljóöi,
heldur sendi hingaö stóra nefnd
stórþingsmanna undir forystu
Guttorms Hansens, þingforseta
krata, til þess aö hafa áhrif á
skoöanir manna hérlendis. Þeir
Magnús Kjartansson.
Guttorm Iiansen.
tróöu upp á fundum
NATO-stuöningsmanna og
ræddu viö islenska ráöamenn.
Sögur fóru einnig af þrýstingi
bak viö tjöldin á isl. stjórnina
frá norskum og sænskum ráöa-
mönnum, sem voru og eru krat-
ar.
Magnús Kjartansson, þáver-
andi ráöherra, tók þessa ráöa-
menn rækilega til bæna, á þingi
Noröurlandaráös 1973 I Stokk-
hólmi. Deildi hann þar hart á
þann þrýsting sem komiö heföi
frá Noröurlöndum I herstöövar-
málinu og sakaöi norska þing-
menn um afskipti af Islenskum
innanrikismálum. Ræöa þessi
vakti gifurlega athugli og var
um hana fjallaö f öllum fjöl-
miölum á Noröurlöndum.
Þaö er þessvegna ekkert fjær
lagi aö halda þvi fram að pen-
ingastyrkjum frá norrænum
krötum til Alþýöuflokksins fylgi
einhver pólitisk skilyröi, heldur
en frá stórveldunum, og yröi
þaö þó örugglega gert, ef upp
kæmist aö islenskir flokkar
þægju aöstoö t.d. frá Bandarikj-
unum eöa Sovétrikjunum. Sjálf-
ur lætur Benedikt aö þvi liggja
aö ekki sé sama hvaöan silfriö
kemur.
CIA-peningar?
Margt gott má um krata-
flokka á Noröurlöndum segja.
Þaö er þó engin ástæöa til þess
aö láta þaö liggja I þagnargildi,
aö upp hefur komist, aö vest-
ur-evrópskir kratar hafa veriö
duglegir aö koma áfram pen-
ingum frá bandarisku leyni-
þjónustunni CIA til ýmissa mis-
jafnlega huggulegra viötak-
enda. Og kratapeningar eru I si-
felldu sóli milli landa. Þannig
var þaö mikiö hneyksli er
finnskir kratar reyndu aö
smygla peningasummu frá Svi-
þjóö til Finnlands I vetur. Þessi
peningar reynust upprunnir i
Vestur-Þýskalandi. Ahrifamikl-
ir kratar þar neituöu aö segja
hvaöan féö var fengiö og vakti
þaö grun blaöamanna um aö
þeir væru ættaöir frá banda-
risku leyniþjónustunni. Pening-
arnir voru ætlaðir til baráttu
gegn kommúnistum i finnska
Málmiönaöarsambandinu, en
tvisýnar kosningar stóöu þar
fyrir dyrum.
Peningar norrænna krata eru
þvi ekki hafnir yfir alla gagn-
rýni, ef svo mætti aö orði kom-
ast, fremurheldur en fjármunir
frá öörum sterkum peningaaöil-
um.
Óskað
leiðbeininga
Nú er þaö staöreynd aö Is-
lenskir stjómmálaflokkar eru
flestir illa haldnir af stööugum
og langvarandi blankheitum.
Ekki er þvi óllklegt aö þeim
munaöi I aö fylgja fordæmi Al-
þýöuflokksins ef hann kemst
upp meö aö þiggja fé erlendis
frá gagnrýnislitiö. Vandinn
viröist eingöngu i þvf fólginn aö
finna aöila, sem eiga hér engra
hagsmuna aö gæta, en vilja
samt spreöa fé í islenska stjórn-
málabaráttu.
Þessvegnaem þaö vinsamleg
tilmæli til Benedikts aöhann til-
greini hvaöa riki og flokkar þaö
eru sem hafa hér engra hags-
muna aö gæta aö mati Alþýöu-
flokksins. Þaö gæti oröiö góö
visbending fyrir aöra, sem feta
vildu I fótspor hans.
Varla eru riki Efnahags-
bandalagsins hafin yfirallan
grun um aö hafa hagsmuna aö
gæta hér (voru þaö annars ekki
danskir kratar sem komu Dan-
mörku i EBE?). Bandarikin og
Sovétrlkin koma náttúrlega
ekki til greina I þessu sambandi.
En hvaö um Kina, eöa hin óllu-
auöugu arabariki? Er óhætt aö
róa næst á þau miö?
— ekh.