Þjóðviljinn - 24.12.1976, Blaðsíða 25

Jolablað 1976. — ÞJÓDVILJINN — SÍÐA 25
Afturhvarf Emmu Línu
Saga eftir James Thurber
Myndskreyting: Kristján Kristjánsson
Emma Lina virtist i engu frá-
brugðin þeim holdskörpu, mið-
aldra konum, sem bregður fyrir
augu i neðanjarðarbrautinni, eða
yfirdiskinn i einhverri smábæjar-
búðarholu og sem þú gleymir
jafnharðan. Hárið var þunnt og
óbragglegt, andlitið sviplausl og
röddinni hef ég gleymt. Það var
bara rödd. Hún færði okkur með-
mælabréf frá einhverjum kunn-
ingja, sem vissi að við ætluðum til
sumardvalar á Vineyard eyju og
vantaði eldabusku. Við réðum
hana, af þvi ekki var öðrum til að
dreifa og okkur sýndist að hún
myndi duga. Hún kom til okkar á
hótelið i Fertugasta og fimmta
stræti, daginn áður en við ætluð-
um að leggja af stað og við leigð-
um handa henni herbergi til
næturinnar, þvi hún átti heima
einhversstaðar langt uppi i bæ.
Hún sagði að eiginlega ætti hún
að fara þangað og segja upp her-
berginu, en ég sagðist skyldi sjá
um það.
Emma Lina var með stóra,
brúna og skælda ferðatösku og
blendingshund (Bull ternier).
Hann hét Túlli og Túlli var
seytján ára og umlaði og urraði
og hnusaði sinkt og heilagt. En
við þurftum eldabusku og féll-
umst á að leyfa Túlla að fljóta
með, ef Emma Lina annaðist
hann og sæi um að hann þvældist
ekki fyrir okkur. Það hlaut að
verða hægðarleikur, þvi hann lá
kyrr og kumrandi hvar sem
Emma lagði hann frá sér, þangað
til hún tókhann upp aftur. Ég sá
hann aldrei ganga. Emma sagðist
hafa átt hann siðan hann var
hvolpur. Hann var aleigan hennar
i heiminum, sagði hún okkur og
það döggvuðust i henni augun. Ég
var ósnortinn, en fór hjá mér. Ég
Ég skildi ekki hvernig nokkrum
gat þótt vænt um Túlla.
Ég varð ekki andvaka útaf
Emmu og Túlla aðfaranótt dags-
ins eftir að þau komu, en það varð
konan min. Um morguninn sagði
hún mér að hún hefði legið lengi
vakandi og hugsað um eldabusk-
una og hundinn hennar, þvi þau
orkuðu eitthvað undarlega á
hana. Hversvegna, vissi hún ekki.
Þótti þau bara skritin á einhvern
hátt. Þegar við vorum ferðbúin og
þaö var um þrjúleytið um daginn,
þvi við frestuðum hvað eftir ann-
að að láta niður, hringdi ég á
herbergi Emmu, en hún svaraði
ekki. Það var að verða framorðið
og við óróleg, þvi að Fall River
ferjan átti að sigla eftir tvo tima.
Okkur var óskiljanlegt hvers-
vegna við höfðum ekkert heyrt
frá Emmu og Túlla. Og það varð
ekki fyrr en klukkan var orðin
fjögur. Þá var drepið hæversk-
lega á svefnherbergishurðina, ég
opnaði hana og þar voru Emma
og Túlli komin. Túlli i fanginu á
henni hnusandi og hnerrandi eins
og nýdreginn af sundi.
Konan min sagði Emmu að setja
niður i töskuna, þvi að við vær-
um rétt að fara. Emma sagði að
allt væri komið niður i töskuna,
nema rafmagnsviftan og hún
kæmist ekki fyrir.
— Þúþarftenga rafmagnsviftu
á Vineyard, sagði konan min. Þar
er svalt, meira að segja á daginn
og næstum kalt á næturnar. Og
þar að auki er ekkert rafmagn i
bústaðnum, þar sem við verðum.
Emma Lina sýndist i öngum
sinum og hún virti andlit konu
minnar fyrir sér.
— Þá verð ég að finna upp á
einhverju öðru, sagði hún.
Kannski get ég látið vatnið renna
á nóttinni.
Við settumst oæði og störðum á
hana. Um stund heyrðist ekkert
nema andateppusogin i Túlla.
— Hættir hundurinn þessu
aldrei? spurði ég hálfargur.
— O, hann er bara að tala,
svaraði Emma. Hann er alltaf að
tala, en ég skal halda honum i
herberginu minu svo að hann
trufli ykkur ekkert.
— Fer hann aldrei i taugarnár
á þér? spurði ég.
— Hann myndi kannski ónáða
mig á nóttinni, svaraði Emma,
nema af þvi að ég hef rafmagns-
viftuna i gangi og læt ljósið loga.
Hann hefur ekkert hátt, þegar
bjart er, þvi hann hrýtur ekki. Ég
tek einhvernveginn ekki eftir
honum, þegar viftan er i gangi.
Ég set pappaspjald fyrir spaðana
og þá tek ég ekki svo mikið eftir
Túlla. En kannski get ég látið
vatnið i herberginu renna alla
nóttina i staðinn
Ég sagði:
— Humm!
Svo stóð ég upp og blandaði
sjúss handa mér og konunni. Viö
höfðum ekki ætlað að fá okkur
einn litinn fyrr en á ferjunni, en
nú fannst mér það orðið tima-
bært. Konan min þagði yfir þvi
við Emmu, að það var ekkert
rennandi vatn i herberginu henn-
ar á Vineyard.
— Við höfum haft áhyggjur af
þér Emma, sagði ég. Ég hringdi i
herbergið þitt og þú svaraðir
ekki.
— Ég svara aldrei i simann,
sagði Emma, þvi mér verður
alltaf svo hverft við. Svo var ég
þar heldur ekki. Ég fór aftur til
frú McCoy i Sjötugusta og átt-
unda stræti.
Ég lét glasið siga:
— Þú fórst aftur i Sjötugasta og
áttunda stræti i gærkvöldi? át ég
upp.
— Já, herra, sagði hún. Ég
varð að segja frú McCoy að ég
væri að fara i burtu og yrði þar
ekki um tima. Frú McCoy er hús-
eigandinn. Svo sef ég heldur
aldrei á hótelum.
HUn leit i kringum sig i her-
berginu:
— Þau brenna, sagði hún svo.
Það kom i ljós að Emma
Lina hafði ekki einasta snúið aft-
ur i Sjötugasta og áttunda stræti
kvöldið áður, heldur hafði hún
gengið alla leið og borið Túlla.
Hún hafði verið einn eða tvo
klukkutima á leiðinni, þvi Túlli
vildi ekki láta bera sig langt ieinu
ogþessvegna varð hún að stansa
við aðrahverja húsalengju og
leyfa honum að liggja smástund á
gangstéttinni. Og ekki hafði hún
verið fljótari til baka. Svo virtist,
sem Túlli vaknaði aldrei fyrr en
eftir hádegi. Þessvegna var hún
svona sein fyrir. Henni þótti það
leitt. Við hjónin litum hvort á
annað og á Túlla og drukkum i
botn.
Emma Lina var ekki hrifin af
tilhugsuninni um að eiga að fara i
leigubil til hafnarinnar, en eftir
tiu minútna bænir og fortölur
fékkst hún loks inn i bilinn.
— Láttu hann fara hægt, sagði
hún. Við höfðum nægan tima
og ég sagði bilstjóranum að taka
það rólega. Emma var alltaf að
stökkva á fætur og ég að draga
hana niður i sætið aftur.
— Ég hef aldrei áður komið
upp í bil, sagði hún. Hann fer ægi-
lega hratt.
Og af og til gaf hún frá sér mjó
hræðsluiskur. Bilstjórinn snéri
sér við og glotti:
— Þér eruð á grænni grein með
mér, frú, sagði hann.
Túlli urraði að honum. Emma
beið þar til hann hafði snúið sér
undan, hallaði sér að konunni
minni og hvislaði:
— Þeir eru allir i kókaini!
Túlli fór nú að gefa frá sér nýtt
hljóð. Einskonar angistargjamm.
— Hann er að syngja, sagði
Emma.
Hún flissaði undarlega, en and-
litssvipurinn breyttist ekki.
— Ég vildi að þú hefðir sett
skotann, þar sem hægt væri að ná
til hans, sagði konan min.
Hafi Emma Lina verið hrædd
við leigubilinn, þá var hún skelf-
ingu lostin við Fall River ferjuna,
Priscillu.
— Ég held ég treysti mér ekki,
sagði hún. Ég held ég þori ekki
um borð i skip. Ég vissi ekki að
þau væru svona stór.
Hún stóð eins og rótföst á
bryggjunniog faðmaði Túlla. Svo
hlýtur hún lika að hafa kreist
hann fast, þvi hann skrækti. Hann
skrækti eins og kvenmaður. Við
hrukkum öll i kút.
— Þaðeru eyrun, sagði Emma.
Honum er illt i eyrunum.
Að endingu fengum við hana
til að fara um borð og þegar
þangað var komið og inn i far-
þegasalinn, sljákkaði skelfingin.
Svo rak eimblistran upp þrjú
brottf araröskur, sem skóku
Manhattaneyju. Emma Lina
stökk á fætur og hljóp af stað,
sleppti ferðatöskunni (sem hún
hafði neitað að láta i hendurnar á
burðarkarlinum), en hélt utan um
Túlla. Ég greip hana við land-
ganginn. Skipið var komið áf erð,
þegar ég sleppti handleggnum á
henni.
Það tók mig langan tima að fá
Emmu til að fara til klefans sins,
en það tókst að lokum. Það var
innri klefi, en henni virtist standa
á sama um það. Ég held hún hafi
orðið hissa að sjá að hann líktist
venjulegu herbergi og að þar inni
var rúm og stóll og þvottaskál.
Hún lagði Túlla frá sér á gólfið.
— Ég held að þú verðir að gera
einhverjar ráðstafanir vegna
hundsins, sagði ég. Mér skiist að
þeir taki þá og geymi einhvers-
staðar og svo fái maður þá um
leið og maður fer.
— Nei, það gera þeir ekki,
sagði Emma.
Liklega hafa þeirekki gert það
i þessu tilviki. Ég veit það ekki.
Ég lokaði dyrunum hjá Emmu
Linu og Túlla og fór. Þegar ég
kom i okkar klefa, var konan
mina drekka óblandaðan skota.
1 kulinu eldsnemma næsta
morgun,fórum viðmeðEmmu og
Túlla i land i Fall River og svo i
leigubil yfir til New Bedford og
þar umborð i litla áætlunarbátinn
til Vineyard. Hver áfangi var lik-
astui- þvi að verið væri að lokka
bardagafúsan fylliraft út úr næt-
urklúbbi, þar sem hann imyndar
sér að hann hafi verið móðgaður.
Um borð settist Emma á stól og
eins langt úr sjónmáli við sjóinn
og við varð komið, lokaði augun-
um og hélt utan um Túlla. Hún
hafði l'leygt jakka yfir Túlla, ekki
bara til að halda á honum hita,
heldur lika til að koma i veg fyrir
að yfirmenn skipsins tækju hann
af henni. Ég leit inn af þilfarinu
við og við, til að sjá hvað henni
liði. Égsá ekki betur en allt væri i
besta gengi, þar til fimm minút-
um áður en báturinn renndi að
bryggjunni i Woods Hole, eina
viðkomustaðnum á leiðinni frá
New Bedford til Vineyard. Þá
varð 'l'ulli veikur. Eða þvi hélt
Emma að minnsta kostifram. Ég
fékk ekki séð að hann væri öðru-
visi en hann átti að sér. Andar-
drátturinn var eins sjúklegur og
hnökróttur og vant var. En
Emma uppástóð að hann væri
veikur. Hún var með tárin i aug-
unum.
— Hann er alveg fárveikur
hundur, hr. Thurman, sagði hún.
Ég verð að fara með hann heim.
Af þvi hvernig hún sagði
„heim”, vissi ég við hvað hún
átti. Hún átti við Sjötugasta og
áttunda stræti.
Báturinn var bundinn við
bryggjuna i Woods Hole. Hann
var hreyfingarlaus og við heyrð-
um af þilfarinu, skarkalann i
hásetunum, sem voru að taka
flutning um borð.
— Hér fer ég i land. sagði
Emma ákveðin, eða allar götur
með meiri festu en hún hafði sýnt
af sér áður.
Ég útskýrði fyrir henni að við
yrðum komin heim eftir hálftima
og þá yrði allt i himnalagi. Þá
yrði allt aldeilis dásamlegt. Ég
sagði að Túlli yrði þá eins og nýr
hundur. Ég sagði henni að fólk
sendi sjúka hunda út á Vineyard
Framhald á bls. 39