Þjóðviljinn - 24.12.1976, Blaðsíða 39
Jólablaö 1976. — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 39
Berlln brennur : morgun einn var klúbburinn horfinn
kynþátta sem þeir teljast til. En
fullvissa yöur um að þangað
koma ekki aðrir en islendingar.
— Hr.doktor.ég er ekkiaötala
um það. Ég er að tala um svokall-
aða landa yðar, sem standa á
lista sem við höfum undir hönd-
um og eru af óæskilegum kyn-
þætti. Það verðið þér að skilja.
Þeir hafa ekki aðgang að klúbb-
um eða öðrum oþinberum stofn-
unum hér, eins og yður ætti að
vera kunnugt um.
— Þá verð ég að afþakka að
halda fundi i þessu klúbbherbergi
i framtiðinni.
— Við höfum lika athugað þann
möguleika, segir þá helvftis kvik-
indið i simann.
— Það gengur ekki heldur. Þér
hafið pantað þetta klúbbherbergi
fyrir samkomur yðar. Og þess er
sterklega vænst, hr. doktor, að
þér notið það áfram eins og um
var samið.
— Já, en eins og ég sagði...
— Eg veit, þér viljið losna viö
skuldbindingar yðar, en málið er
nú komið i hendur hr. rikisráð-
herrans i Berlins, dr. Göbbels, og
þetta eru hans fyrirmæli, sem
ekki er hægt að vikja frá. Þér
athugið þetta i ró og næði, hr.
doktor. Auf Wiedersehen.
Já, orðið „auf Wiedersehen”
var enn ekki útdautt dengang. Ég
fór heim og braut heilann um úr-
slitakostina. Það kom ekki til
mála að útiloka landa mina
„ekki-ariska”. Hvað þá? Reyna
aðferö rómverska hershöföingj,-
ans Fabiusar „Cunctators” ööru
nafni — að draga allt á langinn':
Þó var ég ekki óhultur með það.
Það var ótrúlegt hve vel utan-
rikisráðuneytið fylgdist með — og
svo tók Gestapó við. Ég var i úlfa-
kreppu. Ég átti áð halda fund
mánaðarlega i þessum klúbbi og
útiloka suma landa mina, sem ég
vildi ekki gera. Og með þessu var
fylgst af ósýnilegum augum. All-
ar hugleiðingar minar enduðu i
kristilegri trú: „Mér leggst alltaf
eitthvað til”. Þannig leið mánuð-
urinn. Að sjálfsögðu bar ég
áhyggjur minar einn. Hingað til
hefur þetta verið mitt leyndar-
mál. Og þó vissi ég, hvað ég
mundi gera. Ég átti við hættulega
en auðtrúa andstæðinga að etja.
Ég hafði mikið að gera, gat verið
veikur. Hvað er hægt að refsa
manni mikið fyrir það? Ef ég
bara lygi fyrir Gestapó? Kæru
vinir, það er ekkert til sem ég
vildi heldur gera en fylgja fyrir-
mælum yðar — en ég hefi verið
lasinn, hef enn ekki náð löndum
minum saman, sumir eru á
förum....
Þettá hefði þó ekki dugað, ég
þekkti mina menn. Þá tók drott-
inn i taumana. Og var þá ekki
seinna vænna. Þriðja nóvember
var stóráras úr lofti á Berlin. Stór
hverfi borgarinnar brunnu.
Næsta dag fer ég þangaö sem
Potsdamergata og Bellevuegata
mætast, en þar var Klúbbhúsið.
Hverfið og húsið ein brunarúst.
Ég sneri heim og hugsaði Drott-
inn tók i taumana.
Borgir brenna —
snjóboltinn bráðnar
Það er ægifögur sjón þegar
stórborgir brenna. Ég hefi reynt
að lýsa þessu i óbirtu kvæði,
„Loftáras á Berlin” þar sem
þessar ljóðlinur standa „Ægifög-
urer borgin, sem núerað brenna,
bústaðir þúsunda eyðast, manna
og kvenna”...
Þessi saga er i raun og veru bú-
in. Forsetinn i Hamborg flúði i
norður og flestir landar i Berlin.
Ég þraukaði þar til ég veiktist 8.
júni 1944 og var fluttur veikur i
september til Danmerkur...
Afturhvarf Emmu Línu
Framhald af bls. 25
til lækninga. En allt kom fyrir
ekki.
— Ég verð að fara með hann i
land hérna, sagði Emma. Ég verð
alltaf að fara með hann heim,
þegar hann verður veikur.
Ég lýsti fyrir henni með fögru
orðskrúði dásemdum Vineyard
eyjar, fallegu húsunum, elsku-
lega fólkinu og undursamlegum
aðbúnaði hunda. En ég vissi að
það var ekki til neins. Ég þurfti
ekki annað en að lita framan i
hana til aö sjá, að hún var stað-
ráðin i að fara i land i Woods
Hole.
— En þú getur ekki gert þetta,
sagði ég hörkulega og hristi hand-
legginn á henni. Túlli urraði
veiklulega.
— Þú ert peningalaus og hefur
ekki hugmynd um hvar þú ert
niðurkomin. Þú ert óralangt frá
New York. Enginn hefur nokkru
sinni komist einn sins liðs frá
Woods Hole til New York.
Húnvirtistekkiheyra tilmín og
lagði af stað upp stigann að land-
ganginum raulandi við Túlla.
— Þú verður að fara alla
leiðina á sjó, sagði ég, eöa þá með
■est og þú átt enga peninga. Ef þú
®tlar að vera svo vitlaus að fara
frá okkur núna, get ég ekki látið
þig fá neina peninga.
— Ég vil enga peninga, hr.
Thurman, sagöi hún. Ég hef ekki
unnið fyrir neinum peningum.
Ég fylgdi henni eftir svolitinn
spöl, þögull og æstur. Svo fékk ég
henni slatta af peningum. Ég
neyddi hana til að taka við þeim.
Við komum að landganginum.
Túlli hnerraði og korraði. Nú sá
ég að augun i honum voru svolitið
rauð og rök. Ég vissi að tilgangs-
laust var að kalla konuna mina á
vettvang, ur þvi heilsufar Túlla
var annarsvegar.
— Hvernig hefurðu hugsað þér
aðkomastheim? kallaðiégá eftir
Emmu Linu, meðan hún þokaðist
niður landganginn.
— Þú ert lengst úti á halanum á
Massachusetts!
HUn dokaði og snéri sér við.
— Við göngum, sagði hún.
Okkur Túlla þykir gaman að
ganga.
Ég bara stóð og horfði á eftir
henni.
Þegar ég kom út á þilfarið, var
báturinn að siga af stað áleiðis til
Vineyard.
— Hvernig gengur? spurði kon-
an min.
Égbandaði hendinni i áttina að
hafnargarðinum. Þarstóö Emma
Lina með ferðatöskuna við fætur
sér og hundinn undir öðrum hand-
leggnum og veifaði til okkar i
kveðjuskyni með lausu hendinni.
Éghafði aldreiséð hana brosa, en
nú brosti hún.
Grétar Oddsson þýddi
Gleðileg jól
Farsœlt komandi ár
Pökkum viðskiptin á liðna árinu
RAFAFL
Vinnufélag rafiðnaðarmanna
V erzlimarmaimaf élag
Reykjavíkur
óskar öllum félögum sinum gleöilegra jóla og góðs komandi árs,
með þökk fyrir liðna árið.