Þjóðviljinn - 09.02.1977, Blaðsíða 4

4 — SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 9. febrúar 1977.
DJOBVIUINN
A/fnlonon vnvínlivmn Gtgefandi: tJtgáfufélag Þjóöviljans. útbreiöslustjóri: Finnur Torfi Hjörleifsson.
iri UlgUgfl iiUiiiuffJi/iUy Framkvaemdast'ióri: Eiöur Bergmann Auglýsingastjóri: Clfar Þormóösson
VPrlcfl/vÓSlhrPvfínonr Ritstjórar:Kjartan Óiafsson Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
VK-r nuiyuoni eyjingur Svavar Gestsson Sföumúla 6. Simi 81333
og þjóöfrelsis. Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson. Prentun: Blaöaprent hf.
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann.
Hvað er
biljón?
Það er að verða mönnum ljósara nú en
löngum áður, að framundan er hér á landi
örlagarik barátta um það, hvort erlent
auðmagn eigi á komandi timum að verða
drottnandi aðili i atvinnulifi á íslandi.
A undanförnum vikum hefur tvennt
orðið til þess, að vekja upp mikla umræðu
manna á meðal og i fjölmiðlum um þessi
efni. Annars vegarvarþar um að ræða ósk-
ir nokkurra hreppsnefnda og sýslunefnda
sem opinberlega hafa látið sig hafa að
panta a.m.k. eitt álver i sina heimabyggð,
og svo hins vegar uppljóstranir Þjóðvilj-
ans um áform fjölþjóðaauðhringsins
Suisse Aluminium um risavaxnar fram-
kvæmdir hér á landi og undirtektir is-
lenskra stjórnvalda i þvi sambandi.
Hér i Þjóðviljanum hefur verið ýtarlega
frá þvi greint, að ráðamenn Suisse
Aluminium hafa lagt fyrir islensk stjórn-
völd áætlun um að standa fyrir nýrri fjár-
festingu á íslandi að upphæð 400-500
þúsund miljónir króna. Þarna er um að
ræða fjárfestingu i áliðnaði og orkuvinnslu
i tengslum við hann. Það var reyndar strax
á árum vinstri stjórnarinnar siðari, sem
ráðamenn Alusuisse ympruðu á slikum
hugmyndum, en þeim var þá að sjálfsögðu
alfarið hafnað af Magnúsi Kjartanssyni,
þáverandi iðnaðarráðherra, en hann gaf
samráðherrum sinum skýrslu um málið,
sem siðan hefur verið birt opinberlega.
Það var hins vegar fyrst eftir stjórnar-
skiptin 1974 að einhver hreyfing komst á
málin, svo sem rakið hefur verið hér i
Þjóðviljanum á undanförnum vikum. Sið-
an Gunnar Thoroddsen settist i sæti iðn-
aðarráðherra hafa fjölmargir viðræðu-
fundir verið haldnir um áform Alusuisse.
Sá siðasti i Reykjavik, þann 4. og 5. nóv.
s.l. og hinn næsti ákveðinn i Sviss á
þriðjudaginn kemur. Þjóðviljinn hefur á
undanförnum vikum birt margvisleg
heimildargögn um þessi mál, gögn sem
með engu móti verða véfengd.
Það er einnig ljóst af þeim pappirum,
sem Þjóðviljinn hefur undir höndum, að á
þessum viðræðufundum hefur ráðagerð-
um Alusuisse engan veginn verið hafnað.
Þvert á móti hafa a.m.k. ýmsir þættir
„Integral” áætlunarinnar hlotið góðar
undirtektir.
Til þess að fólk skilji, hvað i ráðagerð-
unum um risaframkvæmdir fjölþjóðlegra
auðhringa hér felst, þá er i fyrsta lagi
nauðsynlegt að hafa i huga hvað upphæð
eins og 400-500 þúsund miljónir króna
merkir á okkar mælikvarða, en þetta er sú
upphæð, sem áform Alusuisse gera ráð
fyrir i fjárfestingu á íslandi.
Fyrir hálfum mánuði var á það bent hér
i Þjóðviljanum að:
1. Þetta er mun hærri upphæð en nemur
öllu þvi f jármagni, sem nú er bundið i
islensku atvinnuiifi.
2. Þetta er lika mun hærri upphæð en
bundin er i öllum samanlögðum mann-
virkjum i eigu opinberra aðila á ís-
landi.
3. Og þetta er enn mun hærri upphæð en
bundin er i öllum einkafjármunum,
ibúðum, bilum o.s.frv. þeirra 220 þús-
und manna, sem hér búa.
Svona stórtækir eru hinir alþjóðlegu ál-
furstar fyrir okkar hönd.
Enginn lætur sér detta i hug, að nokkur
islensk stjórnvöld muni á allra næstu
árum skrifa opinberlega að fullu upp á
áætlun „Integral” i heild eða aðra álika.
Styrkur fullveldishugmynda er ennþá
nægilegur til að hindra heljarstökk á
morgun.
Hættan er hins vegar sú, að þróun að
vilja alþjóðlegra álfursta gerist i áföngum
á nokkurra ára bili, — máske fárra ára-
tuga.
Sú hætta er mikii og yfirvofandi. Það
verða allir sem gegn henni vilja hamla að
gera sér ljóst og bregðast við í tíma af
manndómi og skynsamlegu viti. Ella
kunnum við að standa i þeim sporum einn
dag, að engin leið sé lengur til baka. Sjálf-
ur lifsþráðurinn hafi verið slitinn.
Við vitum að flest riki Vestur-Evrópu
eru nú þegar komin i Efnahagsbandalag
Evrópu. Innan Efnahagsbandalagsins er
flutningur milli landa á fjármagni og
vinnuafli algerlega frjáls. Slíkt þola stór-
þjóðir svo sem þjóðverjar, bretar og
frakkar, og halda þó hlut sinum. A íslandi
með 220 þúsund ibúa fær sjálfstætt þjóð-
riki þvi aðeins staðist, að allt forræði i at-
vinnulifi landsins sé i okkar eigin höndum.
Værum við i Efnahagsbandalagi
Evrópu, þá þyrftu hinir aljóðlegu fjár-
málamenn hvorki að spyrja kóng eða
prest áður en þeir fly ttu hingað biljónirnar
sinar og settu okkur niður við kvarnirnar.
Hættan vofir yfir.
Undankomuleiðin er aðeins ein, — sú að
efla okkar eigið atvinnulif, ekki sist is-
lenskan iðnað, og ljá erlendum auðherrum
einskis fangstaðar, hvorki I bráð né lengd.
Svör okkar verða að vera heil, en ekki
hálf. k
Njósnamálin
enn
Margir veröa til aö leggja orö i
belg vegna njósnamála sovéskra i
Noregi þessa daga. Einn þeirra er
Markús örn Antonsson borgar-
fulltrúi, sem skrifar opnu um þau
mál og islenskar hliöstæöur i Visi
i fyrradag. Þar lætur hann aö þvi
liggja aö Þjóöviljinn og vinstri-
sinnar vilji neita þvi aö rússnesk
njósnastarfsemi eigi sér staö hér-
lendis. Islenskum sósialistum
hefur aö sjálfsögöu aldrei dottiö i
hug, aö neita þeirri starfsemi eöa
annarri hliöstæöri, enda vita
þeir mætavel aö þeir sjálfir eru
eitt helsta viöfangsefni skoöana-
njósna hér á landi. Annaö mál er,
aö þaö væri hollt áhugamönnum
um njósnir ef þeir reyndu aö
koma sér niöur á þaö hverséu hin
islensku leyndarmál sem vernda
þarf og hvernigmegi aö þvi fara.
Annars er hætt viö aö allir mæli-
kvaröar týnist I almennri tauga-
veiklun.
Spéhræðslan
Markús örn segir aö „þjóöar-
rembukommar” á Þjóöviijanum
hafi haft þann siö aö reyna aö
gera njósnamál hérlendis skop-
leg. Þvi miöur höfum hvorki viö
né aörir þurft á neinni skopgáfu
aö halda I þvi sambandi — aö
Meö ýmsum hetti má skjóta á
Albanlu en meina Kina.
minnsta kosti hefur bófahasarinn
I kringum sum slik mál haft ótvi-
ræöar spaugilegar hliöar. En
Markús örn hefur komiö auga á
mjög alvarlegar hliöar þessa
máls, eins og hann lýsir í eftir-
farandi setningu:
„Sumir embættis- og stjórnmála-
menn eru enn viökvæmir fyrir þvi
sem stendur i Þjóöviljanum.
Kannski er þaö þess vegna sem
öryggismál Islenska rikisins, þar
á meöal eftirlit meö starfsemi
erlendra sendiráöa hér á landi,
hafa veriö fullkomlega vanrækt”.
Markús örn heröir svo á siöar i
greininni meö þvi aö saka
forystumenn Sjálfstæöisflokksins
um vanrækslusyndir stórar I
þessum efnum.
Alvörumál
Nú erum viö Þjóöviljamenn
engu skárri en aörir biaöamenn
aö þvi leyti, aö viö viljum gjarna
imynda okkur aö áhrif okkar séu
mikil og merkileg. En samt hefur
okkar „alkunnu sjálfumgleöi”
aldrei dottiö I hug, aö viö værum
þvilik ofurmenni, aö Islenskir
„embættismenn og stjórnmála-
menn þori ekki aö gera þaö sem
þeim rétt þykir i „öryggismálum
islenska rikisins” af einberum
ótta viö aö Þjóöviljastrákar kunni
aö glotta út i annaö munnvikiö.
Viö hljótum þvi aö vera alveg
sammála Markúsi Erni I þvi, aö
slikt hugleysi og slik spéhræösla
ýmissa helstu ábyrgöarmanna
þjóöarinnar sé gjörsamlega óviö-
unandi. Því hvernig I ósköpunum
á aö vera hægt aö trúa þeim
mönnum fyrir hagsmunum
tslands i viöskiptum og utanrikis-
málum i flóknum viöræöum I
Briissel, Moskvu, Genf, London
og Washington, sem hafa fyrir-
fram kiknaö i öllum hnjáliöunum
fyrir einu Islensku dagblaöi af
sex ? Þetta er mál sem sannar-
lega þarf aö lita alvarlegri augum
en þeir horfa meö báöir til
samans, Markús Orn og van-
rækslusyndarinn Geir Hallgrims-
son.
AB
— Fátt segir af rannsókn scnditækjamálsins svonefnda, enda var hdn látin falla niður af dipiómatlskum
ástæðum.
Sér Iðggœslan
við útlendum
njósnurum?