Þjóðviljinn - 21.05.1977, Blaðsíða 11

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 21. mal 1977
Laugardagur 21. mai 1977 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 11
IEIMSOKN I
LIPPSTÖÐINA
áriö áöur og veitu- aukning
um 80% á sama tíma
ALÞYÐUBANDALAGIÐ OG ISLENSK ATVINNUSTEFNA
Ef sólin skin skreppur starfsfólk frystihússins gjarnan útfyrir i kaffitimanum þó aö hann sé ekki langur.
Þessar konur voru ómyrkar I máli viö gestina og sögöust vera orönar óþolinmóöar að blöa eftir aö eitthvaö
færi nú aö gerast niöri á Loftleiöahóteli.
S
Utgerðarfélag Akureyrar
Framhald af bls. 9.
um 130-170 kr. á timann viö
bónusgreiðslur sögðu forstjórarn-
ir okkur.
Vinna i frystihúsinu var bæði
mikil og stöðug alit sl. ár. Yfir-
leitt var unnið sex daga vikunnar
og oft til kl. 11 á kvöldin. Aðeins
munu hafa fallið úr 6-7 laugar-
dagar allt það ár. Sömu sögu er
að segja það sem af er þessu ári.
Unnið er alla laugardaga einnig
nú og eftirvinnan mikil.
Fólkiö er óþreyttara
Við spurðum forstjórana
hvernig yfirvinnubannið kæmi
við reksturinn. Þeir sögðu að öll-
um afla hefði tekist að bjarga enn
sem komiö væri og einnig minnt-
ust þeir á að svo virtist sem af-
köst manna ykust eftir að yfir-
vinnan féll niður. — Fólk er
óþreyttara, sögðu þeir og vinnur
þá betur. Annars tóku þeir fram
að ekki þyrftu þeir að kvarta yfir
vinnusvikum, allir legðu sig fram
og væru ekkert aö slóra. Þaö er
heldur ekki að undra þar sem
bónusinn er annars vegar og á
göngu okkar um salinn þar sem
um 200 manns voru að vinna,
flest konur, gátum við ekki annað
séð en allir væri iðnir eins og bý-
flugur.
Margar konur vinna hálfan
daginn og sumar þeirra hafa bætt
við sig vinnu eftir að yfirvinnu-
bannið tók gildi og á það að sjálf-
sögðu lika sinn þátt i þvi að allt
gengur sinn vanagang.
Vilja ekki missa bónusinn
Við ræddum við nokkra starfs-
menn i frystihúsinu um vinnuna,
launakjör og bónusfyrirkomulag-
ið Langflestir fá greitt eftir
bónuskerfi og töldu flestir það al-
veg nauðsynlegt og vildu alls ekki
láta fella hann niður. Kaupið væri
svo lágt ef bónusinn kæmi ekki til
viðbótar. Hins vegar heyrðum við
lika þær raddir að bónusfyrir-
komulagið hefði sinar slæmu hlið-
ar og ekki væri vanþörf á þvi að
taka það mál allt til rækilegrar
endurskoðunar.
Hér er ekki rúm til að fara frek-
ar út i þá sálma en e.t.v. munum
við gera það siðar i þættinum
Vinnan og verkafólk hér i blaðinu.
—hs.
Á fimmtudag og föstu-
dag í siðustu viku heim-
sóttu þingmennirnir Ragn-
ar Arnalds, Lúðvik Jóseps-
son og Stefán Jónsson og
Eðvarð Sigurðsson þrjú
stór fyrirtæki á Akureyri.
Með í förinni var starfs-
maður Verkalýðsmálaráðs
Alþýðubandalagsins Bald-
ur óskarsson svo og blaða-
maður og Ijósmyndari
Þjóðviljans. i þessari grein
verður sagt frá tveimur
þessara fyrirtækja,
Slippstöðinni h.f. og
Utgerðarfélagi Akureyrar
h.f. en i næstu viku verður
væntanlega greint frá
heimsókninni í verksmiðj-
ur Sambands ísl. sam-
vinnuféla. á Akureyri,
Gefjun, Heklu, Iðunni og
Sútunarverksmiðjuna.
Leiðsögumenn okkar um skipa-
smiðastöðina voru þeir Gunn-
ar Ragnarsson framkvæmda-
stjóri, Stefán Reykjalin stjórn-
arformaður og Ingólfur Sverris-
son starfsmannastjóri.
grunnfl'óturinn er 4000 ferm. og
hluti þess er á tveimur hæðum.
Skrifstofurnar, tæknideildin og
trésmiðaverkstæðið eru I öðru
myndarlegu húsi skammt frá og
auk þess á stöðin bragga, þar sem
smiðaðir eru bátar út timbri.
Ingólfur starfsmannastjórf
sagði okkur að alltaf ykist notkun
stáls við skipasmiðina en þeir
skipasmiðir af gamla skólanum,
sem vanir voru að nota timbrið
ættu erfitt með að breyta til og
þarna i bragganum var aidraður
bátasmiöur að smiða forkunnar-
fagran og vandaðan bát úr
timbri.
Ágætt mötuneyti.
Aðbúhaður verkafólks er til
hreinnar fyrirmyndar i fyrirtæk-
inu. I aðalhúsinu er mötuneyti
þar sem seldar eru heitar máltið-
ir i hádeginu við mjög lágu verði.
Máltiðin kostar aðeins 200 kr. en
að sögn Gunnars Ragnars kostar
hráefnið nú 300 kr. á máltiðina.
Fyrirtækið kostar auk þess vinn-
una við matreiðsluna og leggur
til húsnæðið ókeypis. A sl. ári var
kostnaðurinn vegna mötuneytis-
ins rúmar 6 milj. Gunnar Ragn-
ars framkv.stjóri sagöi að um
þetta atriði hefði veriö rætt við
starfsfólkið og væri yfirleitt litiö á
var 20% aukning á vinnuafli en
hin 20% áttu rætur að rekja til
meiri yfir- og eftirvinnu en árið
áður.
Nýsmíði dregst saman —
Viðgerðir aukast.
Að sögn Gunnars Ragnars
framkvæmdastjóra eykst yfir-
vinna stöðugt og er það stjórn-
endum fyrirtækisins mikið
áhyggjuefni. A s.l. ári voru unnar
80 þús. yfirvinnustundir, en það
Jafngildir vinnu 40 manna i eitt
ár. Ástæðan fyrir allri þessari
yfirvinnu er að verkefnin hlaðast
upp og oft eru þau þess eðlis'að
þau þola enga biö. T.d. er skip
tekiö i slipp og er ætlunin aö mála
það aðeins en síöan kemur i ljós
að siglingamálastjórnin gerir
kröfur um margskonar aðrar lag-
færingar og'þá verður að vinna að
þeim bæði fljótt og vel svo að
næsta skip komist að.
Þrátt fyrir þokkalega afkomu
Slippstöðvarinnar á hún viö ýmsa
örðugleika að etja eins og aðrar
skipasmiðastöðvar i landinu. Ný-
smiði skipa dregst stöðugt saman
en viðgeröir aukast. Fram að sið-
asta ári voru nýsmiðarnar meiri-
hluti af starfseminni en þá snerist
dæmið viö og viðgerðirnar urðu
58% vinnunnar en nýsmfðarnar
Fiskveiðasjóð
og
verður að efla
Akureyrarbær á 54%
Slippstöðin h.f. er stærst sinnar
tegundar hér á landi og var stofn-
uö 1952. Hún er að meirihluta i
eign ríkisins en eignaraðild þess
er 54%. Hlutaféö er 83 miljónir,
þar af á rikið 45 milj., Akureyrar-
bær 30 milj. Eimskip h.f. 2 milj.
og ýmsir aöilar afganginn. Eignir
Slippstöðvarinnar eru nú eitthvað
um 1000 milj. þar af 800 milj. i
húseignum. Húsiö þar sem skipa-
smiðin fer fram er griðarstórt,
þetta sem smávegis hlunnindi við
starfsmenn, en þær raddir heyrð-
ust lika að eðlilegra væri aö fólk
borgaði fullt fyrir matinn og
fengju e.t.v. kauphækkun á móti.
Starfsemi Slippstöðvarinnar er
i örum vexti og er afkoman allgóö.
þrátt fyrir vissa örðugleika i
rekstrinum. Hækkun rekstrar-
hagnaðar milli ára 1975 og 1976
var tæpar 65 milj. og veltuaukn-
ing á sama tima 80% og fram-
ieiðsluaukninginvarö 40%, þar af
fóru niður 135%. Afgangurinn, 7%
voru ýmis smærri verk.
Sitja ekki við sama borð
Innlendar skipasmíðastöðvar
standa þannig höllum fæti og fá
ekki þá fyrirgreiðslu hjá stjórn-
völdum landsins sem nauðsynleg
er til að þessi nauðsynlega at-
vinnugrein geti þróast eðlilega.
Þeir sem láta smiða fyrir sig skip
i Noregi fá 80% andvirðisins að
láni en ekki nema 67% hjá inn-
Frá Dráttarbrautinni á Akureyri
lendum skipasmiöastöðvum. tJt-
geröarmenn velja að sjálfsögöu
hagkvæmustu viöskiptin og þessi
þróun er þjóðhagslega mjög
óhagkvæm, en það er eins og
„kerfið” átti sig ekki á þessu, eins
og Gunnar Ragnars komst að
orði. Eitt brýnasta hagsmunamál
þessarar iðngreinar er þvi að
Fiskveiðisjóður og byggðasjóður
verði efldir svo að innlend skipa-
smiði leggist ekki hreinlega nið-
ur.
A árinu 1976 var lokið við smlði
M/B Guðmundar Jónssonar GK-
475 fyrir Rafn h.f. i Sandgeröi og
hefur skipið reynst mjög vel enda
hiö fullkomnasta skip sinnar teg-
undar á landinu. Nýsmiðar fyrir
Þórð Óskarsson á Akranesi og
Útgerðarfélag Dalvikinga h.f.
hafa hins vegar ekki gengið eins
vel af áðurnefndum ástæðum.
Verið er að endurhanna smiði
togara af svipaðri gerð og Guð-
mundur Jónsson fyrir Magnús
Gamalielsson á Ólafsfirði og
stendur til aö afhenda hann I
oktober 1978.
Aðstaða til viðgerða er ekki
fyrir hendi nema á sumrin og
sagöi Stefán Reykjalin stjórnar-
formaður að nauðsynlegt væri að
geta tekið sVipin 1 'hús til' víð-
geröa á vetrum. Eins og nú er
eru árstiðasveiflurnar miklar og
t.d. neyddist Skipasmiðastöðin i
vetur til að taka að sér verkefni
frá Kröflu.
ÍSLENSKI
JWa-ATVINNU _
^gSSTEFNA |
Þarf að búa betur að járn-
iðnaðinum.
— Við viljum helst komast hjá ■
þvi að taka þannig verkefni að I
okkur, sagði Gunnar, fyrirtækið ■
er skipasmiðastöð fyrst og fremst ■
en við urðum að gera þetta til aö
halda öllum verkhópum gang- I
andi. Og það er einmitt styrkur •
okkar að hér höfum við alla verk- I
hópa sem þarf til aö smiða og ■
gera viö skip, en hitt er annað mál •
að búa þarf miklu betur að járn-
iðnaðinum. Vinna við hann er I
erfið. Hákon Hákonarson formað- •
ur Félags járniðnaðarmanna tók i
sama streng og sagði að ekki væri y I
von til aö menn færu út i þessa iðn ■
nema kjör þeirra væru stórbætt. * I
Slippstööinni helst sérlega vel á , I
fólki og er 85% starfsliðsins fast-
ráðið en starfsmenn eru alls 240.
— Þetta er mikill kostur sagði
Gunnar og við reynum lika aö
laöa til okkar fóik og gera vel við
það. Hér er ágæt aðstaða til fé-
lagslifs. t salnum þar sem mötu-
neytið er hittist fólkið að jafnaöi
og rabbar saman eða gerir sér
annað til skemmtunar. Auk þess
heldur stjórn fyrirtækisins fundi
með starfsmönnum 2-3 á ári.
Ingólfur starfsmannastjóri var
sammála og sagði að mikið lif
væri i félagsstarfinu. Starfs-
mannafélagiö rekur t.d. verslun
eöa pöntunarfélag þar sem fé-
lagsmönnum eru seldar allar al-
gengar nýlenduvörur á góðu verði
og var veltan á siðasta ári milli 14
og 15 miljónir. Þá er félagið að
reisa tvo sumarbústaði i landi
Ærlækjarsels i Axarfirði og var i
fyrrasumar farið um svo til
hverja helgi að vinna við bygg-
ingarnar, allt i sjálfboðaliðsvinnu
að sjálfsögðu.
Það er augljóst að mestu erfið-
leikar skipasmiðaiðnaðar á Is-
landi nú eru hin gifurlegu skipa-
kaup erlendis frá og þau eru
greinilega farin að segja til sín i
verkefnaleysi skipasmiðastöðv-
anna.
En þrátt fyrir þetta eru stjórn-
endur Slippstöðvarinnar á Akur-
eyri bjartsýnir og þeir eru að
hýggja á frekari umsvif og stækk-
un stöðvarinnar.
Þurfum
álver
engnn
Við þurfum engar álverksmiöj-
ur, sagöi Stefan Reykjalin en það
þarf að efla þá sjóöi sem lána til
skipasmiöa. Og við eigum ekki að
flytja arðinn úr landi. Það stend-
ur okkur lika fyrir þrifum að
skortur er á vinnuafli og eins og
við vorum aö tala um áðan er
skorturinn einkum I járniönaöin-
um. —hs.
Baldur Óskarsson ræðir við tvær konur sem eru að flaka grálúðu.
Aðstaðan fyrir starfsmenn er öll til fyrirmyndar I Skipasmlðastöðinni. t mötuneytinu er seldar mjög ódýrar máltfðir f hádeginu.
A myndinni sést hvar nokkrir starfsmenn hafa tyllt sér niður I setustofuhorninu og spjalla viö Stefán Jónsson, alþingismann,yfir
kaffibolla. Myndir: gel
Gunnar Ragnars framkvæmdastjóri sýnir gestunum Hér er verið að hreinsa togarann Gylli frá Flateyri. Við vérkið eru not-
teikningar af togara sem verið er að smiða fyrir Magniis aðar kraftmiklar háþrýstidælur en stutt er siðan þær voru teknar f
Gamalielsson á ólafsfirði notkun.