Þjóðviljinn - 21.11.1978, Blaðsíða 2

2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriftjudagur 21. névember 1978
Samþykkt Framkvœmdaráðs:
SORPHIRÐAN
endurskipulögð
Forsiöa fyrra heftis skyrslunnar
um sorphirÐu i Reykjavik.
Adda Bára Sigfúsdóttir er for-
maöur Framkvæmdaráös og
sagöi hún i samtali viö Þjóövilj-
ann aö þessi hagræöing væri i
raun fyrsta verkefni Fram-
kvæmdaráösins.
Fyrir lá mjög ýtarleg athugun
starfsmanna borgarverkfræöings
á málinu, sagöi Adda, greinar-
gerö I tveimur bókum, sem út
komu I mars i vor. Um þessa
skýrslu haföi ekkert veriö sinnt
þar til Framkvæmdaráö var
stofnaö, og tel ég þetta vott um aö
full þörf hafi veriö fyrir ráöiö, og
er þess fullviss aö þaö mun sýna
sig enn frekar á komandi mánuö-
um.
1 skýrslunni kemur fram aö
sorphiröa i Reykjavik er mjög
dýr en áætlaöur kostnaöur áriö
1978 er um 600 miljónir króna. !
henni eru einnig borin saman ým-
is atriöi i sorphreinsun hér og ná-
grannasveitarfélögunum og einn-
ig er greinargerö um sorphreins-
un i nokkrum erlendum borgum.
Þá er einnig i skýrslunni yfirlit
um mismunandi möguleika á frá-
gangi og hugsanlegri nýtingu
sorpsins.
Þaö sem vekur sérstaka athygli
viö lestur skýrslunnar er aö hér f
Reykjavik eru miklu færri ibúar
um hvert sorpilát, þ.e. sorpilátin
eru hlutfallslega allt of mörg og
allt of mikill kostnaöur kemur á
hvern ibúa, þegar Reykjavik er
borin saman viö nágranna-
sveitarfélögin, eins og sjá má á
meöfylgjandi töflu.
— Hvernig greiöa menn fyrir
þessa þjónustu?
Þaö er mjög mismunandi
hvernig greiösla á sorphiröu-
kostnaöi fer fram og hvernig
sorptunna, eins og menn reka sig
á ef þeir lita i kringum sig I bæn-
um, en þaö er i rauninni ekkert
sem ýtir á menn aö draga úr
þessum fjölda.
T.d. eru nú i Reykjavik 20 tunn-
ur eöa fleiri á 29 stööum og þessi
mikli fjöidi iláta skapar mikla ó-
hagræöingu eins og liggur i aug-
um uppi. Ekkert er greitt sér-
Gámar eins og sá sem sést hér lengst til vinstri koma I staft margra
smærri tunna.
verkfræöings leggja til i fyrr-
greindri skýrslu er aö horfiö veröi
aö þvf aö nota plasttunnur i staö
þess aö nú eru smiöaöar stáltunn-
Adda Bára Sigfúsdóttir, formaft-
ur Framkvæmdaráös.
Eins og fram kemur f
frétt annars staðar í blað-
inu í dag, standa nú fyrir
dyrum skipulagsbreyting-
ar í sorphirðu i borginni. Á
fundi Framkvæmdaráðs f
síðustu viku var samþykkt
með 4 atkvæðum vinstri
manna í ráðinu tillaga um
þessi mál, en 3 fulltrúar
Sjálfstæðisf lokksins sátu
hjá við afgreiðslu málsins.
Samþykktin var síðan send
borgarráði, en endanleg
afgreiðsla er í höndum
borgarstjórnarinnar.
Nýskipan sorphreinsunar-
mála sem Framkvæmdaráö
samþykkti I siöustu viku felur I
sér:
• Aö keyptar veröi 2000 plast-
tunnur á hjólum, 240 litra og
500 plasttunnur á hjólum 120
Htra.
• Aö smiöi 175 litra stáltunna
veröi hætt.
• Aö húseigendum verfti fram-
vegis seld öll litil sorpilát (240
I. og minni)
• Aö gámar 1100 I og stærri
veröi leigöir til notkunar bæöi
viö ibúöarhús og atvinnuhús-
næöi.
• Aö tekiö veröi upp sérstakt
hreinsunargjald sem miöist
viö fjölda iláta, þannig aö
húseigendur meti sjálfir
hvaöa fjöldi og gerö hentar
best. Hreinsunardeiid annist
sölu iláta, sem veröi seld á
kostnaöarveröi.
• Aö húseigendum veröi kynnt
nýskipan þessara mála meö
dreífíbréfi.
• Aö bónuskerfiö i hreinsunar-
vinnunni veröi endurskoöaö i
samráöi viö starfsmenn meö
tilliti til þessara skipulags-
breytinga
• Aö vinnutimi veröi breytileg-
ur og tryggt veröi aö tæming
iláta fari fram einu sinni i
viku eftir næstu áramót.
• Aö ákvæöi byggingasam-
þykktar og úthiutunarskil-
málar lófta verfti endurskoft-
aftir hvaö varftar sorpgeymsl-
ur.
hann er borinn uppi. Hér I
Reykjavik er þessi þjónusta
greidd af óskiptu fé borgarbúa, en
i hluta bæjarins koma þó inn ein-
hverjar leigutekjur, vegna þess
aö þar eru sorpilát leigö út.
Greiösla sem hver og einn innir af
hendi meö þessum hætti er ekki á
neinn hátt tengd þeim kostnaöi
sem er viö sorphiröuna frá viö-
komandi aöila.
Aö minu mati er þetta þjónusta
sem greiöa ber fyrir i hlutfalli viö
afnot, þar sem þarfirnar eru
mjög mismunandi. Sumsstaöar
viö fyrirtæki er óhemju fjöldi
staklega fyrir aukatunnur eöa
aukalosun.
— Hvaöa tillögur um úrbætur
koma fram i skýrslunni?
Þar sem mjög mikiö sorp safn-
ast fyrir er bent á þá leiö aö hag-
kvæmara og ódýrara veröi aö
taka upp notkun á gámum, og siö-
an er lika hægt aö vinna aö þvi aö
þaö séu ekki óþarflega margar
tunnur viö ibúöarhús. Þá getur
veriö mikil hagræöing f þvi aö
tunnurnar séu auöveldari I meö-
förum en þær eru nú, og aökoman
aö þeim greiö.
Þaö sem starfsmenn borgar-
ur og sums staöar eru notuö oiiu-
föt.
Þeir leggja einnig til aö stefnt
veröi aö þvi aö nota gáma þar
sem þvl veröur viö komiö og tek-
inn veröi upp sá háttur á greiöslu
vegna sorphiröu aö sérstakt gjald
veröi innheimt fyrir hvert ilát.
Þaö mun vera rétt metiö aö
siikt gjald muni veröa hvati til
þess aö ekki veröi notuö óþarflega
mörg ilát. Ég trúi þvi ekki aö
Reykvikingar þurfi svo marg-
falt fleiri ilát en fólk i nágranna-
sveitarfélögunum, en i Kópavogi
,og á Seltjarnarnesi er sérstakt
hreinsunargjald á hverja ibúö.
Meirihluta framkvæmdaráös
fannst þessar tillögur skynsam-
legar og þvi lögöum viö til aö I
fjárhagsáætlun næsta árs veröi
gert ráö fyrir sorphiröugjaldi aö
upphæö 4.500 krónur fyrir þær
tunnur sem núna eru, þ.e. stál-
tunnurnar, en fyrir litlar plast-
tunnur, sem viö vonumst til þess
aö fá framleiddar hér innan lands
hiö fyrsta veröi þaö 3000 krónur.
Þetta eru upphæöir sem flesta
munar ekkert um aö greiöa, en þó
vonast menn til aö ekki veröi
greitt aö óþörfu, þ.e. aö menn séu
ekki meö 4 tunnur ef 2 duga. A
þennan hátt myndu á næsta ári
innheimtast um 200 miljónir
króna, eöa þriöjungur kostnaöar-
ins I ár.
Gert er ráö fyrir aö gjaldiö
standi undir 25% af sorpsöfnunar-
kostnaöi viö ibúöarhús, þar sem
menn eiga Ilátin sjálfir, en 90%
viö atvinnuhúsnæöi. Þegar um
leigöa gáma er aö ræöa er’miöaö
viö aö gjaldiö standi undir leigu
og 20% sorpsöfnunarkostnaöar og
viö fbúöarhús og 85% viö atvinnu-
húsnæöi. Aö sjálfsögöu veröur
auövelt aö undanþiggja þá hús-
eigendur sem ekki hafa aörar
tekjur en elli- og örorkulifeyri
þessu gjaldi, rétt eins og fast-
eignagjöld þeirra eru lækkuö,
sagöi Adda Bára aö lokum.
—AI
Umræður um Félagsmálastofnun og Breiöholtsútibúiö:
Fjárhagsadstod fer 47
milj. fram úr áætlun
Mikil þörf er á endurskipulagningu
stofnunarinnar, sagði Guðrún Helgadóttir
Eins og f ram hef ur kom-
ið í fréttum neituðu starfs-
menn í Breiðholtsútibúi
Félagsmálastofnunar að
greiða út fé til skjólstæð-
inga stofnunarinnar fyrr í
þessum mánuði. Urðu
nokkrar umræður um
þessar aðgerðir starfs-
fólksins og f járhagsvanda
Félagsmálastof nunar í
borgarstjórn s.l. fimmt-
dag, og hóf Davið Oddsson
umræðuna.
Guörún Helgadóttir, sem sæti
á í Félagsmálaráöi svaraöi
spurningum Daviös og geröi
grein fyrir aödraganda málsins.
Guörún tók undir meö Daviö aö
fjárhagsvandi borgarinnar væri
vissulega áhyggjuefni, ekki sist i
sambandi viö félagslega aöstoö,
en fjárhagsaöstoö félagsmála-
stofnunar er nú komin um 47
miljónir fram úr áætlun ársins.
Sagöi hún hinn nýja meirihluta i
Félagsmálaráöi, en Geröur Stein-
þórsdóttir er formaöur ráösins,
hafa I hyggju aö hefja sem fyrst
nokkra endurskipulagningu á
stofnuninni og væri undirbúning-
ur þess hafinn.
S.l. sumar, meöan fjárhagur
borgarinnar var hvaö verstur var
skoriöaf daglegum fjárveitingum
til Félagsmálastofnunar sem
nam 2,9 miljónum króna eöa
50.000 krónur á dag. Guörún sagöi
aö háö heföi veriö erfiö barátta
um aö fá þetta fé til baka og aö
Félagsmálaráö heföi itrekaö
samþykkt kröfur sinar þar um.
Svo langt var komiö, sagöi Guö-
rún, aö 1 miljón heföi þegar veriö
greidd og samþykkt haföi veriö i
borgarráöi aö geiöa eftir-
stöövarnar 1,9 miljónir, fyrir 1.
desember n.k. Mér er til efs,
sagöi Guörún, aö starfsmenn
heföu gripiö til þessa ráös og aö-
geröa ef þeir heföu vitaö hvernig
máliö stóö, en þar sem félags-
málastjóri var ekki viölátinn kom
upp e.k. sambandsleysi milli
félagsmálaráös og starfsfólksins,
þannig aö þaö viröist ekki hafa
vitaö af þessari ákvöröun.
Bak viö þetta er þó ekki aöeins
þessi saga um fjárhagserfiöleika *
stofnunarinnar, sagöi Guörún,
sem valda starfsmönnum hennar
ómældum erfiöleikum I starfi,
heldur finnst þeim aö starfiö sé
um of fólgiö I þvi aö greiöa fé til
skjólstæöinga og leysa úr vanda
þeirra til bráöabirgöa, en of lltiö
tækifæri gefst til langtima aö-
geröa og þess aö hjálpa fólki til
sjálfsbjargar.
Ég skil hversu óþolandi þaö er
fyrir starfsfólk aö sitja uppi meö-
samþykktir okkar I Félagsmála-
ráöi um ákveönar fjárveitingar,
en veröa siöan aö velja og hafna
mönnum, þar sem nægilegt fé
fyrir samþykktunum er ekki i
kassanum, sagöi Guörún. Ég
vona aö úr þessu leysist hiö
fyrsta. Okkur er væntanlega öll-
um ljóst aöfrumþarfir mannsins,
veröa aö sitja fyrir öllu ööru,
jafnvel þótt fjárhagserfiöleikar
borgarinnar séu miklir þá veröur
aö uppfylla þessar þarfir. Ég legg
áherslu á mikilvægi þess aö
endurskipuleggja starf Félags-
málastofnunar enda leysa
skyndiaögeröir meö smápening-
um frá degi til dags engan vanda.
Markús örn Antonsson tók
næstur til máls og fjallaöi um
„frumhlaup” starfsmanna Breiö-
holtsútibúsins. Markús tók fram
aö engum i Félagsmálaráöi heföi
veriö kunnugt um aögeröir
starfemannanna fyrirfram og aö
formanni ráösins hafi veriö
ókunnugt um þær daginn eftir,
þegar áfélagsmálaráösfúnd kom.
Hann sagöi aö aögeröirnarheföu
veriö tilkynntar yfirmanni
fjölskyldudeildar og skrifstoíú-
stjóra Félagsmálastofnunar, en
þar sem félagsmálastjóri var
fjarverandi haföi þaö ekki fariö
lengra.
Markús sagöi nauösyn á aö
Ihuga vandlega þaö sem gerst
heföi og einnig hvernig bregöast
skyldi viö slikum uppákomum,
annaö hvort I þessari stofnun eöa
öörum borgarstofnunum.
Þá vék hann aö þvi sem hann
taldi mjög ámælisvert framferöi,
aö afhenda mönnum dreifibréf I
staö peninga. Þá sagöi hann aö
ýmsum heföi veriö afhentur vél-
ritaöur listi meö nöfnum borgar-
fulltrúa og fulltrúa I Félagsmála-
ráöi og mönnum bent á aö snúa
sér til þessara aöila. Taldi
Markús þaö vitavert framferöi aö
blanda sk j ól s t æ öi n g u m
stofnunarinnar á þennan hátt I
innanhússmál Félagsmála-
stofnunar.
Viö sem sæti eigum I Félags-
málaráöi höfum gert eindregnar
samþykktir i sama anda og
starfemennirnir, sagöi Markús,
en eftir sem áöur er þessum aö-
geröum beint gegn okkur. Ég get
verið sammála Guörúnu Helga-
dóttur I þvi aö frumþörfum
manna veröi aö fullnægja, en þvi
miöur þá var þaö svo aö jafnvel
þótt nokkrar fjárhæöir væru til
staöar i útibúinu, þá var skrúfaö
fyrir alla aöstoö. Þarna komu
einstæöar mæöur meö börnin
sveltandi heima, en þeim var vis-
aö á braut. Þaö er vitavert fram-
feröi, sagöi Markús, þegar ein-
hverjir peningar eru til, aö neita
aö greiöa úr slikum erfiöleikum.
Framhald á 14. siöu