Þjóðviljinn - 03.12.1978, Qupperneq 4

4 StÐA - ÞJOÐVILJINN Sunnudagur 3. desember 1978
Nokkrar línur til SVAVARS GESTSSONAR viöskiptaráðherra
Að heita Filippía en
kalla sig Hugrúnu
Svavar minn góður.
Ég má til með að rispa þér
fáeinar llnur. Bæöi er að mér
finnst hlýða að vinnufélagi þinn
um árabil óski þér til lukku með
embættiö og þá ekki slður með
þau ágætu launakjör, sem þvl
fylgja, og eins hitt aö ég er ekki
frá þvl, að ég eigi ögn vantalað
við þig. Auðvitað ætti ég aö beina
þeim orðum til forystu Alþyðu-
bandalagsins sem sllkrar, en ég
kýs nú fremur aö hafa þennan
háttinn á, enda llt ég á þig, og
vona að þú misvirðir það ekki við
mig, sem eins konar samnefnara
þeirrar fwystu. Þetta er eigin
lega svipuðuppákoma hjá mér og
hjá Múhameð forðum, úr þvl að
fjallið fékkst ekki til að koma til
hans, varö hann núttúrlega aö
fara til fjallsins. Og úr þvl að
ykkur láðist, einhverra hluta
vegna.aðleitaráðahjá alþýðunni
I landinu, þegar þiö voruð að
makka við Benedikt og Ólaf um
þessa stjórnarmyndun og kusuð
fremur að gera þaö mál að for-
ingjaákvörðun, þá er einsýnt að
alþýðan verður aö koma til
ykkar.
Ólíkt hafist
þið að
Jósep minn Stalln ritaði á sin-
um tima, I ágætis hugvekju:
„Það má skoöa sem lögmál að
bolsévikkar eru ósigranlegir, á
meðan þeim tekst að varöveita
tengsl sin við meginþorra
alþýðunnar. Og hins vegar þarf
ekki annað en þeir sllti tengsl sín
við fjöldann og grotni niður I
skrifstofumennsku, til þess að
þeir veröi algerlega áhrifalausir
og einskis megnugir”. (Jósep
Stalln: ,,Um mistök I flokks-
starfi”. Moskva 1937). Hann var
nú aldrei með neina tæpitungu,
gamli maðurinn. Mér finnst að
þið ættuö að lesa orö Stallns
þarna I foringjaráðinu fyrir sunn-
an og þiö ættuö raunar aö gera
meira, þið ættuð aö varöveita
þau. Þú mátt að sjálfsögðu ekki
taka þessa tilvitnun mlna I Jósep
Stalin svo, að ég sé aö gera þvl
skóna að náinn, pólitlskur
skyldleiki sé með ykkur Alþýöu-
bandalagsmönnum og rússnesku
bolsévlkkunum hé heldur með
formanni Alþýðubandalagsins og
tittnefndum aðalritara bolsé-
vfkkanna.
Ekki þar fyrir, mér verður
stundum hugsað til oröa gamallar
konu vestan af Fellsströnd,
þeirra er hún sagði viö okkur
foröum tlö, að I hvert sinn er hún
heyrði góös manns getiö, dytti sér
I hug Jósep Stalln og Bjarni frá
Vogi. En þetta er nú önnur saga.
Til lltils heföum viö hérna fyrir
vestan setið árum saman við
pólitlskar „sögur og ljóð”
Kjartans Ólafssonar, ef okkur
þætti sagan af þeim slðarnefndu
góð og færum að villast á þeim og
hinum fyrrnefndu. Þetta voru
öfgamenn svo kreddufastir og
blánkir pólitlskt, að þeir komu
ekki auga á neina aðra leiö, til að
gera sóslalismann að veruleika I
heimalandi slnu, en leiö
harðvltugrar stéttabaráttu og
Eftir
Ólaf Þ.
Jónsson
vitavörð
byltingar. Allir vita hvernig fór,
þeir tóku framleiðslutækin með
valdi af lögmætum eigendum
þeirra, kapitalistunum. Margur
sllkur hafði þó sýnt fádæma
dugnað og eljusemi, beinllnis lagt
nótt viö nýtan dag, til að eignast
þetta, meira að segja höfðu
margir hverjir lagt svo hart að
sér, að þeir gátu ekki borgað
neina skatta. Eða þá bráðlætiö
hjá mönnum við að komast yfir
þessar eignir, þeir bókstaflega
gerðu byltingu og breyttu skipu-
laginu til þess arna. Eins og það
hefði nú ekki mátt gera þetta I
smá áföngum og friði og ró.
Svona flaustur kunni auðvitað
ekki góöri lukku aö stýra og þetta
gat ekki leitt til annars en aö
bolsévlkkarnir komu á hjá sér
„alræði öreiganna”.
Það er afskaplega óflnt skipu-
lag, þar sem verkamenn,
sjómenn, bændur, aö ógleymdum
vitavörðum, segja einfaldlega
„rlkiö þaö er ég” og allir sólkon-
ungar eru lagðir niöur. Þetta
finnst Kjartani afleitt, enda kall-
aði hann það „tuggu” I frægri rit-
smlö, sem birtist I Þjóöviljanum i
fyrra, um það leyti sem hann var
að byrja að hita sig upp, fyrir
kosningabaráttuna. Reyndar
hrökk út úr manni vestur I Dýra-
firði aö loknum lestri þessarar
greinar: „A þessum stað reis
Islensk örbyrgð hæst”. Þessi
maöur er einn af þeim, sem
mundi hagnast á þvl aö tekið væri
upp „alræöi öreiganna”, hann er
verkamaðurog þess vegna tökum
við hann ekki alvarlega.
Semsagt, hjá Alþýöubandalag-
inu hafa allir hlutir „annan
róm” en hjá bolsévikkunum
forðum. Af þessu leiðir aö
sóslalismi ykkará fátt sameigin-
legt með sóslalisma þeirra.nema
nafnið og leið ykkar að markinu
er jafnframt vörðuð allt öörum
kennileitum, heldur en leiö
þeirra. M.ö.o. I stað stéttabar-
áttu, byltingar og alræðis
öreiganna hjá þeim, stéttasam-
vinna, umbætur og alræði
borgaranna hjá ykkur. 1 staö
byltingarstefnu marxismans hjá
þeim, þingræðisstefna
sósialdemókratismans hjá ykkur.
Þessu tvennu getur enginn ruglaö
saman.
Niðurrifsöfl og
ábyrgðarleysi
En tökum nú annaö tal um sinn.
Andskoti sem þaö hvarflaði lltiö
aö mér austur I Neskaupstað,
sumarið 1966, þegar við, ásamt
meö Jóni Hannessyni og Olfi
Hjörvar, vorum að rlfa niöur
gömlu pakkhúsin frá velmektar-
dögum Sigfúsarverslunarinnar,
og stóöum að verki loknu „yfir
höfuösvörðum auövaldsins I
plássinu”, að það ætti fyrir þér að
liggja aö verða ráðherra og það
aöeins tólf árum slöar. Ekki hefur
maður veriö mikill mannþekkjari
I þá daga. Annars var þetta
dýrlegt sumar, boöuöum orðið,
klárt og kvitt, slteruðum I
klasslkerana og leiðtoga flokksins
okkar (þessa með langa nafnið)
jöfnum höndum og byltingin var á
næsta leiti. Þaö gat ekki dregist
öllu lengur aö alþýöan I landinu
færi að skynja slnn vitjunartlma
og gengi milli bols og höfuðs á
auðvaldsfordæðunni. Gárungarn-
ir kölluöu okkur .jniðurrifsöflin”
og það var llf I tuskunum fyrir
austan og slldinni ausið látlaust á
land. Nógu gaman væri svo sem
að dvelja lengur við þetta sumar,
en af skiljanlegum ástæðum er
það ekki lengur gerlegt hér.
Þótt getég ekki stillt mig um að
minna þig á smáatvik, sem þarna
geröist. Við sáum I Þjóöviljanum
okkar að einn af „flokksforingj-
um” hafði ritað hjartnæma
minningargrein um gamlan
skyrtunasista, sem þá var
nýdauöur. Þetta þótti okkur
nokkuð langt gengið og ekki hægt
aö sitja þegjandi undir. Harðorð
mótmæli voru þvl samin I skyndi,
gegn þvi að blaðiö væri notaö til
svo herfilegrar iöju; þvl væri
fjandans nær aö berja á auövald-
inu. Skjaliö var slðan undirritað
af okkur fjórum og Guðrúnu og
Helgu, öll fullgildir félagar I
flokknum sáluga, og sent,
express.til framkvæmdanefndar.
Ég væri vísast búinn að gleyma
þessu atviki ef það hefði ekki
dregiö örlltinn dilk á eftir sér.
Stuttu seinna, þá vorum við
öll komin „suður”, geröi
framkvæmdastjóri flokksins mér
orð um að finna sig. Er fundum
okkar bar saman veitti hann mér
allþungar ákúrur fyrir þetta til-
tæki, sem hann kallaði mikið
„pólitlskt ábyrgöarleysi”.
Uppljómaður
garður
Ég hef lúmskan grun um að þú
hafir fengið sams konar tilkall og
tekiö ábendinar framkvæmda-
stjórans alvarlega, alténd rekur
mig ekki minni til að þú hafir
nokkurn tima sýnt af þér
„pólitískt ábyrgöarleysi” siöan.
Þeir, sem með völdin fara, hafa
ávallt talið „pólitlska ábyrgðar-
tilfinningu” mikiö gæfumerki
einkum hjá ungum mönnum, og
reynt að vonum að hygla þeim I
nokkru, sem henni eru gæddir. Þá
talentu, sem þér var faliö að
varðveita forðum, faldir þú ekki i
jöröu, heldur skilaöi tveimur I
fyllingu tlmans. „Húsbóndi hans
sagði viö hann: Gott, þú góöi og
trúi þjónn. Yfir litlu varstu trúr,
yfir mikið mun ég setja þig. Gakk
inn til fagnaöar herra þlns”.
(Matt. 25). Og sá fögnuöur er ekki
svo lltill. Þessa dagana verður án
efa mörgum starsýnt á „uppljóm
aöan garð” Alþýðubandalagsins,
þar sem húsum ræður Lúðvik
Jósepsson vlsitölumeistari, „sem
hefur Austfjarðarhafnir”. Þar
fara líka greinilega fram einhver
veisluhöld, og þótt ekki heyrist
þaðan „symfón og salterlum”,
svo sem frá garði Hinriks Muller
rentumeistara, þess er hafði
Austfjarðarhafnir, kvöldiö, sem
þeir Jón Hreggviðsson og Jón
Marteinsson borguðu „fyrir sig
með gullinu góöa I Kristínar
Doktors Kjallara þeir áttu meira
að segja nógan afgang til að
komast I hóruhús”, þá er vlst aö
„á kvöldin heyrast þar kynja-
hljóö”. Ekki örgrannt um aö
„Eddukórinn”. leggi þar eitthvaö
af mörkum. En fleira er breytt
frá kvöldinu þvl; I stað lim-
fagurra aldintrjáa rentu-
meistarans fyrrum, getur nú aö
llta stórgripafjöld I varpa visi-
tölumeistarans. Ungir eldis-
gæöingar, klipptir og kembdir og
altygjaöir, frlsa þar ólmir og
bryðja járnmélin, viðbúnir aö
taka sprettinn. Ekki undrunar-
efni I sjálfu sér, en vindgangurinn
og rassaköstin I gömlu bleikálóttu
trússaklárunum á hlaðinu vekur
meiri furðu og þá ekki slður
hversu vel þeir eru framgengnir
eftir langa innistöðu.
Blönduð kæfa
En ekki meira af llkingarmáli.
Lúðvlk Jósepsson er, sem sagt,
búinn aö m ynda rikisstjórn handa
ykkur og fleirum, meira að segja
„vinstri’-stjórn, eins og hann og
þiö kallið þetta fyrirbæri. Þaö
þykir mér afar hraustlega mælt,
svona álíka eins og að heita
Filippia og kalla sig Hugrúnu :
Einhvernveginn hef ég fengiö það
inn I höfuöið, að ef framkvæma á
vinstri stefnu sé bráðnauðsynlegt
aö hafa til þess vinstri menn. Og
þér að segja, mér finnst
vera alltof fáir vinstri menn I
þessari rfkisstjórn, já, alveg
sárafáir. Aö minum dómi gefur
samsetning hennar ekki mikið
tilefni til að bera sér I munn
þessi orð, „vinstri” stjórn. Satt
best. að segja yrði ég ekkert
mjög hissa, þótt þessari rlkis-
stjórn tækist að koma óorði á alla
vinstri stefnu og ekki bara um
landiö allt, heldur llka I út-
ISLENSKAR GATUR, SKEMMT-
ANIR, VIKIVAKAR OG ÞULUR
\ær oprjotanm heimildir um tomstundagaman
og skemmtun islendinga á liðnum öldum.
Kjögur Ijósprentuð bindi frá
siðustu aldamótum i samantekt
Jóns Árnasonar og ólafs
Daviössonar. Alls um 1400 blaö-
siöur. Bók sem engir uppal-
endur mega án vera, s.s.
foreldrar, kennarar. fóstur o.fl.
\erð I bandi til félagsmanna
12.000.-kr. + sölusk.
\'erö i bandi til utanfélags-
manna 15.000.- kr. + sölusk.
Hið íslenska bókmenntafélag
Pöntunarseðill
fcg óska inngöngu I Hiö
islenska bókmenntafélag.
Sendiö mér „tslenskar^
gátui . skemmtanir.
vikivakaog þulur'^^fl
\ K‘‘Sn
■ ^póstki-ö^^
Niöurrifsöflin I Neskaupstað: Ólafur, Jón, (Jlfur, Svavar.