Þjóðviljinn - 21.12.1978, Qupperneq 3

Fimmtudagur 21. desember 1978 ÞJÓÐVlLIINN — StÐA 3
Sigurjón Pétursson;
ARFURINN
Þaö hefur tekiö Sjálfstæöis-
flokksmenn i borgarstjórn
Reykjavikur langan tima aö finna
sér fótfestu i stjórnarand-
stööunni. Til þess ber margt.
Fjárhagsstaöa borgarinnar,
þegar þeir skildu viö, var meö
þeim hætti, aöþeir kususem allra
minnst um þau mál aö ræöa.
Erfitt var einnig aö gagnrýna
framkvæmdir eöa framkvæmda-
röö á yfirstandandi ári, þar sem
unnið var eftir fjárhagsáætlun,
sem þeir höföu sjálfir samiö.
Þegar fjárhagsstaöa borgar-
innar kom i ljós eftir kosningar,
voru engir valkostir fyrir nýjan
meirihiuta um þaö hvaoá
framkvæmdir skyldi minnka og
hverju fresta. Fyrir kosningar
haföi flest-allt veriö það ramm-
lega bundiö meösamningum aö á
miöju sumri varö aö fresta öllum
ósamningsbundnum verkum og
auk þess aö leita samninga viö
verktaka um frestun á samnings-
bundnum framkvæmdum. Þrátt
fyrir stórfelldan niöurskurö i
sumar varö þó einnig aö taka
óhagkvæm erlend lán til aö láta
enda ná saman.
örlitiö reyndu Sjálfstæöis-
flokksmenn aö hafa uppi tilburöi
til gagnrýni og andstööu i
sambandi viö ákvaröanir I launa-
málum borgarinnar. Þaö tókst þó
ekki hönduglegar en svo, aö þeir
skömmuöust bæöi yfir þvi aö ekki
skyldu greiddar fullar visitölu-
bætur þegar i staö á öll laun og
yfir þvf, aö meö stórfelldum
launahækkunum væri veriö aö
stefina fjárhagsstööu borgarinnar
i voöa.
Þaö er loks nú, þegar liöur aö
áramótum aö Sjálfstæöisflokks-
menn viröast hafa fundiö sér
slagorö, sem þeir ætla aö hafa aö
leiöarljósi i stjórnarandstööu. Og
loks þegar þeir fundu slagorö
fundu þeir reyndar tvö frekar en
eitt.
Þaö fyrra og sýnu vinsælla er
„Þeir standa ekki viö stóru
oröin”, og hiö seinna, sem raunar
er fengiö aö láni úr landsmála-
baráttunni, er „skattpiningar-
flokkar”.
Og nú þegar umræöur um
fjárhagsáætlun Reykjavikur-
borgar fyrir næsta ár fara aö
hefjast munu þessi slagorö veröa
óspart notuö og studd ýmsum
dæmum. Og vissulega er auövelt
aö finna dæmin. Nær alla tekju-
öflunarmöguleika, sem Reykja-
vikurborg hefur, veröur aö nýta
aö fullu næsta ár, og þrátt fyrir
þaö, mun stefna vinstri flokkanna
i borgarmálum ekki markast eins
skýrum dráttum og æskilegt væri
og vænta mætti, þegar horft er til
aukinna tekna i krónutölu.
Þess vegna er rétt aö draga
fram örfáar staöreyndir um
fjárhag borgarinnar og þann arf
er vinstri flokkarnir tóku viö á
miöju þessu ári. Fjárhagsáætlun
borgarsjóös hljóöar upp á 24.000
miljónir króna. Af þeim fara
17.000 miljónir i rekstrargjöld.
Enn hefur ekki unnist timi til aö
gera þá úttekt á rekstri borgar-
stofnana, sem ákveöin var i
samstarfssamningi meirihluta-
flokkanna,enda tekur slik úttekt
langan tfma og þess er tæpast aö
vænta aö hún skili skjótum
árangri. Rekstrargjöldin eru þvi
beinn kostnaöurviö þaö kerfi sem
Sjálfstæöisfiokkurinn byggöi upp.
Af þessum rekstrargjöldum
fara 559 miljónir króna eingöngu I
aö borga vexti sem eru bein
afleiöing af fjármálaóstjórn
Sjálfstæöisflokksins.
Iönadarráöuneytíd um ástæður
verðhækkunar á sementí
Rekstrar-
stöövun var
yfirvofandi
Meö bréfi dags. 16. ágúst 1978
fór stjórn Sementsverksmiöju
rikisins fram á 20% hækkun á út-
söluveröi sements i samræmi viö
þaö. t bréfi Sementsverksmiöj-
unnar eru helstu ástæöur fyrir-
hækkuninni taldar vcra:
1. Hækkun oliuverös
2. Hækkun raforkuverös
3. Ný lög um 3% jöfnunargjald af
innfluttum iönaöarvörum
4. Hækkun launagreiöslna vegna
visitölubóta
5. Gert er ráö fyrir aö erlendur
gjaldeyrir hækki um 17.5% og
er reiknaö meö þeirri hækkun á
innflutning til áramóta.
Erindi þetta var ekki afgreitt
fyrir stjórnarskiptin um mánaöa-
mótin ágúst-september.
Eftir aö svonefnd gjaldskrár-
nefnd, sem fjalla á um gjaldskrár
opinberra fyrirtækja, haföi veriö
skipuö var erindi þessu vísaö til
hennar meö tillögu iönaöarráöu- (
neytisins um aö heimiluö yröi
15% hækkun sementsverös frá 1.
nóv. s.l.
Gjaldskrárnefnd samþykkti i
lok október aö gera ekki tillögu
um gjaldskrárbreytingu aö sinni.
1 desember uröu enn verulegar
kostnaöarhækkanir hjá verk-
smiöjunni s.s. vegna hækkunar
oliuverös og launahækkana.
Var nú svo komiö aö fyrirsjáan-
legur var halli á; rekstri Sements-
verksmiöjunnar og tap á hverju
seldu tonni nam nokkrum þús. kr.
Um miðjan desember var útlit
fyrir aö reksturinn myndi stööv-
ast um 20. desember ef ekkert
yröi aö gert. Oliuafgreiösla haföi
veriö stöövuö og oliubirgöir voru
aöeins fyrir hendi til nokkurra
daga.
Iönaöarráöuneytiö lagöi á-
herslu á aö máliö yröi leyst meö
20% veröhækkun til verksmiöj-
unnar.
Sementsverö hefur hækkaö
einu sinni siöan samkomulagiö i
júni 1977 var gert.
Hækkun þessi um 30% gekk I
gildi 12. april s.l. Kom hún þvi
til framkvæmda utan þess
tima sem kveöiö var á um i
samkomulaginu frá júni 1977
um aö opinberar veröhækkanir
skuli einungis koma til á siö-
ustu 10 dögunum áöur en fram-
færsluvisitala er reiknuö út.
Af hverju
hefur engum dottið
þetta í hug fyrr?
Hr. Lúövik Jósepsson
formaður Alþýöubandalags
Reykjavik, 20. desember 1978
Tilefni þessa bréfs er viðtal,
sem birtist viö þig i Þjóðviljan-
um 1. nóvember s.l. um fjár-
lagafrumvarpiö, en þar sagöir
þú m.a. orðrétt: „Loforð hefur
hins vegar veriö gefiö um þaö aö
viö afgreiöslu frumvarpsins
veröi tekinn upp nýr tekjuliður,
sem samsvarar þessari tolla-
lækkun og sem myndi þjóna
þvi, aö vernda islenskan iönaö I
samkeppni viö innfluttar vör-
ur”.
Nú eru aöeins nokkrir dagar
þar til tollalækkunin tekur gildi
og um leiö skertist samkeppnis-
staöa innlends iðnaöar veru-
lega. Þaö er skoöun min, aö at-
vinnuöryggi þúsunda iðnverka-
fólks sé stefnt i voöa.
Ég vildi þvi spyrja þig hvaöa
nýr tekjuliöur, sem samsvarar
tollalækkun, veröi tekinn upp
viö endanlega afgreiöslu fjár-
laga, sem þjónar þeim tilgangi
að vernda islenskan iönaö i
samkeppni viö innfluttar vörur,
eins og þú orðaöir þaö i fyrr-
nefndu viötali.
Vænti svars frá þér viö fyrsta
tækifæri.
Viröingarfyllst,
Björn Bjarnason
fyrrverandi formaöur
Landssambands iðnverkafólks.
Björn Bjarnason: Atvinnuöryggi
þúsunda iönverkafóiks er stefnt
i voöa vegna tollalækkunarinn-
ar innan nokkurra daga.
OSRAM kynnti á Photokina í haust fyrsta leifturljósið
sem samtimis getur lýst myndefnið beint og óbeint, sem
gefur mýkri og betri myndir án skarpra skugga. Nýj-
ungin er spegilhús, sem skiptir leiftrinu. Þú getur valið!
Lýsing beint, óbeint eða hvorutveggja.
Fyrirliggjapdi i fimm útgáfum með leiðitölu frá 12 — 32
miðaðvið DIN 21 filmur. Fjórar gerðir með snúanlegu
spegilhúsi, ein tegund án.
Sigurjón Pétursson.
Til eignabreytinga á aö verja
tæpum 7.000 miljónum króna á
næsta ári. Mjög margt fellur
undir liöinn eignabreytingar. Til
dæmis falla undir þann lið
afborganir af lánum, sem ýmist
voru tekin af fyrrverandi
meirihluta eöa eru bein afleiöing
af stjórnhans (lániö i sumar), og
nema þessar afborganir á næsta
ári 1.120 miljónum króna. Þannig
veröa afborganir og vextir af lán-
um sem greiöa veröur á næsta ári
1.679 miljónir króna.
Taprekstur af SVR eru áætlað-
ar 750miljónir króna oger þó ekki
gert ráö fyrir neinum breytingum
á rekstr i eöa bættri þjónustu, sem
full þörf væri þó á. Aætla veröur
fyrir auknum vanskilum á næsta
ári tæpum 1000 miljónum króna,
sem ekki veröa til annarra
framkvæmda.
Af þessum 7000 miljónum króna
eru meö þessum hætti þvi farnar
2.870 miljónir króna.
En arfur Sjálfstæöisflokksins
birtist 1 fleiru, og ætlar þvi miöur
aö endast lengi.
Þegar núverandi meirihluti tók
aö ræöa um þau verkefni, sem
hann vill beita sér fyrir og láta
koma tilframkvæmdá á næsta ári
kom i ljós, aö fyrrverandi
meirBiluti var búinn aö binda
meö verksamningum eöa öörum
bindandi samþykktum rúmar
3000 miijónir króna i
framkvæmdir á næsta ári.
Svigrúm meirihluta borgar-
stjórnar er því litiö. Þau tvö
meginverkefni, sem hann vill
beita sér fyrir, atvinnumál og
bygging dagvistunarstofnana, er
ekki meöal þeirra þátta, sem
Sjálfstæöisflokkurinn haföi gert
bindandi samninga eöa
samþykktir um.
Þaö er ljóst, aö næsta ár fer
einnig aö mestu I þaö verkefni aö
rétta viö fjárhag borgarinnar og
koma honum á traustan grund-
völl eftir óráösiu siöasta kjörtima-
bils. Til þess þarf ekki aðeins aö
nýta œkjustofna borgarinnar aö
fullu, heldur þarf einnig aö gæta
aöhalds og sparsemi.
Opiö bréf til Lúðvíks
Hver verður samkeppnis-
vernd iðnaðarins?