Þjóðviljinn - 26.01.1979, Blaðsíða 9

Föstudagur 26. janúar 1979. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 9
örninn á reynslusiglingu á Afjorden i Noregi, og eins og sjá má er aðeins 1 segl, svo-
nefnt rásegl,á bátnum
Sigmund Kvaloy afhendir Reykjavikurborg örninn. Til vinstri stendur þáverandi
borgarstjóri, Birgir isl. Gunnarsson.
Stefán Jónsson, alþingismaður:
Svo skömm
okkar megi
hætta að vaxa
/ O / / %
ar íra an
Bréf til borgaryfirvalda
Bréf það sem hér birtist var lagt fram í borgarráði
Reykjavíkur s.l. þriðjudag, og vísað þaðan til um-
sagnar Hinriks Bjarnasonar, framkvæmdastjóra Æsku-
lýðsráðs Reykjavíkur.
Tildrög bréfsins, sem ritað er af Stefáni Jónssyni
alþingismanni, er hvarf gúmbáts úr norska tein-
æringnum Erni, sem Reykvíkingar þágu að gjöf frá
Noregi á þjóðhátíðarárinu 1974.
„Ég leyfi mér að vlkja til nýrr-
ar borgarstjórnar erindi fornu og
svo litlu að furðu sætir hversu
vansæmd vor Islendinga getur
hafa vaxið mjög af þvi. En það
hef ég fyrir satt að mörg hinna
stóru trjáa hafi sprottið upp af
litlu korni.
Sumarið 1974, rétt i jaðar lýð-
veldishátiöarinnar, sigldu Norð-
menn hingað til lands tveimur
teinæringum, sem þeir létu smiða
af svonefndri „Arfjarðargerð”
Þetta voru áhugamenn um ís-
landsmál, en þó sérstaklega um
vistfræði og baráttu Islendinga til
verndar auðlind hafsins. Skyldi
hvor bátur um sig vera imynd
varöskips frá Noregi, og áminn-
ing um þaö aö ekki þyrftum við
véltækni, ef allt um þryti, eða oliu
til þess að sækja sjóinn ef næg
væri manndáðin til þess og þekk-
ingin á hinni fornu list að smiða
haffær skip og stýra þeim.
Þar er skemmst af að segja að
örninn leggur að bryggju i Reykjavikurhöfn eftir velheppnaða siglingu
yfir hafið.
annan bátinn gáfu þeir Reykjavik þeir Húsvikingum. t hvoru
með rá og reiða — hinn skenktu bátnum um sig var siöan gúm-
örninn I portinu hjá Eimskip. Myndina tók Leifur á miðvlkudaginn var.
björgunarbátur. Höfðu þeir feng-
ið þessi björgunartæki lánuð til
feröarinnar, og gáfu þau ekki
með, heldur buðu þiggjendum
stóru bátanna að kaupa þau ef
þeir vildu, og greiða þá til kaup-
manns þess i Bodö I Noregi sem
léði þá. — Húsvikingar þágu boðið
og keyptu sinn bát. Hinsvegar
hvarf gúmbáturinn úr fleyi Reyk-
vikinga og fengust borgaryfirvöld
ekki til að greiöa hann — án þess
þó að neita þvi nokkurn tima. Ég
var aö þvi leyti viö málið riðinn,
að tveir gefendanna, þeir Sig-
mund Kvalöy og Jon Godal eru
kunningjar minir — og mér var
fullljóst að enda þótt höfðings-
skapur væri aö gefa tvö haf-
færandi skip til tslands, ný-
smiðuö, þá stóöu að honum sam-
tök fátækra mann en auðmenn
engir.
Nú þarf ekki að orðlengja
frásögn af þvi heldur hversu meö
gjafir þessar var fariö. Tein-
æringurinn Hrafn, sem Hús-
vikingar tóku við hefur verið
varöveittur sem sá dýrgripur
sem hann er. A vetrum er hann
geymdur i góðu húsi en á sumrum
liggur hann við festar á Húsa-
vikurhöfn, og æskufólk staðarins
lærir að sigla honum og stjórna.
— örn, bátur Reykvikinga, var
sendur vestur um haf með farm-
skipi i tilefni af afmæli landnáms
þar vestra, og haldið upp East
River með utanborðsmótor, sem
komiö var fyrir i brunni er sag-
aður var i botn fleytunnar, en
skrifstofumenn úr Reykja-
vik, sem fóru vestur flugleiöis
á vegum feröaskrifstofa,
voru látnir standa við siglu á
þvi feröalagi (bláeygir 'og ljós-
hærðir með hjálma á höfði) til
þess aö minna á þaö að Leifur
Eiriksson fann Ameriku. — Vita-
skuld hlýtur samanburöurinn á
siglingu Norömanna á bát
þessum upp til islands og Vin-
landsför þeirra feröaskrifstofu-
manna aö renna stoðum undir
það eitt að Leifur heppni geti ekki
hafa verið íslendingur. Það er
hins vegar annaö mál. Hitt hvilir
enn á okkur aö borga að minnsta
kosti gúmmibátinn — þó svo örn-
inn sé ekki teinæringur hafsigl-
, andi lengur.
Með þessu tilskrifi minu sendi
ég ljósrit af bréfi frá Hilmari J.
Haukssyni fiskifræðingi — eins
þriggja tslendinga sem sigldu
þeim Erni og Hrafni til Islands á
sinum tima. Þar upplýsir hann að
gúmbátur Arnar hafi fundist og
tilgreinir mann, er haft gæti upp
á honum, ef Reykvikingar vildu
þó að minnsta kosti skila honum
■ — og biðjast afsökunar. Ég tek
undir þaö meö Hilmari, að stór-
mannlegra mætti þaö nú teljast
að gera þetta einhvern veginn
ööruvisi. En væri nú gúmbátnum
skilað einfaldlega til Jóns Godal,
þá hygg ég að skömm okkar
myndi hætta að vaxa ár frá ári —
og við sætum þá ekki uppi með
meira en sprottið er.
Mér er það fyllilega ljóst aö
vansæmdin af máli þessu á ekki
aö skrifast á bak núverandi
borgarstjórnarmeirihluta i
Reykjavik — en vildi óska þess aö
„nýirherrar” taki viö þessu máli,
svo sem ótalmörgum öðrum svip-
aðrar tegundar, og reyndu aö
gera það skársta úr.”
Stefán Jónssor