Þjóðviljinn - 14.09.1979, Blaðsíða 3

Föstudagur 14. september 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
| Alþýðubandalagið hafnaði kröfunni um að kaupið hækkaði ekki vegna nýju skattanna: \
Verðhækkanir verða allar bættar í launum • Nýju skattarnir fara í hœrri olíustyrk, •s ** *' ' haföi veriö ákveöiö. Þar er um aö niöurgreiðslur á búvörum, hœkkaöa vexti 7 kvnda hus sin meo oliu og aukin mmm
Nýjar skattbyröar í
formi hækkaðs söluskatts
og vörugjalds dundu yfir
meðan blöðin komu ekki út
og þar sem í ríkisfjöl-
miðlunum hefur einungis
verið gerð grein fyrir af-
stöðu f jármálaráðherra og
stjórnarandstöðunnar til
þessara mála sneri Þjóð-
viljinn sér í gær til Lúðviks
Jósepssonar formanns Al-
þýðubanda lagsins og
spurði hann um afstöðu
flokksins til þessarar nýju
skattlagningar.
Viö Alþý&ubandalagsmenn er-
um siður en svo hrifnir af þessari
skattlagningu, sagöi Lúövik, enda
leiðir hvoru tveggja hækkun á
söluskatti og vörugjaldi til hækk-
andi verðlags og aukinnar verð-
bólgu. Þessar veröhækkanir verð
a þó bættar i kaupgjaldi en sam-
starfsflokkar okkar i rikisstjórn-
inni höfðu sett fram kröfu um að
svo yröi ekki. Það fer ekkert milli
mála aö ef um hefði veriö aö ræða
óhjákvæmilega skatttöku heföum
viö kosið aö farnar hefðu veriö
aðrar leiöir en hækkun þessara
skatta.
—Er þessi tekjuöflun þá ekki
nauðsvnleg aö vkkar mati?
Afstaöa okkar var sú að óhjá-
kvæmilegt væri aö afla rikissjóöi
viöbótartekna vegna tveggja á-
A fundi meöblaöamönnum i gær. Frá vinstri: Sveinn Einarsson Þjóöleikhússtjóri, Arni Ibsen, nýráöinn
leikhúsristari, Stefán Baldursson leikstjóri og Halldór Ormsson miöasölustjóri. Ljósm.Leifur
ÞJOÐLEIKHUSIÐ:
Fimm íslensk leikrít
verda frumflutt í vetur
Nýtt leikar er nú aö hefjast i
Þjóöleikhúsinu. Af þvi tilefni boö-
aöi Sveinn Einarsson blaöamenn
á sinn fund I gær og skýröi þeim
frá verkefnum sem tekin veröa
fyrir.
— betta er afmælisar hjá
okkur, — sagði Sveinn, — Þjóö-
leikhúsiö veröur þrltugt 20. april
n.k. Viö höldum upp á þaö meö
þvi aö vera meö mikiö af ís-
lenskum leikritum i vetur. Frum-
flutt verða fimm islensk verk.
tslensku leikritin eru Hvaö
sögöu englarnir?eftir Ninu Björk
Arnadóttur, sem sýnt veröur á
litla sviöinu, barnaleikritiö
Óvitar eftir Guörúnu Helga-
dóttur, sem væntanlega veröur
frumsýnt i nóvember á stóra
sviðinu, Snjór eftir Kjartan
Ragnarsson og 1 öruggri borg
eftir Jökul Jakobsson, sem bæöi
veröa á litla sviöinu, og loks
Smalastúlkan og útlagarnir eftir
Sigurö málara Guömundsson i
leikgerö Þorgeirs Þorgeirssonar,
sem verður afmælissýning i april.
Tvö erlend nútimaverk veröa
sýnd: Leiguhjallur, sem er nýj-
asta leikrit Tennessee Williams,
og Gamaldags komedia eftir
Sovétmanninn Alexei Arbúsof, en
það leikrit var frumsýnt á
Austurlandi s.l. vor.
1 svartasta skammdeginu verö-
ur Þjóöleikhúsiö meö sýningu
sem á aö létta mönnum skapiö, aö
sögn Sveins: Tveir farsar, eftir
Dario Fo og Feydeau. Þá veröur
sýnt sigilt verk leikbókmennt-
anna, sem aldrei hefur verið sett
upphérálandi: Sumargestír eftir
Maxim Gorki. ópera er einnig á
dagskrá: Orfeus og Evdis eftir
Gluck, og verður frumsýnd á ann-
an i jólum. Ballettsýning er fyrir-
huguö i nóvember, og veröur hún
trúlega boöin skólum, einsoggert
var i fyrra.
Loks veröa sýndir tveir jap-
anskir einþáttungar á litla sviö-
inu, „lýriskir og gamansamir”.
Frá fyrra leikari veröa tcknar
upp aftur sýningar á Stundarfriði,
Fröken Margréti og Segðu mér
söguna aftur.
Flugleikur, sem sýndur var i
tjaldi i Laugardal meðan Alþjóö-
lega vörusýningin stóö yfir, verö-
ur tekinn upp aftur á Kjarvals-
stööum siöar i haust.
— ih
iReykvíkingar eru jafh\
Uúsugir ogSkagamenn'i
j Sögusagnir um merkilega spænska
lús í höföi manna á Skaga bábiljur
I
■
I
■
I
i
■
i
■
I
L
,,Ég held það sé bara ekkert
meiri iús á okkur Skagamönn-
um en Reykvlkingum,” svaraði
heilsugæslulæknir Akurnesinga,
þegar Þjóðviljinn leitaði stað-
festingar á staðhæfingum óljúg-
fróðra heimilda um iúsafarald-
ur á Akranesi.
„Þaö var aö visu talsvert
mikil lús á Akranesi I vor, en
þaö er allt aö ganga niöur. Viö
höfum sent dugandi lúsaleitara
inn i skólana i tilefni af þessu, og
þaö viröist sem betur fer aö hún
sé i rénum.”
Blaðamaður hafði fregnaö aö
lús Skagamanna væri af suö-
rænum stofni, hingaö borin af
ógæfusömum sólarlandaförum
og þvi allmiklu æöri þeirri góöu
gömlu sem saup á blóöi forfeöra
várra.
„Það er af og frá,” sagöi
læknirinn er viö spuröum hvort
þetta fengi staöist. „Þaö voru
einhverjir aö halda þvi fram aö
þetta væri spönsk lús, minni og
ööru visi en okkar lús. En svo er
ekki hægt aö sjá af þeim sem viö
höfum fengið til meðhöndlunar.
Þetta er ekkert merkilegri lús
en þessar venjulegu.”
Hann greindi blaöamanni frá
þvi, aö hlypi lús i höfuö honum,
skildi hann þvo það vandlega
með Queliat-áburöi, helst tvis-
var, og hafa viku á milli. Nitina
gætu menn séð sem hvitar,
flösulikar agnir, einkum bak viö |
eyrun. Aburöurinn fæst i apó- J|
tekum og þarf ekki lyfseöil uppá ■
hann, þó magnaður sé.
— ÖS í
iMiaiiHiiaiiaiiHi nl
I
■
I
i
■
I
'■
I
útgjöld þar sem ákveöiö var að
hætta viö að minnka niöurgreiðsl-
ur á landbúnaðarafuröum. Viö i
Alþýöubandalaginu höföum staö-
iö aö þessum samþykktum og
teljum þær hafa verið algjörlega
óhjákvæmilegar. Vegna þessara
auknu útgjalda samþykktum viö i
þingflokki Alþýðubandalagsins
aö fallast á tillögu fjármálaráö-
herra um hækkun hins tima-
bundna vörugjalds sem þessu
næmi.
Kröfur fjármálaráðherra um
enn auknar tekjur umfram þetta
voru hins vegar af öörum toga
spunnar og m.a. tilkomnar vegna
mikilla hækkana á vaxtagreiðsl-
um rikissjóðs sem er bein afleiö-
ing af þvi aö kndin var fram
vaxtahækkun sem viö i Alþýöu-
bandalaginu vorum á móti.
Nú er svo komiö aö vaxta-
greiöslur rikissjóös nema
16,3 milljöröum króna á ári og
það er aö okkar dómi litiö vit i þvi
aö knýja fyrst fram hækkun á
vöxtum eins og samstarfsflokkar
okkar hafa gert, en koma svo
nokkrum mánuðum siöar og
heimta hækkun á söluskatti til aö
geta greitt vextina. Afleiöingarn;
ar af sliku eru auövitaö aukin
veröbólga eins og reyndar vaxta-
hækkunin ein og sér.
Viö töldum okkur þvi ekki geta
staöiö aö samþykkt á hækkun
söluskatts nema um leiö yröi
samiö um ráöstöfun á útgjöldum
rikissjóös á næsta ári. Þegar
samkomulag haföi tekist um
meginatriöi i okkar kröfum varö-
andi ráöstöfun þeirra útgjalda þá
féllumst viö á þessa söluskatts-
hækkun. Ég vil þó taka fram að
hækkun á söluskatti nú er all-
mikiö annars eölis en áöur var,
þar sem söluskattur hefur nú ver-
iö felldur niöur af allri matvöru.
Ahrifin af söluskattshækkun eru
þvi um helmingi minni i fram-
færsluvisitölu en fyrir þá breyt-
ingu.
—Kalla ekki þessar ráðstafanir
á hækkað verðlag og aukna verð-
bólgu?
Jú, það fer ekki á milli mála.
Þaö er taliö aö hækkunaráhrifin i
framfærsluvisitölunni muni
nema 1,6%. Þetta er misjafnt
eftir vöruflokkum, en þær vörur
sem bera fullt vörugjald og sölu-
skatt hækka um 5-8%. Meðal
þeirra eru ýmsar mjög naúðsyn-
iegar vörur.
Viö Aiþýðubandalagsmenn vilj-
um undirstrika aö þessi skatt-
lagning er okkur sannarlega ekki
aö skapi, en nú eins og áöur hefur
strandaö á þvi aö samstarfs-
flokkar okkar neita öörum leiöum
til tekjuöflunar fyrir rikiö. Þaö
skortir sjaldnast á af þeirra hálfu
að tala um áhuga sinn á barátt-
unni gegn verðbólgunni, en sá
áhugi birtist á býsna furöulegan
hátt að okkar dómi. Hann kemur
m.a. fram i þvl að knúin er fram
ákvöröun um miklar vaxtahækk-
anir, sem allar fara út i verölagiö,
—hann kemur fram i þvi aö vöru-
gjald og skattar mega hækka þó
verölag hækki af þeim sökum, og
hann kemur fram I þvi aö ekki má
hreyfa viö t.d. þeim mikla dreif-
ingarkostnaöi sem bundinn er i
oliudreifingarkerfinu og ýmsu
fleiru, sem varöar verölagsmál.
Hins vegar stendur ekki á á-
huganum þegar um þaö er aö
ræöa aö verölag hefur hækkaö og
komiö er aö þvi aö hækka kaupiö i
samræmi viö þaö, —þá er talaö
um aö þaö veröi aö setja stopp.
Viö Alþýðubandalagsmenn er-
um auövitað ekki ánægöir meö
þessa stefnu I verðbólgumálunum
og teljum að þvi miöur hafi litill
árangur náöst i þeim efnum.
vegna þess að ýmsum tillögum
okkar um sparnaö og minnkandi
milliliöakostnaö hefur veriö hafn-
aö, en hins vegar hafa deilur allar
snúist um kaupgjaldiö.
—En nú hækkar kaupið til sam-
ræmis viö þessar hækkanir?
Jú, það var ein krafa af hálfu
samstarfsflokkanna aö verö-
hækkanir sem leiddu af þessari
nýju gjaldtöku yröu ekki bættar i
kaupgjaldsvisitölu, en þeirri
kröfu hafnaði Alþýöubandalagiö
algjörlega og neitaöi aö ræöa um
lausn á þessu máli á þeim grund-
velli. Af þeim ástæðum veröa
veröhækkanirnar bættar eins og
aörar skv. gildandi samninga-
reglum. — AI
f stuttu
máli
Aftur smokkur
eftir 14 ár
Sjaldséöur gestur hefur
heimsótt Biiddæli nú aö und-
anförnu þar sem er smokk-
fiskurinn. Aö þvi er Guö-
mundur Pétursson hjá Hrað-
frystihúsinu á Bildudal tjáöi
okkur er nú búið að frysta
þar 75 tonn.
Veiöin var ágætum siðustu
helgi og framan af vikunni
og bárust þá aö landi á
Bildudal 10-12 tonn á dag, en
nú hefur verulega úr henni
dregiö. Smokkfiskurinn er
frystur i beitu.
Að þvi er Guömundur Pét-
ursson sagði okkur eru nú
liðin 12-14 ár frá þvi aö
smokkfiskur veiddist þarna
að nokkru marki a.m.k. Aöur
var venjan aö tvö veiöiár
komu i senn á svona 5 ára
fresti, en minna þess á milli.
Töluvert mun hafa veriö um
innflutning á smokkfiski á
undanförnum árum.
Nokkuö af smokkfiski hef-
ur veriö landaö á Patreks-
firöi en þó mun minna en á
Bildudal.
Aftur á móti er búið aö
landa um 40 tonnum af
smokki á Þingeyri.
Þótt nokkuö hafi nú dregiö
úr smokkfiskveiöinni eru
Vestfirðingar þó engan veg-
inn vonlausir um aö hún
kunni aö vara eitthvað enn.
— mhg.
Aðbúnaöur og
öryggi hafnar-
verkamanna
Umræöufundur meö
hafnarverkamönnum um
aðbúnað, hollustuhætti og
öryggi á vinnustað veröur
haldinn á vegum Alþýðu-
bandalagsins i Reykjavik á
Grettisgötu 3, uppi, i kvöld,
föstudag og hefst kl. 20,30.
Fundurinn er opinn öllum
sem áhuga hafa á þessum
málum.
Vilja ekki kjósa
um áfengið
Bæjarstjórn Selfoss felldi á
fundi sinum að láta fara
fram atkvæöagreiðslu um
hvort opna skuli útsölu
Afengis- og tóbaksverslunar
rikisins i bænum. Fjöldi
bæjarbúa haföi skrifað undir
áskorunarskjal um atkvæöa-
greiöslu og einnig nokkrir
ibúar i nágrenni Selfoss.