Þjóðviljinn - 20.11.1979, Page 2
2 SÍÐA — ÞJOÐVILJINN Þriöjudagur 20. nóvember 1979
Neituðu að fallast á
tillögur Alþýðubanda-
lagsins gegn dýrtíðinni
I maimánuöi uröu talsveröar
umræöur milli þáverandi
stjórnarflokka um stööuna i
efnahagsmálum. Þá þegar varö
ljóst aö svonefnd ölafslög sem
Framsóknarflokkurinn og
Alþýöuflokkurinn töldu
„byltingu i stjórn efnahags-
mála” myndu engin áhrif hafa
til þess að draga úr verö-
bólgunni ekki einu sinni til þess
aö h alda verðbólgunni niöri eins
og tekist haföi á fyrsta hálfa ári
vinstrist jórnarinnar.
Viö þessar aöstæöur flutti
Alþýðubandalagið enn nýjar til-
lögur um lausn efnahagsvand-
ans. Þær tillögur voru lagðar
fram snemma i mai. Þar var
gert ráð fyrir þvi að:
a) öllum yröu tryggö 3% grunn-
kaupshækkun meö lögum.
b) aö vísitölubætur á hæstu laun
yröu I krónutölu.
c) aö verölag einstakra vöru og
þjónustutegunda mætti ekki
hækka umfram ákveöiö mark á
hverju þriggja mánaöa ti'ma-
bili. Var gert ráö fyrir lögbind-
ingu þessa ákvæöis og að sett
yröi þriggja manna nefnd á
vegum rikisstjórnarinnar sem
heföi allt vald i verölagsmálum
og aö einungis yröu leyföar
Tómas Arnason — stöðvaöi
greiöslur til aldraöra og ör-
yrkja.
veröhækknar sem rekja mætti
til erlendra hækkana.
Afstaða hinna
fiokkanna.
Alþýöuflokkurinn neitaöi að
Sighvatur Björgvinsson, leiö-
togi skemmdarverkaliðsins i
þingflokki Alþýöuflokksins.
gefa það upp framan af timabili
þessarar umræöu hvaö hann
vildi gera. Loks kom fram aö
hann væri þeirrar skoöunar aö
ekkert ætti aö gera 1 málinu.
Eölilegast væri aö láta allt
dansa laust enda þótt séö væri
hvert stefndi meö veröbólgu-
hraðann sem þá fór mjög
vaxandi.
Framsóknarflokkurinn vildi
ekki fallast á neinar tillögur
aöraren þær sem bönnuöu kaup-
hækkanir umfram áöurnefnd
3% Framsóknarflokkurinn vildi
þannig svipta verkalýðshreyf-
inguna samnings- og verkfalls-
rétti. Flutti Tómas Arnason
itrekaöar tillögur um þetta efni
og þingflokkur Framsóknar-
flokksins spilaöi undir. Þessi
tillöguflutningur er ákaflega
alvarleg áminning, en hann er
þó sérstaklega fróölegur fyrir
þá sök aö Framsókn virtist þá
þegar,aöeins 10 mánuöum eftir
kosningar, hafa gleymt
ástæöunum fyrir þvi aö hún
tapaði kosningunum 1978 .
Niðurstaöa þessarar umræöu
um efnahagsmál innan rikis-
stjórna rinna r varö þvi engin svo
sem jafnan siöar eftir aö
Ólafslögin voru samþykkt. Eftir
afgreiöslu þeirra var
samstarfið eitrað af tortryggni
og verkalýöshreyfingin hafði
giataö þvi trausti og þeim
vonum sem bundnar voru viö
rikisstjórnina.
Verkalýöshreyfingin ákvaö þvi
sjálf aö leita eftir þvi viö
atvinnurekendur aö þeir
samþykktu 3% grunnkaups-
hækkun. Þaö varö ofan á eins og
kunnugt er.
Af hverju ekki?
Af hverju samþykktu þeir
kratar og Framsóknarmenn
ekki tillögur Alþýöubandalags-
ins i efnahagsmálum? Astæðan
fyrir afstööu Alþýöuflokksins
var sú aö innan þingflokksins
voru þegar hafin visvitandi
skemmdarverk gegn vinstri-
stjórninni. Forvigismaöur
þeirra, einn óheiöarlegasti
stjórnmálamaöur Islendinga
um þessar mundir, Sighvatur
Björgvinsson leiddi skemmdar-
verkaflokkinn.
Astæðan fyrir afstööu
Framsóknar var sú aö hún var
þá strax, aöeins nokkrum
mánuöum eftir afhroöiö sem
hún beiö i kosningunum 1978,
búin aö gleyma lexiunni og þvi
flutti hún tillögurnar um
ofbeldisaögeröir gegn verka-
lýöshreyfingunni. Tómas Árna-
son fjármálaráöherra var þar
mjög I fyrirrúmi.
Stöðvaði greiðslur elii-
lifeyris
Tómas Árnason fyrrverandi
fjármálaráöherra gekk svo
langt i afturhaldspólitik sinni i
stjórnarsamstarfinu aö hann
stöövaöi greiöslur trygg-
ingabóta til aldraöra og öryrkja
snemma i september. Astæðan
var sú að hann vildi setja
þumalskrúfur á Alþýðuflokkinn
sem fór með tryggingaráðu-
neytiö. Magnús H. Magnússon
lét setja á sig þumalskrúfur.
Hann gafst upp fyrir Tómasi
það var ekki fyrr en Alþýðu-
bandandalagsmenn settu hnef-
ann i borðið að Tómas lét af
stöðvunarstefnu sinni — og
aldraðir og öryrkjar fengu þær
bætur sem þeim ber að lögum.
Kolbeinn Friöbjarnarson formaður Verkalýösfélags
Vöku, Siglufirði
Leifturstríðið
Kolbeinn Friöbjarnarson: t kosn-
ingunum 2. og 3. desember n.k.
geta þær tugþúsundir launþega
sem eiga afkomu sina undir þvi
hvernig þessum málum reiðir af,
sameinast um aö styöja Alþýöu-
bandalagiö til slikra þjóöfélags-
áhrifa, aö þeirri hættu sem nú
blasir viö veröi á þann auövelda
hátt bægt frá.
Brútus
Þann dag, sem dagskrá sjón-
varpsins var rofin og Ómar
Ragnarsson tilkynnti þjóöinni
glaöhlakkalega, aö þingflokkur
Alþýöuflokksins heföi samþykkt
aö slita stjórnarsamstarfinu, var
ljóst, aö mikil og ill tiöindi höföu
aö lokum veriö til lykta leidd á
bak viö tjöldin i islenskum stjórn-
málum.
Á öllum gangi mála I stjórnar-
tið siöustu vinstri stjórnar mátti
ráða að verulegur hiuti af þing-
flokki Alþýðuflokksins var
stjórninni andvigur allt frá byrj-
un.
Hægra liðiö I þingflokknum
meö þá Vilmund Gylfason og
Jón Baldvin Hannibalsson I
broddi fylkingar beiö þess eins
aö fá grænt ljós fra Geir Hall-
grimssyni til þess aö sprengja
stjórnina.
Þegar svo litiö marktæk skoö-
anakönnun annars siödegisblaö-
anna sýndi aö svo gæti farið aö
Sjálfstæöisflokkurinn fengi hrein-
an meirihluta i kosningum, sem
fram færu i skammdeginu, var
ekki eftir neinu aö biða lengur.
„Þumalfingursforysta” Sjálf-
stæöisflokksins ofmat þessa
marklausu niðurstööu skoðana-
könnunarinnar og taldi sig nú
geta tekið „rétta ákvörðun á réttu
augnabliki”.
Græna ljósið var kveikt á höf-
uöbólinu og Brútus hjáleigunnar
lagöi rýtingnum.
Pilatus
Þaö væri óréttlátur dómur aö
flokka alla forystumenn Alþýöu-
flokksins undir þetta Brútusar-
hlutverk.
Nokkur hluti kjósenda flokksins
er enn trúr þeim gamla sósial-
demókratisma, sem kenndur er
viö Bernstein og felur i sér þá
röngu niöurstööu aö hægt sé að
þróa jafnaöarstefnu og sósial-
isma innan hins kapitaliska þjóö-
félags. (Þaö vaxa ekki rósir i
freömýrinni)
Þessi viöhorf er helst aö finna
hjá kjósendum flokksins meöal
almenns launafólks og hjá for-
ystumönnum hans 1 verkalýös-
hreyfingunni.
Flestir forystumenn Alþýöu-
flokksins i verkalýöshreyfingunni
voru andvigir þvi Brútusarhlut-
verki, sem hin ráðandi öfl i
flokknum höfðu tekiö að sér, enda
höfðu þeir ekki verið hafðir með i
makkinu viö ihaldið.
A flokksstjórnarfundi Alþýöu-
flokksins, þar sem ákvöröunin
um stjórnarslitin var endanlega
tekin, skiluöu þeir auöum seölum
I atkvæðagreiöslunni.
Þó prýða margir þessara sömu
manna framboðslista flokksins i
komandi kosningum en aðrir voru
skornir viö trog i prófkjörum
flokksins, svo sem Jón Helgason
formaður Einingar á Akureyri.
Auðu seölarnir á flokksstjórn-
arfundinum segja aö visu sina
sögu en ekki getur afstaðan talist
.stórmannleg, sérstaklega með
tilliti til þess, sem á eftir hefur
fyigt.
„Sýkn er ég af blóöi þessa sak-
lausa mannsj’sagöi Piiatus á sinni
tiö og þvoöi hendur sinar
Þaö er ekki ótrúlegt, aö mörgu
vinstrisinnuöu verkafólki, sem
fram til þessa hefur kosiö
Alþýöuflokkinn, þyki sem Vil-
mundarnir i flokknum, hafi kom-
iö þvi I alls óviöunandi aöstööu.
Heiöarleiki þess er of mikill til
þess, aö viöbrögðin verði ekki
önnur en þau, að þaö þvoi hendur
sinar.
Blitzkrieg
A blaöamannafundi, sem hald-
inn var 8. þessa mánaðar kynnti
Geir Hallgrimsson formaöur
Sjálfstæðisflokksins þjóöinni svo
þær pólitisku fyrirætlanir flokks-
ins, sem aö baki atburðanna
liggja. Nafngift fyrirætlana þess-
ara heitir i munni þeirra ihalds-
manna „Leiftursókn gegn verð-
bólgu”.
Þessi nafngift ber óneitanlega
keiim af annarri,sem vinir ihalds-
ins, nasistarnir i Þýskalandi, not-
uðu óspart I slðustu heimstyrjöld.
Leifturstriö (blitzkrieg) sagöi
Hitler þá.
Leiftursókn segir Geir
Haligrimsson nú.
Þaö er meira en lltiö athyglis-
vert hvaöa aögeröir eru fólgnar i
Leiftursókn ihaldsins nú.
En þær eru meöal annars þess-
ar:
1. Opinberar framkvæmdir og
þjónusta hins opinbera viö
fólkiö i landinu veröi skorin
niöur um hvorki meira né
minna en 35 miljarða á einu
ári.
2. Niðurgreiöslur nauösynjavarn-
ings svo sem landbúnaöarvöru
og annarra matvæla verði stór
lega skertar.
3. Þjónustufyrirtæki rikisins, svo
sem Pdstur og simi, Raf-
magnsveitur rikisins og önnur
slik veröi rekin hallalaust.
4. Peningastofnunum og við-
skiptaaðilum verði gefiö sjálf-
dæmi um vaxtakjör fjárskuld-
bindinga.
5. Launþegar veröi sviptir öllum
verðbótum á laun.
6. Létt veröi af fjáraflamönnum,
atvinnufyrirtækjum og eigna-
fólki sköttum samtals á milli 8-
10 miljöröum.
Kolbeinn Friöbjarnarson.
7. Rikisfyrirtæki, mörg hver,
veröi seld einkaaöilum, sér-
staklega eru upptalin i
Morgunblaöinu Landsmiðjan i
Reykjavik, Slippstööin á Akur-
eyri og Sigló-sild og Þormóöur
Rammi á Siglufiröi.
8. Sköpuö veröi hérlendis aukin
aðstaöa fyrir erlenda auö-
hringa.
Markmiðin
Ekki þarf aö fara i grafgötur
meö þaö hver markmiðin meö
þessum fyrirhuguöu aðgeröum
ihaldsins eru.
Veröi stórlega dregiö úr niöur-
greiðslum á landbúnaðarafurðum
er augljós afleiðing þess geig-
vænleg hækkun á brýnustu lifs-
nauðsynjum almennings og um
leiö er skvett bensini á veröbólgu-
báliö.
Ef reka á Rafmagnsveitur
rikisins og Pósts og sima og aörar
opinberar þjónustustofnanir
hallalaust, þýöir það hreinlega
stórlega hækkað verö á raforku
og allri annarri þjónustu til al
mennings og er þá aftur verið að
skvetta bensini á veröbólgubálið.
Það er svo dæmigert fyrir
ófyrirleitnina i þessari leiftur-
sókn Sjálfstæöisflokksins gegn
lifsafkomu almennings, að sam-
fara þessum miklu verðlags-
hækkunum á aö afnema visitölu-
bætur á laun.
Ollum þorra almenns launa-
fólks er ætlað aö axla þessar
hækkanir á lifskostnaöi án nokk-
urrar hækkunar launa.
Hindrum áform
íhaldsins um
afnám verðbóta
á laun í kosning-
unum 2. og 3. des.
Að visu er um þaö talaö, aö
hluti þess fjár, sem sparast meö
þvi aö niöurgreiðslum á nauö-
synjavörum verði hætt eigi aö
ganga i einhverju formi til lif-
eyrisþega og láglaunafólks en allt
er það tal bæöi þokukennt og
óljóst og harla litls viröi sé tekiö
mið af fyrri framkomu Sjálf-
stæöisflokksins gagnvart þessum
þjóðfélagshópum.
Ýmsum kann aö finnast, aö
jafnvel svartasta afturhaldinu I
landinu fyndist nú nóg að gert
gagnvart hinu almenna launa-
fólki en svo er aldeilis ekki.
Til viöbótar kemur svo niöur-
skuröur opinberra framkvæmda
og þjónustu um 35 miljarða á einu
ári og má öllum ljóst vera aö slik
ráöstöfun þýöir ekkert annaö en
viötækt atvinnuleysi.
En markmiö þessarar efna-
hagsstefnu snúa ekki einvörö-
ungu aö launafólki.
Markmiöin snúa einnig að eig-
endum Sjálfstæöisflokksins, svo-
kölluöum athafnamönnum og
fyrirtækjum þeirra og sé sú hliö á
teningnum skoöuð lita málin tölu-
vert öðruvisi út.
Létta á af eigna. og tekjuskött-
um hjá fyrirtækjum og eignafólki
upp á 8-10 miljarða.
Gefa á alla verslunarálagningu
frjálsa og gefa þannig kaup-
mönnum sjálfdæmi um verö
þeirrar vöru sem þeir versla
meö.
Afhenda á þeim „athafna-
mönnum” sem ekki hafa komist
eins nærrikjörkötlum gróðans og
hugur þeirra hefur staöiö til,
vegna þeirra sem komnir voru aö
þeim áður, flest rikisfyrirtækin i
landinu.
Skapa á erlendum auðhringum
aukiðsvigrúm til atvinnurekstrar
á Islandi og pilsfaldakapitalistun-
um hér heima möguleika til enn
aukinna umboðslauna og þjón-
ustu viö þá.
Inntak þessarar stefnu Sjálf-
stæöisflokksins er slikt, aö það er
framhald á bls. 13