Þjóðviljinn - 06.01.1980, Blaðsíða 7

Sunnudagur 6. janúar 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
//Erfingi Patricks" eftir
K. M. Payton.
Mál og Menning 1979
Þýöandi: Silja Aöalsteinsdúttir.
Verö: 5.915 kr. (alm.)
5.025 kr. (fél.)
,,Erfingi Patricks" er
þriðja og síðasta bókin í
bókaflokknum um Pat-
rick Pennington. Áður
eru út komnar bækurnar
„Sautjánda sumar Pat-
ricks" og „Patrick og
Rut". Silja Aðalsteins-
dóttir hefur flutt allar
bækurnar sem fram-
haldssögur í útvarpi.
Daníel Þorsteinsson,
16 ára, Neskaupstað:
Peningar og
sambönd
sem gilda
Bókin fjallar um tvitugan pi-
anóleikara, Patrick Penning-
ton, kallaður Pat, og sameigin-
lega erfiðleika hans og Rutar, 17
ára konu hans. Rut verður ólétt,
og þau giftast eftir mikið þóf við
foreldra Rutar. Þeim, foreldr-
unum, var illa við Pat, þvi hann
hafði lent i fangelsi skömmu
áður fyrir að lemja lögregluþjón
i rot. Var hann þar með stimpl-
aður glæpamaður. Einnig koma
við sögu prófessor Jón Hamp-
ton, sem I byrjun bókarinnar
kenndi Pat, en svo urðu þeir ó-
sáttir er Rut varð ólétt. Prófess-
orinn vildi eiga Pat algjörlega,
en hann sætti sig ekki við það;
Clarissa sem er ung stúlka sem
Pat hafði verið með i fyrri bók-
um, —faðir hennar, Julian Car-
gill-Smith er gifurlega stórt
númer i tónlistarbransanum.
UM BÓKINA
Umsj
Gudr
Árnad'
Erfingi Patricks
eftir K.M. Payton
Clarissa skýturhvað eftir annað
upp kollinum til þess að reyna
að eyðileggja samband Rutar
og Pats, beint eða óbeint. Með
sinni miklu afbrýöisemi verður
hún hálfgerð imynd hins illa, en
þó ekki algjör.
Pat hlaut mjög slæmt uppeldi,
enda flúði hann heimili sitt ung-
ur að árum. Uppeldið býr lengi i
honum. Kemur það oft berlega i
ljós, til dæmis þegar hann þarf
að beygja sig fyrir lögreglunni
og hann er ásakaöur um eitt-
hvað sem hann hefur alls ekki
gert.
Bók þessi finnst mér mjög
skemmtileg aflestrar og alls
ekki vera eingöngu unglinga-
saga þótt hún fjalli um ung-
linga. Einnig tel ég að hún sé
ætluð kvenkyninu jafnt sem
karlkyninu. Hún fjallar um
mikið og sterkt tilfinningalif og
er afar skemmtilegt að sjá
hvernig höfundi tekst að láta til-
finningar ýmissa i ljós án þess
að gera söguna væmna á nokk-
urn hátt. Sögupersónurnar eru
mjög mannlegar að minum
dómi. Þarna fyrirfinnast engin
algjör ofurmenni (súpermenn)
og heldur engir algjörir skratt-
ar. Þó svo Clarissa sé slæm þá
birtist þarna að minnsta kosti
ein góð hlið á henni.
Eitt finnst mér sérstætt við
þessa bók, og það er hvernig
höfundur notar ýmis þekkt tón-
skáld og tónverk, t.d. sónötu i h-
moll eftir Liszt, mjög erfitt verk
sem Pat stöövaðist eitt sinn i á
miðjum tónleikum, og var það
mikið áfallfyrir hann. Höfundur
lýsir ýmsu þessu likt mjög vel,
og held ég að fyrir tónlistarfólk,
kannski sérstaklega pianóleik-
ara.sé þetta skemmtilega skrif-
uð bók.
Vandamálin i þessari sögu eru
mjög eðlileg, þ.e. alls engin
gervivandamál, — t.d. vandinn
sem Pat og Rut lenda i þegar
Rut verður ólétt, húsnæðis-
vandamál, og það að verða að
komast áfram með þvi að skriða
fyrir öðrum. Höfundur lýsir
mjög vel sálarstriði Pats þegar
hann er að berjast við einhver
erfið verk, þarf að æfa og æfa,
aftur og aftur, marga tima á
dag. Og svo þarf hann að vinna
með þessu til þess að sjá fyrir
Svanhildur Óskarsd,
Bókin er mjög skemmtileg af-
lestrar, atburðarásin lipurlega
rakin nema á stöku stað þar
sem hún dettur niður eins og ég
kem að bráðum. Persónum er
yfirleitt lýst af raunsæi — þær
eru manneskjur meö sina galla
og kosti eins og gerist og geng-
ur. Undantekning frá þessu er
Clarissa, fyrrverandi vinkona
Pats. Hún er gerð að algerri
grýlu sem varla á nokkuð til
nema vonsku þó falleg sé.
(Flagð undir fögru skinni). Af
þessu finnst mér atburðarásin
biða hnekki þar sem Clarissa
þessi kemur mikið við sögu.
Að öðru leyti er innri gerð
bókarinnar nokkuö raunsæ.
Persónurnar eru raunverulegar
og þó aðstæður séu óvenjulegar
lýsir bókin umfram allt erfið-
leikum i sambúð og mannlegum
samskiptum yfirleitt. Þess
vegna eru vandamálin sem tek-
in eru til meöferðar kannski
Rut og barninu. Þessa bók held
ég að maöur geti lesið sem sjálf-
stæöa heild, en hún getur lika
veriö einhvers konar óbeint
framhald af hinum tveimur
fyrri bókum. Hún kemur manni
til þess aö hugsa um óréttlæti
ýmiss konar, t.d. það að Clar-
issa fær aö spila hvar sem er og
hvenær sem er, en Pat þarf að
berjast fyrir þvi ásamt umboðs-
manni sinum. Þar eru það pen-
ingar og sambönd sem virðast
gilda, en ekki hæfileikar.
15 ára, Reykjavík:
svipuðþeim sem við glimum við
sjálf. Hins vegar sé ég ekki i
fljótu bragði neinar niðurstöður
höfundar úr þessum pælingum.
Lesandanum er látið eftir að
svara allmörgum spurningum
og boðskapurinn hangir kannski
örlitið i lausu lofti.
Það sem helst stakk mig við
lesturinn er jafnréttispólitikin.
Rit þetta béT ekki með sér neinn
byltingaranda i þeim efnum
nema siður sé.
Konan er hér óumdeilanlega
sú sem fórnar sér fyrir eigin-
manninn og einleikaraframa
hans. Ekkert i bókinni bendir til
þess að þetta sé óæskilegt eða ó-
eðlilegt. Spurningin er hvort
sagan hefði ekki verið öðruvisi
TAKK FYRIR
m
Daniel Þorsteinsson
Svanhildur óskarsdóttir
ef Rut heföi *erið hinn ungi og
upprennandi pianisti....
Erfingi Patricks fjallar að
mestu um ung hjón. Pianósnill-
inginn Pat og eiginkonu hans,
Rut. Lýst er hinum miklu
stakkaskiptum i lifi þeirra þeg-
ar barn kemur til sögunnar og
lifsbaráttan hefst fyrir alvöru.
Nú er ónefndur still bókarinn-
ar sem er bráðfallegur á köfl-
um. Þýðingin er mjög góð, svo
og frágangur. Þrátt fyrir áður-
nefnda hnökra er bókin um-
hugsunarverð. Niðurstaðan
verður þvi sú, að nokkur ástæða
sé til að bjóða Erfingja Patricks
velkominn i heiminn.
Þakkir til Máls og menningar f yrir bækurnar, Svan-
hildar og Daníels fyrir gagnrýnina, og þeirra sem
þegar hafa lýstsig reiðubúin að Ijá unglingasíðunni lið
í frekari bókmenntapælingum í framtiðinni.
Konan fórnar sér fyrir
frama eiginmannsins
Móðir hvetur
til byltingar!
Hæ!
Þó ég sé vist enginn unglingur
lengur (33ja!) þá má ég til meö
að hripa ykkur þarna á ungl-
ingasiðunni nokkrar linur. Ég
má ekki til þess hugsa að þess-
ari einu blaösiöu sem ætluö er
krökkunum veröi kippt út úr
blaðinu. — Ég vil bara hvetja
alla kúgaða og ekki kúgaða
leiða og hress? .iglinga til þess
- að skrifa! Þao þarf varla að
vera heilsiðugrein til að vera
með. En mér datt nú annað i
hug i þessu sambandi, sem er:
eru svo margir krakkar sem
lesa dagblöðin?? Þarf ekki að
auglýsa siðuna sérstaklega??
Lima hana upp á veggi i sjopp-
um eða eitthvað svoleiðis? —
Þegar ég var á minum erfiðasta
aldri leit ég aldrei i dagblað —
nema þá til að lita lauslega yfir
bi óauglýsingar og tók þá
kannski skrýtlurnar með i leið-
inni. Þó voru öll blöðin lesin á
okkar heimili.
Foreldrar minir eru gamlir og
ég man ekki eftir þeim öðruvisi.
Ég gat aldrei rætt málin við þau
Ég held að mamma hafi verið —
og sé ennþá — sú alfeimnasta
manneskja sem ég hef kynnst —
og þó hef ég i raun og veru
aldrei kynnst henni miklu meira
en i sjón. Þó bjó ég með henni i
a.m.k. full 17 ár, minus nokkur
sveitasumur og 3 vetur á heima-
vist. Það var nú ekki verið að
fræöa mann um kynlif og lifið
yfirleitt. Maður varö aö þrauka
þetta sjálfur. Kynlif var nokkuð
sem tilheyrði hjónabandinu.
A.m.k. gat ég ekki betur skilið
en svo væri, þvi þegar ég kom
heim i fööurhúsin með tilvon-
andi eiginmann þá var búið um
okkur sitt i hvoru herberginu!
Þeim sið var ekkert breytt, þó
svo að aldrei hafi verið notað
nema annað herbergið.
Þar sem ég veit vel að hjá
flestum unglingum er samband-
iö við foreldrana álika þunnt og
það var hjá mér og minum, þá
vona ég að þeir reyni nú að
snara i framkvæmd byltingu i
þeim málum og þá er gott að
hafa eigin blaðsiðu til að bera
fram skoðanir og reyna að
hræra aðeins upp i hálfdauðum
foreldrum sem hafa aldrei lifað
yngri en 25 ára, eftir þvi sem
best verður séð. Ég þarf lika á
þvi að halda að lesa siðuna, svo
ég gleymi ekki. Dóttir min er
bráðum 12 ára og ekki má ég
svikja hana þegar á reynir. Við
erum reyndar góðar vinkonur
og ræðum saman um okkar
vandamál, sem eru þess vegna
ekki svo stór að við ráðum ekki
við þau i sameiningu.
Svo hef ég hér skilaboð til for-
eldra: Segið börnum ykkar
aldrei að haga sér eins og full-
orðið fólk! Það er það sama og
segja þeim að hringa sig saman
og drepast. Ég hef komist að
þeirri niðurstöðu að i raun verð-
ur maður ekki fullorðinn fyrr en
maður leggur sig pent i gröfina.
— Unglingarnir mega lika
gjarnan muna þetta vel svo þeir
verði ekki að gamalmennum
um leið og þeir skriða yfir tvi -
tugt.
Takk fyrir kærlega og bless!
Kona sem finnst
hún vera ofsa
ung og hress.
Svar
Húrra fyrir svona hressum
mæðrum!
Það væri sannarlega gott ef
fleiri foreldrar sem lesa þessa
siðu vildu stinga niður penna og
tjá sig um þau mál sem snerta
unglinga. Til dæmis foreldrar
sem eiga i erfiðleikum með að
umgangast eigin börn —
kannski gætu lesendur siðunnar
aðstoðað i slikum tilvikum með
góðum ráðum. Foreldrar,
hjálpið til við að brúa kynslóða-
biliö! Sýnið áhuga á málefnum
krakkanna ykkar og sendið
linu!
í reiptogi
við feimni
og fram-
taksleysi
Unglingasiðan hefur nú lifað
af röska tvo mánuði, og allt
bendir til þess að hún eigi
nokkra framtið fyrir sér. Les-
endur eru heilmikið að taka við
sér, bréfum fjölgar, nokkra
sjálfboðaliða höfum við fengið
til að fjalla um bækur (viljum
gjarnan fá fleiri), og allir sem
unglingaslöan hefur leitað að-
stoðar hjá hafa brugðist mjög
vel við, og margir hverjir lagt á
sig töluverða vinnu. A þessu
splunkunýja ári væntum við
þess að enn muni vænkast hagur
unglingasiðunnar, efni og hug-
myndir muni streyma i póst-
hólfiö, og áhugafólk um út-
breiðslu siðunnar muni auglýsa
hana viö hvert tækifæri, svo að
lesendahópurinn vaxi og dafni.
Við erum i reiptogi við feimni og
framtaksleysi, — það þarf sam-
stillt átak til að sigra!
ATHUGIÐ!
Hvers kyns efni er unglinga-
siðunni kærkomið: Pólitik, ljóð,
lifsreynslusögur, smásögur,
vandamálabréf, skammir, hrós,
lýsingar á daglegu lifi ykkar
(gætu orðið til þess að auka
skilning fullorðinna á ykkur, og
eins gætuð þið orðið margs vis-
ari hvert um annað, t.d. dreif-
býlisunglingar um Reykjavik
urkrakkana og öfugt). Þeir sem
ef til vill gætu hugsað sér að tjá
sig i viðtali geta sent inn nöfn og
heimilisföng ásamt simanúm-
eri, eða hringt i sima 81333
(Þjóðviljinn) og fengið upp gef-
ið simanúmerið mitt og haft
samband við mig beint.
Þið þurfið heldur ekki aö pæla
hvert i sinu horni, — hvernig
væri t.d. að þið tækjuð viðtöl
hvert við annað, við kennarana
ykkar, foreldra ykkar, fólkið
sem vinnur i kaupfélaginu,
krakkana sem bera út blöðin,
o.s.frv.? Það efni sem kemur
frá ykkur sjálfum er skemmti-
legast, og á þvi vil ég byggja
þessa siðu fyrst og fremst.
Bless á meðan
Olga Guðrúi