Þjóðviljinn - 27.01.1980, Blaðsíða 16

16 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 27. janúar 1980
* unalínaasíðan *
Umsjón:
Olga
Guðrún
Árnadóttir
Margrét Gestsdóttir, 13 ára,
Barðaströnd:
Þrælarnir
Eftir Sven Wernström
Þrælarnir eftir Sven Wernström
Iðunn 1979
Þýðing: Þórarinn Eldjárn
Verð: 4.940 kr.
Bókin er sérstæð að þvi leyti,
að hún gerist á miðöldum og
eins og segir á bókarkápu, fjall-
ar hún um fimm fátæka ungl-
inga og lifþeirra.
Bókin skiptist i fimm kafla,
sem gerast hver á sinni öld, frá
11. öld til 15. aldar. Kaflarnir
tengjast aðeins saman með þvi
að hverjum þeirra er minnst á
manneskju eða atvik Ur næsta
kafla á undan. Þessvegna eru
þetta eiginlega fimm sögur.
Umhverfi sagnanna verður
þegar mjög skýrt fyrir lesand-
anum, bæði landshættir og þjóð-
félagið sem fólkið lifir i. 1 fyrstu
tveimur köflunum er sagt frá
undanhaldi ásatrúarinnar fyrir
kristninni, og i fyrri kaflanum
er m.a. blótveislu lýst mjög
rækilega og endar hún með
mannfórn. Seinasti kaflinn er
aðallega um baráttu bænda og
verkafólks gegn auðvaldsstétt-
inni.
Bókin er greinilega ekki ætluð
sem einhver hrollvekja eða
glæpasaga (þótt ýmislegt
þannig lagað gerist reyndar i
henni), þvi sagt er frá hvers-
dagslifi fólks á þessum tima,
störfum þess og lifnaðarháttum.
Fróðlegt er að lesa um lif þræla
og leysingja, en um það er fjall-
að i 1., 2. og 3. kafla.
Skýrt kemur fram sjónarmið
valdamanna, að fá sem mest
fyrir li'tið, þrælabörnin t.d. eru
annaðhvort borin út við fæð-
ingu, eða látin fara að vinna um
leið og þau geta sæmilega staðið
i fæturna. Myndir eru engar i
Margrét Gestsdóttir
sögunni, en það kemur ekki að
sök, þvi að sögupersónum og lifi
þeirra er lýst á ágætan hátt.
Vandamálin i sögunni eru
mörg og flest fremur hvers-
dagsleg, en ýmislegt alvarlegra
slæðist þó með. Persónurnar
eru Uka mjög hversdagslegar,
bæöi i Utliti og innræti. Bókin er
tvimælalaust fyrir bæði kynnin,
og ekki siður fullorðna. HUn er
raunsæ og langt frá þvi að vera
væmin.
Þýðingin hefur, að minum
dómi, tekist vel, málið er þjált,
en þó ekki lélegt. Þessi bók er
ekki ein af þeim sem maður
gleymir strax.ogþar sem þetta
er fyrsta bókin af þremur um
þrælana, get ég þegar farið að
hlakka til að lesa hinar tvær.
Unglingaklúbburinn
Lengri lífdagar!
Ekkialls fyrirlöngu varskýrt
frá starfsemi UnglingaklUbbs-
ins hér á siðunni, og vandamál-
um sem þessi klúbbur hefur átt
við að etja hvað snertir aðstöðu
til dansleikjahalds, en böllin
hafa einmitt veriö helsti þáttur-
inn i starfsemi klúbbsins. Útlit
var fyrir að Unglingaklúbbnum
yrði Uthýst Ur Tónabæ, þar sem
hann hafði haft aðstöðu til
dansiballa frá þvi haustið ’79,
þvi samningur klUbbsins viö
Æskulýðsráðrann Ut s.l. áramót
og erfitt reyndist að fá hann
endurnýjaðan.
En nU hefur Reynir Ragnars-
son, forsvarsmaður Unglinga-
klúbbsins tjáð okkur, að nýr
samningur hafi verið gerður á
milli klúbbsins og Æskulýðs-
ráðs, og gildir hann fram i mai
n.k. Unglingaklúbburinn verður
þvi áfram með böll i Tónabæ
hálfsmánaðarlega, og næsta
ball verðurhaldiðföstudaginn 1.
febrúar. Gömul meðlimakort
gilda áfram, en þeir sem óska
að gerast meðlimir i klúbbnum
núna geta látið skrá sig við inn-
ganginn á böllunum og fyrir það
greiða þeir kr. 1.500 krónur i
árgjald. Meðlimir borga siðan
1.500 krónur í aðgangseyri að
dansleikjunum, en aðrir 2.500
krónur. Sú breyting hefur orðið
á, að Diskóland mun eftirleiðis
sjá um músikina á þessum
dansleikjum, þvi diskótekiðsem
áður fylgdi húsinu þótti ekki
nægilega hresst.
Við óskum Unglingaklúbbn-
um til hamingju með lifgjöfina,
og vonum að allir skemmti sér
vel!
I leit að félagsskap
í leit að félagsskap.
Þýðir ekki að snúa
sér undan.
(b\/^
Kannski nærö þú
einhverjum.

Svo að þú einhverntfma
tinnir góðan féiagsskap.
Einsog þúsennilega veist eiga
margir i vandræðum með
félagsskap á yngri árum. Við
getum kallað það: „Unglinga-
indamál.” Þessvegna datt
mér f hug að senda Unglingasiö-
unni smá leiðbeiningar um leit
aö félagsskap. (Ég fann þetta i
sænsku blaði og reyndi að þýöa
svona nokkurnveginn rétt).
Bless, bless
Helga Brekkan, 15 ára.
Við þökkum kærlega fyrir
sendinguna. Helga, og hvetjum
fleiri til að senda okkur mynd-
efni á siðuna.
Um ritdóma
herstöva-
andstæðinga og fleira
Reykjavik, 10.1.80.
Sæl ,,siöa.”
Mig langar að þakka þér gott
efni, en mér finnst að þessir rit-
dómar eigi ekki rétt á sér. Mér
finnst þeir taka of mikið pláss
ogeiginlega vera of „barnaleg-
ir”. Svo er annað, ég held að
sæmilega þroskaðir unglingar
andlega séu orðnir of stórir eða
þroskaðir til að finnast bækurn-
ar við sitt hæfi.
Þó að ég fyrir mitt leyti áliti
mig ekki vera neinn ,,al-
þroska”, þá finnst mér
skemmtilegri hinar svokölluðu
fullorðinsbækur.
Það er eitt lika sem ég er ekki
nógu ánægður með, — það eru
samstök herstaðvaan dstæð-
inga, eða öllur hcklur her-
stöðvaandstæðingar yfirleitt.
Þeir eru ekki nógu róttækir, það
veit enginn af þeim nema
kannski dag og dag á ári-hverju.
Þetta á raunar við um verka-
lýðsbaráttu almennt. Eru lág-
launamenn bara kúgaðir i
kringum fyrsta maf?
Að lokum vil ég taka það fram
að foreldrar minir eru hvorugt
láglaunafólk, þannig að þetta er
ekki sprottið af persónulegri
peningagræðgi.
Þetta er mislukkað bréf. Ég
þakka þér hrósið yfir ljóðinu,
sem olli reyndar sundrung inn-
an Heimdallararms fjölskyld-
unnar.
Þinn vonandisfskrifandi
Jesús.
Jesús lætur fylgja eftirfarandi
spakmæli:
„Whencver I’m right no one
remembers, whenever I’m
wrong no one forgets”, — sem
úileggst á islensku eitthvað á
þessa leið: „Þegar ég hef rétt
fyrir mér man það enginn,þegar
ég hef rangt fyrir mér gleymir
þvf enginn.”
Jesús minn.
Indælt var að heyra frá þér
aftur. Þú heldur vonandi upp-
teknum hætti, og sendir okkur
linuendrum ogsinnum þegar þú
ert í skapi til.
Ég get ekki fallist á það sem
þú segir um ritdómana. Að
minu viti hafa þeir lukkast von-
um framar.verið unnir af natni
og áhuga og gefið góða hug-
mynd um efni þeirra bóka sem
fjallaö hefur verið um. Það
krefst töluverðrar þjálfunar
hugans að vinna svona umsagn-
ir, skilja aðalatriði frá auka-
atriðum, gera grein fyrir kost-
um og löstum bókarinnar
o.s.frv. og i heildina þykir mér
þetta hafa tekist vel hjá rit-
dómurum okkar.
„Unglingabækurnar”, sem
svo eruauglýstar, eru vitanlega
misjafnar að gæðum, sumar
mjög lélegar, aðra afbragðs-
góðar. Sömu sögu er að segja
um „fullorðinsbækurnar”. Til-
gangurinn með umsögnunum
hér á siðunni er EKKI sá að
auglýsa „unglingabækurnar”
sem algott lestrarefni fyrir ykk-
ur, bara vegna þess að þær
fjalla um fólk á ykkar aldri.
Þvert á móti: við viljum með
þessu hvetja ykkur til að vera
gagnrýnin á það sem þið lesið,
en ekki gleypa allt hrátt. Enn-
fremur þori ég að fullyrða að
það eru þó nokkrir, sem aldrei
lesa umsagnir um bækur i blöð-
um, en lesa hinsvegar bóka-
dómana okkar hér á Unglinga-
siðunni vegna þess að þeir eru
skrifaðir af unglingunum sjálf-
um á tiltölulega einföldu og auð-
skiljanlegu máli. Þannig eru
likur tilað við getum haftáhrif i
þá átt að vandaðar bækur verði
lesnar og áhuginn fyrir hinum
lakari minnki eftir þvi sem fólk
fer að temja sér meiri gagnrýni
við lestur.
Við höldum þvi ótrauð áfram
bókmenntapælingum okkar,
enda hafa undirtektir yfirleitt
veriðmjög góðar. En ég gef þér
rétt i þvi, Jesús minn, að um-
sagnirnar þyrftu ekki ævinlega
að vera mjög langar, — ég hef
það á bak við eyrað i framtið-
inni.
Lestu umsögnina hennar
Margrétar um „Þrælana” —
hún er ekki vitund barnaleg,
heldur afar vönduð, og þö er rit-
dómarinn aðeins 13 ára.
Hers tövaands tæð -
ingar hvað eruð þið
að gera?
Þið, krakkar, sem hafið tekið
afstöðu gegn her i landi, takið
þið einhvern þátt i baráttunni
gegn hernum? Starfið' þið með
Samtökum herstöðvaandstæð-
inga? Eru einhverjir hópar
starfandi innan skólanna ykkar
sem hafa það að markmiði að
brýna andann gegn hernum og
reka áróður fyrir málstaðinn?
Ef svo væri forvitnilegt að fá
fréttir af sliku starfi. Ef enginn
slikurhópurertilstaðar, hvern-
ig væri þá að stofna hann?
Enn um börn
íhaldsfólks
Rvk. 14.1.1980.
Kæra unglingasiöa.
Ég er hérna einn af
unglingunum og mig langar til
að leggja nokkur orð I belg: 1
fyrsta lagi er ég sammála
„Kvenkyns tvfbura” (13.1.80)
og mér finnst ekki réttlátt að
gera upp á milli barna ihalds-
fólksog annars fólks vegna þess
að börnin geta ekki gert að þvf
hvernig foreldrarnir hugsa,
(krakkarnir gætu jafnvel haft
aðrar skoöanir heldur en for-
eldrarnir).
1 öðru lagi finnst mér þó nokk-
uð til i þvf sem Mamma
(13.1.80) lagði til málanna, en
svar þitt, Olga Guðrún, fannst
mér mjög athyglisvert og finnst
mér því að það sé umhugsunar-
efni fyrir alla unglinga. Jæja,
svona að lokum langar mig að
bjóða mig fram sem bókagagn-
rýnanda fyrir unglingasfðuna.
Kærkveðja
0765-7560
P.S. Þaö þyrfti að gera meira
fyrir krakka úti á landi og ungl-
ingasiðan mætti fá meira pláss f
blaðinu.
Sama
Bestu þakkir fyrir bréfiö. Bók
á leiðinni!