Þjóðviljinn - 01.07.1981, Side 3

Þjóðviljinn - 01.07.1981, Side 3
Mi&vikudagur 1. júli 1981. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 3 Leiðarv ísir í „réttu” líferni Tengdur viðhorfum Samhygðar, sem nú er á kynnisferð um landið Það gerist ekki á hverj- um degi að íslenskur mað- ur skrifar leiðbeiningarrit um hamingjuleit; slíkt hafa menn venjulega úr Austurlöndum. Þetta hefur Pétur Guðjónsson þó reynt í ,,Bókinni um hamingj- una'' sem var að koma út hjá Iðunni. Pétur Guöjónsson: mælir meö innra starfi, hugleiðslu og bjart- sýni. Pétur er fæddur á Melrakka- sléttu, félagsfræðingur frá Bandarikjunum, hann hefur verið töluvert i Suður-Ameriku, kennt mönnum að kveða niður streitu hér og erlendis. Hann er hrifinn af kenningum Argentinumannsins Silo og tengdur félagsskapnum Samhygð, sem hann vinnur mikið fyrir. A þessum grundvelli setur hann saman bók þar sem reynt er að benda á leiðir til að lifa innihalds- rikara lifi. Með innri vinnu, segir Pétur á blaðamannafundi, með þvi að koma röö og reglu á i sálar- kirnunni, með lifsgleði og já- kvæðri afstöðu til umhverfis. Pétur leggur meira að segja i það að setja lifsreglur — eins og Þór- bergur setti sér forðum. Og út- Bók um sögu ✓ Islandsbanka og / Utvegs bankans t tilcfni af þvi að árið 1980 voru 50 ár liðin frá stofnun Útvegs- banka Islands h.f., er komin út bók um sögu lslandsbanka h.f. og Útvegsbanka tslands 1904 - 1980, cftir ólaf Björnsson, prófessor. Bókin verður til sölu i Bóka- verslun Sigfúsar Eymundssonar, Bókaverslun Máls og menningar og Bókaverslun Lárusar Blöndal i Reykjavik, og ennfremur hjá að- alféhiröi bankans i Reykjavik svo og hjá öllum útibúum bankans. skýra þær. Fyrsta lifsregla er svona: „Að sporna móti fram- þróuninni er að vinna gegn sjálf- um sér”. Pétur segir, að lifsreglugerð þessi sé miðuð við það sem allir menn eiga sameiginlegt. Þaö væri ekki nema rétt, að margir heföu helst litiö til Indlands eftir sjálfsþroskakerfum, en ef menn, segir hann, eiga eitthvað sam- eiginlegt þá kemst Argentinu- maður eins og Silo og Indverji aö svipaðri niðurstöðu. Þau viðhorf sem boðuö eru i bókinni eru skyld félagsskapnum Samhygð. Þar kemur saman fólk, segir Pétur, sem vill nýjar lausnir, vegna þess að þær, sem hefur verið boðið upp á, hafa ekki dugað, jafnvel leitt til ofbeldis eða lifsflótta. Að nýjum lausnum vilj- um við leita með innra starfi, hugleiðslu, uppbyggingu trausts á sjálfan sig — trausts sem ekki er háð þvi hvernig gengur hverju sinni. Pétur hefur starfað mikið fyrir Samhygð, sem hefur náð fótfestu i 43 löndum. Samhygðarmenn eru einmitt að byrja hringferö um landið til að kynna starfsemi sina; þeir eru á morgun, annan júli, á Isafirði, daginn eftir á Blönduósi, þá á Sauðarkróki, 5. júli á Akureyri og Dalvik og fara svo norður og austur um og eru 12. júli i Reykjavik. Óskar Ingimarsson þýddi bók Péturs, sem er frumsamin á ensku. Norræna húsið: Bukdahl talar um málaraiist 1 kvöld kl. 20.30 heldur danski listfræðingurinn Else Maric Buk- dalil fyrirlestur i Norræna húsinu um evrópska málaralist. Með fyrirlestrinum verða sýndar lit- skyggnur til skýringar. Else Marie Bukdahl er dósent við Konunglegu dönsku listaaka- demiuna i Kaupmannahöfn og kennir þar m.a. menningar- og listasögu, túlkun og siðfræði lista o.fl. Fyrir réttu ári lauk hún doktorsprófi með ritgerð um list- gagnrýni Diderots og franska málaralist á 18. öld. Fyrirlesturinn i Norræna hús- inu nefnist „Tradition og nybrud i ældre og moderne europæisk malerkunst”. Fjallar hann um það, hvernig ýmsir hæfileika- menn á sviði málaralistar hafa i aldanna rás sagt skilið við lifsvið- horf og rikjandi stil samtiðar sinnar og skapað sér sitt eigið myndmál, sem felur i sér nýjan lifsskilning. Hafa ýmsir þessara ! listamanna haft mikil áhrif á sið- | ari kynslóðir. I dag og á morgun gefst fólki kostur á að skoða franska sjómælinga- skipið „L’Espérance” sem hér er í heimsókn og liggur viö Faxagarð. Það verður opið almenningi kl. 14 -17. — Ljósm. -eik- Rætt við Einar Þórarinsson jarðfræðing í Neskaupstað i Einar Þórarinsson jarðfræð- ingur. „Umtalsverður steina- þjófnaður skipulagðra hópa erlendra fcrðamanna á Aust- fjörðum”. „Niðurstaðan af þeirri athugun sem ég gerði á f jörðunum i fyrrasumar var sú að hér hefur bersýni- lega átt sér stað umtalsverð steinataka, og hingað hafa komið skipulagðir erlendir ferðahópar eingöngu i þeim tilgangi að hirða verðmætt og fáséð grjót eink- um úr Berufirði/ Reyðarfirði og frá Teigarhorni"/ sagði Einar Þórarinsson jarðfræðingur i Neskaup- stað. Steinaþjófnadur erlendra ferdamanna Hafa nákvæmari kort en hér hafa áður sést L A aðalfundi Náttúruverndar- samtaka Austurlands haustið 1979 voru ferðalög útlendinga og steinaþjófnaöur á Austfjörðun- um mikið til umræðu og sam- þykkti fundurinn þá, að gerð yrði athugun á þessum málum sumarið eftir. Náttúrugripa- safnið i Neskaupstað tók að sér verkið og var Einar Þórar- insson jarðfræðingur ráðinn til starfans en Náttúruverndarráð og Þjóðhátiöarsjóður kostuðu athugunina. Einar feröaðist siðan viöa um Austfirði á siðastliðnu sumri, hafði tal af heimamönnum jafnt sem ferðalöngum, fylgdist með helstu stööum þar sem fágætar steintegundir er að finna á Aust- fjörðum auk þess sem hann kannaði eftirlit og gæslu við far- þegaskipið Smyril á Seyðisfirði, en þaðan telur Einar að mestum hluta steinaþýfisins hafi verið smyglað úr landi. Selflutt grjót til Reykjavíkur — Ég hafði haft fréttir af um- talsverðum steinaþjófnaði héð- an af fjörðunum á árunum 1972—3, og eftir að Smyrill hóf ferðir hingað fór að bera enn meira á erlendum ferðahópum sem greinilega komu hingað i þeim eina tilgangi að hirða grjót. Sem dæmi get ég nefnt hóp af Frökkum sem dvaldi um tima i Berufirði en þeir voru það stórtækir að þeir höfðu bil i ferð- um sem selflutti grjót til Reykjavikur þar sem þvi var skipað út. Hvaða steintegundir eru það einkum sem útlendingar sækj- ast eftir hér? — Það eru zeólitar eöa geisla- steinar fyrst og fremst. Hér er hægt að finna þá einkum i Beru- firði, en islensku zeólitarnir eru sérstakir á þann máta hversu hreinkrystallaðir og tærir þeir eru. Þá sækja þeir einnig i ópal og silfurberg. Ég athugaði sér- staklega i fyrrasumar Helgu- staðarnámu fyrst um vorið og siðan aftur um haustið og það var greinilegt að þar höfðu steinaþjófar verið á ferð þvi viða hafði verið brotiö úr nám- unni, þrátt fyrir að náman sé friðuð og skilti með þeirri til- kynningu á nokkrum erlendum tungumálum við námagöngin. Nákvæm kort útbúin erlendis Eru útlendingarnir vel kunn- ugir staðháttum þegar þeir koma hingað til st?inaþjófnað- ar? — Já, þaö er ekki hægt að segja annað. 1 Berufirði sáu landeigendur sem höfðu tal af erlendum ferðahóp, að þeir voru meö nákvæmari kort af svæðum þar sem sjaldséðar steinateg- undir er aö finna en þeir höfðu nokkru sinni séð sjálfir. Þessi nákvæmu kort eru unnin upp erlendis af ferðamönnum sem hafa komið hingað og kortlagt þessi svæöi, auk þess sem margir skrifa i erlend timarit þegar út er komið þar sem stað- háttum er íyst nákvæmlega og allt gefið upp sem steinasafnar- ar þurfa aö vita. Það er þvi ekki hægt að segja annað en að þeir leiöangrar sem koma hingað til steinasöfnunar hafi meðferðis öll nauðsynleg gögn, góða þekk- ingu á staðarháttum og geti þvi safnað markvisst. Ilvernig er þessu komið úr landi? — Ég fór til Seyðisfjarðar og fylgdist með afgreiðslu um borð i Smyril, en við höfum tengt þessar auknu ferðir útlendra feröahópa á steinasvæðunum, ferðum Smyrils. Það kom i ljós á Seyðisfirði að þar er ekki leit- að i bilum, nema rökstuddur grunur séfyrir hendi um að eitt- hvað sé að finna i bilunum sem ekki má flytja úr landi. Toll- verðir á staðnum sögðu mér að það væri þeirra grunur að mikið magn af grjóti færi úr landi, en það vantar ennþá tilskipun að ofan úr ráöuneytinu, sem heim- ilar þeim raunverulegt eftirlit meö ólöglegum útflutningi. I þeirri skýrslu sem ég samdi um athuganir minar og send var Nátturuverndarráöi og fleiri að- ilum, benti ég á, að hægt væri að gera miklar úrbætur með þvi að auka mannafla við tollvörslu við Smyril og ráða þangað mann sem hefði þekkingu á náttúru- gripum og gæti þvi skorið úr um hvort um markvissan útflutning á náttúruminjum væri að ræða eöa ekki. Eins og stendur, þá er eftirlitið ekkert. Hver hefur verið árangur at- hugunar þinnar? — A siðasta náttúruverndar- þingi var samþykkt að geröar yrðu sérstakar úrbætur i þess- um efnum einkum varðandi Smyril. Þetta mál er nú i hönd- um Náttúruverndarráös og ég vona að þeir séu aö þrýsta á dómsvaldið um einhverjar að- gerðir. Viða unnin spjöll á landi Er farið að sjá á landi vegna þessa mikla steinaþjófnaðar á Austfjörðuni? — Þótt mér finnist þessi steinataka ansi stórfelld þá sér kannski ekki ennþá á landi, en hinu er ekki að neita aö á ákveðnum stööum hafa veriö unnin spjöll. Einkum er það áberandi á afmörkuðum við- kvæmum svæðum sem eru sér- stök að náttúrufari á einhvern hátt. Mér hafa sagt menn, aö til- færingar allt upp i dýnamit hafi þessir hópar haft með i ráns- ferðum til að auðvelda sér leik- inn. Ef sliku heldur fram þá þarf ekki að spyrja frekar um spjöll og eyðileggingu á landi. ______________________-jg. Sýshinefnd A-SkaftafeDssýslu: Hert eftirlit A nýafstöðnum aðalfundi sýslunefndar Aust- ur-Skaftafellssýslu var m.a. rætt um stuld feröamanna á steinum og öðrum nátturugrip- um. Var skorað á viðkomandi stjórnvöld að gera nú þegar úr- bætur i þá átt að hert verði eftir- lit með ferjunni Smyrli og far- þegum hennar, svo komið veröi i veg fyrir ólöglegan útflutning náttúrugripa og jafnvel inn- flutning ólögmæts varnings, en rökstuddur grunur er um hvoru- tveggia. Náttúruverndarnefnd sýsl- unnar bendir á þau lýti og óþrifnað i umhverfinu, sem er af ýmisskonar yfirgefnum og einskisnýtum mannvirkjum og áformar að gera verulegt átak i þá átt, að fjarlægja slik mann- virki með tilstyrk stórvirkra tækja og að höfðu samráði við umráðamenn greindra mann- virkja. Akveðið er að sýsluritiö „Skaftfellingur”, þriðji árgang- ur, komi út á næsta vori. Oddviti sýslunefndar A-Skaftafellssýslu er Friðjón Guðröðarson, sýslumaður. —mhg 'j”*1 ■ :"d Vöruskiptajöfnuðurinn Ohagstæður um 15 miljónir Vöruskiptajöfnuðurinn i mai var óhagstæður um tæpar 15 milj- ónir en var hagstæöur á sama tima i fyrra um rúmar 19 miljón- ir, en meðalgengi erlends gjald- eyris er nú tæpum 48% hærra en þá. Fimm fyrstu mánuði ársins er vöruskiptajöfnuöurinn óhagstæð- ur um tæpar 220 miljónir kr. 1 maimánuöi var flutt út ál- melmi fyrir tæpar 68 miljónir en ekkert kisiljárn. Hins vegar flutti Járnblendifélagiö inn vörur og hráefni fyrir rúmar 34 miljónir Landsvirkjun fyrir 15.567 þús„ Alfélagið fyrir 15.793 þús. og Kröfluvirkjun fyrir 906 þús. kr. — lg-

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.