Þjóðviljinn - 30.03.1982, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 30. mars 1982
DIOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs
hreyfingar og þjódfrelsis
Ctgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Fréttastjóri: Þórunn Siguröardóttir.
L'msjónarmaður sunnudagsblaðs: Guðjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiðslustjóri: Filip W. Franksson.
Blaðamenn: Auöur Styrkársdó'tir, Helgi Ólafsson
Maenús H. Gislason, Ölaíur Gislason, Óskar Guömundsson,
Sigurdór Sigurdórsson, Sveinn Kristinsson, Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Viðir Sigurösson.
L'tlil og hönnun: Andrea Jónsdóttir Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir:Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
flandrita- og prófarkalestur: Elias Mar, Trausti Einarsson.
Auglýsingar: Hildur Kagnars, Sigriöur H. Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa: Guörún Guðvarðardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Simavarsla: Sigriður Kristjánsdóttir, Sæunn óladóttir.
Húsmóöir: Bergljól Guöjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar
Sigurmundsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen
Jónsdóttir.
Útkeyrsla. afgreiösla og auglýsingar: Sfðumúla 6,
Reykjavik, simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Baráttudagurinn
30. mars
• Stórfundur Samtaka herstöðvaandstæðinga í Há-
skólabíói á laugardaginn var staðfesting á því að hin
evrópska f riðarhreyf ing og herstöðvaandstæðingar á
Islandi hafa náð saman. I raun má segja að allt frá
því að fsland var þvingað inn í Nató 30. mars 1949 haf i
hér verið starfandi f jöldahreyfing gegn erlendri her-
setuog hernaðarbandalögum. Starf hennar hefur ver-
ið misjafnlega þróttmikið/ en þráðurinn hefur aldrei
slitnað. Sú nýja friðarhreyfing sem hefur látið að sér
kveða í Vestur-Evrópu á vissulega rætur í fortíðinni,
en hún hef ur breiðst út með slikum undrahraða að hér
er fyrst og fremst um nýtt stjórnmálaafI að ræða í
álf unni, sem þegar er f arið að taka tillit til. Markmið
hennar eru í höfuðatriðum hins sömu og verið hafa
baráttumál íslenskra herstöðvaandstæðinga um ára-
bil. Einangrun herstöðvamálsins á Islandi hefur verið
rofiðog á næstu misserum munu íslenskir herstöðva-
andstæðingar og friðarsinnar um alla Evrópu berjast
fyrir málstað sínum hlið við hlið.
• Heimsókn Edward P. Thompsons, eins helsta for-
ystumanns breskrar og evrópskrar f riðarhreyf ingar,
var í senn fræðandi og mikil hvatning. Hann kvað nú
sýntað NATÖog Bandarikjamönnum myndi ekki tak-
astað koma fram áætlunum um ný Evrópuatómvopn.
Hinsvegar dró hann ekki dul á það að sigur friðar-
hreyf ingarinnar i þessum efnum kynni að verða þess
valdandi aðatómveldin myndu leggja síaukna áherslu
á ný kjarnorkuvopn um borð í herskipum og kafbát-
um. Þessu til staðfestingar benti hann á ákvörðun
Bandaríkjastjórnar um framleiðslu 2500 stýriflauga í
herskip og kafbáta. Þjóðum sem ættu lönd að Norð-
ur-Atlantshaf i stæði mikil ógn af þessari þróun, og til
þess að sporna við henni þyrfti ísland á friðarhreyf-
ingunni að halda og friðarhreyfingin á íslandi að
halda.
• Fjöldahreyfing, útifundir, göngur, útgáfa og mál-
flutningur á mannþingum eru þau vopn sem friðar-
hreyf ingin beitir. Það hef ur sannast á síðustu misser-
um að þau vopn geta bitið á hörðustu hernaðarstefnu
ef að nógu margir beita þeim. Einmitt þegar verið er
að tengja ísland enn frekar við vaxandi f lotaumsvif
Bandaríkjanna á Norður-Atlantshafi er nauðsynlegt
að herstöðvaandstæðingar á (slandi sanni styrk sinn.
Og miðað við fólksf jölda þá var fundurinn á laugar-
daginn sannarlega á við 100 þúsund manna fund í
Hyde Park í Lundúnum. Þar þykja slíkir fundir tið-
indi, þó hér á íslandi séu f lestir f jölmiðlar þegnanda-
legir.
• Herstöðvaandstæðingar þurfa að gera sér grein
fyrir að því aðeins er hægt að búast við einhverjum
viðbrögðum í íslenska stjórnkerf inu að þeir þúsundum
saman láti kröfurnar um brottför hersins og afnám
hernaðarbandalaga enduróma um landið allt. Hið
pólitíska markmið þarf að vera að skapa víðtæka
samstöðu í landinu um að rjúfa tengsl íslands við
kjarnorkuvopnakerfið og vaxandi flotaumsvif á
Norður-Atlantshafi. Friðarhreyfingin í Evrópu hefur
sannað að hægt er með friðsamlegum mótmælaað-
gerðum að ná tilteknum markmiðum. Mörg dæmi
mætti nef na úr meira en 30 ára baráttusögu íslenskra
herstöðvaandstæðinga sem hníga í sömu átt. Og það er
mikill styrkur af þvi að vita að við stöndum ekki ein í
þessari baráttu, sem er löng og ströng, heldur erum
hluti af miljónahreyfingu, sem skotið hefur rótum
austan hafs og vestan, og mun bera ríkulegan ávöxt.
— ekh
j Svarthöfði
\ talar
IViö styttum okkur stundir
meö þvi aö gripa niöur i sér-
kennilegu viötali sem helg-
■ arblaö Timans átti viö Indr-
Iiöa G. Þorsteinsson. Með
nokkrum nauösynlegum at-
hugasemdum.
• Indriöi er vitanlega spurö-
Iur um Svarthöföa og svarar:
„Ég sem lesandi er af-
skaplega ánægöur meö
• Svarthöföa.... Oftast nær er
Iég sammála honum”.
Eöa eins og þar stendur:
Náið er nef augum.
j Aumingja ég
Þaö skrýtnasta viö þetta
■ viötal Indriða er það, að
Ihann, sem er svotil alltaf
sammála Svarthöfða og
skrifar hann geysioft eins og
, hver maður veit, finnur
Inokkra þörf hjá sér til aö
vola yfir þvi aö brugöist er
viö dulnefnisskrifum hans.
, Hann segir:
I,,Þaö skiptir mig engu
máli þótt menn deili um mig
einhversstaðar Uti i bæ, bara
■ ef ég fæ aö vera i friði. Mér
Iþykir verra ef menn eru að
hringja hingað eða rjilka i
mig meö einhverju helvitis
a offorsi. Nú er ég ekki þannig
Iskapi farinn aö ég hafi löng-
un til aö reita fólk til reiöi og
ég veit ekki af hverju þetta
• stafar, ég er sjálfsagt svona
Imikiö fyrir ýmsu fólki”.
Þetta er kyndug ræöa,
einkum þegar hún kemur frá
• manni sem notar dulbUning .
ISvarthöfða til aö sletta yfir |
menn sem „eru fyrir” Indr- .
* iða G. Þorsteinssyni — en g
Iþetta er einmitt eitt höfuö- I
hlutverk siödegisdálksins |
sem er hér nefndur. ■
■ ■
I Rétt og rangt |
Indriði er spuröur um ,
• sameiningu Visis og Dag- ■
Iblaösins og finnst aö hún I
komi litiö við þeim sem viö |
blööina vinna: ,
* ,,Ef blaöiö kemur út á i
Iþeim aö vera sama þó I
fjandinn sjálfur eigi þaö”. |
Þetta ernokkuð skemmtilegt ,
• kompliment um stjórnar- ■
Imenn I „Frjálsri fjölmiöl- I
un”. En kemur undarlega á |
aöra kenningu Indriöa sem ■
• er sú, aö nú séum viö á leiö- |
Iinni inn i miöaldarmyrkur. I
Astæöan er helst þessi aö |
hansdómi: ,
• ,,Nú er skolabörnum kennt I
Ihvað sé rangt og hvaö sé I
rétt”.
Væri gaman að spyrja: ,
• hvenær var það ekki reynt? ■
IHafa menn einhversstaðar |
fundið skólakerfi sem lætur j
spurningar um rétt og rangt □
• lönd og leiö?
klippt
Vansagt
1 frásögn þingfréttaritara út-
varpsins af umræöum um E1
Salvador á alþingi á fimmtu-
daginn var ýmislegt vansagt.
Þaö er til dæmis venja aö þegar
þingmenn kvarta undan fjar-
veru ráöherra og annarra sem
þeir telja aö eigi aö taka þátt i
umræöum á þinginu, aö sagt sé
frá þvi i fréttum. Viö þessa um-
ræöu um E1 Salvador hafði
Svavar Gestsson orö á áhuga-
leysi Sjálfstæðisflokksins á
þessu máli og þeirri fyrirlitn-
ingu á lýöbaráttu sem lýsti sér i
þvi aö enginn fulltrUi Sjálf-
stæöisflokksins var inni þing-
salnum á meðan að umræöan
stóöyfir (Pétur Sigurösson haföi
lokiö lestri heimastilsins um
máliö og horfiö þegar á braut Ur
húsinu — og tók ekki þátt i um-
ræöunni aö ööru leyti). Enginn
Framsóknarmaður utan for-
seta sameinaös, var viðstaddur
þessa umræöu. NU brá hins
vegar svo viö, aö fréttamaöur
útvarpsins gat þessara um-
vandana aö engu, þótt þaö sé
venja viö svipuð tækifæri.
fram kom I þessari umræöu á
alþingium málefni ElSalvador,
hlýtur það aö teljast einna mest
fagnaöarefni, aö ýmsir þing-
menn Alþýðuflokksins viröast
vera aö átta sig á mannfjand-
samlegri stefnu rikisstjórnar
Ronalds Reagans. SU gagnrýni
sem Bandarlkjastjórn og Nató
hafa fengið vegna gegndar-
lausrar kjarnorkuvopnavæö-
ingar og iskyggilegra áforma I
þeim efnum á meginlandinu
hafa fyrir löngu snUið miöju-
mönnum i pólitikinni til and-
stöðu. Ekki bætir hin herfilega
pólitik sem rekin er i Miö-
Ameriku og Suður-Ameriku Ur
skák fyrir Reagan stjórnina.
Margir þeirra sem áður hafa
veriö stuðningsmenn Nató og
Bandarikjastjórnar i utanrikis-
málum hafa nU snUist öndvert
gegn stefnu Bandarikjastjórn-
ar. Þetta á e innig við um þá sem
enn telja sig stuðningsmenn
vestrænnar samvinnu. Og ein-
mitt þetta er ein skýringin á á-
hrifum friöarhreyfinga i
Evrópu. Stjórnmálamenn hafa
einnig gert sér þetta ljóst — og
flykkjast nU til liðs viö friöar-
hreyfingar. Allir pólitiskir
straumar eru lengur á leiöinni
til Islands en á milli landa á
laig utanrlkisráöherra og dóminókenningin gamla, sem Reagan-
nönnum gengur erfiðlega aö endurlifga. Framan á fyrsta dómlnó-
tubb: Einræðisherrar Rómönsku Amerlku.
Fjarlœgðarmœli-
kvarði á mann-
réttindamál
1 itarlegri frásögn af hinni
makalausu ræöu Péturs
Sigurössonar rakti frétta-
maöurinn m.a. aö þau ummæli
Péturs,aöPólland væri nátengt
okkur og þvi væri sjálfsagt að
álykta um málefni pólskrar
þjóðar á þinginu en hins vegar
áhorfsmál um önnur lönd og
framandi eins og E1 Salvador.
Ekki kom fram hvaðaðrir þing-
menn höföu um þessa hlálegu
fullyröingar aö segja, rétt eins-
og þeir heföu ekkert við þetta að
athuga. Svavar Gestsson spurði
til dæmis af þessu tilefni hvort
menn ættu að leggja einhvern
fjarlægðarmælikvarða á mann-
rettindamál?
Efasemdir
miljónanna
Af mörgu merkilegu sem
meginlandinu. NU er hins vegar
svo komið aö efasemdir og
gagnrýni áhangenda vestrænn-
ar samvinnu i Evrópu hafa bor-
ist til íslands.
Qœskilegur
bandamaður
Vilmundur Gylfason alþingis-
maöur lagöirilca áhersluá þaöi
umræðunni áþingi um ElSalva-
dor, aðBandarikjastjórn stefndi
einingu Vesturlanda i hættu
meö stefnu sinni i utanríkis-
málum. Með stefnu sinni i
málefnum Mið-Ameriku væri
Reagan-stjórnin aö gera sig aö
óæskilegum bandamanni og
stofna samstarfi Vesturlanda i
hættu. Þeir virtust i öllu hafa
gleymt lærdómnum frá Viet-
nam-striöinu. tslenskir stjóm-
málamenn sem teljast til bleika
litarins 1 hinu póiitiska litrófi
viröast vera aö átta sig. Þeim
er ekki alls varnaö, sem betur
fer.
óg
M SlttPÍÓ