Þjóðviljinn - 30.04.1982, Side 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 30. april 1982
Umræða um utanríkismál:
Heimsendaspámenn
og heimsfriöarráð
í skjóli Alþýðubandalagsins
ólafur Ragnar Grimsson var
fjarri góöu gamni i fyrrakvöld
þegar nokkrir þingmenn Alþýöu-
flokksins og Sjálfstæöisflokksins
geröu haröa hriö aö málflutningi
hans I umræöum um skýrslu
utanrikisráöherra. Fyrsti hluti
þessarar umræöu fór fram á
alþingi fyrir hálfum mánuöi eöa
svo. Umræöunni var framhaldiö I
fyrradag og stóö fram yfir miö-
nætti. Þá var umræöum frestaö
þartil siöar. Margt kom fram viö
þessa umræöu og greiniiegt er aö
þingmenn hafa mikla þörf fyrir
aö fjaila um utanrikismál. Viö
umræöuna hélt t.d. Jón Baldvin
Hannibaisson háifs annars tima
ræöu.
Tómas Arnason staðgengill
utanrikisráöherra flutti fyrstu
ræöuna. 1 máli hans kom m.a.
fram aö viðskiptaráðherra er
ekki sammála þvi atriöi i skýrslu
utanrikisráöherra, aö sett veröi á
laggirnar sérstakt utanrfkisviö-
skiptaráöuneyti, þe.. innan utan-
rikisráðuneytisins. Sagöi Tómas
aö stjóm innflutningS' og gjald-
eyrismála sem tengist starfsemi
bankanna og hafi þessir þættir
ævinlega verið undir viöskipta-
ráöuneytinu og engin ástæöa til
aö breyta i þvi efni. Svavar
Gestsson haföi einnig viö upphaf
þessara umræöna bent á sömu at-
riði. Tómas sagöi einnig aö mál á
hafréttarráöstefnunni heföu nií
siöustu daga veriö aö snúast
okkur Islendingum mjög I vil.
Það væru mikil gleöi tiöindi.
Birgir tsleifur Gunnarsson
gagnrýndi Ólaf Ragnar og friöar-
hreyfingar, Alþýöubandalalagiö
og Rússa eins og sagt var frá á
þingsiöu I gær.
Eiður Guðnason sagöi ræöu
Ólafs Ragnars hafa veriö
samfellda og harkalega árás á
utanrfkisráðuneytið og ráöherra.
Ólafur Ragnar Grimsson, Þjóö-
viljinn og Alþýöubandalagiö færu
oftlega með rangar kenningar og
dreiföu röngum upplýsingum. Til
dæmis heföi sú kenning aö kjarn-
orkuvopn væru á Keflavikurflug-
velli reynst alröng. En engu aö
siöur héldu þessir aðiljar (viö)
áfram aö hamra á þessum kenn-
ingum. Eiöur sagöi aö Thompson
sagnfræöingur heföi haldiö þvi
fram á fundi meö sér og fulltrúa
Alþýðubandalagsins að hann væri
ekki friöarsinni, („pacifist”) en
herstöövaandstæöingar og Þjóö-
viljinn heföu ekki séö ástæöu til
aö hampa þessum ummælum
Thompson.
Þá gagnrýndi Eiöur Ólaf Ragn-
ar fyrir umfjöllun talna og gagn-
rýni á tölfræöilegar upplýsingar
um vopn I skýrslu utanrikisráö-
herra. Þaö væri erfitt aö henda
reiður á þessum tölum og máske
fengimaöur þá útkomu sem maö-
ur vildi. Sumar friöarhreyfingar
væruágætaren varasamt væriaö
etja þær undir einn hatt. Heims-
friðarráðiö væri fjármagnaö af
Sovétríkjunum og starfaöi útibú
þess viöa m.a. hér á landi. Hér
starfaði þetta útibú i skjóli
Alþýöubandalagsins, og Alþýöu-
bandalagiö léti aldrei hnjóösyröi
falia I þessar áttir.
Jón Baldvin Hannibaisson tal-
aöi næstur og sagöi þaö misskiln-
inghjáÓlafiRagnari, aö „sættir”
heföu tekist með jafnaöarmönn-
um og Alþýöubandalaginu.Þá út-
komu heföi Ólafur Ragnar fengiö
meö rangtúlkunum á máli Kjart-
ans Jóhannssonar i áöurnefndum
umræöum. Heföi Ólafurlátið eins
og um heimssögulegar sættir
væri aö ræða. Jón Baldvin fjaliaöi
itarlega um áróöursbrögö stór-
veldanna og sagöi, Sovétrikin
miklum mun verri f þeim efnum.
Utanrikisráöherra heföi vísaö al-
gerlega á bug ásökunum um
ihlutun og væru þær nú úr sög-
unni. Aö vísu sagöist Jón hafa
orðiö var viö aö Bandarikjamenn
reyndu aö koma sinum sjónar-
miöum á framfæri t.d. þegar
Alþýöublaöiö fjallaöi um málefni
Suður-Ameriku, en þaö væri ekki
nemaeölilegt.
Hugmyndasmiöir friöarhreyf-
Albert Guð- Birgir lsleifur
mundsson Gunnarsson
Eiöur Guðnason Friðrik Sophus-
son
Halldór Biöndal Haraldur ólafs
son
Jón Baldvin Tómas Arnason
Hannibalsson
inga væru miklir heimsendaspá-
mennogætti aö taka málflutningi
þeirra með varúö. Ljóst væri aö
„slökun” væri ekki af hinu góöa.
A áratug slökunar heföi orðiö
samdráttur vigbúnaöar á Vestur-
löndum, sem skilaöi sér i þvi aö
Natórikin yröu aö gera ráöstatan-
ir til aö koma á jafnvægi aftur. t
Yfirburðir Sovétrikjanna væru *
þaö miklir aö þau gætu á einni
viku tekiö Evrópu i Hitleriskri
leiftursókn. Bandarikin væru ekki
lengur nýlenduveldi en hægt væri
að sýna fram á að útþensla Sovét-
rikjanna væri gifurleg á siöustu
árum.
A milli stórveldanna væri mikil
spenna og samkeppni i vigbúnaöi
og margir teldu tortimingarhættu
stafa af. Þegar spurt væri hvaö
ætti aö gera til aö draga úr þess-
ari hættu væri öfgakenndasta
svariö einhliða og alger afvopn-
un. Meginmarkmiö utanrikis-
stefnu Sovétrikjanna væri að
binda endi á „varnarsamstarf”
Vesturlanda. Jon Baldvin eyddi
töluveröu púöri (orö plús timi) i
þaö sem ólafur Ragnar heföi ekki
fjallaö um 1 sinum ræöum um
utanrikisskýrsluna. Eftirtektar-
vert var aö fleiri ræöumenn
skömmuöu Ólaf fyrir ýmis atriði
sem hann haföi ekki sagt.
Haraldur ólfsson kvaö þessa
annars ágætu ræöu ekki vel til
þess fallna aö leiörétta heims-
myndina. Heföi sárlega vantaö I
umræöunum umfjöllun um ýmiss
atriöi sem mjög væru nú i kast-
ljósinu, til aö mynda heföu ræöu-
menn vart minnst á umræöu um
friöunartilraunir i Noröaustur-
Atlantshafi. Sagöi hann að aukin
spenna á milli stórveldanna væri
okkur hættuleg og aö megin-
markmiö okkar væn friöur. Aö
þvi þyrfti aö vinna bæöi aö draga
úr spennu og vinna aö friöi.
Minnti hann i þessu sambandi á
ráöstefnu um afvopnun, sem
Framsóknarmenn heföu lagt til
aö yröi haldin. Slik ráöstefna
geröi aö sjálfsögöu engin krafta-
verk, en meö þvf væri hægt aö
auka upplýsingastreymi og
leggja þannig okkar litla lóö á
vogarskálarnar. Um þetta gætu
allir flokkar sameinast. Haraldur
minntist einnig á þjóðir sem ættu
lönd aö Noröur-lshafinu. Þetta
væru sex þjóöir og kæmi vel til
álita að friöa N-lshaf. Gat hann
greinar um þetta efni i timaritinu
„Foreign affairs”. Þá minnti
Haraldur á aukaþing Sameinuöu
þjóðanna um afvopnun er haldiö
yröiisumar. Þær hugmyndirsem
helstar heföu komiö fram.siöustu
misseri til aö draga úr spennu og
auka friðarlikur væru hugmyndir
um friöun ákveöinna svæða þ.e.
kjarnorkuvopnalaus svæöi og
svæöi þar sem vfgbúnaöur væri
takmarkaður aö ööru leyti.
íslendingar yröu aö fylgjast með i
þessum efnum og freista þess aö
hafaáhrif i fribarátt.
Albert Guðmundsson sagöist
almennt styðja utanrikisstefnu
rikisstjórnarinnar og lýsti yfir
trausti á utanrikisráöherrann.
Vinarbönd lægju i allar áttir og
væri það vel. Þá geröi Albert
Falklandseyjardeiluna að sér-
stöku umtalsefni og kvaö ástand-
ið mjög alvarlegt. Afleiöingar
þessarar deilu fyrir Islendinga
pmgsja
væru ófyrirsjáanlegar. Máliö
heföi verið rætt i utanrikisnefnd
alþingis og sendiherra Breta
hefði gengið á fund utanrikisráö-
herra. Spuröi hann staðgengil
utanrikisráöherra hvernig þessi
mál horföu viö honum.
Halldór Blöndal fjallaði nokkuð
um viöskiptamál. Sagöi hann
ástandiö á skreiðarmörkuðum
okkar kalla á einhverjar ráöstaf-
anir. Spuröi hann hvort ekki
kæmi til álita aö utanrikisráöu-
neytiökæmi upp sendiráöi i Afríu
til aö sinna skeiöarmörkuöunum
betur. I byrjun ræðu sinnar vitn-
aöi ræðumaður I HalldórLaxness
um fánýti friðarklúbba og
minntist kafbátastrandsins i
sænska skerjagarðinum á sl.ári.
Friörik Sophussonkvaðástand-
iö i alltof mörgum löndum hafa
komið til meðferöar jxngsins i
vetur. Til dæmis heföi ástandið i
E1 Salvador, Tyrklandi og Suður-
Afriku komiö til meðferðar þings-
ins. Hann heföi veriö að velta fyr-
ir sér tilgangi þess aö álykta um
þessi lönd öll. Mesta hættan væri
sú aö riki Suður-Ameriku lentu
undir jámhæl kommúnismans.
Forsendan fyrir friöi væri sú aö
mannréttindi væru virt. Viö ætt-
um þvi aö leggja megináherslu á
þaö i umf jöllun um ástandið i hin-
um ýmsu löndum aö mannrétt-
indi væru ekki fótum troöin og
halda fram kröfum um mannrétt-
indi á alþjóðavettvangi. Frelsi
mannsins og umburöarlyndi I
þjóöfélögum skipti mestu fyrir
varðveislu friöar. 1 slikum þjóö-
félögum væri hægt að koma i veg
fyrir aö vitfirrtir forystumenn
steyptu heiminum i glötun.
Tómas Arnason staögengill
utanrikisráöherra sagði að Falk-
lapdseyjardeilan gæti haft alvar-
legar ^fleiöingar i okkar heims-
hluta. Utanrikisráöuney tiö
fylgdist vel meö gangi mála.
Breska sendiráöið heföi komið á
framfæri upplýsingum um máliö
við hann, en þær upplýsingar
væruekki ftarlegri en fram kæmi
I fjölmiölum. Sagði hann að
augljóst væri að hernám Argen-
tinu á Falklandseyjum væri brot
á alþjóöalögum. Um skreiðar-
markaöinn í Nigeriu sagöi Tóm-
as, aö timabært væri aö athuga
alvarlega að setja sendiráö á
laggirnar til dæmis i Nigeriu. Að
lokinni ræöu Tómar var umræö-
unni frestaö enda komið fram á
nótt. —óg
Lagt hefur verið fram nýtt
frumvarp um stjórn fiugmála.
Frumvarpinu er skipt I þrjá kafla
sem fjaila um flugmáiastjórn,
flugráö og fiugmálaáætlun.
Frumvarpið er afrakstur nefndar
sem Steingrimur Hermannsson
samgönguráðherra skipaöi til að
gera sem viötækasta athugun á
lögum og reglum er varða stjórn-
un flugmála, hugsanlega endur-
skipulagningu og breytingar á
þessum málum. t nefndinni áttu
sæti þeir Pétur Einarsson lög-
fræðingur, Birgir Guðjónsson
dcildarstjóri og Garðar Sig-
urðsson alþingismaður. Frum-
varpiðer einn þáttur i starfi þess-
arar nefndar, en fleira er að
vænta.
i greinargerö segir m.a.:
Fiugmálastjórn
Hér eru flugmálastjóra sett á-
kveöin hæfnisskilyrði og
skipunartimi hans bundinn viö 6
ár I senn. Þá eru verkefni flug-
málastjóra nákvæmar ákveðin en
áður hefur verið. Flugmálastjóri
Stjómarfrumvarp um flugmál:
Stjórn flugmála
geri tillögur um ráðningu starfs-
manna sinna, beint til ráðherra.
Skipulag, starfshættir og verkefni
flugmálastjórnar skulu nú ákveð-
in með reglugerð.
Breytingar þessar eru gerðar
með hliðsjón af nútima viðhorfum
i stjórnum rikisfyrirtækja. Þá er
reynt að gæta fyllsta samræmis
við lög um sambærileg rikisfyrir-
tæki.
Flugráð
Staöa flugráðs er að mestu ó-
breyttfrá þvi, semhún er i raun i
dag. Flugráð verður ekki lengur

Blaðberabíó!
í Regnboganum, laugardaginn
1. maí kl. 1.
Sjóaragrin, gamanmynd i litum.
Góða skemmtun! DlODVIUINN
s.81333.
stjórnandi stofnunarinnar heldur
til ráðgjafar fyrir ráðherra, enda
á fyrri stjórnunarleg staða flug-
ráðs sér ekki hliðstæðu i rikis-
rekstri á Islandi og ekki er vitað
um hliðstætt fyrirkomulag hjá
aðildarikjum Alþjóöaflugmála-
stofnunarinnar (International
Civil Aviation Organization).
Þó er 18. gr. kveðið ákveðnar á
um það en áður að flugráð skuli
fjalla um tiltekið mál. Eru það
þeir sömu málaflokkar, sem flug-
ráð fjallar að jafnaði um nú.
Setutimi manna i ráðinu er
bundinn við átta ára hámark.
Ekki þótti rétt að ákveða sérstök
hæfnisskilyrði, en það er hins
vegar skoöun nefndarinnar er
frumvarp þetta samdi, að flug-
ráðsmenn eigi að jafnaði ekki
fjárhagslegra hagsmuna að gæta
i flugrekstri, enda er það i sam-
ræmi við almennar reglur.
Með breytingum þessum verða
stjórnunarleiðir beinni og ein-
faldari sem ætti að leiða til
greiðari úrlausnar verkefna. Þá
er höfð hliðsjón af nýlegum laga-
setningum um rikisfyrirtæki og
skipulagi flugmála i öðrum lönd-
Flugmálaáætlun
Flugmálaáætlun er lögfest hér
með eftirfarandi meginsjónarmið
i huga:
1. Að unnin sé reglulega heildar-
áætlun um framkvæmdir og
rekstur flugmála með hliösjón
af stöðu og þróun samgangna
innanlands og utan.
2. Að Alþingi ákveði á skýran og
einfaldan hátt i fjármagn til
flugmála og að vilji Alþingis sé
bindandi fyrir framkvæmda-
valdið i þessu efni.
3. Að fjárþörf til flugmála sé á-
ætluð ákveöið árabtí i senn.
4. Að Alþingi fái reglulegt yfirlit
um störf flugmáiastjórnar.
5. Aðstuðla að betri nýtingu fjár-
magns, auknum afköstum og
skipulegri viðbrögðum. Kafli
þessier saminn með hliðsjón af
vegaáætlunarákvæðum laga
um vegamál.
Bráðabirgðaákvæði
Bráðabirgðaákvæði er i lögum
þessum um stjórn flugmála á
Keflavikurflugvelli. Er þar engin
afstaða tekin til verkefnaskipt-
ingar milli ráðuneyta, sbr-. 5. gr.
laga um Stjórnarráð Islands nr.
73/1969 og 13. gr. 9 liðar reglu-
gerðar um Stjórnarráð Islands
nr. 96/1969, sem og laga um yfir-
stjórn mála á varnarsvæðum o.fl.
nr. 106/1954, heldur er hér gerö
tilraun til þess að koma eðlilegu
skipulagi á stjórn Keflavikurflug-
vallar með lögákveðnum stjórn-
unarleiðum, meðan utanrikis-
ráðuneytið fer með þennan þátt
samgöngumála.
Verkamannafélagið Dagsbrún
Reíkningar
Verkamannafélagsins Dagsbrúnar fyrir
árið 1981 liggja frammi á skrifstofu fé-
lagsins.
AÐALFUNDUR
Verkamannafélagsins Dagsbrúnar verður
haldinn i Iðnó laugardaginn 8. mai 1982 kl.
2 e.h.
Stjórnin