Þjóðviljinn - 11.05.1982, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur ll.mall982
Þingmenn kvöddust meö hlýju handabandi þegar erfiöu þinghaldi lauk
á föstudaginn.
t fjarveru forseta lýöveldisins sleit Gunnar Thoroddsen forsætisráöherra alþingi á föstudagskvöldiö, en
hann er einn handhafa forsetavaldsins. Þarmeö lauk 104. löggjafarþingi, sem um margt var hiö sögu-
legasta þing.
✓
Ihald og kratar streittust við án árangurs:
Bankaskattur-
inn aö lögum
Vilmundur einn sýndi dug meðal
stjórnarandstæðinga
Tilraun stjórnarandstööunnar
til aö hindra bankaskattinn fór lit
um þúfur á föstudaginn þegar til-
laga þeirra um aö visa frumvarp-
inu til rikisstjórnarinnar var felld
meö 20 atkvæöum gegn 17 i neöri
deild alþingis. Sjálfstæöisflokkur-
inn haföi haldiö uppi máiþófi
Fjölskylduráðgjöf ekki
samþykkt
Frumvarp til breytinga á
barnalögum um fjölskylduráö-
gjöf dagaði uppi á alþingi á föstu-
daginn. Guörún Helgadóttir flutti
þetta frumvarp upphaflega
ásamt þingmönnum frá öllum
flokkum. t meöförum nefndar
klofnaöi félagsmálanefnd um
máliö þannig aö minni hluti
nefndarinnar lagöi til aö málinu
yröi visaö til rikisstjórnarinnar,
sem þýöir nánast aö málið sé
svæft samkvæmt þingvenjum. I
atvkæöagreiöslu um máliö var
samþykkt aö visa þvi til rikis-
stjórnarinnar meö 19 atkvæðum
gegn 161 neöri deild alþingis.
—ég
Kisilmálm-
verksmiðjan
iengi dags er komiö var aö at-
kvæöagreiöslum.
Margir þingmenn geröu grein
fyrir atkvæöi sinu en einsog
vænta mátti fylkti þingflokkur
Alþýöuflokksins liö meö Sjálf-
stæöisflokknum til aö vernda
bankana. Vilmundur Gylfason
einn haföi i sér dug til aö segja
,,aö hann sæi enga ástæöu til ann-
ars en bankar veröi skattlagöir og
þvi greiddi hann atkvæöi gegn
stjórnarandstööunni i málinu.
Aörir þingmenn áttu bágt meö sig
og sögöust vera fylgjandi skatt-
lagningu bankanna en frumvarp-
iö væri ekki nógu vel orðað. A
þessa leiö töluöu þau Karvel
Pálmason og Siguriaug Bjarna-
dóttir.
Þetta gerðist viö aöra umræöu i
neöri deild. Þegar hér var komið
sögu, höföu tekist eins konar sætt-
ir milli stjórnar og stjórnarand-
stöðu um þinglausnir og gekk
þetta mál þá einsog önnur vel fyr-
ir sig á milli umræöna og deilda
til endanlegrar samþykktar. Þar
meö varð bankaskatturinn aö lög-
um. —óg
Þingsjá
varð að lögum
Frumvarpiö um kfsilmálm-
verksmiöju á Reyöarfiröi var
samþykkt i efri deild alþingis i
gær eftir talsveröar umræöur.
Frumvarpiö var afgreitt einsog
þaö kom frá iönaöarnefnd neöri
deildar og gert hefur veriö grein
fy rir hér í blaöinu.
Breytingartillögur sem voru
sams konar og þær sem felldar
voru I neöri deild voru einnig
felldar í efri deild. Viö þriöju um-
ræöu I efri deild sagöi Kjartan Jó-
hannsson aö i frúmvarpinu væri
ákvæöi sem bryti i bága viö þing-
sköp. Það er ákvæði um aö niöur-
stöður skýrslu um kisilmálm-
verksmiöju veröi samþykktar.
Flutti Kjartan bretingartillögu
þess efnis aö rikisstjórnin flytti
þingsályktunartillögu i samræmi
viö þingsköp. Egill Jónsson sagöi
hér um misskilning aö ræöa, þvi
oröalagið i frumvarpinu geröi ráö
aö niöurstööurnar yröu sam-
þykktar i samræmi viö þingsköp.
Enda væru fordæmi sliks fjöl-
mörg. ólafur Ragnar Gimsson
tók einnig undir þessa túlkun.
Breytingartillaga Kjartans var
siðan felld meö 12 gegn 2 atkvæö-
um. Síöan var nafnakall um
frumvarpiö i heild.
Nokkrir þingmenn geröu grein
fyrir atkvæöi sinu. Stefán Jónsson
sagöi á þessa leiö: Þetta mál
kemur til kasta alþingis ööru
sinni. Þaö er ekki meinfýsi heldur
uggur, sem segir mér aö mér
veröi þá léttara aö segja nei, sem
mér er þungbært aö segja nú já.
Frumvarpiö var samþykkt meö
öllum greiddum atkvæöum en
þingmenn Alþýðuflokksins sátu
hjá. —óg
—ég
Bandarískt afturhald
setur Löður í bann
* Þegar minnst er á ritskoöun
J munu flestir hugsa sér opinbera
I stofnun, þar sem embættismenn
I einræöisrikis klippa sundur
* kvikmyndir, strika yfir í hand-
J ritum eða banna verk meö öilu.
I Miklu færri gera sér grein fyrir
I þeirri ritskoðun sem bannar
■ verk meðtilstyrk peningavalds.
J En þeir fengu eftirminnilega
I lexiu I viðtali við leikkonuna
I Katherine Helmond sem leikur
■ Jessicu I myndaflokknum Löður
J sem sjónvarpið sýndi á laugar-
I dagskvöld.
I Hún sagði frá þvi, aö það væri
■ búið að banna Löður i Banda-
J rikjunum. Og aöferðin er sh, að
I með hótunum eru auglýsendur
I fengnir til að hætta að styðja
■ Löður. Það hefur enginn gefið
J fyrirskipun um að slika þætti
I megiekki búa til en bannið er
I jafn raunverulegtfyrir þvi.
I* „Siðgæðisverðir”
Katherine Helmond skýrði frá
þvi, að þarna væri að verki sá
minnihluti fólks i Bandarikjun-
• um sem kallar sig „siðgæðis-
Imeirihiutann”. Hún sagði á þá
leið, að þar væru að verki
ihaldssamir stjórnmálamenn og
■ heittrúaðir ýmisskonar sem
I hóta þeim fyrirtækjum við-
Nýr McCarthyismi ér I uppsiglingu.sagöi Katherine Helmond, sem
hér sést i hlutverki Jessicu í Lööri — ásamt systurinni Mary.
skiptabanni sem borga með
vissum sjónvarpsþáttum t.d.
Löðri. Hún sagði ennfremur, að
miklu fleiri þættir væru nú i
hættu og fannst Katherine Hel-
mond að i uppsiglingu væri ný
McCarthytimi með svörtum
lista yfir fólk, sem bannað er að
vinna að gerð kvikmynda eða
sjónvarpsefnis.
Peningar ráða
Það er mjög athyglisvert hve
allsráðandi ar.glýsendur verða
um það hvort sjónvarpsefni
verður til eða ekki. Löður er
sýnt i fimmtiu löndum, og það
væri sjálfsagt hægt að selja
þáttinn kapalsjónvarpsstöðv-
um, sem eiga marga viðskipta-
vini i Bandarikjunum. Samt
dugir það ekki til að hægt sé aö
framleiöa Lööur. Þegar erki-
ihaldiö í „siðgæöismeirihlutan-
um” segir nei og augiýsendur
lúffa — þá eralltbúið.
Hvers vegna Löður?
Annað er fróðlegt i þessu
sambandi: það að Löður skyldi
verða fyrsti þátturinn sem
bandariskt ihald vill koma fyrir
kattarnef i þessari lotu. Eins og
íslendingar vita er þessi þátur •
byggður á hugvitsamlegu sam- J
spili ýmissa hefðbundinna þátta I
ærslaleiksins og margskonar I
hnyttinna athugana, um hlut- I
verk kynjanna, foreldra og J
börn, kynferðisminnihluta, I
hvita og svarta og þar fram eftir I
götum. Þetta spaug, sem einatt •
er vel heppnað þolir hinn ihalds- '
sami smáborgari ekki. Og þvi I
lætur hann banna það — löngu I
áður en honum dettur 1 hug aö •
hafa verulegar áhyggjur af *
þeim feiknamanndrápum bar- I
smiöum og öðru ofbeldi, sem I
einkenna gifurlega stóran hluta I
af bandariskum kvikmyndum *
og sjónvarpsmyndum. Þetta er I
eins og i gamla daga i Holly- I
wood, þegar þess var vandlega •
gætt að i kvikmyndum væru 54 J
sentimetrar milli hjónarúma — I
eins þótt myndin gengi annars I
út á það að kála sem flestum á •
sem skemmstum tima.
Katherine Helmond minnti I
lika á það, að fleira er i hættu i I
Bandarikjunum um þessar *
mundir en Löður og aðrir sjón- J
varpsþættir. Það væri lika I
mikiö um þaö, aö bækur séu
bannaðar I skólum og teknar úr •
skólabókasöfnum, kannski J
brenndar. Þannig hefur farið I
fyrir mörgum sigildum skáld- I
verkum, sem og kennslubókum *
I liffræði, þar sem áhersla er J
lögö á þróunarkenninguna. Það I
var þvi kannski ekki nema von, I
þótt leikkonan léti i ljós nokkra ■
hrifningu yfir þvi að vera komin
i skandinaviska frelsið (viðtalið
var tekið upp i Kaupmanna-
höfn). Og þau ummæli leikkon-
unnar eru reyndar þarft skot á
Svarthausaliðið islenska sem '
má ekkert norrænt sjá án þess I
að skrúfað sé frá fúkyrðasarp- I
inum.
ArniBergmann J