Þjóðviljinn - 07.10.1982, Qupperneq 9
Fimmtudagur 7. október 1982 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 9
Kraftabrauðið kynnt í bakaríinu í Austurveri. Ljósm - eik —
anntu
brauð
að baka?
Norræn brauðavika stendur yfir þessa viku, og er
þetta í annað sinn sem slík vika er haldin. Bakarar
vilja með þessu kynna framleiðslu sína, og hefur
verið valið sérstakt brauð, sem hvarvetna er selt
þessa viku, - svonefnt kraftabrauð. f»etta er fremur
gróft brauð og kostar það kr. 18.60.
Á blaðamannafundi, sem for-
svarsmenn bakara héldu ti! að
kynna brauðavikuna, kom fram
að samvinna hefur verið á milli
Norðurlandanna um brauðgerð
og bakstur í marga áratugi. Þegar
árið 1934 fór maður héðan til
Danmerkur til að kynna sér
danska brauðgerð, en á undan-
förnum árum hefur samstarfið
orðið skipulegra, og hvarvetna
hefur brauðneysla aukist. Er það
ekki síst að þakka aukinni
fræðslu um hollustu brauða og sí-
aukinni fjölbreytni, sem amk.
hér a landi hefur gerbreytt af-
stöðu manna ti þessarar fæðuteg-
undar. Bakarar hér á landi hafa
sýnt mikinn áhuga og tekið vel
við þeirri vakningu sem hér hefur
orðið í manneldismálum al-
rnennt.
Það kom einnig fram á blaða-
mannafundinum að marga sjúk-
dóma má rekja til skorts á trefja-
efnum, en sem kunnugt er eru
gróf brauð meðal algengra fæðu-
tegunda sem innihalda hvað mest
af trefjaefnum. Dr. Jón Óttar
Ragnarsson, matvælaefnafræð-
ingur, sem einnig var á fundin-
um, sagði að hann teldi að íslensk
brauðgerð stæði mjög framar-
lega, en eitt brýnasta verkefnið
nú væri að vítamínbæta hvíta
hveitið, sem ætíð er mikið notað í
brauðgerðinni. Þau efni sem ís-
lendingar hafa hvað mesta þörf
fyrir eru járn og bj, en þau eru
meðal þeirra efna sem tapast úr
grófa korninu við vinnslu. Þá
kom einnig fram að hér er korn til
manneldis ekki rannsakað að
staðaldri, en hins vegar er dýrafó-
ður undir meira eftirliti, og var
talin mikil nauðsyn á að bæta úr
því.
Brauðavikan stendur yfir fram
á sunnudag, og sem fyrr segir er
hvarvetna hægt að fá brauð vik-
unnar, kraftabrauðið, auk alls
annars brauðs sem framleitt er.
Búta-
saumur
Bútasaumur er mjög vinsæl
handavinna, enda fáar aðferðir
sem nýta betur afganga af ýmiss
konar efnum. Hér er ný tegund af
bútagerð, sem er ennþá auðveldari
og fljótlegri en þær fyrri, en að vísu
endist hluturinn ekki eins vel. Hér
eru klippt saman alls kyns bréf og
veggfóður, gjafapappír og límmið-
ar og látið mynda mynstur. Á
myndinni sjáum við körfu úr viðar-
spæni, sem hefur verið „bætt”.
Einnig er tilvalið að nota þetta á
t.d. lampaskerma, bréfakörfur,
Blóðmör og
lifrarpylsa
Við sögðum frá því á síðustu síðu
að nú væri farið að selja slátur, og
því er ekki úr vegi að birta hér
uppskrift af slátri. Við höfum feng-
ið hér afbragðs uppskrift, og höf-
um smakkað á lifrapylsunni, og
getum vitnað um að hún er hreint
sælgæti. Við þurftum ekki að fara
langt eftir uppskriftinni; símavörð-
urinn okkar hér á Þjóðviljanum,
Sigríður Kristjánsdóttir, gaf okkur
hana.
Lifrarpylsa
8 stk,. lambalifrar
16 stk. nýru
2 iítrar nýmjólk
4 dl heitt vatn
4 msk kjötkraftur (Maggi buljong
pulver)
4 msk fint salt
750 gr. haframjöl
1500 gr. rúgmjöl
2.5 kg tínt brytjaður mör
Salt og kjötkraftur sett úl í vatnið
og síðan mjólkin. Blandað saman
við lifur og nýru sem hafa verið
hreinsuð og tvíhökkuð. Þurrefnin
sett smátt og smátt út í og hrært vel
saman. Sett í keppi og saumað
fyrir. Soðið í söltu vatni í 2-27: klst.
Blóðmör
1 lítri blóð
27: dl. vatn
'h msk fínt salt
'h msk kjötkraftur
500 g rúgmjöl
250 g haframjöl
400 g mör
Gert á sama hátt og lifrarpylsan.
bakka, sem
glerplata er sett yfir,
eða einfaldlega búa til
klippimyndir upp á vegg
Attu gamlan og sterkan rúntgafl, sem þú ert í vand-
ræðum með? Hér er járngafl málaður og notaður til
að gcyma í reiðhjólin. Það getur verið gott að hugsa
svolítið, áður en öllu göntlu er fleygt á haugana.
Ertu
aö
byggja
eða
bæta?
Þeir eru víst nokkrir sem eru
ennþá að byggja á þessum síðustu
og verstu tímum. Svo undarlegt
sem það er sjást mjög sjaldan skrif
um það í blöðum hvað það kostar
að byggja, hvað hið ýmsa efni kost-
ar, vinna o.s.frv. Þótt obbinn af
fjármunum manna fari í þak yfir
höfuðið, sem fólk ýmist kaupir,
byggir, endurbætir eða leigir, eru
sjaldnast skrif um leiðir til sparna-
ðar í blöðum. Við á;ttum að reyna
að taka þessi mál fyrir hér á síðunni
eftir getu og erum fegin ábending-
um. Hérertil að byrja með nýjasta
verðið á sementi. Til samanburðar
má geta þe'ss, að á nýja verðinu
kostar 50 kg. poki af Portland sem-
enti 111 krónur með söluskatti, en
kostaði áður kr. 100.20.
Portlandsement:
Kr. 1.798,00 hver smálest án
söluskatts.
Hraðsement:
Kr. 2.114,00 hver smálest án
söluskatts
Gull-
hamarinn
í tilefni af brauðavikunni
gefúm við íslenskum böku-
rum gullhamarinn að þessu
sinni. Hann fá þeir fyrir að
hafa bætt rækilega úr fátæk-
legu brauðaúrvali lands-
manna. Þegar við, sem eigum
skólabörnin í.dag, vorurn sjálf
í skóla, var aðeins um örfáar
brauðtegundir að velja. það
var sem sagt fransbrauð,
heilhveiti, normal, malt og
rúgbrauð. En nú eru tegund-
irnar nánast orðnar óteljandi
og engin ástæða til að flytja
inn erlend brauð, sem enginn
veit hversu lengi hafa verið á
leiðinni frá ofninum á diskinn
þinn. íslensku brauðin eru
ekki bætt neinum rotvarnar-
efnum, en við óskum eftir því
að hveitið, sem í þau er notað,
verði vítamínbætt, til að auka
á hollustuna. Og brauð er
ekki dýr matur. 500 gramma
brauð kostarca. 15 krónur, og
það eru ekki margar matar-
tegundir af hliðstæðum gæ-
ðum sem eru svo ódýrar.