Þjóðviljinn - 13.01.1983, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÖÐVILJINN, Fimmtudagur 13. janúar 1983
UtMlUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Utgefandi: Otgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Guörún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
’Umsjónarmaöur Sunnudagsblaðs: Guöjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríöur H. Sigurbjörnsdóttir
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auöur Styrkársdóttir, Álfheiöur Ingadóttir, Helgi Ólafsson,
Lúðvik Geirsson, Magnús H. Gislason, Ólafur Gíslason, Óskar Guðmunds-
son, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hiöðversson.
íþróttafréttaritari: Víöir Sigurðsson.
Útlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir, Guöjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Atli Arason
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríöur Kristjánsdóttir, Sæunn Óladóttir
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigmundsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Síðumúla 6 Reykjavík, sími 8 13 33
Umbrot og setning: Prent.
Frentun: Blaðaprent h.f.
Þegar rökin
þrýtur
• Það er sagt að þröngt sé í búi hjá smáfuglunum um þessar
mundir. En það er víðar þröngt í búi. Svo bágt er ástandið
orðið í Morgunblaðshöllinni að þar eru orðréttar tilvitnanir í
forystugreinar Morgunblaðsins lýstar „lygar“ þegar henta
þykir.
• Þjóðviljinn leyfði sér í fyrradag að vekja athygli á merkri
yfirlýsingu, sem birst hafði í forystugrein Morgunblaðsins
s.l. sunnudag, og varðaði deiluna um orkuverð til álversins.
- Við birtum yfirlýsingu Morgunblaðsins orðrétta í fyrradag,
en hún var á þessa leið:
• „Öllum er ljóst, að miðað við stöðu áliðnaðarins í heimin-
um er varanleg verðhækkun á raforku til álversins í
Straumsvík óraunhæf nema samþykkt verði að auka megi
framleiðslugetu þess.“
• Til samanburðar við þessa afstöðu Morgunblaðsins bent-
um við á tvennt.
• í fyrsta lagi á þá niðurstöðu í skýrslu Landsvirkjunar frá
septembermánuði s.l. að raunhæft virðist „að fara fram á
tvö- til þreföldun á núverandi orkuverði til ÍSAL,“ - og að
upplýsingar um orkuverð til álvera í Evrópu bendi til þess,
að ÍSAL ætti að geta greitt allt að 22 mill á kílówattstund
fyrir orkuna í stað 6,5 mill, sem hér eru borguð.
• í öðru lagi bentum við á, að í gögnum, sem Ragnar
Halldórsson, forstjóri álversins í Straumsvík hefur sent
fjölmiðlum fyrirstuttu og dagsett eru þann21. des. s.l. segir
orðrétt, að meðalorkuverð til álvera í heiminum og hjá Alu-
suisse sérstaklega sé „ekki 22-24 mill, sem ráðherrann vill
vera láta, heldur milli 16 og 17 mill“.
• Þær staðreyndir, sem Þjóðviljinn vakti þarna athygli á
með orðréttum tilvitunum tala sínu skýra máli, en hvert er
andsvar Morgunblaðsins? - Það birtist í forystugrein Morg-
unblaðsins í gær, og eina svarið þar eru upphrópanir um
lygar. Svo fátt er nú um rök í forðabúrum Morgunblaðshall-
arinnar. - En var þá eitthvað rangt af því sem fram kom um
þessi mál í forystugrein Þjóðviljans í fyrradag? Nei, það var
allt rétt, og þótt Morgunblaðið hrópi um lygar, þá láist
blaðinu alveg sem von er að gera grein fyrir því í hverju
„lygarnar“ felist.
• Hins vegar endurtekur ritstjóri Morgunblaðsins í gær
fyrri staðhæfingu sína um það, að óraunhæft sé að krefjast
hærra orkuverðs af því erlenda álveri, sem nú starfar í
Straumsvík, svo þarna hefur greinilega hvorki verið um
prentvillu eða misskilning að ræða.
• Morgunblaðið þykist hins vegar vilja krefja Alusuisse um
hærra orkuverð frá nýrri álverksmiðju. - Sem sagt, við
eigum áfram að afhenda Alusuisse um 40% allrar raforku-
framleiðslu í landinu á verði, sem er aðeins um þriðjungur
þess meðalverðs sem annars staðar er greitt. Og svo eigum
við líka að bjóða þessum sama auðhring enn stærri skammt
af okkar orku í þeirri von, að fá e.t.v. eitthvað hærra verð
fyrir þá viðbót.
• Þvílík reisn! - Er nema von að álfurstarnir dáist að flugi
ránfuglanna þar í Morgunblaðshöllinni.
• Fulltrúar Alusuisse í viðræðum við íslensk stjórnvöld hafa
m.a. annars sett fram kröfur um rétt til að kaupa enn meiri
orku af okkur íslendingum, en líka kröfu um að þurfa ekki
að kaupa orkuna, nema þegar þeim hentar! Þeir hafa hins
vegar aldrei fengist til að nefna nokkra tölu um hugsanlega
hækkun orkuverðs, hvorki í núverandi verksmiðju né í ný-
rri. En Morgunblaðið vill bjóða þeim nýja verksmiðju, án
þess neitt liggi fyrir um það, hvaða orkuverð þar sé í boði.
Blaðinu þykir víst reynslan svo góð af viðskiptum okkar við
Alusuisse.
• Þann 5. september s.l. skrikaði Morgunblaðinu fótur á
Alusuisselínunni. Þá gerðist það óvænta að blaðið tók undir
kröfuna um hækkun orkuverðsins í 15-20 mill. Sú dýrð stóð
ekki lengi. Nú eru 6,5, mill það eina raunhæfa. Það hefur
verið kippt í spottana og leikbrúðurnar þekkja sitt hlutverk.
k.
klippt
Pólitískt ofstœki
Björn Bjarnason ver heilli síðu
í Morgunblaði gærdagsins til að
svara ummælum sendiherrans í
Moskvu, Harald Kröyer, sem
hann viðhafði í síðdegisblaðinu
fyrir skömmu.
Tilvitnuð ummæli eru ekki
önnur en þessi:
„ „Viðbrögðin við þessum samn-
ingi s.l. sumar voru dæmalaust
moldviðri, sem að mínum dómi
var ástæðulaust, en kom kannski
af því að ekki hafði verið nægi-
lega snemma greint frá samningn-
um af hálfu utanríkisráðuneytis-
ins. Fyrstu fréttir í blöðum voru
svolítið afbakaðar, byggðar á
misskilningi, og það olli skjálfta í
sumum þingmönnum, sem mér
sýnist hafa stafað af skorti á
þekkingu og náttúrlega dálitlu
pólitískú ofstæki í garð Sovétríkj-
anna,“ segir Haraldur Kröyer."
Embœttismenn
og deilumál
„Það er ekki oft sem embættis-
menn blanda sér inn í deilumál
með þessum hætti“, skrifar
Björn, og mega menn minnast
þess þegar einhver kerfismaður-
inn er dreginn upp á síður Morg-
unblaðsins til að vitna fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn eins og gerist svo
oft og iðulega.
Það er undarlegur tvískinnung-
ur að kveinka sér undan því þegar
embættismenn eru á annarri
skoðun en Sjálfstæðisflokkurinn
og Morgunblaðið, en glenna síð-
an með flennifyrirsögnum og
stolti skoðanir þeirra þegar þær
fara saman við skoðanir blaðsins.
Dýr leiftursókn
Þegar talað er um „báknið“,
„kerfið“ og að það þurfi að rýra
það, hefur það yfirleitt haft á-
róðursgildi. Leiftursóknarmenn
Sjálfstæðisflokksins gerðu að
kjörorði sínu „Báknið burt“, og
frjálshyggjumennirnir klifa á
þessu ennþá. Vinstri menn hafa
og gagnrýnt „kerfið“ og „bákn-
ið“, en þá á gjörólíkum grund-
velli. Sósíalistar vilja rýra það til
þess að koma ýmsum þáttum rík-
isvaldsins undir forræði fólksins
sjálfs, en frjálshyggjupostularnir
vilja taka ýmsa þætti þess og setja
þá í hendurnar á sjálfum sér - til
þess eins að græða á þeim. Þeir
halda því meðal annars fram, að
með því lagi minnki skrifræðið og
hægt sé að veita ódýrari og áhrif-
aríkari þjónustu. Reynslan er á
annan veg. Víðast þar sem
leiftursóknaraðferðir af þessu
tagi hafa verið teknar upp, hefur
skrifræðið raunverulega aukist
og þjónustan orðið minni og dýr-
ari. Samt halda þeir áfram í sí-
bylju með þennan áróður.
Leiftursókn
Davíðs
Það er og ljóst, að þegar stutt-
buxnadeild Sjálfstæðisflokksins
hrópaði Báknið burt, vísaði hún
m.a. til þess gerræðis sem alltof
oft fylgir valdamiklum mönnum í
kerfinu.
Og í því ljósi er býsna skemmti-
legt að skoða embættisfærslu
Davíðs Oddssonar borgarstjóra í
Reykjavík. Eftir fárra mánaða
stjórnartíð er þessi leiftursókn- •
armaður og andstæðingur bákns-
ins ekki kallaður annað manna á
millum en Davíð fyrsti. Og æ
fleiri líta á embættisfærslu hans
með sama hrolli og einræðsherra.
Gerræðið er slíkt og offorsið í
embættisstörfunum, að meira að
segja flokkshollir Sjálfstæðis-
menn blygðuðust sín fyrir borgar-
stjórann. Þetta er sá forsmekkur
sem menn hafa af stjórnarathöfn-
um Sjálfstæðisflokksins, fari svo
illa að hann fái fylgi til stjórnar-
myndunar á íslandi.
Ríkisvaldið
gegn Reykjavík
Davíð borgarstjóri hefur lag á
því að skella allri skuld á ríkis-
valdið. Nú er það svo, að lög og
reglur kveða á um samskipti
ríkisvalds og sveitarfélaga.
Ríkisvaldið verður ævinlega
undirrót hins illa í Reykjavík í
orðræðum Davíðs Oddssonar.
Og svo er að skilja, að ríkisvaldið
gæti hagsmuna landsbyggðarinn-
ar á móti hagsmunum Reykjavík-
ur. Varla er það staðfesting yfir-
byggingar ríkisvaldsins sem
ræður þessum málflutningi. Og
svo ber að hafa í huga, að það á áð
beita ríkisvaldinu í þágu allra
Iandsmanna. Reykvíkingar eru
um helmingur þjóðarinnar og
eiga áreiðanlega tilsvarandi hlut í
athöfnum ríkisvaldsins. í munni
borgarstjórans verða landsmenn
stríðandi fylkingar Reykvíkinga
og annarra landsmanna en ætli
það séu ekki stærri andstæður.
sem skipta þjóðinni í fylkingar? ^
-óg
og skorið
Endurskoðun
sálmabókar
DV birtir í gær viðtal við Jónas
Guðmundsson fyrrverandi
blaðamann á Tímanum en hann
hefur nú lokið störfum við blað-
ið. Við birtum sýnishorn úr við-
talinu:
Ég var nú rekinn, eins og það
heitir á gullaldarmáli. Svo einfalt
er það nú.
- Voru einhverjar sérstakar
ástæður fyrir brottrekstrinum?
- Já, vafalaust hafa þær nú verið
margar, en líklega hefur það veg-
ið einna þyngst að núna er verið
að endurskoða sálmabók flokks-
ins, eða pólitíkina í blaðinu. Og
ég hafði hætt mér inn á miðjuna
og var skotinn þar, en eins og allir
vita þá er Framsóknarflokkurinn
miðjuflokkur, eða var það.
Svo hafði ég líka skrifað ógæti-
lega um sauðkindina.
Hitt verða menn líka að hafa í
huga að Tíminn er flokksblað, og
auðvitað verður blaðið að ráða
því undir hvaða sendingar það
vill borga og hvað ekki.“
Helgigripir
flokksins
„...Nú, ég þekkti orðið
viðbrögðin þegar mér varð á að
segja eitthvað um sauðkindina og
aðra helgigripi flokksins, að ekki
sé nú talað um greinar um undan-
rennumusterið, sem verið er að
reisa í Reykjavík, og um slátur-
kostnaðinn.
- Er þetta þá skoðanakúgun?
- Ekki vil ég nú meina það. En
það er athyglisvert að í blaðstjórn
sátu að þessu uppsagnarbréfi
fjórir starfsmenn Sambandsins
og framkvæmdastjóri Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins."