Þjóðviljinn - 10.05.1983, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN ÞriSjudagur 10. maí 1983
DJÖÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyf-
ingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Guörún Guðmundsdóttir.
Ritstjorar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjonarmaöur Sunnudagsblaðs: Guöjón Friöriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaöamenn: Auöur Styrkársdóttir, Álfheiöur Ingadóttir, Helgi Ólafsson,
Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gislason, Ólafur Gisiason,
Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlööversson.
íþróttafréttaritari: Víöir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Helga Garöarsdóttir, Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Atli Arason.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guörún Guðvarðardóttir, Jóhannes Haröarson.
Simavarsla: Sigríöur Kristjánsdóttir, Sæunn Óladóttir.
Húsmóöir: Bergljót Guöjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmundsson,
Ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir
Útkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar:
Síöumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Þcið eru innanmeinin
• Brátt eru liðnar tvær vikur síðan Geir Hallgrímsson, hinn
fallni formaður Sjálfstæðisflokksins, fékk umboð til að
reyna myndun ríkisstjórnar sem styddist við þingmeirihluta.
Geir Hallgrímsson hefur fyrst og fremst rætt við forystu-
menn Framsóknarflokksins og Alþýðuflokksins og virðist
helst hafa áhuga á að mynda samstjórn þessara þriggja
flokka.
• Pótt málefnalega beri lítið á milli flokkanna þriggja þá
virðast viðræðurnar engu að síður ganga ósköp hægt fyrir
sig, og í síðdegisblaðinu í gær er það haft eftir Geir Hali-
grímssyni að enn séu þetta bara könnunarviðræður en ekki
stjórnarmyndunarviðræður. Steingrímur Hermannsson
segir hinsvegar áð erfitt sé að draga mörkin á milli könnun-
arviðræðna og eiginlegra stjórnarmyndunarviðræðna og má
það tii sanns vegar færa. En ósköp hljóta nú málin samt að
vera komin skammt á veg í þessum þriggja flokka viðræðum
fyrst sá sem leiðir viðræðurnar telur að enn séu menn í
rauninni ekki farnir að ræða stjórnarmyndun, heldur séu
þetta bara losaralegar áþreifingar. Svo mikið er víst að um
miðjan dag í gær hafði Geir Hailgrímsson enn ekki lagt fram
nokkur drög að stjórnarsáttmála, né drög að einstökum
köflum í slíkum sáttmála.
• Það sem mestu ræður um allt þetta hik í kringum stjórnar-
myndunartilraun Geirs Hallgrímssonar, það er ekki mál-
efnalegur ágreiningur milli flokkanna þriggja, heldur fyrst
og fremst tregða margra þingmanna Sjálfstæðisflokksins til
að ganga til stjórnarmyndunar með hinn fallna formann í
forsæti. Það eru innanmein Sjálfstæðisflokksins, sem valdið
hafa tímabundinni lömun í stjórnarmyndunarviðræðunum.
Þau innanmein hafa síður en svo lagast við brotthvarf Gunn-
ars Thoroddsen úr þingflokknum. Sjálfstæðismenn utan
þings og innan mega vart til þess hugsa að Geir verði forsæt-
isráðherra og síðan endurkjörinn sem flokksformaður á
næsta landsfundi. Og þeim Sjálfstæðismönnum virðist nú
fara fjölgandi, sem þá vilja frekar búa við Gunnar Thorodd-
sen sem forsætisráðherra enn um sinn. Af mörgum innan-
meinum Sjálfstæðisflokksins er sú meinsemd þó líklega
verst, hversu því fer fjarri að flokksbroddarnir geti komið
sér saman um annan leiðtoga í stað þess sem féll í kosningun-
um 23. apríl sl.
-k.
Kaupmátturinn -
ekki kerfið
• Ærið oft heyrist fullyrt, aðverkalýöshreyfingineigi mesta
sök á verðbólgunni, og þá fyrst og fremst vegna þess að hún
haldi dauðahaldi í óbreytt vísitöiukerfi.
• Allar slíkar fullyrðingar eur þó fjarri lagi.
• Það er kaupmáttur Iaunanna, en ekki vísitölukerfið, sem
málin snúast um hjá verkalýðshreyfingunni, eins og Ás-
mundur Stefánsson, forseti A.S.I., bentienneinu sinni rétti-
lega á í sjónvarpsþætti sl. föstudagskvöld.
• Krafa verkaiýðshreyfingarinnar er ekki óbreytt vísitölu-
kerfi heldur trygging kaupmáttar. Vilji stjórnvöld og atvinn-
urekendur bjóða upp á annað kerfi, sem tryggi kaupmátt
ekki lakar en núverandi veiðbódakerff, pá hlýtur verkalýðs-
hreyfingin að vera til viðtals um það. - Mál eru hins vegar
þannig vaxin, að á bak við kröfu Vinnuveitendasambands-
ins, Sjálfstæðisflokksins og ýmsra fleiri um afnám allra verð-
bóta á laun liggur augljóslega krafa um meiriháttar niður-
skurð á kaupmætti launa.
• Þegar þeir tala um bölvun vísitölukerfisins, þá meina þeir
það böl sem leiði af of háum kaupmætti launa.
• Það kom fram hjá fulltrúum Vinnuveitendasambandsins
og „vísindanna“ í umræddum sjónvarpsþœtti á föstudags-
kvöldið, að nú þyrfti að lœkka kaupið meira en svaraði falli
þjóðartekna frá 1981 vegna þess að kaupmátturinn hefði
verið of hár á árunum 1980 og 1981.
• Fróðlegt væri að vita, hvort eining er um þessa skoðun
innan Sjálfstœðisflokksins, - að kaupmáttur launa hafi verið
of hár áárunum 1980og 1981 -. Það kemur a.m.k. ekki'alveg
heim og saman við heiftarárásir Morgunblaðsins á Alþýðu-
bandalagið og ríkisstjórnina fyrir stöðugar kjaraskerðingar á
þessum árum!!
Stráir eitri
og efasemdum
Það kraumar í Sjálfstæðis-
flokknum í Reykjavík eins og al-
kunna er. Það nýjasta úr þeim
herbúðum er undirskriftasöfnun
um boðun landsfundar og for-
mannskosningu. Að sjálfsögðu
stefnt gegn Geir Hallgrímssyni.
Stjórnir hverfafélaga Sjálfstæðis-
flokksins í Breiðholti ályktuðu
um þessa undirskriftasöfnun um
helgina. Segir þar að Guðmund-
ur Guðmundsson sé ekki stjórn-
armaður í hverfafélagi heldur
„annar varamaður í stjórn Félags
sjálfstæðismanna í Hóla og Fella-
hverfi“.
Um undirskriftasöfnunina
segja stjórnarmenn enn fremur:
„Að mati stjórnarmanna í
Breiðholti stráir hún efasemdum
og eitri í yfirstandandi stjórnar-
myndunarviðræður sjálfstæðis-
manna“.
„Óheiðarleg
hugmyndu
Síðan segir í samþykkt hverfa-
félaganna, sem birtist í Moggan-
um um helgina:
„Þá lýsa stjórnirnar furðu sinni
á, að upphafsmaður þessa
ódrengilega og vanhugsaða til-
tækis, Ásgeir Hannes Eiríksson,
skuli ekki kynna það sjálfur í dag-
blöðum í stað þess að beita öðr-
um fyrir vagninn. Sýnir það best,
hversu óheiðarleg hugmynd
liggur hér að baki.“
Ætti að verða
vígslubiskup
„Bænarorð" í útvarpinu á
morgnana hrærðu landskunnan
prest til hugljómunar á dögun-
um. Presturinn skrifar um koll-
ega sinn eftir að hafa hlustað á
hann í morgunútvarpinu:
„Hvert orð glæðist lífi og krafti á
vörum hans, laust úr öllum bók-
stafsfjötrum. Við skynjum þar
vorblæ hins fagra, sanna og
frjálsa á friðarvegum Krists.
Hlustið á sólarljóð sannleikans
hjá þessum síunga vormanni fs-
lands. Hann ætti að verða vígslu-
biskup."
Þessa hvatningu guðsmannsins
til landsmanna gat að lesa í Morg-
unblaðinu sl. laugardag.
Skilur ekki
þögn kirkjunnar
í sunnudags-Mogganum kom
kirkjan aftur til umræðu þarsem
lesandi hefur eftirfarandi að
segja í Velvakanda vegna
fræðslumyndar í sjónvarpinu um
konubrjóst:
„Ég er dálítið ergilegur út af
sjónvarpsþætti, sem var í gær-
kvöldi (þriðjudagskvöld) og
heitirKonubrjóst. Mérfinnst það
óviðunandi, að verur, sem komn-
ar eru af öpum að langfeðratali,
skuli fá að vaða uppi í sj'ónvarp-
inu í hverjum þættinum af öðr-
um. Ég skil heldur ekki þessa
þögn kirkjunnar, sem hreyfir sig
ekki til andmæla.
í von um að þetta trúarníð taki
enda þakka ég fyrir birtinguna."
Nœsti
landsfundur
Sjálfstœðis-
flokksins
Dagskrá næsta landsfundar
Sjálfstæðisflokksins gæti því litið
einhvern veginn svona út: 1)
Kosning formanns. 2) Kosning
annars varamanns í stjórn Félags
sjálfstæðismanna í Fella- og Hól-
ahverfi. 3) Kosning vígslubisk-
ups. 4) Mótuð afstaða til konu-
brjósta. 5) Kenningum Darwins
hafnað með ályktun. 6) Fulltrú-
um á landsfundi boðið uppá
hamborgara - og pylsur.
-óg
Tvö and-
stœð öfl
Elías Snæland Jónsson ritstjóri
Tímans skrifar sunnudagsgrein í
blað sitt um Framsóknarflokkinn
- tímaskekkjuna í íslenskri pó-
litík. Veltir ritstjórinn þar fyrir
sér fylgi Framsóknarflokksins í
áranna rás - og hvar flokkurinn
er staddur á hinu pólitíska landa-
korti.
Kemst ritstjórinn að hinni vís-
indalegu niðurstöðu að Fram-
sóknarflokkurinn hafi misst fylgi
a.m.k. á þéttbýlissvæðum á síð-
ustu árum. Þetta með fylgið er
tengt hinu síðarnefnda pólitík
flokksins með óljósum hætti.
Elías segir að tvö andstæð öfl ,
eigist við í pólitíkinni; mark-
aðshyggja - félagshyggja.
Vinstri, hœgri,
miðja
Markaðshyggja - félagshyggja
er samkvæmt honum einskonar
einföldun á hægri vinstri. Hins
vegar gefur ritstjórinn sér að
Framsóknarflokkurinn sé foryst-
uafl félagshyggjufólks. Þarmeð
er hann náttúrlega að ráðast að
Ólafi Jóhannessyni og kumpán-
um í flokknum, sem sí og æ hafa
klifað á því að Framsóknarflokk-
urinn væri umfram allt miðju-
flokkur. Og reyndar er greinin öll
tilraun til uppgjörs við hægri öflin
í Framsóknarflokknum. T.d. er
mikið hamrað á því að eitthvað
hafi fylgið brugðist í þéttbýlinu
einsog t.d. í Reykjavík, þarsem
Ólafur sjálfur fór fram. Einnig
má lesa út úr töflurrr, að fylgi
Framsóknar fór sídalandi í for-
mannstíð Ólafs.
Óskhyggja
Grein Élíasar er skrifuð af
þeirri óskhyggju félagshyggju
manns að markaðshyggjuflokk-
urinn sé andstæða þess sem hann
er. Enda má lesa efasemdir höf-
undar á milli lína í greininni.
Hann vildi gjarnan að flokkurinn
væri forystuafl félagshyggjufólks
í landinu, að hann væri þjóðlegur
umbótaflokkur o.s.frv. Og sá
grunur læðist að honum að máske
sé SÍS ekki lýðræðislegasta fjöld-
ahreyfing sem um getur og
stjórnendur firmans séu hallir
undir markaðshyggju. Og honum
dettur sjálfsagt einnig í hug að
álflokkabandalagið og her-
stöðva- og Helguvíkurmál Fram-
sóknarflokksins séu ekki beinlín-
is til þess fallin að vörumerkið
„þjóðlegur umbótaflokkur“ eigi
við. Og máske ekki málflutning-
ur Tímans í álmálinu fyrir kosn-
ingar heldur. -óg
-k.