Þjóðviljinn - 14.09.1983, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 14. september 1983
Sultartangastíflan langstærsta framkvæmd sem íslenskt fyrirtæki hefur tekið að sér
Höfum vel
segir Aðalsteinn Hallgrímsson
verkfræðingur, staðarstjóri
Hagvirkis h/f við Sultartangastíflu
„ Þessar framkvæmdir okkar hér á Sultartangasvæðinu þjóna
þrenns konartilgangi. í fyrsta lagi þá myndast hér 18 ferkm. stórt
miðlunarlón sem á að koma í veg fyrir ístruflanir við Búrfellsvirkjun
en vegna þeirra hefur tapast mikið af vatni við ísskolun. í öðru lagi
verður hægt að jafna rennsli til Búrfellsvirkjunar úr þessu lóni og
það er mikill kostur, en nú er engin miðlun í Þjórsá á þessu svæði.
Þessi framkvæmdeykurorkuvinnslu Landsvirkjunarkerfisinsum
130 gígawattstundir. í þriðja lagi er þetta lón hugsað sem
inntakslónfyrirvæntanlegaSultartangavirkjun. Stíflugerðin hérer
því mjög hagkvæmur virkjunarkostur”. Það er Aðalsteinn
Hallgrímsson verkfræðingur og einn eigenda Hagvirkis h/f sem
hefurorðið. Hagvirki er langstærsti verktakaaðili við
Sultartangastíflu. Sér um gerð 6 km langs stíflugarðs, 300 m langs
aðfallsskurðar og lokuvirkis fyrir lokubúnað sem Rafaf l/Stálafl sér
um uppsetningu á. Hagvirki hefur tekist á hendur stærsta verkefni
sem innlentverktakafyrirtæki hefurráðistí. Ávegumfyrirtækisins
hafa um 350 manns starfað við Sultartangavirkjunina í sumar
undir yfirstjórn Aðalsteins Hallgrímssonar staðarstjóra.
Tungnaá og
Þjórsá veitt
saman
„Viö byrjuðum hér í fyrravor
meö því að veita Tungnaá yfir í
Þjórsá. Þá var byggð brú á farveg
Tungnaár á þurru og gengið frá
þéttiskurði yfir farveginn. Að því
loknu var dæminu snúið við og
Þjórsá og Tungnaá veitt báðum
undir brúna. Nú er komið í stíflug-
arðinn um 1.5 miljónir rúmmetra
en verða 2 miljónir í allt. Samhliða
fyilingunum er unnið að þéttingu í
skurði ofan stíflunnar og að bygg-
ingu lokuvirkisins."
Hvernig hafa áætlanir staðist hiá
ykkur?
„Miðað við að verulegar breyt-
ingar hafa orðið á forsendum hefur
þetta alveg staðist þokkalega.
Annars hefur rigningin farið illa
með okkur eins og bændurna. Við
höfum orðið fyrir skakkaföllum og
dregist dálítið aftur úr vegna þess
að jarðvatn hefur stigið um allt
svæðið. Hér höfum við því þurft að
koma upp geysilega öflugum dælu-
búnaði til að koma jarðvatninu
burt. Þetta hefur valdið okkur
verulegu tjóni en þau mál eru
óuppgerð við Landsvirkjun."
350 í vinnu
hjá Hagvirki
Það er mikið unnið hér uppfrá?
„Já, hér eru núna á okkar vegum
um 350 manns en í fyrra vorum við
240. Það er keyrt áfram allan sólar-
hringinn alla daga vikunnar, en við
reiknum með að skila af okkur á
þessuári. Við verðumaðfyllauppí
garðinn fram í október og þá er
eftir að ganga frá og ljúka grjót-
vörn utan á stíflugarðinn.”
Það vekur eftirtekt hversu vel
þið eruð búnir tækjum. Er þetta
ekki dýrt fyrirtæki?
„Það er geysilegur tækjafloti
sem þarf í framkvæmd sem þessa
og það er forsendan fyrir því að
innlendir verktakar ráði við verk
sem þetta, að þeir hafi yfir góðum
tækjabúnaði að ráða. Þessi stíflu-
gerð hér er langstærsta verkefni
sem íslenskur aðili hefur tekið að
sér sem aðalverktaki. Sem dæmi
um tækjaflotann get ég nefnt að við
erum hér með 25 vörubíla og bíla
með tengivögnum allt frá 35 tonna
grjótflutningabílum yfir í stærstu
vörubíla sem sjást á götunum þ.e.
13-15 tonna bíla. Þá erum við með
10 jarðýtur, og sú stærsta er 55
tonn. Til að halda þessum tækja-
flota að verki allan sólarhringinn
alla daga höfum við komið hér upp
stórp verkstæði þar sem starfa 30
manns. Það skiptir ekki litlu máli
að halda öllum þessum lykiltækj-
um gangandi og því höfum við um-
fangsmikið eftirlit og viðhald með
þessum tækjaflota. Það erekki lítið
álag á þessum tækjum, t.d. aka
sumir bílarnir um 15.000 km á
mánuði með fyllingarefni í garðinn
hér á svæðinu. Það eru þrír menn
sem skiptast á að stjórna tækjunum
á 8 tímavöktum svo þau stoppa
aldrei allan sólarhringinn, nema í
kaffitímum”.
Víða komið við
Þið leggið greinilega mikið upp
úr því að fá sem mesta nýtingu út úr
vinnutækjunum. Hluti af þessum
tækjum voru við vinnu í
Olafsvíkurenni í vor, ekki satt?
„Sultartangastíflan er fyrsta
stórverkefnið sem fyrirtækið fæst
við. Fjárfestingar í tækjum hafa því
verið miklar og við því reynt að ná
fram sem bestri nýtingu á þessum
tækjum. í vor fórum við t.d. með
öflugan tækjaflota í framkvæmd-
irnar í Ólafsvíkurenni og vegna
þess hversu stór vinnutæki við.
höfum til umráða gátum við veitt
veruiegan afslátt af tækjaleigu við
ffér ségt vel yfír vinnusvæðið. Myndin er tekin ofan af Sandafelli og horft í
austur. Meðan verið er að fullgera lokuvirkið er Þjórsá veitt í farveg
Tungnaár þar sem gatið er á stíflugarðinum vinstra megin á myndinni.
Mynd -eik.
Botnrásarskurðurinn er 300 metra langur og 30 metra djúpur. Bergið er klætt með neti og steypt utan á það.
Hér verður vatninu hleypt úr miðlunarlóninu í gegnum tvöfalt lokukerfí. Yfir vetrartímann er vatninu
hleypt undan íshcllunni á lóninu og komið í veg fyrir ístruflanir við Búrfell. Mynd - eik.
ráðið við þetta
þessar framkvæmdir, og unnið
verkið utan háannatímans”.
Þið eru með traustan og góðan
mannskap á þessi tæki?
„Við höfum mjög góðu starfs-
fólki á að skipa og við höfum viljað
sjá til þess að þeir sem starfa fyrir
okkur hafi gott atvinnuöryggi, en
sveiflur vilja vera mjög tíðar í
verktakastarfsemi. Það er erfitt að
reka fyrirtæki sem leggst í dá alltaf
annað slagið. Þegar þessu lýkur hér
þá verður stærsta verkefnið að taka
tækjaflotann í gegn og ljúka grjót-
vörn í nýja Ólafsvíkurennisvegin-
um. Þá erum við að byggja fjölbýl-
ishús í Hafnarfirði og raðhúsa-
lengjur, og svo erum við auðvitað
að reikna út Blöndu.”
Sjáum ekki eftir
laununum
Eru góð launakjör í verktaka-
vinnu sem þessari?
„Launakostnaður er tiltölulega
lítill hjá okkur eða 27-28% af
heildarkostnaði, þar sem við erum
með það stórvirkan og dýran
tækjaflota. Þeir sem starfa hér á
tækjum eru með þetta frá 10-15
þúsund krónur í laun á viku.
Sumum finnst þetta sjálfsagt háar
upphæðir miðað við laun í byggð,
en menn verða að taka með í
reikninginn að hér liggur mikil
vinna að baki og þessir menn eru
frá sinni fjölskyldu langtímum
saman. Við sjáum ekki eftir
laununum þeirra. Hér er unnið á 8
tíma hlaupandi vöktum alla daga
vikunnar. Menn vinna í 6 daga og
fá síðan frí í 3. Þetta verða því níu 8
tíma vaktir á 6 dögum 50-60 stunda
vinnuvika.”
Hcfur þetta verið slysalaust verk
hjá ykkur?
„Sem betur fer höfum við slopp-
ið við allt alvarlegt í þeim efnum.
Við höfum verið mjög stífir á því að
menn hér noti öryggishjálma og ég
er ekki frá því, að hér hefðu orðið
tvö banaslys ef menn notuðu ekki
hjálma. Nú fyrir aðeins nokkrum
dögum fékk smiður sem vann í
botnrásinni planka í hausinn svo
öryggishjálmurinn sem hann bar á
höfðinu sprakk. Maðurinn var hins
vegar stálheill á eftir.
Eg held að menn séu farnir aö
skilja nauðsyn þess að vera vel vak-
andi fyrir sínum öryggismálum.
Við komum stífu eftirliti á þegar
við unnum við Hrauneyjarfossvir-
kjun og þetta er allt á réttri leið.
Algengustu slysin hér eru að-
skotahlutir sem menn hafa fengið í
augun, af smergeli eða sement.
Menn passa ekki nægilega vel upp
á augun.
Aðalstcinn Hallgrímsson verkfræðingur og staðarstjóri Hagvirkis við
Sultartanga: Mikílvægt að innlendir aðilar geti unnið þessi stórverkefni.
Mynd -eik.