Þjóðviljinn - 03.12.1983, Blaðsíða 6
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 3.-4. desember 1983
PJODVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
\hreyfingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson. Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Augiýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir. Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsdóttir.
Afgreiðslustjórí: Baldur Jónasson. Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir. Bílstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson, Lúðvík Geirsson, Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafur Björnsson.
Magnús H. Gíslason, ólafur Gíslason, óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson. Utkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar:
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Þröstur Haraldsson. Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Magnús Bergmann. Umbrot og setning: Prent.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar. Prentun: Blaðaprent hf.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
r »<st Jör nargrei n starf og fcjör
Mannréttindi
og morð
Böðlar stjórnarhersins myrða leiðtoga
mannréttindabaráttunnar. Fulltrúar stórveldisins geta
ekki leynt fögnuði sínum. Fjölmiðlar hægri aflanna
birta fréttir til að sverta hina myrtu. Saga sem sýnir í
hnotskurn hverjir meta valdið og hagsmuni auðsins
meira en hin helgu réttindi mannsins til frelsis, lífs og
lýðræðis.
Landið er E1 Salvador. Fórnarlamb böðlanna er
Marianella Garcia Villas. Stórveldið er undir stjórn
Ronalds Reagan. Fréttaflutningur stjórnarhersins átti
greiðan aðgang að Morgunblaðinu á íslandi. Á síðum
þess er Marianella Garcia Villas enn talin til hinna
óhreinu. Hollusta Morgunblaðsins við hernaðar-
hagsmuni leppstjórna Bandaríkjanna er slík að fórnar-
lömbum mannréttindabaráttunnar er á kaldrifjaðan
hátt ýtt til hliðar þegar frásögnin passar ekki í kram
. brenglaðrar heimsmyndar.
Marianella Garcia Villas var þingmaður kristilegra
demókrata. Hún er formaður mannréttindanefndar
sem kirkjunnar menn höfðu stofnað. Skrifstofa hennar
var til húsa hjá biskupnum í San Salvador. Marianella
Garcia Villas fór um heiminn til að flytja hinar hrylli-
legu frásagnir af morðum og pyntingum. Hún lagði
fram skrár yfir konur og börn sem stjórnarherinn hafði
myrt. Hún kom til íslands til að biðja um aðstoð.
Morgunblaðið og Sjálfstæðisflokkurinn sögðu nei.
Þeir kusu að trúa frekar fulltrúum Reagans og útsend-
urum stjórnarhersins. Nú eru á ný sönnunargögn kom-
in til íslands. Mannréttindanefndin í E1 Salvador hefur
sent annan fulltrúa.
Patricio Fuentes ber til íslands myndir sem sýna hið
svívirðilega morð. Lík Marianellu Garcia Villas er á-
hrifamikill vitnisburður. Myndir sem hún faldi í jörðu
áður en böðlarnir tóku líf hennar sanna hið miskunnar-
lausa þjóðarmorð sem nú fer fram í E1 Salvador.
Matthías Johannessen hefur stjórnað Morgunblað-
inu í áratugi og boðað á hátíðarstundum að blaðið sé
brjóstvörn lýðræðis og mannréttinda. Vinir Marianellu
Garcia Villas á íslandi spyrja nú ritstjórann: Hvers á
hún að gjalda? Hví var hún lífs og hví er hún liðin
feimnismál á síðum blaðsins? Hvernig má það vera að
böðlarnir og stjórnarherinn eigi greiðan aðgang að síð-
um Morgunblaðsins með sinn lygaáróður en boðskapur
mannréttindaleiðtogans Marianellu Garcia Villas sé
hjúpaður þögn?
Matthías Johannessen - ábyrgð þín er mikil. Morðið
á Marianellu Garcia Villas kallar á skýr svör. Svar þitt
er prófsteinn á mannréttindatal Morgunblaðsins.
Loksins kom einn
Ríkisstjórnin boðaði í sumar að tollar og skattar ættu
að lækka svo unnt yrði að bæta kjör almennings í
landinu. Þegar kjaraskerðingin mikla var lögleidd var
þessi boðskapur notaður til bragðbætis.
Nú er komið fram á miðjan vetur og ekkert bólar á
efndum þessara loforða. Hins vegar er mikið talað um
lækkanir á sköttum fyrirtækjanna. Ríkisstjórnin hefur
því sýnt að hún meinti ekkert með fyrirheitunum um
lækkanir almenningi til hagsbóta.
Þá rís upp í byrjun desember Eyjólfur Konráð Jóns-
son sem nú er formaður í fjárhags- og viðskiptanefnd
efri deildar Alþingis. Hann hefur lagt trúnað á loforð
ríkisstjórnarinnar um lækkun tolla og skatta. Nefndar-
ormaðurinn neitar aðafgreiða frumvarp ríkisstjórnar-
innar um vörugjald nema álagningin verði verulega
lækkuð. Það verður gaman að sjá hvað ráðherrarnir
gera við Eyjólf Konráð. ór
Bergþóra Árnadóttir.
Konur eiga samleið
í kjcirabamttwmi
Þjóðviljinn tekur aftur til um-
ræðu kjör launafólks í þjóðfé-
laginu og er nú borið niður hjá
Bergþóru Árnadóttur, 65 ára
gamalli konu sem starfað hef-
ur hjá sama fyrirtækinu í 20 ár
samfellt. Hún er félagi í Iðju,
félagi verksmiðjufólks, og
laun hennar eftir þennan
langa starfsdag eru 12.076
krónurámánuði. Um sáralitla
eftirvinnu er að ræða hjá
Bergþóru og þá helst yfir sum-
artímann. í tilviki Bergþóru er
Iðjutaxtinn því raunhæf við-
miðun. Þess má geta að laun
Bergþóru hafa í raun ekkert
hækkað í 14 ár, því sam-
kvæmt Iðjutaxtanum er ekki
gert ráð fyrir launahækkun
eftir 6 ára starfsaldur. Sagði
Bergþóra að eina launahækk-
unin sem hún hefur fengið á
þessum tíma hefði verið 5%
hækkun frá vinnuveitenda
sem hækkaði mánaðarlaunin
um 500 krónur.
„Við erum fjórar konurnar sem
vinnum á svokallaðri átöppunar-
deild. Að auki vinnur þarna tals-
verður fjöldi karla. Það þarf
auðvitað ekki að fara mörgum
orðum um það að þarna ríkir
launamisrétti milli kynja, því
karlarnir eru áreiðanlega yfir-
borgaðir. Þetta er að sjálfsögðu
ekkert einangrað fyrirbæri á mín-
um vinnustað, svo virðist þetta
vera úti um allt þjóðfélagið þó
jafnrétti eigi að heita í orði. Störf
kvenna eru einfaldlega lítils
metin af öllum fjöldanum. Marg-
ir telja að ekki beri að aðskilja
launabaráttu karla og kvenna, en
mér finnst það þó nauðsyn í
hreint ekki svo fáum tilvikum.
Konur eiga að vinna saman að
bættum hag sígum og verða að
gera það. Meginástæðan fyrir
hinum litla árangri í kjarabaráttu
kvenna liggur í samstöðu-
leysinu."
Umræða um jafnréttismál hef-
ur aukist mikið á undanförnum
árum. Hver finnst þér árangur-
inn hafa orðið?
„Ég man það á sínum tíma þegar
Kvennadagurinn 1975 var hald-
inn þá gerði maður sér vonir um
að eitthvað breyttist til batnaðar.
En nú stend ég mig að því að
spyrja hvort svo mikið hafi
áunnist. Ég veit það satt að segja
ekki.“
Hef ekki lifað
við neinn lúxus
„Þegar ég lít til baka,“ heldur
Bergþóra áfram, „þá skil ég varla
hvernig ég komst af öll þessi ár
með þau laun sem ég hafði. Sam-
býlismaður minn lést fyrir 20
árum síðan og þá stóð ég ein uppi
með þrjú börn. Einhvernveginn
bjargaðist þetta. Mér tókst að
komast yfir ágæta íbúð með
góðra manna hjálp og þó oft væri
erfitt, þá liðum við aldrei neinn
skort. Þetta var barátta sem sner-
ist um það hvort maður ætti að
duga eða drepast. Núna er farið
að hægjast um, börnin farin að
heiman og ég hef því nóg að bíta
og brenna.“
Talið berst að ráðstöfunum
ríkisstjórnar Steingríms Her-
mannssonar frá því í vor og um
þau mál hefur Bergþóra sínar
skoðanir: „Ég ætla ekki að líkja
því saman hvernig var að lifa af
launum á sama tíma í fyrra og nú.
Dæmið lítur einfaldlega þannig
út að allir kostnaðarliðir hækka,
en kaupið stendur í stað. Þó tekur
út fyrir þegar þessi sama ríkis-
stjórn sviptir fólk hinum sjálf-
sögðu mannréttindum, samn-
ingsréttinum. í þeim skilningi
hefur maður færst aftur á bak í
tímann. Á sama tíma og þetta er
gert kaupir svo forsætisráðherr-
ann sér nýjan bíl á vildarkjörum.
Það finnst mér fyrir neðan allar
hellur.“
Bind miklar vonir
Alþýðubandalagið
„Ég hef verið þeirrar skoðunar
að vinstri menn eigi að fylkja sér
um einn flokk, en eigi ekki að
tvístrast í margar smærri eining-
ar. Innan Alþýðubandalagsins
hefur mér sýnst vera grundvöllur
fyrir hin margvíslegustu sjónar-
mið. Mér fannst það vera stórt
skref framávið þegar hlutur
kvennanna innan þessa flokks
var tryggður á síðasta landsfundi.
Sérstakur kvennaflokkur finnst
mér því ekkert atriði út af fyrir
sig. Ég bind satt að segja miklar
vonir við Alþýðubandalagið og
tel bandalagið vera eina flokkinn
sem getur hreyft við kjörum lág-
launafólks til betri vegar,“ sagði
Bergþóra að endingu. -hól.
Rœtt við Bergþóru Árnadóttur
sem starfað hefur í 20 ár hjá
sama fyrirtœkinu og er með um
12 þúsund krónur í mánaðarlaun