Þjóðviljinn - 06.12.1983, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 6. desember 1983
Frú Halldóra Eldjárn, Þórarinn Eldjárn og Valdimar Jóhannsson á blaðamannafundi vejgna bókarinnar um alþýðulistamanninn Arngrím Gíslason.
(Tímamynd- Arni Saeberg).
Bók Krístjáns Eldjárns
um Amgrím málara
Skoðana-
könnun
um
ferðamál
sólarlandaferðir
langvinsœlastar
I vetur er leið urðu all miklar
deilur um það hvcrt íslenskir ferða-
menn vildu helst fara í sumarleyfi
sínu. Þá var því m.a. haldið fram,
að dvöl í sumarhúsum í Mið eða
Norður-Evrópu væri orðin vinsælii
en sólarlandaferðir sem stundaðar
hafa verið um langt árabil. í kjölfar
þessarar umræðu ákvað Ferða-
skrifstofan Utsýn, að cfna til skoð-
anakönnunar um ferðaval Islend-
inga í sumarleyfisferðum. Var efnt
til þessarar könnunar í vetraráætl-
un Útsýnar sem út kom 18. október
sl.
Alls bárust 2.680 gild svör, sem
er um það bil helmingi stærra úrtak
en talið er vera marktækt fyrir
skoðanakannanir hér á landi.
Útkoma könnunarinnar varð sú
að 59,4% völdu sólarlandaferðir,
20,4% sumarhúsadvöl, 16,0% flug
og bíl og4,2% siglingu með skipi. I
sjálfu sér koma úrslitin ekki svo
mjög á óvart ef tekið er tillit til
ferða íslendinga undanfarin ár.
Aftur á móti kom nokkuð á óvart
varðandi val fólks á þeim löndum
sem það vill ferðast tii. Þar varð
Spánn í efsta sæti með 25,8% sem í
sjálfu sér kemur ekki á óvart, en í
næsta sæti kom svo Grikkland með
24,6%, Ítalía 19,5%, Portúgal
13,9%, Frakkland 10.4%, Júgó-
slavía 3,6% og önnur lönd 2,2%.
Það sem þarna kemur á óvart er
hve margir velja Grikkland, miðað
við það að reynt var að halda þang-
að uppi ferðum en hætta varð við
það vegna lítillar þátttöku. Þess
ber að vísu að geta að mun dýrara
er að ferðast til Grikklands en ann-
arra landa sem þarna eru nefnd,
vegna þess að flug fram og til baka
er um 5 klst. lengra. Þá vekur það
líka athygli hve fáir velja Júgósla-
víu vegna þess hve ferðir þangað
undanfarin ár hafa gengið vel.
Úrslit könnunarinnar voru
kynnt á Útsýnarkvöldi sl. sunnu-
dag af Ingólfi Guðbrandssyni for-
stjóra Útsýnar.
-S.dór
Doktor
í læknis-
fræði
I dag, þriðjudag, kemur út hjá
Iðunni bók um Arngrím málara
eftir Kristjárn Eldjárn, en í dag er
afmælisdagur forsetans heitins.
Þórarinn Eldjárn annaðist útgáf-
una og segir m.a. í eftirmála: „Þeg-
ar faðir minn féll frá, 14. septemb-
er 1982, hafði hann um nokkurt
skeið einbcitt sér að því að Ijúka
verki sínu um Arngrím málara,
efni sem hafði verið honum hug-
leikið allt frá bcrnsku, rannsókna-
refni með öðru á stopulum stund-
um í nær 40 ár“.
Arngrímur Gíslason (1829-1887)
var Þingeyingur að ætt og uppruna,
lifði og starfaði lengst af í Þing-
eyjarsýslum, en settist að í Svarfað-
ardal og bjó þa.r síðustu ár ævinnar.
í bókinni gerir Kristjárn Eldjárn
ítarlega grein fyrir uppruna og ævi-
ferli Arngríms, lýsir honum sem
sundkennara, bókbindara og tón-
listarmanni, en Arngrímurvarfjöl-
hæfur vel. Síðan eru birtar allar
mannamyndir, „útsýnisniyndir“ og
altaristöflur Arngríms sem varð-
veist hafa og fjallað um þau verk
öll. Þá fylgir og líkræða sr. Krist-
jáns Eldjárns Þórarinssonar, minn-
ingarkvæði um Arngrím og þýðing
hans á ritgerð um „uppdráttarlist“.
Á blaðamannafundi á dögunum
ræddu þeir Valdimar Jóhannsson
og Þórarinn Eldjárn um tildrög
verksins og þann ljóma sem lengi
hefur leikið um nafn Arngríms þar
nyrðra. „Hann hefur gengið að því
sem hann fékk áhuga á af óskap-
legum krafti ög vilja til að kynna
sér allt út í hörgul", sagði Þórarinn
m.a. en saga Arngríms er ekki síst
harmsaga manns sem fær í íslenskri
fátækt hvorki uppörfun, kennslu
né möguleika til að koma til fulls
þroska gáfum sínum.
Þetta er, sagði Þórarinn enn-
fremur ævisaga, og um leið fræðirit
um þennan sérstæða þátt í íslenskri
listasögu sem Arngrímur er. Með
bókinni færist Arngrímur sem lista-
maður frá því að vera lítt þekktur
til þess að vera sá íslenskur mynd-
listarmaður sem einna ítarlegasta
umfjöllun hefur fengið. Öll mynd-
verk hans eru birt í bókinni og gerð
grein fyrir þeim“.
Arngrímur var uppi á þeim tím-
um þegar listamann voru lítils
metnir, sagði Valdimar Jóhanns-
son m.a. og því er ánægjulegt til
þess að yita að áður en yfir lauk var
Arngrímur virtur og vel metinn,
alls ekki utangarðsmaður.
Bókin er um 250 síður í stóru
broti og myndakostur mikill sem
fyrr segir. -áb.
veiting yrði að koma til. Hér var
um að ræða greiðslu til sveitarfél-
aganna fyrir mánuðina september,
október og nóvember.
Sturla sagði ennfremur að ef að
gluggað væri í tölur þess fjárlagafr-
umvarps sem nú liggur fyrir Al-
þingi, væru tölurnar ekki lokkandi
ef þær breyttust ekki í meðförum
þingsins mætti vænta sömu vand-
ræða að ári.
-S.dór
Skólaakstur á Norðurlandi
Hoggið á hnútínn
með aukafj árveitingu í gær
í gær var hoggið á hnút þann sem
mvndast hafði þegar uppurið var
það fé á fjárlögum, sem ætlað var
til að standa straum af lögboðnum
kostnaði við skólaakstur, mötu-
neyti heimavistarskóla, launa-
greiðslur o.fl. um allt land, með
aukafjárveitingu.
Sturla Kristjánsson fræðslustjóri
á Norðurlandi, sagði að þótt þeir
norðanmenn hefðu haft forgöngu
hér um, þá hefði vandamálið verið
til staðar um allt land. Málið snerist
um að sveitarfélög útum landið
greiða fyrir þessi lögboðnu störf,
svo þegar þau framvísuðu reikn-
ingum væru fjárveitingar til þess-
ara mála uppurðar og aukafiár-
Guðjón Elvar Theodórsson
læknir lauk doktorsprófi frá lyfj-
afræðistofnun Karolinska Institut-
et í Stokkhólmi í nóvember síð-
astliðnum.
Doktorsverkefni hans er á sviði
peptíðboðefna og fjallar um neur-
otensin, sem gegnir hlutverki bæði
í taugakerfinu og við stjórnun
starfsemi þarma. Ritgerðin er
skrifuð á ensku og nefnist: Immun-
ochemical and chromatographic
studies on neurotensin-Iike im-
munoreactivity in plasma.
Guðjón Elvar Theodórsson er
fæddur í Reykjavík 18. mars 1953.
Hann lauk prófi úr læknadeild Há-
skóla íslands 1978. Hann hefur
stundað framhaldsnám og rann-
sóknir við Karolinska Institutet í
Stokkhólmi frá ársbyrjun 1980.
Kona Guðjóns Elvars er Ingrid
Norheim læknir og eiga þau þrjú
börn.
Guðjón Elvar er sonur hjónanna
Thedórs Guðjónssonar skólastjóra
og Ester Jónsdóttur kennara.
Sfld og föt til Póllands
Fyrir helgina sendi Hjálparstofn- tonna sfldarsendingu í febrúar. og Reykvísk endurtrygging hafa þeirri hjálparsendingu sem fór til
un kirkjunnar 60 tonn af sfld og 4 íslenskir fataframleiðendur, Fíla- ásamt Hjálparstofnun og Al- Póllands fyrir helgina.
tonn af nýjum fatnaði auk delfíusöfnuðurinn, Skipadeild SÍS kirkjuráðinu staðið straum af - ekh.
hreinlætisvara til Póllands. Verð-
mæti sendingarinnar er rúmar
tvær miiljónir og hefst dreifing um
næstu helgi á vegum pólsku
kirkjunnar og starfsmanna Hjálp-
arstofnunarinnar, sem aðstoða og
fylgjast með.
Skortur er á flcstum nauðsynjum
og verðlag hátt á því sem til er sam-
kvæmt upplýsingum Hjálparstofn-
unar. Vonir um að birta myndi til í
efnahagsmálum í Póllandi hafa
gjörsamlega brugðist. Pólska
kirkjan leggur mikla áherslu á að
hjálparstarfið haldi áfram fram á
vor. Beiðni hefur borist um 50
Kjarvalsstaðir kl. 22.15 í kvöld:
Unglingaskemmtun
Ikarus, Pæld’íðí og Stiídentaleikhúsið koma fram
Stjórn Kjarvalsstaða efnir til
unglingaskemmtunar að Kjar-
valsstöðum í kvöld kl. 20.15. Á
skemmtuninni koma fram hljóm-
sveitin Ikarus, félagar úr Pæld’íði
hópnum og Stúdentaleikhúsið.
Aðgangur að skemmtuninni er
ókeypis en hún er kynning á starfi
Æskulýðsráðs Reykjavíkur undir
einkunnarorðunum „Við, unga
fólkið“. Skemmtuninni mun ljúka
kl. 23.00, þannig að allir komast
heim með „strætó".