Þjóðviljinn - 08.12.1983, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 8. desember 1983 ÞJOÐVILJINN SÍÐA 9
Agnar Gunnlaugsson þakkar auðsýndan heiður. Þorgerður kona hans er lengst tO hægri á
myndinni en Guðmundur Ingvarsson, formaður Féiags garðyrkjumanna að baki Agnari.
Gretar Unnsteinsson, skólastjóri, í ræðustól. Myndir; SB.
Félag garðyrkjumanna 40 ára
Félag garðyrkjumanna er nú
40 ára. Það var formlega
stofnað þann 27. júní 1943.
Félagið minntist þessara
tímamóta með því að efna til
afmælishófs nú fyrir
skemmstu. Þar voru fluttar
nokkrar stuttar ræður,
drukkinn kaffisopi og rabbað
um garðyrkjunnar „gagn og
nauðsynjar“.
Hafliði Jónsson, garðyrkjustjóri
Reykjavíkurborgar, er fyrsti
heiðursfélagi Garðyrkj ufélagsins.
Nú lýsti Guðmundur Ingvarsson,
formaður féiagsins, að öðrum
hefði verið bætt við, Agnari
Gunnlaugssyni. Hann átti drjúgan
þátt í stofnun félagsins, hefur unn-
ið því flestum mönnum meir og
betur og er nú að rita sögu þess.
Voru Agnari þökkuð mikil störf og
gifturík, sæmdur heiðursskjali en
Þörgerði Kristjánsdóttur, konu
hans færð blóm. Agnar þakkaði
auðsýndan heiður og kvað það
m.a. ánægjulegt fyrir hina eldri fé-
laga, að sjá nú ungu kynslóðina
hasla sér völl í félaginu í auknum
mæli.
Jórunn Árnadóttir rifjaði upp
minningar frá fæðingu félagsins.
Upphafið var, að garðyrkjumenn
ræddust við um félagsstofnun þeg-
ar þeir fundust á förnum vegi, síð-
an var boðað til undirbúningsfund-
ar sem svo leiddi til stofnfundar.
Var Haukur Kristófersson kjörinn
fyrsti formaður félagsins.
Margt bar í mál í þessu afmælis-
hófi. Grétar Unnsteinsson, skóla-
stjóri Garðyrkjuskólans á
Reykjum færði félaginu þakkir og
óskir frá skólanum. Garðyrkja
væri svo ung atvinnugrein á Is-
landi, að allir sem við hana fengj-
ust, mættu teljast þar brautryðj-
endur. Mjög hátt hlutfall nemenda
skólans ynnu að garðyrkju og nú
væru börn fyrstu árganganna að
koma í skólann.
Auður Sveinsdóttir, landslags-
arkitekt, flutti kveðjur frá sínu fé-
lagi. Félagið hefði unnið gott starf
en mikið ylti jafnan á því hvernig til
tækist með brautryðjendastarfið
þar sem á því byggðist framhaldið.
Síst veitir af því nú að sækja sér
styrk í hið græna umhverfi, sagði
Auður.
Hafliði Jónsson, garðyrkju-
stjóri, greindi frá því, að um það
leyti, sem félagið var stofnað hefði
mánaðarkaup garðyrkjukarla ver-
ið kr. 750 en - kvenna kr. 350, og
var þó þarna um samskonar störf
að ræða. Þessu undu karlar illa,
vildu enga kyngreiningu en jöfn
laun fyrir sömu störf. Stóð í þófi
þar til Stefi í Reykjahlíð, (Stefán
Þorláksson), sagði: - Það tekur því
ekki að vera að þrefa um þetta.
Þetta eru ekki nema 2-3 stelpur svo
það munar engu.
Ásmundur Stefánsson, forseti
ASÍ, þakkaði boð í hófið. Sagðist
vita að félagið stæði með miklum
blóma eins og vera bæri um garð-
yrkjumannafélag. Sjálfur væri
hann lélegur garðyrkjumaður því
jafnan er hann sæi arfann vera að
skjóta upp kolli þá hugsaði hann
sem svo, að best væri nú að láta
aðför að honum bíða þar til hann
hefði vaxið svo, að þægilegra væri
að ná á honum taki. En það tak
vildi svo farast fyrir.
Jón H. Björnsson ræddi um
hvernig ástatt hefði verið um mál-
efni garðyrkjumanna fyrir stofnun
félagsins og Axel Magnússon ráðu-
nautur rakti m.a. upphafskynni sín
af Agnari Gunnlaugssyni, drap á
hinn mikla félagsmálaáhuga hans
og farsæl störf fyrr og síðar.
Guðmundur Ingvarsson formað-
ur Félags garðyrkjumanna ræddi
nokkuð um félagsstarfið fyrr og nú.
Félagið væri launþegafélag og bar-
áttumál þess ekki hvað síst tengd
lífeyrissjóði garðyrkjumanna og
Iaunamálum þeirra. Félagið á nú
einn þriðja í húseigninni Óð-
insgötu 7 og er skrifstofa þess þar
til húsa.
- mhg
Jóhann J.E. Kúló
skrifar um
fiskimál
Við íslendingar höfum nú um
nokkurt skeið búið við það fyrir-
komulag að Sjávarútvegsráðuneyt-
ið hefur ákveðið hámarksafla
margra fisktegunda yfir árið, með
hliðsjón af fengnum tillögum Haf-
rannsóknarstofnunar. Þannig er
sóknin í þýðingarmesta fiskistofn
okkar þorskinn ákveðin fyrirfram
af ríkisvaldinu og um leið er
ákveðnum heildarafla skipt á milli
báta og togara. Þá er sókn togara-
flotans í þorskstofninn skipt niður í
þrjú tímabil á ári og hámarksafli
tiltekinn á hverju tímabili.
Kvótaskipting?
Samanlagt mega togararnir
stunda þorskveiðar sem næst 200
daga á ári, hinn tíma ársins skulu
svokallaðar skrapveiðar stundaðar
og hefur sóknin aðalega beinst að
karfastofninum. Þó ríkisvaldið á-
kveði þannig heildar
fiskveiðistefnuna á hverjum tíma,
þá mun hún hafa verið mótuð í
samráði við heildarsamtök útgerð-
Tryggja þarf góða nýtingu atlans
arinnar svo og Hafr-
annsóknastofnunina. Með því
fyrirkomulagi sem nú er í gildi hvað
viðvíkur þorskveiðum, þar sem árs
hámarksafli er ákveðinn, en síðan
leyfð ótakmörkuð keppnissókn
skipa í takmarkaðan afla, þá efast
margir um það að hér sé rétt að
farið þegar takmarka verður
heildarafla. Um þetta skrifaði einn
af aflaskipstjórum landsins merka
grein á þessu ári. Magni Kristjáns-
son í Neskaupstað færði að því lík-
ur að gæði heildaraflans mundu
verða meiri með kvótaskiptingu á
hvert skip. En slík kvótaskipting er
nú látin gilda á síldveiðum og loðn-
uveiðum.
Það sem haft hefur verið á móti
því, að ákveða afla hvers skips
fyrirfram, er að með því væri lögð
lamandi hönd á sóknarvilja mikilla
fiskimanna. Magni Kristjánsson
telur hinsvegar að eftir kvótaskipt-
ingu sem sett yrði á með samkomu-
lagi þá myndi hin mikla atorka
skipstjóra beinast í þann farveg að
gera hverja smálest af veiddum
þorski sem verðmesta. En á þetta
sjónarmið þykir ýmsum skorta nú,
og benda í því sambandi á of mikið
heildarmagn af lélegum 3. og 4.
flokks fiski sem komið hefur frá
netaveiðum, tekið úr takmörkuð-
um heildarafla sem fyrirfram var
ákveðinn.
Frá mínu sjónarmiði eru of mikil
afskipti ríkisvalds af fiskveiðum
ekki æskileg. En það þarf að gera
heildaráætlun hvers árs sem stefnt
skuli að. Kvótaskipting afla á veiði-
skip er að sjálfsögðu ekki takmark í
framtíðarfiskveiðum okkar íslend-
inga. Hinsvegar getur slík skipting
afla niður á veiðiskip verið rétt-
lætanleg þrátt fyrir það, ef tak-
marka þarf sókn í ákveðinn fiski-
stofn á þeim forsendum að slíkt sé
nauðsynlegt vegna viðhalds hans.
Undir slíkum kringumstæðum velt-
ur á miklu að gæði aflans aukist
eins og mögulegt er. Og sumir skip-
stjórar telja að ákveðinn kvóti á
skip geti stuðlað að slíku.
Mikið tregfiski er nú í þorsk-
veiðum okkar og spá ýmsir að
heildarþorskaflinn á árinu komist
ekki yfir 290 þúsund tonn. Hins-
vegar er það óskhyggja sem á enga
stoð í raunveruleikanum þegar því
er haldið fram að miklu minni fisk-
veiðifloti geti skilað jafnmiklum
heildarafla á land. Þörfin á því að
geta beitt stórum fiskveiðiflota er
sérstaklega mikil þegar tregfiskiár
koma. En fiskveiðisagan sýnir að
hér á íslandsmiðum hafa skipst á
mikil aflatímabil svo og tregfiskit-
ímabil. Hér virðist mestu hafa
ráðið um ástand sjávar og breyting-
ar á hafstraumum, eða orsakir sen-
ekki er í mannlegu valdi að hafa
hemil á.
En þrátt fyrir tregfiskitímabil á
íslandsmiðum þá hafa miðin orðið
gjöful nú strax og ástand sjávar
hefur færst í betra horf. Við verð-
um að vona að svo verði áfram.
Þær fréttir hafa borist frá nýaf-
stöðnu þingi Farmanna og fiski-
mannasambands íslands að fulltrú-
ar skipstjóra- og stýrimannafélags-
ins Bylgjunnar á Isafirði vilji láta
breyta núgildandi reglum um
þorskveiðar togaranna þannig, að
ekki verði einskorðað eins og nú
hvenær hámarksþorskafli er
veiddur. Þeir telja að núverandi
fyrirkomulag svari ekki tilgangi
sínum og vilja fá frjálsari hendur
um hvernig veiðum er skipt á milli
þorsks og annarra fisktegunda.
Þetta eru ábendingar manna sem
þekkja miðin og -vita við hvern
vanda er að glíma nu.