Þjóðviljinn - 14.12.1983, Blaðsíða 7

Húshitunarkostnaðurinn í brennidepli:
Miðvikudagur 14. desember 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Lækkun, jöfnun sparnaður
„Enginn einn þáttur veldur
jafnmikilli mismunun í kjörum
fólks hérlendis og ójafn húshit-
unarkostnaður. A sama tíma og
tæp 60% landsmanna (135 þús.
manns) búa við ódýrar hita-
veitur þurfa 25% þjóðarinnar
(57 þús. manns) að greiða
margfaldan kostnað fyrir hitun
frá dýrum rafveitum og hita-
veitum. Auk þess eru 6% (tæp
15 þús. manns) sem enn búa við
olíuhitun, en flestir þeirra eiga
núþegar eða á næsta ári vöi á að
tengjast innlendum en yfirieitt
dýrum veitum.
í grófum dráttum lítur dæm-
ið þannig út að um þriðjungur
landsmanna býr við mjög háan
hitunarkostnað þrátt fyrir nið-
urgreiðslur á raforku og oiíu til
húshitunar. Miðað við gjald-
skrá og vei einangrað húsnæði
þarf þessi hluti þjóðarinnar að
greiða um og yfír þrefalt meira
en fyrir hitun híbýla sinna en
þau 60% sem njóta ódýrra hita-
veitna. Fyrrnefndi hópurinn
þarf að verja í húshitun að með-
altali sem svarar 10-12 vikna
launum lágtekjufólks miðað við
tekjutryggingu í dagvinnu (sjá
töflu I), en síðartaldi hópurinn
ver í þessu skyni sem svarar
fjögra vikna launum.
í mörgum tilvikum er mun-
urinn þó langtum meiri og
kostnaðurinn við húshitun
hrikalegri.“
Þetta er upphafið að greinargerð
fyrir þingsályktunartillögu um
lækkun og jöfnun húshitunarkostn-
aðar og átak í orkusparnaði, sem
sjö þingmenn Alþýðubandalagsins
lögðu fram á Alþingi í nóvember sl.
Fyrsti flutningsmaður tillögunnar
er Hjörleifur Guttormsson.
Með ályktuninni á að tryggja
markvisst framhald þeirra aðgerða
til lækkunar húshitunarkostnaðar
og í orkusparnaði, sem byrj að var á
í tíð ríkisstjórnar Gunnars Thor-
oddsens og sem Alþýðubandalagið
Tónlist
á hveriu heimili
umjólin
VANTAR ÞIG
JÓLAGJÖF?
ÞAÐ ERU 4750
BÓKATITLAR í
MARKAÐSHÚSI
BÓKHLÖÐ UNNAR
Laugavegi 39 Sími 16180
OPIÐ ÖLL KVÖLD TIL KL. 8.
SENDUM í PÓSTKRÖFU UM
ALLT LAND
Tillögur Alþýðubandalagsins á Alþingi
hafði þá forystu fyrir. Raunar hófst
skipuleg vinna að orkusparnaði
þegar veturinn 1978-79 og hefur
orkusparnaðarnefnd iðnaðarráðu-
neytisins starfað síðan.
Kjarninn í tillögu þingmanna Al-
þýðubandalagsins er sá, að hæstu
gjaldskrár rafveitna og hitaveitna
verði lækkaðar í áföngum og við
það miðað að ekki þurfí meira en 6
vikna laun á ári samkvæmt dag-
vinnutekjutryggingu til að hita upp
meðalíbúð (400 rúmmetra) á ári.
Svarar það til um 17 þús. króna, og
þá er raunar gert ráð fyrir nokkurri
hækkun tekjutryggingar frá því
sem nú er. Hitunarkostnaður sömu
íbúðar er nú með niðurgreiðslu rík-
issjóðs nálægt 30 þúsund og rafhit-
unarkostnaður án niðurgreiðslu á
bilinu 42-45 þúsund á ári.
Jafnhliða þessari lækkun með
jöfnunargreiðslum gerir tillagan
ráð fyrir stórátaki í orkusparnaði
með endurbótum á einangrun og
öðrum frágangi íbúða- og atvinnu-
húsnæðis og komið verði á sér-
stakri ráðgjafarþjónustu til að
veita upplýsingar og samhæfa að-
gerðir opinberra aðila á sviði orku-
sparnaðar.
Varðandi tekjuöfíun vegna jöfn-
unaraðgerða er vísað til tillagna
nefndar sem skilaði tillögum í j anú-
ar 1983 um fjáröflun til að standa
undir lækkun húshitunarkostnað-
ar. í þeirri nefnd áttu sæti fulltrúar
allra þáverandi þingflokka.
í samræmi við þessar tillögur
hefur Hjörleifur Guttormsson flutt
breytingartillögu um stórhækkað
framlag sem nemur 190 milljónum
króna til lækkunar húshitunar-
kostnaðar á fjárlögum 1984, svo
unnt sé að ná myndarlegum áfanga
í jöfnun og draga úr óbærilegri mis-
munun sem nú ríkir á þessu sviði.
Sambandsstjórnarfundur ASÍ:
Tekna verði aflað með hækkun
orkuverðs til stóriðju eða með sér-
stökum orkuskatti.
í tfð núverandi ríkisstjórnar hef-
ur húshitunarkostnaður hækkað
verulega, þrátt fyrir auknar niður-
greiðslur. I umræðum um þessi mál
á Alþingi nýlega greindi Hjörleifur
Guttormsson frá því, að orku-
kostnaður meðalheimilis hafí
hækkað um sem svarar mánaðar-
launum lágtckjufólks vegna að-
gerða ríkisstjórnarinnar, sem fall-
ist hefur á gífurlegar gjaldskrár-
hækkanir.
Þessu hafa fjármálaráðherra og
iðnaðarráðherra ekki getað mót-
mælt. Jafnframt eru þeir og þá sér-
staklega Sverrir Hermannsson
fangi eigin áróðurs frá því í fyrra-
vetur varandi svokallað orkujöfn-
unargjald, sem nú er talið skila rík-
issjóði hátt í 500 milljónir króna að
sögn Sverris, en til jöfnunarað-
gerða er aðeins varið 290
milljónum samkvæmt fjárlaga-
frumvarpinu.
Stefnir í stór-
aukna skattbyrði
Sambandsstjórnafundur ASÍ, en
honum lauk í gærkvöldi, skorar á
Alþingi að gera þær breytingar á
frumvarpi ríkisstjórnarinnar um
tekjuskatt, að heildarskattbyrði
einstaklinga aukist ekki á næsta
ári. Telur fundurinn að það verði
annað hvort gert með lækkun tekj-
uskattsins ellegar frekari tak-
mörkunum á skattlagningu
sveitarfélaga.
„Að frumvarpinu samþykktu
liggur ljóst fyrir að heildarbyrði
beinna skatta mun á næsta ári
verða um 14% en í ár er hún
12.5%“, segir í ályktun fundarins.
Auk þessa séu ekki uppi neinar
fyrirætlanir stjórnvalda um að
lækka útsvarsprósentuna umfram
það sem einstök sveitarfélög hafa
boðað og er talið að útsvör og fast-
eignagjöld muni hækka allt að 49%
frá síðustu álagningu.
Sambandsstjórnarfundurinn
hefur einnig sent sjávarútvegs-
nefnd Alþingis bréf þar sem því er
beint til þingmanna að þeir tryggi
að ráðherra sjávarútvegsmála
verði skylt að hafa samráð við
hagsmunaaðila í sjávarútvegi þeg-
ar fiskveiðistefna verður ákveðin
og stjórn fiskveiða.
Smyslovbaðum frestun
Skák þeirra Smyslovs og Riblis, sem tefía átti í gær, var frestað fram á
fímmtudag að ósk Smyslovs. í dag munu hins vegar þeir Kasparov og
Kortsnoj tefla sína 10. skák.
SiguröurA. Magnússon *
JAKOBSGLÍMAN
gefutn qóðar bœkur
og menning
Sögumaður, Jakob Jóhannesson, fermdist í lok
Möskva morgundagsins og er því kominn í fullorð-
inna manna tölu í þriðja bindi uppvaxtarsögunnar.
Aðstæður heima fyrir hafa aldrei verið ömurlegri og
framtíðin virðist ekki björt. Jakobsglíman nær yfir
þrjú átakaár í lífi drengsins og segir frá tilraunum
hans til að komast að heiman, mennta sig og ná
fótfestu í KFUM þegar hann hefur játast Kristi. Þar
eru fyrir menn sem hafa mikil áhrif á sögumann og
auðvelda ekki glímu Jakobs við freistingar holdsins
sem með vaxandi kynhvöt valda átakamikilli tog-
streitu í sálarlífi hans. Jakobsglíman er næm lýsing
á viðkvæmu skeiði í lífi unglings, um leið og hún
sýnir nánasta umhverfi hans og verður sérkennileg
heimild um einstakling í Reykjavík stríðsáranna.
Uppvaxtarsaga Sigurðar A.
Magnússonar í bókunum Undir
kalstjörnu (1979) og Möskvar
morgundagsins (1981) fékk
frábærar viðtökur almennings
jafnt sem gagnrýnenda.
í Jakobsglímunni erstíl-
snilldin hin sama, enfrásögn-
in jafnvei enn persónulegri og
nákomnari höfundinum.