Þjóðviljinn - 15.12.1983, Blaðsíða 2

2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 15. desember 1983_
Verður samið á nœstu vikum?
Slæm staða til aðgerða
var mat verkalýðsleiðtoganna
„Verkafólk hefur ekkert allt of
mikla trú á að slík átök skili var-
anlegum árangri eftir að vera
búið að horfa upp á löggjafann
krukka í gerða samninga hvað
eftir annað“.
„Margra mánaða kjararán er
farið að setja svip sinn á baráttu-
möguleika verkafólks“.
„Það er greinilegt af tali manna
hér á þessum fundi að þeir telja
aðfólk sé ekki almennt tilbúið til
harðra aðgerða á næstu vikum“.
Þannig voru svör nokkurra
verkalýðsleiðtoga á fundi sam-
bandsstjórnar Alþýðusambands
íslands sem haldinn var sl. mán-
udag og þriðjudag. Það var
greinilegt að menn töldu stöð-
una til aðgerða á næstu vikum og
mánuðum ekki góða og að margt
gripi þar inn í: slæm aflabrögð og
óvissa með framhaldið, kjara-
skerðing síðustu mánaða, skuld-
bindingar launamanna vegna
kaupa og reksturs á eigin hús-
næði og síðast en ekki síst sú ein-
falda staðreynd að samning-
aumleitanir væru nú rétt að fara
af stað og því ekki að búast við
aðgerðum á næstu vikum.
Lítum á hvað fjórir formenn
verkalýðsfélaga höfðu að segja
um stöðuna í kjaramálunum nú
rétt fyrir jólin. -v.
Menn óttast
atvinnuleysi
segir Einar Karlsson formaður
Verkalýðsfélags Stykkishólms
„Hljóðið hér í mönnum er á einn
veg; að það þurfi að ná fram
leiðréttingu á kjörunum eins fljótt
og auðið er. Menn hafa einnig sam-
einast um þá kröfu að það verði að
leggja áherslu á láglaunafólkið og
tryggja því leiðréttingu strax með
því að ganga til samkomulags til
bráðabirgða“, sagði Einar Karls-
son formaður Verkalýðsfélags
Stykkishólms.
„Hins vegar er því ekki að leyna
að vígstaðan er ekkert allt of góð.
Óttinn við atvinnuleysi hefur
greinilega gripið um sig og það
gildir einnig um verkföll að fólk er
ákaflega illa undir það búið að tapa
niður launum um skemmri eða
lengri tíma“, sagði Einar. „í slíkri
stöðu finnst mér að menn þurfi að
velta fyrir sér öðrum möguleikum
en hingað til hafa verið notaðir og á
fjölmörgum fundum innan verka-
lýðshreyfingarinnar undanfarna
mánuði hefur það mjög borið á
góma“.
„Mér fyndist ekki fráleitt að
samningar yrðu færðir meira heim í
hérað og menn látnir kljást við at-
vinnurekendavaldið hver með sín-
um hætti. Hins vegar þarf verka-
lýðshreyfingin sem heild að snúast
til varnar í mörgum málum eins og
t.d. þegar VSÍ setur fram þá hug-
mynd að við færum að versla með
félagsmálapakkana. Þar er um að
ræða ávinninga verkafólks eftir
áratuga baráttu og það er með öllu
fráleitt að ræða slík viðskipti hvað
þá meir“.
„Það er rétt að hugmynd forseta
ASÍ um að einstök félög reyndu að
kljúfa sig út var rædd hér á for-
mannaráðstefnunni um síðustu
helgi. Hins vegar ákváðu menn
ekkert í þeim efnum því auðvitað
þarf að ræða við heimfólk um slík
atriði. Eins og hitt að samning-
aumleitanir eru nú rétt að byrja og
því of snemmt að ákveða hvaða
baráttuaðferðir við ætlum okkur
að nota. Samningar taka alltaf á-
Einar Karlsson í Stykkishólmi:
Menn eru að skoða hvaða leiðir eru
helst færar til að ná árangri.
kveðinn tíma og ekki látið sverfa til
stáls fyrr en að nokkrum vikum
liðnum að minnsta kosti. Svo er
hitt að aflabrögð eru óviss eins og
alltaf og einnig er verið að ræða
kvótaskiptingu á skipin sem
auðvitað hefur allveruleg áhrif á
laun manna við sjávarsíðuna“,
sagði Einar Karlsson í Stykkis-
hólmi. —v.
Grunnlaun
15M00 krónur
segir Jóhanna Friðriksdóttir
formaður Snótar í Eyjum
,„Skilningur okkar á kröfunni um
15.000 króna lágmarkslaun er
auðvitað sá að þar sé átt við grunn-
launin ein en síðan hækki aðrir
taxtar og greiðslur í sama hlutfalli.
Annars færi svo að bónusfólk fengi
lítið sem ekkert fyrir aukið vinnuá-
lag“, sagði Jóhanna Friðriksdóttir
formaður verkakvennafélagssins
Snótar í Vestmannaeyjum.
„Ef túlkun atvinnurekenda á
kröfu Verkamannasambandsins
um 15.000 króna launin verður
ofan á og verkalýðshreyfingin fellst
á hana þýðir ekki að nefna stuðn-
ing okkar við slíka kröfu“, sagði
Jóhanna ennfremur.
Jóhanna sagði að atvinnuástand
í Vestmannaeyjum væri allgott
núna og svo hefði verið undanfarna
mánuði. Síldarvertíð hefði gengið
vel og bæði saltað og fryst af fullum
krafti allt fram á þennan dag.
„Hins vegar tel ég stöðuna til að
fara út í harðar aðgerðir engan veg-
inn góðar. Þorsknetaveiðin hefst
ekki fyrr en 15. febrúar á næsta ári
en ég hygg að langbesti tíminn fyrir
aðgerðir hjá okkur sé þegar vetrar-
vertíðin er komin í fullan gang. Að
auki bætist svo við þessi almenna
deyfð og drungi sem virðist yfir
Jóhanna Friðriksdóttir í Vest-
mannaeyjum: Deyfð og drungi yfir
verkalýðshreyfingunni eftir kjara-
rán síðustu mánaða. Ljósm. eik.
verkalýðshreyfingunni um þessar
mundir enda margra mánaða kjar-
arán farið að setja svip sinn á bar-
áttumöguleika verkafólks“, sagði
Jóhanna að lokum.
-v.
Slœm staða til harðra aðgerða
segir Kristín Hjálmarsdóttir formaður Iðju á Akureyri
„Meginmarkmið verkalýðs-
hreyfingarinnar á næstu vikum og
mánuðum er að knýja fram úrbæt-
ur fyrir þá sem iægst hafa launin.
Þá er ég að tala um fólkið sem að-
eins hefur lágmarks kauptryggingu
eða tæplega 11.000 krónur í
heildartekjur á mánuði“, sagði
Kristín Hjálmarsdóttir formaður
Iðju á Akureyri er blaðamaður
hitti hana fyrir á sambandsstjórn-
arfundi ASI sem lauk á þriðjudag.
„Hins vegar dreg ég enga dul á
að kjaraskerðing síðustu mánuða
hefur gengið ákaflega nærri fólki
og því erfitt fyrir það að taka á sig
byrðar vegna verkfallsaðgerða.
Það er greinilegt af tali manna hér á
þessum fundi að þeir telja að fólk
heima fyrir sé almennt ekki tilbúið
til harðra aðgerða á næstu vikum
að minnsta kosti.
Jú, ég teldi sjálfsagt að láta reyna
á það hvort einstök verkalýðsfélög
klyfu sig út úr og efndu til aðgerða
upp á eigin spýtur en þá teldi ég um
leið að það væri ekki réttlætanlegt
nema tilgangurinn væri sá að auka
jöfnuðinn í launum.“
Kristín kvað um 800 manns vera
í Iðju á Akureyri og þar af ynnu um
560 hjá Sambandsverksmiðjunum.
Þar væri atvinnuástandið viðun-
andi og þær virtust ætla að halda
hlut sínum. „Hins vegar er óttinn
við atvinnuleysið alls staðar fyrir
hendi og raunar hefur það allveru-
lega gert vart við sig á Akureyrar-
svæðinu. Til dæmis má nefna að á
skömmum tíma hefur tveimur
ofnaverksmiðjum verið lokað á
Akureyri og fyrir skömmu sagði
verksmiðja Haga fyrir norðan upp
25 manns. Ef atvinnuleysið heldur
áfram er ég því miður hrædd um að
illa gangi að fá verkafólk til að-
gerða fyrir bættum kjörum“, sagði
Kristín Hjálmarsdóttir að lokum.
Kristín Hjálmarsdóttir: Vígstaðan
slæm um þessar mundir m.a. vegna
kjaraskerðingar síðustu mánaða.
Ljósm.: eik.
Fólk skoðar nú hug sinn
segir Pétur Sigurðsson formaður Verkalýðsfélagsins Baldurs á ísafirði
„Það er ákaflega erfitt að átta sig
á hug manna til þess hvort vert sé
að fara út í verkföll til að ná ein-
hverjum árangri í kjarabaráttunni.
Verkafólk hefur ekkert allt of mikla
trú á að slík átök skili varanlegum
árangri eftir að vera búið að horfa
upp á löggjafann krukka í gerða
samninga hvað eftir annað síðustu
mánuði og ár“, sagði Pétur Sig-
urðsson formaður Verkalýðsfé-
lagsins Baldurs á ísafirði.
„Hins vegar hlýtur Iaunafólk að
spyrja sig þeirrar spurningar hve
lengi þessar árásir á kjör þess geti
gengið. Því er einu ætlað að greiða
niður verðbólguna en aðrir sleppa
algjörlega við allar álögur. Fjöl-
miðlar afturhaldsaflanna, sem eru
svo til allir fjölmiðlar í þessu landi,
keppast síðan við að telja almenn-
ingi trú um að lækkandi verðbólga
skili sér í betri lífskjörum. En þegar
einungis launafólk þarf að bera
byrðarnar á það eftir að sjá að slík-
ur blekkingaráróður er lítils virði
þegar frá líður. Það þarf ekki hag-
spekinga til að sjá að á meðan ein-
hver verðbólga er og kaupið er
fryst, rýrna kjörin jafnt og þétt“,
sagði Pétur ennfremur.
„Nei, ég tel að séraðgerðir ein-
stakra félaga komi ekki að gagni til
að verjast þeim stórfelldu árásum
sem verkalýðshreyfingin hefur
orðið fyrir. Ef slík baráttuaðferð
ætti að gagna yrðu að minnsta kosti
önnur félög að veita þeim stuðning
sem til verkfalla gripu. Þá væri
kannski hægt að beygja hauka í
Vinnuveitendasambandinu á bak
aftur“, sagði Pétur Sigurðsson að
síðustu.
- v.
Pétur Sigurðsson: Fólk hefur því
miður þurft að horfa upp á löggjaf-
ann ógilda hverja samningana á
fætur öðrum.