Þjóðviljinn - 15.12.1983, Blaðsíða 4
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN' Fimmtudagur 15. desember 1983
DIOOVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Utgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Ðaldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson, Lúðvík Geirsson,
Magnús H. Gíslason, Ólafur Gíslason, Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Valþór Hlöðversson.
íþróttafróttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Þröstur Haraldsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Magnús Bergmann.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bfistjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtumonn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsia og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent hf.
Sjúklingar
verða tekjustofn
Fyrir tveimur mánuðum birti Þjóðviljinn fréttir um
þau áform Alberts Guðmundssonar og Matthíasar
Bjarnasonar að gera sjúklinga að tekjustofni fyrir ríkis-
kassann. Ráðherrarnir brugðust þá ókvæða við og
skömmuðu Þjóðviljann með ýmsum ókvæðisorðum.
Á Alþingi í gær voru fréttir Þjóðviljans hins vegar
formlega staðfestar. Formaður fjárveitingarnefndar til-
kynnti að ríkisstjórnin hefði ákveðið að krefja sjúk-
linga um greiðslu 300-600 króna á dag fyrstu tíu dagana
sem þeir leita lækninga á sjúkrahúsunum. í umræðum
síðla kvölds varði Albert Guðmundsson þessa ákvörð-
un þótt hann gæti ekki gert grein fyrir því hvernig þessi
nýi skattur yrði innheimtur hjá sjúklingum.
Verða sjúklingarnir látnir borga þennan nýja skatt á
hverjum degi? Verða þeir rukkaðir um leið og þeir fara
út? Hvað um þá sem þurfa að liggja lengur en 10 daga -
verður greiðsla á skattinum gerð að skilyrði fyrir áfram-
haldandi legu? Hvert verður hlutskipti þúsunda lág-
launafólks sem ekki hefur handbærar 3000-6000 krón-
ur til að borga sjúklingaskattinn fyrir 10 daga legu?
Upphæðin nemur rúmum hálfum mánaðarlaunum
þessa fólks. Fær það læknisþjónustu ef það getur ekki
borgað? Hvað verður gert til að fylgja eftir innheimtu?
Verður beitt sömu aðferðum og við aðra skatta? Verða
kannski tekin lögtök hjá hinum sjúku ef þeir geta ekki'
borgað í reiðufé?
Þetta eru aðeins nokkrar af þeim spurningum sem
vakna þegar ríkisstjórnin markar þessi tímamót í skatt-
heimtu. Geir Gunnarsson benti réttilegaá það, þegar
skatturinn var tilkynntur á Alþingi, að hér væri stigið
veigamikið skref til að skerða þá lögbundnu tryggingu
fyrir afkomuöryggi þegar veikindi ber að höndum sem
hver og einn íslendingur hefur notið á undanförnum
áratugum.
Fyrir síðustu kosningar gaf Verslunarráðið út sér-
staka stefnuskrá um stjórnarstefnu. Þjóðviljinn benti
þá á að Sjálfstæðisflokknum væri ætlað að framkvæma
þessa stefnu. Frambjóðendur flokksins reyndu að mót-
mæla því. Sjúklingaskatturinn er hins vegar nýjasta
dæmið um hollustu Sjálfstæðisflokksins við stefnu
Verslunarráðsins. Albert Guðmundsson og Matthías
Bjarnason hafa tekið að sér að skera niður velferðar-
þjónustuna samkvæmt kröfum peningapostulanna sem
vilja efla einkagróðann á kostnað almennings.
Á sama tíma og verið er að tilkynna lækkanir á
sköttum fyrirtækjanna er ákveðið að búa til sérstakan
sjúklingaskatt og færa yfir á almenning rúmar 350 milj-
ónir króna með því að draga úr sjúkraþjónustu og
tryggingarbótum. Þessi upphæð jafngildir 7600 kr. á
hverja fimm manna fjölskyldu í landinu.
Ráðherrar Sjálfstæðisflokksins eru ekki aðeins að
auka skattbyrði almennings með hærri tekjuskatti og
eignarskatti heldur er svo ákveðið að leggja sérstaka
skattabagga á hina sjúku í landinu.
Ruglingurinn
hjá ríkisstjórninni
Fyrir rúmri viku staðhæfði Albert Guðmundsson og
aðrir ráðherrar í öllum fjölmiðlum að nýja skattafrum-
varpið myndi ekki auka skattbyrði almennings. Tekj-
uskatturinn myndi hlutfallslega lækka.
í þessari viku koma sömu menn og segja frumvarpið
byggt á misskilningi. Skattbyrðin muni samkvæmt
ákvæðum þess hækka eins og Alþýðubandalagið og
Þjóðviljinn höfðu sýnt fram á að væri hið rétta.
í fjárlagafrumvarpinu átti tekjubreyting milli ára að
verða 14%. í skattafrumvarpinu í síðustu viku var hún
helmingi hærri. í fyrradag var hún síðan orðin þriðjungi
lægri. Ríkisstjórnin þarf að ná tökum á eigin rugíingi.
ór
klippt
Niðurtalning
hin nýja
Mörg stórmál eru nú til af-
greiðslu í þinginu. Þau hafa kom-
ið seint og illa frá ríkisstjórninni
og nú á að pressa þau í gegn með
miklum hraði. Langar og strang-
ar umræður eru um þessi mál
langt fram á nætur og mitt í bóka-
flóði og jólaönnum fer flest for-
görðum sem þar er rætt.
Við birtum, til þess að bæta í
litlu úr, upphafið af ræðu Svavars
Gestssonar í fyrstu umræðu um
húsnæðisfrumvarpið. Þar sagði
hann m.a.
„Það mál sem hér er nú á dag-
skrá kemur hér inn vonum seinna
miðað við þær yfirlýsingar sem
félagsmálaráðherra hefur gefið á
undanförnum mánuðum um það,
að hann væri að leysa vanda hús-
byggjenda í þessu landi og hann
ætlaði nú aldeilis að standa þann-
ig að málum að hann yrði leystur,
helst í eitt skipti fyrir öll, fyrir
n.k. áramót. Félagsmálaráðherra
hóf feril sinn á þvf að lýsa yfir því
að nauðsynlegt væri að stór-
hækka húsnæðislánin. Og í kosn-
ingabaráttunni í vor þá settu þeir
það fram Gunnar G. Schram
alþm. og Geir Hallgrímsson
utanríkisráðherra fyrir hönd
Sjálfstæðisflokksins, að lánin
ættu að hækka í 80% og það
strax, ef þessir menn fengju ein-
hverju ráðið. Og Alexander Stef-
ánsson félagsmálaráðherra söng
þar svona einskonar millirödd,
tók undir og ýtti undir það, að í
rauninni væru hin lágu lánshlut-
föll í húsnæðismálum mest ræfil-
dómi Alþýðubandalagsins að
kenna og aðallega fyrrverandi
félagsmálaráðherra, og það
myndi nú kveða við annan róm í
páfadóm, þegar þeir settust þar
við völd, Alexander og Albert,
og þeir fleiri félagar úr Samvinn-
uskólanum, sem núna stýra mál-
um í ríkisstjórn.
80 - 50 - 30
Þegar félagsmálaráðherra var
nú sestur í stólinn, en það var
áður en hann fékk aðstoðar-
mann, þá lýsti hann því yfir að
hann ætlaði að hækka lánin í 50%
af kostnaðarverði staðalíbúðar,
það er í rúmlega 1 miljón króna.
Og það var í þá daga sem fólk
hringdi í Húsnæðisstofnun ríkis-
ins í stórum stíl og spurði: Hve-
nær fæ ég miljónina mína? En
það var nefnilega miljón sem
þetta loforð þýddi fyrir húsbyg-
gjendur, sem félagsmálaráðherra
hafði gefið þegar hann hafði setið
um hríð í skotinu þarna uppi í
Arnarhvoli. Leið nú og beið og
félagsmálaráðherra hélt áfram að
lofa 50% af kostnaðarverði stað-
alíbúðar og starfsmenn húsnæðis-
málastjórnar höfðu ekki við að
segja við þá sem hringdu í Hús-
næðisstofnunina: Þetta er því
miður ekki ljóst ennþá vegna
þess að ríkisstjórnin er ekki búin
að útvega fjármuni í þessu skyni.
Og svo gerðist það, að á
haustdögum var loks gerð sam-
þykkt í ríkisstjórninni, ekki um
50% af kostnaðarverði staðalí-
búðar, ekki um 80% heldur um
30% af kostnaðarverði staðalí-
búðar. Þar var nú lendingin. Og
ég hef grun um, að það sé ekki
hægt að finna dæmi um aðra eins
magalendingu í gervallri sögu ís-
lenska kosningaloforða og er þá
langt til jafnað. 80% urðu 50%
og 50% urðu 30% og þeir sem
hringdu og báðu um miljónina
sína hafa í raun og veru ekki feng-
ið nein svör enn.“
Loforðasmiðirnir
Svavar sagði og að stjórnarlið-
ar hefðu ekki reynst vera miklir
húsa- eða íbúðasmiðir heldur lof-
orðasmiðir sem haft hafi neyð
hins almenna húsbyggjanda að
Ieiksoppi um margra mánaða
skeið. Og undirtektirnar við fólk
sem vill nú stofna húsnæðissam-
vinnufélög hafa verið sömu ætt-
ar:
„Þetta fólk býst við Iausn, því
er lofað lausn, og þegar talað er
um að það þurfi að breyta lána-
kjörum og bæta þau, þá er sagt:
Við skulum lengja lán, við
skulum hækka lán o.s.frv., en
það eru engir peningar til að
standa við eitt eða neitt. “
Mikill munur
á stjórnum
Svavar ræddi einnig um aðför-
ina að verkamannabústaðakerf-
inu, en frá því hefur áður verið
greint í Þjóðviljanum: Niðurstað-
an í því efni er sú að á tíu ára
afmæli loforða um 'A af húsbygg-
ingum í landinu á félagslegum
grunni sé lagt fram frumvarp til
laga á Alþingi um að svíkja þau
kerfisbundið. Ríkisstjórn Gunn-
ars Thoroddsen var komin vel á
veg með að efna þau kerfisbund-
ið. Mikill er munurinn á ríkis-
stjórn Steingríms og Gunnars í
þessu sem öðru. - ekh
Hamast gegn
hundum
í nýútkomnum Dýraverndara
eru í leiðara rakin tvö mál, ann-
arsvegar er bent á að fjölmiðlar
hafi algjörlega þagað um skipu-
lagða útrýmingu Hringorma-
nefndar á sel eftir að hætt var að
skilja hræin eftir og farið að nýta
skrokkana. Þó hafi miklu fleiri
rök verið færð gegn seladrápinu
en þau að óhæfa væri að skilja
skrokkana eftir á fjörum. Svo
segir Dýraverndarinn:
„Hitt málið var „hundamálið“.
Þetta mál sem með vissu millibili
er blásið upp í fjölmiðlum af
andstæðingum hundahalds, hlaut
óvenju ógeðslega umfjöllun s.l.
sumar.
DV og löggan
í sama báti
Lögreglan í Reykjavík hefur
aldrei verið harðari í að
„hremma“ hundaeigendur en nú
og hefur jafnvel gengið svo langt
aðfremja voðaverk á hundi. DV-
blaðið „velti sér upp úr“ því og
birti grein og myndir sem eiga sér
varla hliðstæðu sem íslenskar
fréttamyndir. Greinar um allt
neikvætt sem hugsanlega (eða
óhugsanlega) getur hlotist af
hundahaldi fylltu blaðið. Hin
blöðin fylgdu á eftir þó þau hafi
varla verið hálfdrættingur á við
DV. DV gekk meira að segja svo
langt að framkvæma eina af sín-
um „frægu“ skoðanakönnunum
um hvort fólk væri með eða á
móti hundahaldi, í kjölfar þessa
svívirðilegasta áróðurs gegn
hundahaldi sem nokkru sini hef-
ur sést á íslandi. Setti þá ýmsa
hljóða.“
DV og lögreglan eru undir
sömu sök seld í áðgangshörku
gegn hundum, þó að þessir aðilar
rífist eins og hundar um Skafta-
mál.
- ekh