Þjóðviljinn - 06.03.1984, Blaðsíða 7
Þriðjudagur 6. mars 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
Líflegar utandagskrárum-
ræður urðu á Alþingi sl.
fimmtudag. Tilefni þeirra
voru samningar Alberts fjár-
málaráðherra við Dagsbrún.
Olli samningur sá miklu
fjaðrafoki í stjórnarherbúð-
unum. Var ástandið þar
áþekkast því sem verður í
hænsabúi þar sem minkur
hefur gert sig heimakominn.
Karl Steinar Guðnason hóf um-
ræður. Sagði hann samningana góð
tíðindi. Bersýnilega hefði Albert
gott hjartalag. Hann skilur, að ekki
er stætt á því að greiða fólki, sem
Ragnar Arnalds.
Sighvatur.
Utandagskrárumrœðan um Dagsbrúnarsamninginn
ákveðið í stjórnarsáttmála. I
stjórnarsáttmála fyrrverandi ríkis-
stjórnar var tekið fram, að flugstöð
yrði ekki byggð nema öll ríkis-
stjórnin samþykkti. Það gerði hún
ekki og flugstöðin var ekki byggð.
Aftur á móti var ekkert slíkt
ákvæði varðandi framkvæmdir í
Helguvík. Því fór Ólafur Jóhannes-
son sínu fram í trássi við vilja sumra
samráðherra sinna. Þorsteinn Páls-
son segir að Dagsbrúnarsamning-
arnir boði upplausn í þjóðfélaginu.
Það væri ódýr upplausn sem ekki
kostaði nema 1 milj. kr. eða aðeins
lítið brot af því, sem ASÍ-
samningarnir kosta ríkissjóð. Eng-
inn talaði þá um upplausn. Og
sjálfur Þorsteinn Pálsson var ekk-
ert látinn vita um Dagsbrúnar-
Fjaðrafok í stj órnarherbúðum
vinnur sömu störf mismunandi
laun eftir því í hvaða verkalýðsfé-
lagi það er. í þessum efnum hefði
Dagsbrún, Framsókn og Sókn orð-
ið einna verst úti. Meira samræmi
ríkti í þessum málum sumsstaðar út
um land þar sem atvinnurekendur
væru ekki eins vaktaðir af VSÍ.
Spurði ráðherra hvort hann væri
reiðubúinn til þess að gera sams-
konar samninga við ASI. Nú ganga
stjórnarliðar hér ýlfrandi um sali
og ná ekki upp í nefið á sér af illsku
út í Albert. Og ég spyr: Ætlar
íhaldið að koma í veg fyrir að þetta
samkomulag gildi? Ætlar það að
bregða fæti fyrir réttlætið? Það má
vita, að verkafólk stendur fast að
baki fjármálaráðherra.
Albcrt Guðmundsson, fjármála-
ráðherra: Ég tel þessa leiðréttingu
sjálfsagða. Telji ríkisstjórnin mig
hafa verið að brj óta af mér þá er að
taka því. Ríkisstjórnin sprengdi
launarammann að mér farstödd-
um. Verði orðið við öllum kröfum
Dagsbrúnar þá gæti það kostað rík-
issjóð eina milj. kr. Það er nú allt
og sumt. Þetta er ekki nema örlítið
brot af því sem ASÍ-samningarnir
kosta. Þetta hefur lítil keðjuverk-
andi áhrif því óvíða vinna ríkis-
starfsmenn og verkamenn við
sömu störf. Ég er nú þannig gerður
að ef ég er beðinn að leiðrétta mis-
rétti þá geri ég það ef ég get. Mis-
rétti getur enginn alþm. stutt.
Hvernig er hægt að horfa á tvo
menn vinna hlið við hlið sömu störf
á hróplega mismunandi kjörum?
Ég er reiðubúinn til að taka á mig
ábyrgðina á þessari framkvæmd og
afleiðingum hennar. Og ég efast
um að hún kosti ríkið meira en
þátttaka okkar í Norðurlandaþing-
inu sem nú stendur yfir. Ég spyr:
Er einhver þingmaður hér inni sem
ásakar mig fyrir að vilja ekki við-
halda ranglæti?
Ragnar Arnalds: Hamagangur
stjórnarflokkanna út af þessum
samningum er með eindæmum.
Gefnar eru stóryrtar yfirlýsingar út
og suður sem svo eru dregnar til
baka. Háværastir í þessum sér-
kennilega söfnuði eru þeir
Steingrímur forsætisráðherra og
Þorsteinn Pálsson. Allt lýsir þetta
forystuleysi og flumbrugangi
stjórnarliðsins. Þorsteinn Pálsson
gefur í skyn að' refsa eigi Albert
harðlega fyrir tiltækið og Mbl.
segir að Albert eigi að segja af sér,
sé hann ekki sammála flokksforyst-
unni. Og fyrir hvað? Jú, fyrir að
semja um að Dagsbrúnarmenn
njóti sömu kjara og gilda hjá
BSRB. Ráðherrar og þingmenn
eiga þó að vita að fjármálaráðherra
hefur, samkvæmt gildandi lögum
og venjum, fulla heimild til að gera
þennan kjarasamning og þarf ekk-
ert að biðja aðra ráðherra leyfis.
Ég held að sérkjarasamningar hafi
aldrei verið bornir undir ríkis-
stjórn. Þessir samningar eru um
það eitt að samræma kjör manna.
Auðvitað hlýtur þessi samningur
að hafa áhrif á samninga annara
verkalýðsfélaga við ríkið. Launa-
mismunur getur leitt til þess að
þvinga menn til þess að ganga í
starfsmannafélög ríkisins til þess
að ná rétti sínum. Upphlaup for-
ystumanna Sjálfstæðis- og Fram-
sóknarflokksins segir meira um þá
sjálfaensamningana. Erþaðkann-
ski orðið stefnuskráaratriði hjá
þessum flokkum að viðhalda
launamisrétti? Og hvenær gerðist
það þá? Þegar fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri VSÍ varð formaður
Sjálfstæðisflokksins? Hvað þýða
yfirlýsingar Þorsteins Pálssonar í
Útvarpinu í gærkvöldi? Lítur hann
á sig sem einhverskonar yfirfjár-
málaráðherra?
Kjartan Jóhannsson ræddi um
Guðmundur Einarsson.
hinar mismunandi yfirlýsingar ráð-
herranna. Hvernig ber að skilja
þær? Til hvaða aðgerða ætlar for-
sætisráðherra að grípa gagnvart
ráðherra, sem hann segir fara út
fyrir verksvið sitt? Telja ráðherr-
arnir aðgerðir Alberts ógildar?
Forsætisráðherra og fjármálaráð-
herra hafa í fjölmiðlum lýst hvor
annan ómerking. Hverskonar
stjórnarsamstarf er þetta eigin-
lega? Svo virðist sem ráðherrarnir
hafi hver sína stefnu. Samráðherr-
ar Alberts og Þorsteinn formaður
segja þetta mjög alvarlegt mál, sem
taka verði hart á. Hvað þýðir það?
Verður Albert látinn fara? Fær
hann gult spjald eða verður látið
nægjaaðlíta alvarlegum augum
Halldór.
á alvariegt mál? Sagt er að ráðherr-
ann hafi brugðist stefnu ríkisstjórn-
arinnar. En hvaða stefnu? Hver er
stefna ríkisstjórnarinnar t.d. í ríkis-
fjármálum?
Guðmundur Einarsson: Fjöllin
tóku jóðsótt og fæddist lítil mús má
um þetta segja. VSÍ fékk ísal til að
draga samningana þar til ASI hafði
samið. Það er furðulegt að and-
mæla því, að menn við sömu vinnu
hafi sömu laun. Það er sama hvort
menn eru vestur í Stykkishólmi
eins og Þorsteinn eða úti í Stokk-
hólmi eins og Steingrímur, báðir
fordæma án þess að vita hvað þeir
Kjartan Jóh.
eru að fordæma. Til hvers? Til jress
að rýma við stallinn. Hvenær er
Sjálfstæðisfl. heill og óskiptur? Jú,
í Búnaðarbankamálinu og nú, þeg-
ar koma á til móts við láglaunafólk-
ið. Flokkurinn sameinast um þau
mál sem síst skyldi. Á að neyða
fjármálaráðherra til afsagnar þegar
hann reynir að jafna lífskjörin í
landinu?
Þorsteinn Pálsson: í ASÍ-
samningunum var gengið eins langt
og unnt var að gera án þess að efna
til atvinnuleysis og nýrrar verð-
bólguholskeflu. Flest verkalýðsfé-
lög samþykkja samningana en fá-
ein vinna að því að fella þá til þess
eins og reyna að koma ríkisstjórn-
inni frá. Éyrsta félagið, sem felldi
Þorsteinn Pálsson.
samningana, er Dagsbrún. Tel
óeðlilegt að gengið sé til rnóts við
kröfur þess félags, sem það gerir.
Menn vita ennþá lítið um áhrifin af
Dagsbrúnarsamninunum og því
óeðlilegt að fallast á þá. Þetta mál
varðar ríkisstjórnina alla. Kaup-
kröfur eru alltaf studdar saman-
burðartölum og þá skírskotað til
réttlætis og sanngirni. En að ganga
að þeim getur stundum orðið af-
drifaríkt fyrir þjóðfélagið. Við
Sjálfstæðismenn munum meta það
innan okkar flokks hvernig bregð-
ast eigi við þessurn gerðum fjár-
málaráðherra.
Karl Steinar.
Sighvatur Björgvinsson: Þor-
steinn Pálsson talar hér fremur sem
framkvæmdastjóri VSÍ en formað-
ur stærsta stjórnmálaflokks þjóð-
arinnar. Það er ekki verið að spyrja
hann um hans persónulega álit á
kjarasamningunum við Dagsbrún
heldur álit flokks hans. En niður:
staðan er engin, svarið ekkert. I
Sjálfstæisfl. fara nú fram einskonar
rannsóknarréttarhöld þar sem sak-
borningurinn fær sennilega ekki
sjálfur að vera viðstaddur. Glæpur
Dagsbrúnar er að hafa fellt ASÍ-
samningana, að hafa notað rétt
sinn við frjálsa atkvæðagreiðslu.
Málið er í eðli sínu einfalt. Forræði
fjármálaráðherra til samningsgerð-
ar er ótvírætt nema annað sé
Matthías Bjarna.
samningana. Þvílíkt reginhneyksli.
En því þurfti endilega að láta Þor-
stein vita fremur en aðra? Þegar
ASÍ-samningarnir voru gerðir var
fjármálaráðherra fjarverandi og
fékk ekkert að vita. Og hverja
kvaddi forsætisráðherra til þess að
ræða með sér við aðila vinnumark-
aðarins? Var það kannski bráða-
birgðafjármálaráðherrann? Nei.
Einhverjir aðrir ráðherrar Sjálf-
stæðisfl.? Nei, ekki heldur. Það var
fyrrverandi framkvæmdastjóri
VSÍ. Það var maðurinn, sem ætlað
er að taka við af Albert. Þær um-
ræður, sem hér hafa farið fram,
hafa styrkt fjármálaráðherrann og
staðfest ákvörðun hans.
Ólafur, Ragnar Grímsson:
Hvaða stofnun í Sjálfstæðisflokkn-
um hefur fjallað um þetta mál?
Engin. Aðeins einn aðili hefur gert
það: Mbl-klíkan. Hún krefst þess
aðfjármálaráðherrafari frá. Þaðer
í fyrsta sinn, sem slíkt hefur gerst í
Sjálfst.fl. Er Þorsteinn Pálsson
samþykkur úrskurði Mbl.? Við
þann, sem fellir ASÍ-samningana á
ekki að tala, segir þetta lið. Til
hvers er að greiða atkvæði ef það er
ákveðið fyrirfram til hvaða niður-
stöðu atkvæðagreiðslan á að leiða?
Og þetta segir sjálfur frjálshyggju-
postulinn Þorsteinn Páísson? Hér
er Þorsteinn Pálsson að gera
smámál að stórmáli af því honum
finnst að hann vanti stól. Málið
snýst um stöðu, vald, styrkleika
Þorsteins Pálssonar innan Sjálf-
stæðisfl. Vill Þ.P. láta reyna á
stuðning við samninginn hér á Al-
þingi? Fjármálaráðherra er til með
það. Er ekki rétt að láta reyna á
það hver hefur meiri hluta hér á
Alþingi Þorsteinn Pálsson eða Al-
bert? Ég spyr staðgengil forsætis-
ráðherra, Halldór Ásgrímsson,
hvort hann telur fjármálaráðherra
hafa farið út fyrir verksvið sitt með
því að ganga til samninga við Dags-
brún. Og ennfremur: telur Matthí-
as Bjarnason ráðherra að gildi
samningsins sé háð samþykki ríkis-
stjórnarinnar allrar?
Halldór Ásgrímsson, staðgengill
Steingríms, sagðist ekki draga í efa
að málið væri á valdsviði fjármála-
ráðherra, en hinsvegar væri það
venja að fjallað væri um þau mál af
allri ríkisstjórninni, sem hefðu út-
gjöld fyrir ríkissjóð í för með sér.
Viðurkenndi að ósamræmi og ó-
réttlæti hefði ríkt í þessum kjara-
málum en stefna ríkisstjórnarinnar
í efnahagsmálum lægi hinsvegar
ljóst fyrir.
Matthías Bjarnason: Áhyggjur
okkar stafa af því að við óttumst að
þessi samningur dragi dilk á eftir
sér. Aðrir komi á eftir og vilji einn-
ig fá leiðréttingu. Skriðan kemur á
eftir og verðbólgan æðir af stað.
Það er enginn að biðja fjármála-
ráðherra að fara frá. Það sem ég
sagði og segi er að ég er andvígur
þessum samningi.
Karl Steinar Guðnason lauk
þessum sögulegu umræðum með
því að þakka fjármálaráðherra
fyrir jákvæðar undirtektir við
málaleitan ASÍ.
-mhg