Þjóðviljinn - 01.08.1984, Blaðsíða 3

FRETTIR
Af hverju má Albert ekki verða
forsætisráðherra?
Málningarvinna
Loksins
viðrar
„Loksins viðrar til að mála
þakið", sagði Einar Gíslason sem
var í gær að Ijúka við að olíumála
þakið á sumarbústaðnum sínum,
Lynghólsvík í Hólmslandi við
Suðurlandsbraut.
„Við erum búin að vera hér í
sumarfn'inu frá 8. júlí. Þá var sól í
tvo daga og síðan ekki meira. Nú
er um að gera að nota tímann
áður en fríinu lýkur“, sagði Ein-
ar. Hann keypti sumarbústaðinn
E'rir 6 árum ásamt konu sinni,
Ólafíu Hafliðadóttur. Sögðu þau
gott að fara úr stressinu, þótt ekki
væri leiðin löng, og dunda við
bústaðinn sinn. Þar hafa þau gert
|húsið upp, byggt við, reist gróð-
urhús og ræktað garðinn. Þau
búa yfir veturinn á Vesturgötu
21. Mynd -eik.
Guðrún Agnarsdóttir
Vandinn
fyrirséður
„Eg frétti um aðgerðir ríkis-
stjórnarinnar, eins og aðrir
landsmenn, í gegnum fjölmiðla.
Það er ekki langur tími sem full-
trúum stjórnarandstöðu gefst til
að mynda sér skoðun á efnahags-
aðgerðunum áður en þeim er ætl-
að að tjá sig um þær“, sagði Guð-
rún Agnarsdóttir þingmaður
Kvennalistans við Þjóðviljann í
gær.
„Sá vandi útgerðarinnar sem
ríkisstjórnin hyggst nú mæta með
neyðarráðstöfunum og bráða-
birgðalögum var fyrirsjáanlegur
og í raun til staðar fyrir löngu.
Þess vegna hefði átt að vera svig-
rúm til að gera samfelldar lang-
tímaáætlanir í stað þess að bíða
þar til ailt var í óefni komið. Mér
þykir vandséð að þessar aðgerðir
leysi vanda sjávarútvegsins til
langtíma nema síður sé. Ef slík-
um aðgerðum er beitt hlýtur
óhjákvæmilega að þurfa að fylgja
þeim öflug atvinnuuppbygging.
Mér líst illa á það að hús-
byggjendur og launafólk hafi bol-
magn til að taka á sig hækkaða
útlánsvexti eða að þeir muni
njóta góðs af hækkuðum
innlánsvöxtum.
Þó fagna ég því að ríkisstjórnin
skuli nú loks sjá ástæðu til þess að
draga saman seglin í ótímabærum
framkvæmdum eins og við flug-
stöð og seðlabanka. Best þætti
mér ef hún færi að tillögum
Kvennalistans og hætti við þær
með öllu,“ sagði Guðrún Agnars-
dóttir. -jn
Kjartan Jóhannsson
Enn ein
árásin
Menn hljóta að spyrja sig fyrst
að því hvort þetta sé ekki enn ein
árásin á kjör fólksins í landinu.
Það vekur auðvitað athygli að í
þeim er ekkert um það að tryggja
hag almennings í landinu; það er
ekkert um það að vaxtahækkunin
eða aðrar ráðstafanir vaði ekki
útí verðlagið og ekkert um það að
fólk verði ekki skattlagt til að
standa undir þessum ráðstöfun-
um. Það er nánast einsog launa-
fólk sé ekki til og það er máske
táknrænt fyrir þessa ríkisstjórn,
sagði Kjartan Jóhannsson for-
maður Alþýðuflokksins þegar
Þjóðviljinn leitaði álits hans á að-
gerðum ríkisstjórnarinnar.
- Þaö er tvennt sem ber einna
hæst; í fyrsta lagi, að það er enn
aukið við erlend lán og hitt er
vaxtahækkun. Það ber vott um
ótrúlega skammsýni að vilja bæta
við erlendu skuldimar, því að
með bráðabirgðalögunum eru
heimilaðar enn frekari erlendar
lántökur. Reksturinn á grund-
vallaratvinnuveginum er kominn
á erlend lán og var þó nóg fyrir á
erlendum lánum, svosem rekstur
ríkissjóðs og barnameðlögin
einsog frægt er orðið.
- Ég vara líka við að menn
sökkvi sér í styrkjafenið með
greiðslu verðuppbóta á fisk úr
ríkissjóði, en þessi 3% eru ein-
mitt af því tagi og af svona styrkj-
um höfum við bitra reynslu. Nú,
vaxtahækkun ríkisstjómarinnar
bendir einna helst til að hún hafi
gefist upp í verðbólguslagnum
líka. Það bætist þá við uppgjöf
hennar í ríkisfjármálum og er-
lendum lántökum.
Ef vextir af lánum hækka núna
þá verður það væntanlega tilefni
frekari verðhækkana og ef á að
hækka vexti á lánum til almenn-
ings t.d. íbúðalán ofan á allar þær
byrðar sem fólk hefur tekið á sig,
og telja það hluta vandans, þá
veður ríkisstjórnin algeran reyk.
Hvað sjávarútveginn varðar,
þá er stærsti bitinn fólginn í frest-
un vandans með svokallaðri
skuldbreytingu. Þessar skuld-
breytingar núna eru til að hjálpa
til við afborganir á fyrri skuld-
breytingalánum. Þannig að menn
geta nú séð hvert stefnir með
svona frestunaraðgerðum, sagði
Kjartan Jóhannsson að lokum.
-óg
Guðmundur Einarsson
Ótrúlegt
úrræðaleysi
- Það fyrsta sem manni dettur í
hug, er ótrúlegt úrræðaleysi
ríkisstjórnarinnar, sagði Guð-
mundur Einarsson þingmaður
Bandalags Jafnaðarmanna í við-
tali við Þjóðviljann um efna-
hagsráðstafanir ríkisstjórnarinn-
ar.
- Þeir setjast niður um eina
helgi og hnoða saman tillögum og
þeim svo troðið ofan í mannskap-
inn. Ef eitthvað er að marka þá
stjórnarskrá sem við höfum, þá
er þetta stjórnarskrárbrot vegna
þess að eina ferðina enn er verið
að setja bráðabirgðalög um hluti
sem eru löngu fyrirséðir. Enn eitt
dæmið um að mönnum finnst
best að fást við efnahagsmál þeg-
ar þingið situr ekki á sumrin.
- Margt af þessu er bara tómt
bull. Til dæmis er verið að tala
um spamað ríkisframkvæmda til
að ná sparnaði uppá 150 miljónir.
Það sem þeir eru að spekúlera í er
útvarpshús, seðlabanki og flug-
stöð. Það má minna á að við í
stjórnarandstöðunni vorum með
þessa hluti í vetur á þinginu - í
vetur meðan árið 1984 lá allt
fyrir. Nú er árið hálfnað og Jó-
hannes Nordal lýsir því yfir í Tím-
anum í dag, að það verði ekki
sparað í Seðlabankabyggingunni
á þessu ári og tæpast því næsta.
Þessi sparnaður er þannig bara
kjaftæði.
- Utanríkisráðherra sagði í
vetur að Bandaríkjamenn stæðu
að mestu leyti undir öllum kostn-
aði til að byrja með við flugstöð-
inni. Þá er bara eftir útvarpshús,
- það er erfitt að trúa því að þeir
spari 150 miljónir með því að
fresta framkvæmdum þar í fimm
mánuði. Þetta er eitt dæmi um að
það er verið að slá upp ryki í sam-
bandi við þessar aðgerðir.
- Þarna skýtur líka upp töfra-
orði þessar ríkisstjórnar „lífeyris-
sjóðir“. Alltaf þegar vantar pen-
inga fer þessi ríkisstjórn að tala
um lífeyrissjóðina. í fyrsta skipti í
vetur þegar húsnæðisstofnunin
var á dagskrá, síðan víxlakaup
Alberts og svo núna eiga þeir að
kaupa skuldbreytingalán fyrir
sjávarútveginn. Það er sífellt róið
á sömu mið. En þetta er bara
blöff. Þessir peningar eru ekki til,
sagði Guðmundur Einarsson
þingmaður. -óg
Svavar Gestsson
Verslunar-
ráðið
fær
vaxtafrelsi
Alþýðubandalagið birti opin-
berlega tillögur um sjávarút-
vegsvandann í síðustu viku. Þær
tillögur hafa bersýnilega ýtt við
ríkisstjórninni, sagði Svavar
Gestsson formaður Alþýðu-
bandalagsins þegar Þjóðviljinn
leitaði álits hans á tillögum ríkis-
stjórnarinnar. Niðurstaða ríkis-
stjórnarinnar er hins vegar ekk-
ert fagnaðarefni. Hana má í
stuttu máli orða þannig að Versl-
unarráðið fékk vaxtafrelsið en
sjávarútvegurinn fékk vaxtaokr-
ið.
Aðalráðstafanirnar felast í því
að felldar eru niður að mestu
hömlur á vaxtaákvörðunum svo
viðskiptabankamir geti hér eftir
mismunað fyrirtækjum og ein-
staklingum meira en verið hefur.
í annan stað er opnað fyrir flóð-
gáttir í erlendum lántökum þar
sem viðskiptabönkunum verður
heimilað að taka erlend lán á
móti afurðalánunum sem þeir
veita.
Gagnvart sjávarútveginum
snýr dæmið þannig við:
1. Hann fær uppbót á fiskverð
sem er borguð úr ríkissjóði í
fáeina mánuði en fellur svo
niður. Þar með viðurkennir
ríkisstjórnin gengislækkun
krónunnar sem nú er greidd
niður úr ríkissjóði til þess að
halda uppi fölsku verðbólgu-
stigi.
2. Sjávarútvegurinn fær skuld-
breytingu sem aðallega á að
koma frá þriðja aðila, þe.
olíufélögum og slíkum sem
auðvitað breyta ekki
skuldum fiskvinnslu og út-
gerðar nema þau fái lánafyr-
irgreiðslu í bönkunum af
peningum sem ekki eru til.
Skuldbreytingin virðist. því
eiga að fara fram með er-
lendu fé.
3. Sjávarútvegurinn fær vaxta-
hækkun þar sem rætt er um
hækkun á dráttarvöxtum í
36% á ári á sama tíma og
verðbólgan er sögð vera
10%.
4. Sjávarútvegurinn fær afurð-
alánin í 75% en Landsbank-
inn hefur gefið út þá tölu að
meðaltal afurðalána hans sé
um 81%. Hér er því hætta á
lækkun en ekki hækkun af-
urðarlánanna.
Vandi sjávarútvegsins, sem
ríkisstjórnin hefur að miklu leyti
skapað á sama tíma og milliliðirn-
ir mergsjúga sjávarútveginn, er
því notaður til þess eins að knýj a
fram ofstæðisfyllstu kreddur
Verslunarráðsins. Landsbyggð-
in, sjávarútvegsráðherrann og
fjármálaráðherrann sitja uppi
með vandann. Það er kjarni
málsins.
Eins og til þess að skreyta þess-
ar hundadagaráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar er svo ætlunin að
lækka lán til húsbyggjenda með
því að þrengja meira að lífeyris-
sjóðunum en nokkru sinni fyrr
þar sem þeim er ætlað að kaupa
skuldbreytingalán útgerðarinnar
ofan á allt annað.
í stuttu máli: Þetta eru vondar
ráðstafanir; markaðurinn hefur
tekið völdin í peningamálum
líka. Ríkisstjórnin vill ekki
stjórna sjálf - markaðskreddan á
að taka við. Það er aumlegt hlut-
skipti Framsóknarflokksins í.
þessum efnum, sagði Svavar að
lokum.
-óg
Miðvikudagur 1. ágúst 1984 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 3