Þjóðviljinn - 27.06.1985, Qupperneq 10

LJÓSMYNDIR
alveg eins út og- málverk. Petta
líkaði ansi vel og það var algengt
að fólk keypti svona landslags-
myndir til gjafa.
- Útskrifaðistu sem Ijósmynd-
ari frá Ólafi?
- Ég fékk viðurkenningu hjá
Ólafi um að ég væri búinn að vera
hjá honum í 3 ár en þá var enginn
skóli hér svo að ég varð að fara til
Kaupmannahafnar til að fá próf.
Ég komst þar á ljósmyndastofu
hjá Peter Elfelt sem var þekktur
konunglegur ljósmyndari og út-
skrifaðist frá honum eftir tvö ár.
Það mun hafa verið 1922 og ég
var þá 21 árs gamall.
- Og komst heim?
- Já, ég stofnaði ljósmynda-
stofu með Þorleifi Þorleifssyni í
Kirkjustræti 10 en hann var
bissnesskarl mikill, hafði verslun,
eiginlega leikfangaverslun, og
þetta var svo umsvifamikið að
hann gat ekki sinnt myndastof-
unni og seldi þá sinn hlut Sigur-
hans Vigni. Við rákum stofuna
saman undir nafninu Óskar og
Vignir en um 1930 keypti ég af
honum hans hlut. Hann ætlaði þá
að fara að stúdera málverk en svo
fór að hann opnaði aftur mynda-
stofu seinna. Við vorum með
myndastofu í Austurstræti 14.
Kladdi
og
númer
- Nú hefurþú tekið myndir í60
ár. Hvað finnst þér um breytingar
á tœkninni. Hafa myndgœði
aukist?
- Filmurnar nú til dags eru
mun fullkomnari en glerplöturn-
ar voru áður þó að negatífin væru
oft ágæt af þeim. Glerplöturnar
eru líka vandmeðfarnari því að
þeim hættir til að brotna.
- Heldurðu þínu myndasafni
til haga?
- Ég hef það niðri í kjallara og
býst við að ég láti það á Þjóð-
minjasafnið þegar þar að kemur.
Ég þarf að raða því betur niður
því að það hefur ruglast dálítið í
flutningum. Annars hafði ég gott
lag á þessu, færði allar myndir inn
í kladda og hafði númer á mynd-
unum sem afgreiddar voru. Ef
pantaðar voru myndir þurfti ekki
annað en að líta á númerið og
ganga svo beint að þeim.
- Voru það mest mannamynd-
ir sem þú tókst meðan þú hafðir
stofu?
- Obbinn af safninu er manna-
myndir.
- Hvenær hœttirðu að reka
stofuna?
KOMDU MEÐ FILMUNA OG ÞÚ
FÆRÐ MYNDIRNAR SAMDÆGURS í FALLEGU
ALBÚMIÁN AUKAGJALDS
FILMUGERÐIN

gæði og þjónusta
í fyrirrúmi
Framköllum allar gerðir litfílma samdægurs
NÝ
ÞJÓNUSTA
MEIRA
FYRIR
PENINGANA
Óskar Gíslason: Þá var Ijósmyndari í
bænum sem hét Þorleifur Þorleifsson
og hafði myndastofu skammt frá
Tjörninni í Templarasundi. Ég var að
flækjast fyrir hann í sendiferðum eins
og strákar gera og hef sennilega
fengið bakteríuna þá. Ljósm.: Valdís.
- Á kreppuárunum var lítið að
gera svo að ég nennti ekki að
hanga yfir þessu. Verslunin
Thyle hafði þá ljósmyndaverk-
stæði og þar unnu upp undir 15-
20 manns. Ég réðist þangað sem
verkstjóri og var þar í ein 10-15
ár. Ég var þá byrjaður að hugsa
um að fara út í kviicmyndagerð og
gerði það líka.
Fyrsti kvik-
myndatöku-
maðurinn
- Hvenœr komstu fyrst í tœri
við kvikmyndavélina?
- Þegar ég var í námi hjá Ólafi
Magnússyni árið 1919 voru Danir
hér að kvikmynda Sögu Borgar-
ættarinnar eftir Gunnar Gunn-
arsson og það kom í minn hlut að
aðstoða Larsen kvikmyndatöku-
mann við að framkalla prufur.
Fyrsta kvikmyndatökuvélin sem
ég eignaðist sjálfur var lítil 9Vi
mm vél og árið 1925 var ég þegar
byrjaður að leika mér við að taka
myndir af ýmsum viðburðum í
Reykjavík, svo sem skrúð-
göngum og svoleiðis. Seinna
eignaðist ég svo stærri vél.
- Eru þessar elstu kvikmyndir
þínar varðveittar?
- Því er nú verr og miður. Þær
brunnu hjá mér á kreppuárun-
um. Ég var þá með aðstöðu uppi
á lofti á æskuheimili mínu að
Bergstaðastræti 36. í þessu her-
bergi hafði verið ofn sem tekinn
var í burtu og var gat eftir rörið í
skorsteininum. Niðri var kynt í
stórum ofni og neisti hrökk út um
gatið og kveikti í. Ég sá mikið
eftir því sem brann þar. Nú væri
leikandi hægt að stækka þessar
kvikmyndir upp í bíóstærð, 35
mm.
- Varst þú ekki eini kvik-
myndatökumaðurinn árið 1925?
- Við Loftur Guðmundsson
byrjuðum um mjög svipað leyti
en þó held ég að ég hafi verið ári á
undan honum. Það var svo
merkilegt seinna að við frum-
sýndum kvikmynd sama kvöldið
árið 1951. Hann Niðursetninginn
en ég Reykjavíkurævintýri Bakk-
abræðra.
- Hefur þú eitthvað fengist við
blaða- og fréttaljósmyndun?
- Það var alvanalegt að ég væri
beðinn að hlaupa hitt og þetta
fyrir blöðin og taka mynd. Þau
höfðu þá enga sérstaka ljósmynd-
ara og það var reyndar mjög
sjaldan sem birtust myndir í
þeim. Áður fyrr var engin klissíu-
gerð hér á landi og þá varð fyrst
að senda myndirnar til Danmerk-
ur og svo komu þær kannski til
baka eftir hálfan mánuð og þá
birtust þær fyrst í blöðunum.
Ólafur Hvanndal var sá fyrsti
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN