AvangnâmioK - 01.11.1944, Blaðsíða 2
nr. 11
86 AVANGNÅMIOK’
diat pivdlugit OKauseK ivdlernartoK atorumanagulo
atorslnåunglkigput, tåssa ivdlernartoK oKautsivtlne
åsseKångitsumik Gutimut taigfitigssatut ingmlkorti-
simagavtigo.
agdlerneK sujulivta ilerxulifitaisa ugperissarsior-
nermut tungassut ilagåt. — Tunume kuisimångitsu-
nik angumeringnigsimassox ilerKulifitåinigdlo ilisi-
massaxardluartoK agdlerneK pivdlugo aperssoravne
oxauseKarpoK: arnaK erninialerpat ukiume silapilug-
torsstigaluarpatdlumt igdlup inue tamarmik OKoruti-
titik nagsardlugit anlsåput umiap pusingassup atå-
nukåsavdlutik ernissugssax ernisugsiortugssålo ig-
dlumut kiserngorutdlugit. ernerérpat igdlup inue ig-
dlumut isersinåuput igdlumilo sinigsinauvdlutik, ki-
siånile oxorutitik uvdlut pingasut nåtinagit erxutlså-
ngilait. — tamånalo agdlernertingilaK. ImaKale mé-
rax inordlåK perxltsflvdlunilo sångitsfivoK, tauva tai-
maigpat mérax arnåta agdliutiglsavå. tåssa nerissag-
ssat ilait puissivdlunlt flgdliaisa ilait nangmineK aa-
lajangigkane pinavérsålisavai, taimailiornermigut mé-
raK sångltsoK tommut pinavérsårtikumavdlugo. ama
oxalugtuarpoK angut måningnik agdlerissalik kuisi-
massungornine tikitdlugo månigtungisåinarsimassoK
nåpisimavdlugo. tåunagoK mérauvdlune månigsor-
dlune meriarsimavoK, tamånalo kigdligalugo sivisfl-
mik nåparsimasimavdlune. tauva må’nit agdlerilersi-
mavai, tåssa nerlsaerdlm'narsimavai tamatumflna nå-
parxingnigssaK ersinarnerussordlo toi<o pinavérsåru-
mavdlugit. ama OKarpoK agdlertartune najorsima-
ssamine „agdlernartoK“ OKauserineKångitsoK, tå-
ssa aulajangersimassumik inungnut tamanut åssiglg-
sumik sunlsinaussumik agdlernartoKångingmat, inuit-
dle „agdlerissagssatik" imalt. „agdligagssatik" nang-
mingnex xinerdlugitdlo aulajangertarmatigik. sor-
nguname påsingnigtarnerput maligdlugo agdlertu-
mut agdlerissat „agdlernartusagaluarput". sujuliv-
tfnile agdlertartune oxausex „agdlernartoK" atorne-
xarane „agdlerå“ kisime atornexarsimavoK. — toKu-
nartox inungnut tamanut åssiglngmik sunislnaussoK
toKunartumik taivarput, tåssa uvavnuinax imalOnlt
ilingnuinaK pinane inungnut tamanut toxumik ki-
ngunilingmik sunismaungmat. kisiåne ilingnuinax
toKumik kinguneKartitsivdlune sunislnaussoK, uva-
ngale ajoKutigislnåungitdluinagara „toxunartumik"
taislnåungilara. tamatumflna påsislnauvarput oxautsip
„agdlernartu“p sujulivtinit atornexarslnåungineranut
suna plssutaussox. tåssa aulajangersimassumik inuit
tamarmik agdlerissagssanik agdlernartoKångingmat.
.... isermata nerdlerpait. åipakasia uisakajå-
liutdlugo upangniariartox, åipakasiata atåinå issiger-
ssualeriånguardlugo aso oxånguarujoK: „uvanga ta-
måko agdlerissarmigavkit".
imåingilax uvanga tamåko mingungnarigavkit
mingungnartfltikavkitdlo nerislnåungilåka. nerisl-
nauvdluaraluarpåka, ersivungale nalunglnama neri-
galuaruvkit uvavnut ajunårxutigssaK ilisimarigara
nagdliukumårtoK. — taimåitumik agdlerneK ersi er-
mik plssutexartoK oxautsimut mingugtflmut erxar-
dliusinåungilax.
Kanorme sujunivtigut OKausex „ivdlernartoK"
atorneKardlunilo påsineKartarpa?
Otho Fabricius Påmiune palasiusimavox uk.
1768—73. tåuna Kaxutigortumik oxautsivtlnik illkar-
dluarsimavdlunilo ilisimavdluartflvoK. tamåna ugper-
narsivdlugo takuslnauvarput manåkut tugsiutivtine
agdlåt tugsiusiai iklngitsut nåplslnaugavtigik. sordlo
xavdlunåtut ilisimavdluartoK kisime Kavdlunåtut taig-
dliorslnaussox, taimatut oKautsivtlnik ilisimavdluar-
toK kisime oKautsivut atordlugit taigdliorslnauvoK.
tåussuma nunavtlninine Kasusuingårdlune atordluar-
simavå. tåssame nunavtlnlnermine nunavta timassue
agdlautigerKigsårsimavai, atuagkiane manamut ag-
dlåt ilisimattinit issigtup flmassuinik påsisimassaxar-
dluarumassunit najorxutarineKardlunilo atuarnexar-
tartoK: Fauna Groenlandica agdlagkamiuk, tåukul-
nåungitsutdle suliarisimavai, amale oxautsivta isu-
mait sujunersiutigerxigsårdlugit, Avangnånlnax Ku-
jatåninardlo atorneKartut tamaisa nalunaexutsersar-
dlugit, Kujatånile Avangnånilo åssiglngmik atorne-
Kartut nalunaexutslsanagit agdlagtorsimavai, 1804-
milo oxalungniutit ima taigflteKartut:
„Den Grønlandske Ordbog
Trykt 1804.
udgivet ved Otho Fabricius."
naxitertlsimavdlugit. tåssane OKausex agdlautigissara
pivdlugo isumasiuinera erKorxigsårdlugo ilångutlsa-
vara:
erdligåu (erdligå) er paaholden paa; vil ej miste.
(side 74)
ibleråa (ivdlerå) 1) har kjær; holder af; freder paa;
nenner ej at bruge. 2) sparer; skaaner; nenner ej
at bruge Strænghed imod.
iblernartok v. nakersok (ivdlernartoK v. nakersoK).
(side 88)
1) reen; skjær; ubesmittet; rar.
2) hellig; ikke bestemt til almindelig Brug.
illuartok (iluartoK) 1) bekvem. 2) ret. 3) retskaffen;