Þjóðviljinn - 03.11.1985, Blaðsíða 16

Við hverja er sparað í sjónvarpinu?
Fyrir röskum 10 árum, eða
skömmu fyrir kvennafrídaginn
1975, lét einhver kommúnista-
gribban, sem vann að undirbún-
ingnum (var það ekki Vilborg
Harðar?), svo um mælt, að á ís-
landi drægi nú brátt til tíðinda,
sem vekja myndu athygli víða um
heim. Framsýnir menn og spaug-
samir hentu þetta á lofti og höfðu
aldrei heyrt neitt hlægilegra. Og
ekki sýndu íslenskir sjónvarps-
menn áhuga á því að kynna sér
hvað til stæði. Það gerðu aftur
erlendir blaðamenn og tók þeim
að snjóa hingað upp úr miðjum
októbermánuði. Allir vita hvern-
ig fór og nú hefur kvennafrídagur
verið haldinn öðru sinni. En mér
vitanlega hefur sjónvarpið enn
ekki haft rænu á því að gera ítar-
legan fréttaþátt um málið, þar
sem ekki yrðu aðeins sýndar
glefsur frá útifundi, heldur og
reynt að skýra forsendur slíkrar
fjöldahreyfingar. Er fréttanef
sjónvarpsmanna kannski stíflað
af fordómum? Eða hversu oft
gerist það, að svokallaðar heims-
fréttir verða til á íslandi? Væri
þáttur um þetta efni ekki sölu-
vara og þar með smátekjulind fá-
tækri sjónvarpsstöð? - Annars
afmælis minntist þjóðin (og blöð-
in) nú á næstliðnum dögum: 30 ár
voru liðin frá því að Halldóri Lax-
Hef opnað sálfræðistofu
að Laugavegi 43.
Öll almenn sálfræöiþjónusta. Tímapantanir eftir kl. 18 í
síma 614253.
Hörður Þorgilsson
Sálfræðingur
Lóðaúthlutun
Fyrirhuguö er úthlutun lóöa í nýju hverfi í suðurhlíð
Digranesháls í Kópavogi. í hverfinu er áætlað aö
byggja megi rúmlega 600 íbúðir viö göturnar Álfhól-
sveg, Álfaheiði, Fagrahjalla, Heiðarhjalla, Hlíðar-
hjalla, Lækjarhjalla, Skógarhjalla og Trönuhjalla.
í fyrsta áfanga verður úthlutað sem hér segir: Lóðum
fyrir 15 hús með 1-2 íbúðum við Álfhólsveg og Álfa-
heiði; Lóðum fyrir 25 einbýlishús við Álfaheiði; 5 lóð-
um fyrir hús í þyrpingum við Álfaheiði með 5-8 íbúðum
í jsyrpingu, sérbýli og sambýli, samanlagt 29-34 íbúðir.
Uthlutað er alls lóðum fyrir 69-89 íbúðir.
Skipulagsuppdrættir eru til sýnis í skrifstofu bæjar-
verkfræðings Kópavogs, Fannborg 2 2, 3. hæð, virka
daga milli kl. 9:30 og 15:00. Umsóknareyðublöð
ásamt skilmálum og skýringum fást á sama stað.
Umsóknarfrestur er til mánudagsins 25. nóv. n.k.
Kynningarfundir verða haldnir um skipulag í Suður-
hlíðunum.
A. Miðvikudaginn 6. nóv. kl. 20.30 í Þinghólsskóla.
B. Laugardaginn 9. nóv. kl. 14 í Digranesi, íþróttahús-
inu við Skálaheiði.
Bæjarverkfræðingur.
eST. JÓSEFSSPÍTALI,
LANDAKOTI
LAUSAR STÖÐUR
Hjúkrunarfræðingar óskast á Lyflækningadeildir l-A
og ll-A. Handlækningadeildir l-B og ll-B. Barnadeild,
Skurðdeild, Svæfingadeild, og Gjörgæsludeild.
Boðið er upp á Aðlögunarkennslu fyrstu vikurnar.
Sjúkraliðar óskast á allar vaktir á eftirtöldum deildum.
I-A og ll-A Lyflækningadeildum. I-B, ll-B og lll-B
Handlækningadeildum. Fastar næturvaktir koma til
greina.
Umsóknir ásamt upplýsingum um nám og fyrri störf
sendist hjúkrunarforstjóra, sem veitir allar nánari upp-
lýsingar í síma 19600-220-300, alla virka daga.
Fóstra óskast á dagheimilið Brekkukot (börn á aldr-
inum 3-6 ára).
Starfsmaður óskast á Skóladagheimili (börn á aldr-
inum 6-9 ára).
Upplýsingar í síma 19600-250-260 milli kl. 9:00 og
16:00.
Konur-karlar óskast til ræstinga.
Upplýsingar veitir ræstingastjóri í síma 19600-259.
Reykjavík 31.10. 1985.
ness voru veitt Nóbelsverðlaun.
Ekki kunni sjónvarpið að gera
sér mat úr því heldur. í fréttatíma
var sýndur kvikmyndabútur frá
heimkomu skáldsins eftir afhend-
inguna og bókmenntafræðingur,
jafngamall atburðinum, lagði
mat á atburðinn, örfáum (allvel
völdum) orðum. Enn lifa þó tug-
þúsundir íslendinga, þar á meðal
bókmenntafræðingar, rithöfund-
ar, stjórnmálamenn, að ó-
gleymdum óbreyttum lesendum,
sem allir muna glöggt viðbrögð
sín og annarra við þessari miklu
gleðifrétt, hver með sínum hætti.
Góður sjónvarpsþáttur um þetta
efni gæti síðar orðið mikilvægur
skerfur til þeirrar sögu, sem enn
mun að mestu óskráð: Sögunnar
af samskiptum skálds og þjóðar.
- Sjónvarpið varð sjálft 19 ára í
haúst og gleymdi ekki að gera því
afmæli nokkur skil. Ekki skal
lasta það. En við það tækifæri
heyrði ég ekki betur en því væri
haldið fram, að sjónvarpið hefði
orðið íslenskri leiklist lyftistöng.
Gaman væri að vita á hvaða rök-
um þessi sérkennilega skoðun er
reist. Aldrei hef ég heyrt hana í
hópi leikhúsfólks, sem þó fylgist
býsna grannt með í þeim efnum.
Þvert á móti: Einatt heyri ég
kvartað yfir því, bæði í þeim hópi
og miklu víðar, að þó sjónvarpið
hafi á fyrstu starfsárum sínum
sýnt talsverðan stórhug við að
koma íslenskri leiklist á framfæri,
sé nú svo komið, að hún sé orðin
hornreka og olnbogabarn í þess-
um miðli. Það er því fagnaðar-
efni, að nú skuli íslenskt fram-
haldsleikrit vera þar á dagskrá.
En um það verður ekki fjallað
hér heldur vonandi af hæfu fólki.
Stundin okkar er nú orðinn
Hálftíminn okkar og ætlaður
smábörnum. Er okkur heitið því,
að hann skuli þó alíslenskur. Guð
láti gott á vita. - Eldri börnum,
læsum, munu ætlaðir ýmsir út-
lendir þættir sýndir á undan frétt-
um. Þeirri æsku, sem árið er
kennt við, mun ekki ætlaður sér-
staklega neinn þáttur í kvölddag-
skrá nema Skonrokkið. Sú af-
greiðsla minnir mig alltaf á sög-
una af foreldrunum, sem nenntu
ekki að elda mat ofan í börnin
sín, heldur gáfu þeim kók og
prins póló í öll mál. Krakkarnir
voru auðvitað himinlifandi með-
an þeim entist heilsa. - En í hál-
ftímanum á sunnudag birtist ann-
ar umsjónarmanna, Jóhanna
Thorsteinson, og kom fjarska vel
fyrir, blessunarlega laus við til-
gerð. Og áreiðanlega er það ekki
umsjónarmönnum að kenna,
þótt sparnaðarfnykinn hafi lagt af
þessum fyrsta íslenska barnatíma
vetrarins. Fyrir fáum árum dvaldi
ég í landi, sem tíska er að hatast
við á íslandi. Ástæðan virðist
einkum sú, að þar býr almenning-
ur við betri kjör en annars staðar.
Jafnvel svonefndir vinstrimenn
taka kappsamlega undir þennan
óhróður, þá virðist ekki gruna
undan hverra rifjum hann mun
runninn. En í þessu voðalega
landi mátti þó oft sjá, hversu vel
er hægt að gera við börn í sjón-
varpi. Þar virtist greinilega helst
leitað fanga hjá þeim, sem líkleg-
astir eru til þeirra verka: rithöf-
unda, leiklistarfólks af öllu tagi,
tónlistar- og myndlistarmanna.
Nú er þeim ekki öllum gefið að
skemmta börnum og fræða þau,
og það helst samtímis. En slíkt
fólk er þó til hér heima, og sjálf-
sagt teldu áhugasamir umsjónar-
menn ekki eftir sér að finna það
og rækta til starfa. Lítil von mun
þó til þess, meðan þeir vinna hjá
íslenska sjónvarpinu, sem virðist
þó aldrei fjár vant, þegar kaupa á
beinar útsendingar á fótbolta-
kappleikjum. Erum við sammála
því, hvernig fé okkar er varið á
þeim bæ? Erum það við, sem
heimtum, að íþróttaáhugamenn,
til dæmis, njóti slíkra forréttinda
umfram börnin okkar?
Og Glugginn er hafinn að nýju.
Þessir „menningarsnobbþættir“
sjónvarpsins hafa á liðnum árum
sossum verið góðra gjalda verðir,
en einkennilega lausir við að vera
skemmtilegir. Þeir eru vanalega í
umsjá einhverra þekkilegra
greindarpilta, sem eru óvanir
fjölmiðlavinnu og hættir oftar en
ekki til að verða alveg dýrslega
alvöruþrungnir. Og þættirnir
sjálfir hafa í reynd aldrei orðið
annað og meira en lengri gerð af
þáttunum „Á döfinni“, sem að
sínu leyti eru ekki annað en lengri
gerð af auglýsingum um það, sem
er að gerast á þessum vettvangi.
Megum við ekki vænta einhvers
betra? Er ekki eitthvað bogið við
það, að þessir þættir skuli ekki í
eitt skipti - bregðist minnið mér
ekki - hafa vakið umræður af
neinu tagi, hvað þá deilur? Getur
verið, að þeir snerti einfaldlega
ekki nokkurn lifandi mann? Og
það í landi, sem á sér höfuðborg,
þar sem öll met eru slegin í að-
sókn að hvers kyns menningar-
uppákomum?! Getur verið að
stjórnendur slíkra þátta geri það
ekki nægilega vel upp við sig, við
hverja þeir vilja tala og eru að
tala? Og að þeim láist að hugsa
um hvaða hlutverki þættirnir
ættu að gegna og gætu gegnt? Nú
voru þeir Ornólfur og Arni hreint
ekki barnanna verstir í hátíð-
legheitum, og ljóst var, að þeir
höfðu staðið samviskusamlega að
verki. Einmitt þess vegna er skylt
að hvetja þá til framfara. Því að
þessi fyrsti þáttur þeirra var alveg
sama marki brenndur og fyrri
„menningarsnobbþættir": ein-
kennilega lífvana. Á staðlað
bútasöluformið einhverja sök á
þessu? Greinargóð kynning Þóru
Kristjánsdóttur á Kjarvalssýn-
ingunni vakti með mér löngun til
að sjá allan þáttinn nýttan til ítar-
legrar kynningar á öllum Kjar-
valssýningunum fjórum, sem nú
eru í boði. Það hefði ekki komið í
stað þáttarins um Kjarval sjálfan,
sem Hrafnhildur Schram hét
okkur, og er tilhlökkunarefni.
Mestu máli hlýtur að skipta okk-
ur að verða sem nákomnust lífs-
verki meistarans, og nú á þessu
Kjarvalsári er tilvalið að sjón-
varpið auðveldi okkur það. Ekki
er ég nú samt að benda á slíkar
úttektir sem allsherjarlausn á
þeim vanda að gera „menning-
arsnobbþætti" spennandi, ögr-
andi og áhugaverða. En ég mana
nýju stjórnendurna til að hugsa
sitt ráð. Og það í fúlustu og grim-
mustu alvöru.
-BH
Útvarps
II
Ingólfur
Hjörleifsson
skrifar
Útvarp allra landsmanna?
Útvarpið okkar tók sig til seint í
sumar og lýsti því yfir að það væri
opiðfyrirhugmyndum. Auglýs-
ingar birtust í blöðum þar sem við
vorum hvötttil að koma með hug-
myndir að þáttum fyrir útvarþ.
Mér hefur skilist að margir hafi
tekið við sér, arkað niður á Skúla-
götu og boðið fram krafta sína.
Það er gott. Útvarp allra lands-
mannao.s.frv.
Eða hvað? Er þetta kannski
einhver misskilningur í mér? Eru
gerðar einhverjar undantekning-
ar? Jú, bíðum við. Oft virðist nú
þurfa lítið til. Hommi, kynhverf-
ur, kynhvarfi. Út frá þessum orð-
um spunnust heilmiklar um-
ræður. Skrifaðar voru langar og
lærðar greinar í blöðum um það
hvernig þýða bæri orðið homo-
sexual. Og allt fór þetta af stað
vegna þess að samtök sem kenna
sig við homma og lesbíur sendu
inn tilkynningu til útvarpsins þess
efnis að til stæði að halda sam-
kundu. Útvarpsráð og útvarps-
stjóri settu stopp á þessa litlu til-
kynningu. Hún þótti ekki nógu
falleg. Þetta er auðvitað bara eitt
dæmið um það hvað lítið virðist
mega út af bera til þess að ljóm-
inn fari af útvarpinu okkar. En
bíðum við. Þetta hefur auðvitað
ekkert að gera með það starfsfólk
útvarpsins sem vinnur að gerð
dagskrárinnar. Það er útvarpsráð
sem þessu stjórnar, eða a.m.k.
ákveðinn hluti þess. Það er
auðvitað ótækt að einhver hópur
fólks sem stoppar stutt við skuli
hafa eins mikil áhrif á dagskrána
sem raun ber vitni. Auðvitað er
það fólkið sem býr til þessa dag-
skrá sem á að bera fulla ábyrgð á
því efni sem frá útvarpinu kemur.
Auðvitað er það fullkomið
ábyrgðarleysi að útvarpsráð sé að
vasast í dagskrárefni sem þegar er
farið að vinna að. Auðvitað á
bara að leggja niður útvarpsráð í
núverandi mynd.
16 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 3. nóvember 1985