Þjóðviljinn - 27.04.1986, Blaðsíða 13
Sigurhæðir (Matthiasarhús)
Nonnahús.
Davíðshús
HÚS
skáldsins
Davíð Stefánsson á skrifstofu sinni í Davíðshúsi.
Amtsbókasafnið œtti að þjóna sem menningarmiðstöð í framtíðinni
Skáldahúsin á Akureyri eru
þrjú. Davíðshús, Nonnahúsog
Sigurhæðir þar sem Matthías
Jochumsson bjó frá árinu 1903
fram til dauðadags árið 1920. í
dag standa þessi hús að mestu
leyti ónotuð. Þetta eru líflausir
minnisvarðar sem opnaðir eru
forvitnum ferðamönnum yfir blá
sumarið.
Davíð Stefánsson skáld frá
Fagraskógi lét reisa hús sitt við
Bjarkarstíg og flutti í það árið
1944. Þar bjó hann fram til ársins
1964 að hann lést. í Davíðshúsi
eru húsmunir skáldsins og bækur
í því formi sem hann skildi við
það. Þar hefur engu verið hagg-
að. Bókasafn Davíðs er mikið að
vöxtum og eitt hið vandaðasta og
verðmætasta sem til er í landinu.
Eftir lát Davíðs komu fram
raddir um að stofna til minning-
arsafns um hann og tryggja að
bókasafn hans héldist í bænum.
Var í fyrstu gert ráð fyrir að kom-
ið yrði upp sérstökum minning-
arsal í Amtsbókasafninu, þar sem
bókum hans og húsbúnaði yrði
komið fyrir, en Davíð var um
aldarfjórðungs skeið bókavörður
og forstöðumaður Amtsbóka-
safnsins. í þessum tilgangi keypti
Akureyrarbær bókasafn Davíðs
haustið 1964, en erfingjar hans
gáfu alla húsmuni skáldsins.
Um sama leyti hófu ýmsir vinir
og velunnarar Davíðs að safna fé
til kaupa á húsi hans sem þeir
töldu eðlilegast að geymdi minn-
ingarsafnið. Stóð Þórarinn
Björnsson skólameistari einkum
fyrir þeirri söfnun, og tókst á
nokkrum mánuðum að afla nægi-
legs fjár til að kaupa húsið. Það
var síðan afhent Akureyrarbæ
með þeim tilmælum að þar yrði
sem minnstu raskað. Var safnið
opnað almenningi 1. ágúst
sumarið 1965.
Sama ár var kosin þriggja
manna stjórn sem hafa skyldi um-
sjón með safninu. í henni áttu
sæti Þórarinn Björnsson skóla-
meistari, Stefán Reykjalín tré-
smíðameistari og Stefán Stefáns-
son bæjarverkfræðingur.
Bœkur og
listaverk óskrásett
f tillögum gefenda hússins var
einnig lagt til að ráðinn yrði
safnvörður og bókasafn Davíðs
skrásett. Hvorugt hefur bæjar-
yfirvöldum þótt ástæða til að
gera. I húsinu er einnig fjöldi
merkra listaverka sem eru í eigu
Akureyrarbæjar. Þau eru líka
óskrásett.
Lengst af hefur Kristján
Rögnvaldsson garðyrkjumaður
annast gæslu í safninu og í raun
verið safnvörður hússins. Hann
hefur líka annast viðhald á lóð-
inni umhverfis það af alkunnri
natni og samviskusemi. í kjallara
hússins er lítil íbúð sem var leigð
út fyrst eftir að safnið var stofn-
að, en undanfarin ár hefur Amts-
bókasafnið fengið að geyma þar
bækur.
Oft hefur verið rætt um að
tengja Davíðshús formlega við
Amtsbókasafnið í þeim tilgangi
að samnýta bækur þessara safna,
en af því hefur enn ekki orðið.
Einnig hefur sú hugmynd komið
fram að gera Davíðshús að ein-
hvers konar fræðasetri sem væri
mjög í anda skáldsins og ýmissa
ættmenna hans. Ekkert hefur
orðið af því. Síðan 1965 hefur
Davíðshús því fengið að standa
lokað mestan hluta ársins, bæk-
urnar í bókasafninu ekki verið
lesnar og listaverkin mátt bíða
árlangt eftir aðdáendum.
Bœjarráð
fœr bréf
20. janúar sl. barst Bæjarráði
Akureyrar bréf sem undirritað
var af þeim Stefáni Stefánssyni,
Stefáni Reykjalín og Kristjáni
Rögnvaldssyni. Þar gera þeir
nokkra grein fyrir hugmyndum
sínum um rekstur Davíðshúss.
Bæjarráð hefur ekki enn tekið
bréfið til afgreiðslu og veröur það
því ekki birt hér í heild sinni. Þó
eru þar nokkur atriði sem vert er
að vekja athygli á.
Þeir þremenningar leggja til að
Davíðshús verði rekið sem deild í
Amtsbókasafninu og efri hæð
þess opin almenningi eins og ver-
ið hefur. Munir og bókasafn á að-
alhæð skal varðveitt eins og það
nú er, en bókasafnið skráð sam-
kvæmt skráningarreglum um
bókasöfn. Amtsbókasafnið feli
ákveðnum starfsmanni sínum,
bókaverði eða fræðintanni, um-
sjón með bókasafninu og Davíðs-
húsi en bókaskrá yfir Davíðssafn
verði aðgengilegt almenningi í
Amtsbókasaf ninu.
Síðan er lagt til að Amtsbóka-
safnið rými kjallaraíbúð hússins,
hún lagfærð og búin góðri að-
stöðu til fræðistarfa í tengslum
við Davíðshús og Amtsbókasafn-
ið, þar sem gestir geti fengið
tímabundið afnot af húsnæðinu
til fræði- og ritstarfa.
Safnamál
í ólestri
í þessum tillögum er sent sagt
ekki gert ráð fyrir neinum rót-
tækum breytingum, nema hvað
varðar kjallaraíbúð Davíðshúss.
Bókasafnið á að vera áfram í hús-
inu ásamt öllum húsbúnaði. A
það verður að líta sem eðlilega
ráðstöfun meðan Amtsbókasafn-
ið sjálft hefur varla rúm nema
fyrir allra nauðsynlegustu bækur
og er að sprengja utan af sér allt
húsnæði.
Vonandi verður ekki langt að
bíða þess að bæjaryfirvöld sjái
sórna sinn í því að bæta út safn-
amálum Akureyrar sem hafa ver-
ið í miklunt ólestri um langan
tíma. Staðir eins og Húsavík og
Dalvík hafa sín listasöfn. Akur-
eyri ekki. Það er oröið meir en
aðkallandi að byggt sé við Amts-
bókasafnið og einnig að komið sé
upp bókasafni í Glerárhverfi. í
framtíðinni ætti Amtsbókasafnið
að þjóna sem alhliða menning-
armiðstöö og þar eiga bækur Da-
víðs Stefánssonar heima.
En meðan viö bíðum eftir
kraftaverkinu, er full ástæða til
að gera þrennt, hvað Davíðshús
varðar:
* Láta skrá bókasafnið
* Láta skrá listmuni
* Rýma kjallaraíbúð og bjóða
hana skáldum, fræði-
mönnum og rithöfundum til
afnota í afmarkaðan tíma
Með því væri minningu Davíðs
betur haldið á lofti, heldur en
læsa af þá hluti sem lionum voru
kærastir.' Hann ætlaðist aldrei til
þess að hús sent við hann er kennt
yrði að musteri dauðans.
GA
Rannsóknastofnun fiskiðn-
aðarins óskar að ráða í eftir-
taldar stöður:
1. Útibússtjóra á Neskaupstaö.
Háskólapróf í efnaverkfræöi, efnafræöi, mat-
vælafræði eöa líffræöi áskilin.
2. Rannsóknamann á útibú stofnunarinnar áAk-
ureyri. Æskilegt er aö umsækjandi hafi há-
skólapróf í áðurnefndum greinum eöa reynslu
af rannsóknastörfum.
Upplýsingar eru veittar á stofnuninni aö Skúla-
götu 4, eöa í síma 20240.
Sunnudagur 27. apríl 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13