Þjóðviljinn - 07.10.1986, Blaðsíða 7

Þjóðviljinn - 07.10.1986, Blaðsíða 7
MðDVIUINN Kristín Ólafsdóttir Okkur hefur verið tekið miklu betur hér en við þorðum að vona, sagði starfsfólk Vonarinnar í Danmörku. F.v. Kirsten Thomsen, Susanne Beck, Pálmi Benediktsson, Baldur S. Pálsson umsjón- armaður stuðningshópa og Hildur Jörundsdóttir ritari. Landinn „þunkar upp“ Dani Rætt við starfsfólk Vonar Veritas í Danmörku um nýja meðferðarheimilið þar og alkóhólisma í Danmörku Við hús númer 10 við Told- bodgade í Kaupmannahöfn er komið upp skilti sem á stend- ur Von Veritas og á skiltinu er mynd af sterklegu og grósku- miklu tré. Flest allir vegfar- endur vita ekkert hvað skiltið stendur fyrir, gæti allt eins verið heildsala með trjá- plöntuáburð eða jafnvel endurskoðunarskrifstofa. Við nánari athugun kemur þó í Ijós að það starf sem þarna er unnið hefur með hvorugt að gera nema þá kannski í táknrænum skilningi. Sé þjón- ustu leitað hjá Von Vertias færðu aðstoð við að endur- skoða það líf sem þú lifir og visnaðar trjágreinar lífs þíns fá nauðsynlega næringu, en Von Veritase veitir meðferð- arþjónustu fyrir drykkjusjúkl- inga og aðra þá sem eiga við misnotkun vímuefna að stríða. Tákn þeirra fyrir þetta starf er lífstréð sjálft. Flestir íslendingar kannast við starfsemi Vonar á íslandi og á síðustu árum hefur sú starfsemi hlotið nokkra eftirtekt á hinum Norðurlöndunum. íbúar þessara landa hafa komið til íslands í leit að hjálp, en skipulögð meðferð drykkjusjúklinga er mjög tak- mörkuð á hinum Norðurlöndun- um. Þetta varð til þess að for- svarsmenn Vonar ákváðu að gera tilraun með rekstur meðferðar- heimilis í Danmörku, en 14. sept- ember sl. var heimili þeirra Vest- erborg á Lálandi opnað. Skrif- stofa Vonar við Toldbodgade var opnuð 1. ágúst sl. en þar fer fram upplýsinga- og meðferðarstarf í tengslum við heimilið. Blaða- maður Þjóðviljans lagði leið sína niður að bækistöðvunum í leit að upplýsingum um starfsemina. Þar hitti hann að máli upplýsing- afulltrúa skrifstofunnar, Pálma Benediktsson, fjölskylduráðgjaf- ann Susanne Beck og svokallað- an prógramstjóra Kirsten Thomsen. Þau voru fyrst spurð að því hvort sú meðferðaraðferð sem notuð hefur verið á íslandi verði notuð óbreytt í Danmörku. Já hún er byggð nákvæmlega á meðferðinni heima. Á íslandi höfum við nú þegar haft víðtæka reynslu af því að starfa með íbú- um hinna Norðurlandanna og okkar reynsla er fyrst og fremst sú að það er ekki mikil munur á drykkjusjúklingum þessara landa. Drykkjusiðir Dana En nú eru t. d. drykkjusiðir ís- lendinga og Dana gjörólíkir. Breytir það engu í meðferðinni? Nei það breytir í sjálfu sér engu í grunnatriðum. En það er rétt, drykkjusiðirnir í Danmörku eru gjörólíkir því sem við eigum að venjast á Islandi. Hérna í Dan- mörku er bjórdrykkja hluti af daglegu lífi flestra. Það er t.d. mjög algengt að fólk sé að sötra bjór í vinnunni allan daginn. Það hefur þótt sjálfsagt fram að þessu. Ef menn þiggja ekki bjór þá eru þeir spurðír að því hvort þeir séu á Antabus. En nú eru atvinnurekendur farnir að gera athugasemdir við þetta en verka- lýðshreyfingin neitar þessari staðreynd og vill ekki horfast í augu við vandamálið. Er ekki erfittfyrir Dani aðfara aftur út i samfélagið eftir meðferð, einmitt vegna þess hve drykkja er ríkur hluti af daglegu lífi fólks? Jú það er mjög erfitt. Menn eru þó virtir fyrir og fá hrós, en hefð fyrir þeirri hugsun að það skuli vera til fólk sem ekki drekkur er ekki til hér. Það er t.d. aldrei boðið uppá óáfenga drykki í kokteilboðum. Hafa verið gerðar einhverjar tilraunir hér til þess að meta hversu margir Danir geta talist drykkjusjúklingar? Einhverjar rannsóknir hafa leitt þær niðurstöður í ljós að um 98% fullorðinna í Danmörku neyti áfengis. Samkvæmt sumum rannsóknum eru fjöldi þeirra sem hægt er að skilgreina sem drykkjusjúklinga um 20% full- orðinna Dana, en samkvæmt öðrum rannsóknum er þetta hlut- fall a.m.k. 10% og um það eru flestir sammála. Ófremdarástand í meðferðarmálum Hvernig hefur starfsemi ykkar verið tekið hér í Danmörku? Miklu betur en við þorðum að vona. Það standa allar dyr opnar fyrir okkur og það er svo greini- legt að okkur er tekið fegins hendi. Enda ríkir hér ófremdar- ástandi í meðferðarmálum. Dan- ir eru a.m.k. 10-15 árum á eftir. Eina meðferðin sem drykkju- sjúklingar hér hafa átt kost á er antabusmeðferð inni á venjuleg- um spítölum. Fjölskyldur alko- hólista, félagsráðgjafar, læknar o.fl. fagna okkur því mikið. Fag- fólkið hafur reynst okkur mjög vel hvað kynningar á starfsem- inni varðar innan heilbrigðiskerf- isins og félagsmálageirans svo að við höfum lítið þurft að leggja í þann þátt starfseminnar. En hafið þið ekki orðið vör við gagnrýni á þcer aðferðir sem þið notið? Jú, eitthvað höfum við orðið vör við það. Þá erum við helst gagnrýnd fyrir það að leita ekki félagslegra orsaka sjúkdómsins en einbeita okkur eingöngu að lækningu hans. En sú meðferðar- aðferð sem við byggjum á gerir ekki ráð fyrir að sjúkdómurinn sé sprottinn af félagslegum orsök- um heldur erfðafræðilegum, en það eru fjölmargar rannsóknir sem hafa bent til þess að sjúk- dómurinn erfist. f meðferðinni sjálfri leggjum við svo allan þung- an á það að gera sjúklingnum grein fyrir því að það er hann sjálfur sem er ábyrgur fyrir vel- ferð sinni en ekki einhver utanað- komandi öfl. í dönskum stofnun- um vill það brenna við að stofn- anirnar sjálfar taka ábyrgðina af sjúklingnum. Þannigfestistsjúkl- ingurinn ínní kerfinu og hann á erfitt með að taka ábyrgð á sér sjálfum eftir að hann kemur úr meðferð. Alkohólismi fjölskyldusjúkdómur Þið fylgið sjúklingum eftir með eftirmeðferð? Já, sjúklingurinn kemur á fundi með svokölluðum stuðn- ingshópum 3var sinnum eftir að aðal meðferðinni líkur. Fjöl- skylda sjúklingsins er allan tím- ann virkur þátttakandi í meðferð- inni enda er sjúkdómurinn fjöl- skyldusjúkdómur að því marki að hugsanir fjölskyldunnar snúast jafnmikið um flöskuna og hug- sanir sjúklingsins sjálfs. Hún býr við eilífðar óöryggi og einangrast smám saman. Það borgar sig jú ekki að bjóða vinunum með heim þegar maður á von á því að ein- hver sé útúrdrukkinn heima. Koma ekki líka aðrir en drykkjusjúklingar í meðferð til til ykkar, s.s. pillusjúklingar og her- óínneytendur? Jú, en svo er það nú tilfeliið að það eru sterk tengsl á milli mis- notkunar á áfengi og misnotkun- ar á öðrum eiturefnum. Oftast fer þetta saman. Það hefur líka sýnt sig að þeir sem eru pillusjúklingar eru það oft vegna þess að þeir eru drykkjusjúklingar. Piilurnar koma þá í staðinn fyrir áfengið. Hvernig er hlutfallið á milli karla og kvenna meðalþeirra sem koma í meðferð? Það er mjög svipað. Er einhver munur á árangri meðferðar eftir kynjum? Það virðist vera að konur eigi auðveldar með að ná völdum yfir sjúkdómnum. Þær taka sjálfa sig sterkari tökum. Þær dæma sig harðar en karlar og svo eru þær dæmdar harðar af umhverfinu, kannski vegna þess að þeim er ætlað að standa sig sem eiginkon- ur og mæður. Konur fara hins vegar oft ver út úr misnotkun áfengis og annarra eyturlyfja en karlar. Þær eru oft misnotaðar kynferðislega, sumum er nauðgað og aðrar verða hórur, sérstaklega ef um heróínneytend- ur er að ræða. Þessar konur þurfa því sérstakan stuðning meðan á meðterð stendur. Nú taka tryggingarnar hér í Danmörku ekki þátt í kostnaði meðferðar. Er meðferðarmögu- leikinn þá ekki einungis fyrir fáa útvalda? Þá sem eru efnaðir? Nei, því við erum í samstarfi með fjárfestingafélagi sem veitir fólki mjög hagstæð lán. Afborg- anir eru sanngjarnar þannig að allir ættu að geta ráðið við þær. En við bindum hins vegar miklar vonir við það að sveitarfélögin muni samþykkja það að trygging- arnar taki þátt í kostnaðnum. Fagfólk innan heilbrigðis- og fé- lagsalageirans berst mjög hatr- ammlega fyrir því með okkur og við eigum ekki von á öðru en að við náum því í gegn að lokum. -K.Ól. Þriðjudagur 7. október 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.