Þjóðviljinn - 20.09.1987, Page 18
u
Peter Tosh
'45 - '87
PeterTosherallur. Þessi
unmdeildi boöberi frelsis, rétt-
lætis og lögleiöingar kann-
abisefna, var myrtur á heimili
sínu hinn 11. þessa mánaðar,
ásamt félaga sínum; Wilton
„Doc” Brown. Fimm aörir (þar
á meðal konaTosh, Marlene)
særöust alvarlega (aegar
vopnaöir ræningjarsem ruðst
höfðu inn, hófu skothríð á
varnarlaustfólkið. Ræningj-
arnirvoru þrírog kröfðust
peningaafTosh.semneitaði
alfarið að láta að kröfum
þeirra, með fyrrgreindum af-
leiðingum.
Peter Tosh (eða Winston Hu-
bert Mclntosh) var í mörg ár einn
vinsælasti reggae-tónlistarmaður
í heimi, og jafnvel sá alvinsælasti
eftir að Bob Marley andaðist í
maí 1981. Tosh var lengi framan
af í The Wailers, hljómsveit Mar-
leys, var reyndar einn af stofnfé-
lögum þeirrar sveitar. Það var
svo í kringum 1973 að Tosh hóf
sinn sólóferil. Fyrstu breiðskífur
hans voru „Legalize it” og „Equ-
al Rights” og fjölluðu, eins og
flest annað úr smiðju Tosh og
annarra Rastafaría, um kúgun og
kannabis, svo ég einfaldi þetta nú
eins og hægt er. En þó þessar
plötu vektu vissulega athygli, var
það ekki fyrr en ’78 að hjólin tóku
að snúast fyrir alvöru. Það ár
voru haldnir miklir tónleikar í
Kingston, þar sem margir helstu
reggae-tónlistarmenn landsins
spiluðu. Meðal tónleikagesta var
Michel Manley forsætisráðherra
Jamaica og fleiri ráðherrar úr
stjórn hans. Tosh notaði tækifær-
ið og messaði yfir ráðherrunum
og öðrum í þrjú korter samfleytt,
um bölvun þá sem fylgdi hvers
kyns kúgun, nýlendustefnu og
kerfinu öllu, sem hann reyndar
kallaði „the shitstem”. Hann
kvartaði hástöfum undan stefnu
stjórnvalda í mannréttindamál-
um og — síðast en ekki síst — því
að kannabisefni, sem Guð hafði
gefið jarðarbúum, skyldu vera
ólögleg. Eftir þessa ræðu, sem
var feikivel tekið af almennum
áheyrendum, var svo keyrt á fullu
í gegnum prógrammið, sem að
sjálfsögðu endaði á laginu Legal-
ize it - eða lögleiðið það upp á
frónsku. Og þó Michael Manley
hafi ekki hrifist af orðum og æði
Peters, þá gerði Mick nokkur
Jagger það svo sannarlega. Hann
var staddur á þessum tónleikum
og að þeim loknum fékk hann þá
Tosh og félaga til að ganga á mála
hjá útgáfufélagi þeirra Stones-
félaga. Eftir það komu út nokkr-
ar merkisplötur, þ. á m. Mystic
Man og Bush Doctor, en sú síðar-
nefnda er líklega mest selda plata
Tosh frá upphafi. Par syngur Jag-
ger m.a. með honum í laginu
Keep on walking and don’t look
back, vinsælasta lagi Tosh, að I’m
the toughest undanskildu.
En þó velgengi hans á tónlist-
arsviðinu hafi aukist eftir friðar-
tónleikana í Kingston, fylgdi þó
annað og meira með. Þremur
mánuðum eftir tónleikana var
Tosh handtekinn með einn lítinn
„joint”, þar sem hann beið eftir
félögum sínum utan við æfinga-
stúdíó í Kingston. Hann fékk ó-
blíða meðferð á leiðinni í steininn
og ekki tók betra við á áfanga-
stað, að hans sögn. Þar var hann
barinn til óbóta af fleiri en einum
og fleiri en tveimur lögreglu-
mönnum, sem höfðu fleira en
hneíana að vopni. Kvaðst hann
hafa verið nær dauða en lífi áður
en hann losnaði úr greipum
þeirra, og telur engan vafa á því
að þetta hafi staðið í beinu sam-
bandi við ræðu hans á tónleikun-
um. Honum var oftar en einu
sinni hótað lífláti á ferli sínum
sem pólitískur tónlistarmaður,
m.a. sagði hann þá sögu í viðtali
sem tekið var við hann ’79, að
yfirtollarinn á flugvellinum í
Kingston hefði eitt sinn dregið
upp byssu sfna, veifað henni
framan í hann og sagst hafa
langað til að drepa hann í mörg
ár. Já, þar er ekki tekið út með
sældinni að hafa boðskap fram að
færa. Og nú er svo komið að Pet-
er Tosh syngur ekki meira um ó-
réttlæti heimsins - ekki í eigin
persónu það er að segja. Tónlist
hans mun þó vafalaust halda
nafni hans og minntngu á lofti um
ókomna tíð, rétt einsoggersthef-
ur með fyrrum félaga hans Bob
Marley. Og þann 28. þessa mán-
aðar er væntanleg á markaðinn
nýjasta plata Tosh; No Nucíear
War, en hann hafði nýlega lokið
upptökum á henni þegar dauðinn
sótt’an ... A-mon ...
■44.8'í
David Thomas:
Fljúgandí furðurhlutur?
David Thomas - hvad er
de’ for noget stads? var fy rsta
danska setningin, sem kom í
huga hins fáfróða blaða-
manns er þetta skrifar, þegar
hann frétti af væntanlegum
tónleikum þessa herra-
manns. „Hann var aðal-
sprautan í Pere Ubu,” sagði
heimildarmaðurminn, hissaá
fáfræði poppskríbentsins.
Steininn tók þó úr, þegar
undirritaður reyndist álíka fáf-
róðu r u m það fy ri rbæri.
Eitthvað rámaði mig í tónleika
fyrir löngu, þar sem einhverjir
með þessu skrítna nafni spil-
uðu og sungu fyrir landann,
en ég hafði ekki gerst svo
frægur að vera viðstaddur þá
tónleika. Né heldur hafði ég
heyrt rónlist þeirra af plasti.
Það var því með hálfum huga
að éc) drattaðist á tónleika Da-
vid Thomas í Abracadabra á
föstudaginn í síðustu viku.
Ég mætti á rétt rúmlega
auglýstum tíma, eða klukkan
fimmtán mínútur yfir tíu. Fékk
sæti. Og beið. Og beið. Klukkan
fimmtán mínútur yfir ellefu var
ég tekin að ókyrrast mjög í sæti
mínu, þar sem enn bólaði ekkert
á umræddum tónlistarmanni. Ég
hvíslaði því að ljósmyndaranum,
sem sat þolinmóður við hlið mér,
að ef mannandsk ... kæmi ekki á
sviðið fyrir hálftólf, þá værum við
farnir og hana nú. Ægilega móðg-
aður, enda viðkvæm sál í mjúk-
um líkama. En til allrar hamingju
steig David Thomas á svið áður
en tími hans var útrunnin, hefur
sjálfsagt heyrt til mín blessaður.
Til allrar hamingju segi ég, því
þessu hefði ég ekki viljað missa af
fremur en útsölu í ÁTVR. Ég veit
eiginlega ekki hvað ég á að segja
um svona uppákomu eins og
þessa (ég segi uppákomu, því
þetta var mun meira en „bara”
tónleikar), og þess vegna er ég
búinn að eyða svona miklu plássi
í kjaftæði. Ólrúlegl er einna hent-
ugasta lýsingarorðið, að mér
finnst, í þessu sambandi. Pessi
stóri, skrýtni, góð/grimmilegi og
bráðfyndni maður var allt í senn;
sögumaður góður, ótrúlegur
söngvari, bráðflinkur látbragðs-
leikari og kómiker, og þar að
auki hárbeittur pólitíkus á sinn
hátt. Hann hermdi eftir jafn ólík-
um hlutum og fiskum á hafsbotni
og útdauðum risaeðlum af stær-
stu gerð, og hvort tveggj a var j afn
yndislega geggjað og undarlegt,
en samt eitthvað svo svona - ja -
svona einhvern veginn - svona
eins og það átti að vera. Ha?
Ég ætla ekki að fara að tíunda
allt það sem David Thomas sagði
og gerði þetta kvöld í Abracad-
abra, það væri of langt mál. Læt
nægja í viðbót við það sem komið
er, að segja svo sem eins og þetta:
Þetta var ein stórkostlegasta upp-
lifun sem ég hef lent í á þessu sviði
(einkalífið undanskilið sem sagt
...) og ég vona að við fáum þenn-
an galdrakarl sem fyrst í heim-
sókn aftur. Og þó að Abracad-
abra hljómi vel sem athafnasvæði
töframanns, þá á David Thomas
betra skilið en að flytja sína gagn-
merku og skemmtilegu dagskrá
undir glasaglaumi og frammíköll-
um misdrukkinna gesta staðar-
ins, sem ekki voru endilega
komnir til að heyra og sjá akkúrat
hann. Velkominn aftur - anytime