Þjóðviljinn - 08.01.1988, Blaðsíða 7

HEIMURINN
ísrael
Upplausn á herteknu svæöunum
Bandaríkin greiða atkvœði gegn ísrael í Öryggisráðinu í fyrsta skipti síðan 1982. Yitzhak Shamir: ísrael
leyfir aldrei stofnun ríkis Palestínumanna. Arafat: Fyrr eða síðar munum við stofna okkar ríki
Götuóeirðir héldu áfram í gær á
hinum herteknu svæðum ís-
raelsmanna á Vesturbakkanum
og Gaza-svæðinu. Á meðan álykt-
aði Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna samhljóða gegn framferði
ísraelshers og israeiskra
stjórnvalda á umræddum svæð-
um og hvatti ráðið ísraeisstjórn
til þess að hætta við að vísa 9 Pal-
estínumönnum úr landi, sem á-
sakaðir hafa verið um þátttöku í
óeirðunum. Fjöldi manns voru
handteknir f gær og fangelsaðir
án réttarhalda og er talið að fjöidi
handtekinna frá 9. desember
náigist nú 2000, en auk þess hafa
25 verið drepnir og yfir 200 særð-
ir af ísraelskum hermönnum.
Meðal hinna handteknu er fjöldi
Yasir Arafat:
Pólitískt vandamál verður
ekki leyst með hervaldi
Vikuritið Newsweek átti nýver-
ið stutt samtal við Yasir Arafat,
leiðtoga Frelsissamtaka Palest-
ínumanna PLO. Þar segir Arafat
að fyrr eða seinna muni Palestínu-
menn eignastsitt ríki, hjá því verði
ekki komist.
Aðspurður hvort stofnun slíks
ríkis feli í sér að Ísraelsríki verði
þá lagt niður segir Arafat:
„Ég hef áður sagt að ég fellst á
allar ályktanir Sameinuðu þjóð-
anna um málið. Þegar við tölum
um nauðsyn alþjóðlegrar ráð-
stefnu, við hverja haldið þið að
við ætlum að ræða? Við drauga?
Ég ætla ekki að sitja alþjóðáráð-
stefnu til þess að ræða við Sýr-
lendinga eða Líbani eða Egypta.
Ég ætla að ræða þar við óvin minn
til þess að ná fram skilningsríkri
varanlegri og réttlátri lausn á
vandanum. Þegar við tölum um
að allir aðilar sem aðild eiga að
deilunum í Miðausturlöndum
eigi að taka þátt í ráðstefnunni,
þá eigum við bæði við ísraels-
stjórn og PLO.
Arafat er síðan spurður álits á
því hvort það séu múslamskir
bókstafstrúarmenn sem standi að
baki óeirðunum á herteknu svæð-
unum. Svar hans er á þessa leið:
Það er enginn vafi á því að hóp-
ar múslima, sérstaklega Egypsku
múslimabræðurnir en ekki
Khomeini-múslimar. Múslima-
bræðurnir hafa haft áhrif á gaza-
svæðinu allt frá þeim tíma sem
landið var undir Égyptalandi. En
gleymið ekki að íslamskir hópar
eiga nú sína fulltrúa í Þjóðarráði
Palestínumanna og innan PLO.
Þannig virkar okkar lýðræði.
Arafat er að lokum spurður,
hvers hann vænti sér af fundi Ör-
yggisráðs Sameinuðu þjóðanna
um óeirðirnar á herteknu svæð-
unum.
Arafat segir að sér sé mest í
mun að Öryggisráðið nái með
einhverju móti að koma sér sam-
an um pólitíska lausn á málinu.
„Það er ekki hægt að leysa póli-
tískt vandamál með hervaldi. Ef
vinir okkar vilja hjálpa okkur, þá
er eina lausnin sú, að herteknu
svæðin verði undir eftirliti Sam-
einuðu þjóðanna um nokkurn
tíma, þar til náðst hefur sam-
komulag um lausn á alþjóðlegri
ráðstefnu um málið eða með ein-
hverjum öðrum hætti. En þetta
næst ekki fram að ganga vegna
afstöðu Bandaríkjamanna.
-óig/Newsweek
barna og unglinga.
Samkvæmt ísraelskum lögum
er hægt að halda þeim sem settir
eru í fangabúðir í haldi í allt að 6
mánuði án réttarhalda eða dóms-
úrskurðar.
Ritstjóri palestínska dagblaðs-
ins A1 Fajr, sem gefið er út í
austurhluta Jerúsalem, hvatti í
gær Palestínumenn í ísrael og á
hernumdu svæðunum til þess að
taka upp borgaralega óhlýðni og
hætta að kaupa ísraelskar vörur
og borga ríkinu skatta. Hvatti
blaðið til þess að menn byrjuðu á
því að hætta að kaupa ísraelskar
sígarettur: „Ghandi byrjaði á
salti, við byrjum á sígarettun-
um,“ sagði blaðið og vísaði þann-
ig-til friðsamlegra mótmæla Ind-
verja gegn breska nýlenduveld-
inu á sínum tíma. Tillögur þessar
virðast hafa hlotið misjafnar
undirtektir.
Yitzhak Shamir, forsætisráð-
herra fsraels, fyrirskipaði sendi-
herra ísraels að bera fram mót-
mæli við Schulz, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna vegna at-
kvæðagreiðslunnar í Öryggis-
ráðinu í gær, en talið er að hann
vilji forðast bein orðaskipti við
Reagan vegna málsins. Shamir
sagði hins vegar í gær að ísrael
myndi aldrei leyfa stofnun sér-
staks ríkis Palestínumanna.
Reuter/olg
Edvard Shevardnadze:
Viljum út úr Afcjhan-
istan á þessu ári
Pakistanstjórn lítur jákvæðum augum á friðartillögur
Sovétmanna í Afghanistan. Skœruliðar hafna samvinnu við
Kabúlstjórnina.
Osk okkar er sú að árið 1988
verði síðasta árið sem sovésk-
ar hersveitir dvelja í iandi ykkar,
sagði Edvard Shevardnadze,
utanríkisráðherra Sovétríkjanna
við fréttamann afghönsku frétt-
astofunnar í Kabúl, en Shevar-
dnadze var í opinberri heimsókn í
Afghanistan i vikunni.
Tillögur Sovétmanna um frið í
Afghanistan, sem miða að því að
samkomulagi verði náð á milli
Kabúl-stjórnarinnar og skæru-
liða múslima og að Bandaríkin
hætti hernaðaraðstoð sinni við
skæruliða gegn þvf að sovéski
herinn hverfi úr landinu hafa
fengið misjafnar undirtektir.
Þannig hafa stjórnvöld í Pak-
istan tekið vel í friðartillögur So-
vétmanna á meðan fulltrúar
skæruliða hafa tekið þeim fálega.
Talsmaður pakistanska utan-
ríkisráðuneytisins sagði í gær að
tillögur Sovétstjórnarinnar „fælu
í sér jákvæða þætti og að fram-
kvæmd þeirra ætti að geta stuðlað
að því að Afghanistan öðlaðist
sjálfstæði og frelsi sem óháð land
með vinsamleg samskipti við ná-
grannaríkin."
Talsmaður utanríkisráðuneyt-
isins í Islamabad, höfuðborg
Pakistans, sagði jafnframt að
pakistönsk stjórnvöld hefðu átt
viðræður við Michael Armacost,
aðstoðarutanríkisráðherra
Bandaríkjanna í vikunni, og
hefðu báðir aðilar í viðræðunum
staðfest ásetning sinn um að gera
allt til að leiða styrjöldina í Afg-
hanistan til lykta.
Mohammad Younis Khalis,
leiðtogi skæruliðasamtaka sem
berjast gegn stjórninni í Kabúl og
sovéska innrásarliðinu, sagði að
því fyrr sem sovéska herliðið færi
frá Afghanistan, þeim mun betur
myndi það koma sig fyrir Mos-
kvustjórnina. Því það mun hafa
afgerandi áhrif á afstöðu framtíð-
arríkisstjómar múslima í Afg-
hanistan til Sovétríkjanna.
Khalis sagði að samtök hans,
sem hafa sjö skæruliðasamtök
innan sinna vébanda með aðal-
bækistöðvar í Pakistan, myndu
aldrei ganga til samstarfs við
kommúnista um myndun nýrrar
ríkisstjórnar í Afghanistan.
Þann 20. janúar næstkomandi
er sáttasemjari sameinuðu þjóð-
anna, Diego Cordovez, væntan-
legur til Pakistan til þess að miðla
málum á milli skæruliða múslima
og afghönsku stjórnarinnar, og er
haft eftir honum að hann vonist
til þess að betta verði síðasti sátt-
afundurinn í Pakistan, en Sam-
einuðu þjóðirnar hafa stundað
málamiðlun í þessari deilu allt frá
1982.
Reuter/ólg
Danmörk
Engar fjárveitingar til hersins
Stjórnarandstaðan stöðvar áform minnihlutastjórnar
Schluters um aukin framlög til hermála
Fjárhagsárið 1988 hófst í Dan-
mörku án þess að nokkur fjár-
hagsáætlun hefði verið samþykkt
fyrir danska herinn. Ástæðan er
andstaða stjórnarandstöðunnar
við áformum minnihlutastjórnar
Schluters um að auka framlög til
hersins um 6% umfram verð-
bólgu á næstu 4 árum.
Samkomulag stjórnar og
stjórnarandstöðu um fjárveiting-
ar til hersins síðastliðin 3 ár rann
út um áramótin, og hafa jafnað-
armenn lýst þeirri skoðun sinni
að framlengja eigi það samkomu-
lag með óbreyttu framlagi. Danir
hafa hins vegar legið undir þeim
ámælum frá Atlantshafsbanda-
laginu að standa ekki við sinn
hlut í sameiginlegum vörnum
bandalagsins. Framlag Dana til
hersins síðastliðin 3 ár nam 2,3%
af vergri þjóðarframleiðslu, og er
það þriðja lægsta hlutfallið innan
NATO á eftir Luxembourg og
Kanada (ísland er ekki talið með
í þeim samanburði). Hefur verið
lögð áhersla á það af hálfu fors-
varsmanna NATO að Danir ykju
framlag sitt, meðal annars vegna
hernaðarlega mikilvægrar stöðu
Danmerkur við mynni Eystras-
altsins.
Minnihlutastjórn Schluters
hefur viljað láta undan þessum
þrýstingi, en stjómin hefur ekki
nema 70 af 179 þingsætum á bak
við sig í þinginu, og er háð
samkomulagi við jafnaðarmenn,
Sósíalíska þjóðarflokkinn og
Róttæka vinstriflokkinn.
Sven Auken, leiðtogi danskra
jafnaðarmanna hefur sagt jafn-
aðarmenn vera tilbúna til
samkomulags um óbreytt fram-
lag, sem nýta mætti betur með
aukinni hagræðingu innan hers-
ins, en danska stjórnin hefur ekki
sætt sig við það að svo stöddu.
Á meðan ekki næst samkomu-
lag í deilunni verða gömlu fjár-
veitingarnar til hersins fram-
lengdar óbreyttar.
-Reuter/ólg.
Föstudagur 8. janúar 1988 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 7