Þjóðviljinn - 09.01.1988, Side 4

LEIÐARI
Kólgubakkar við hafsbrún
Ríkisstjóm Þorsteins Pálssonar hefur eytt
gífurlegri orku til að fá samþykki alþingis við
lagafrumvörpum um söluskatts- og tollamál.
Ekki hafa átökin verið minni við að marka stefnu
í fiskveiðimálum. Og eru þá aðeins nefnd nokk-
ur þeirra mála sem stjórnin hefur verið að baksa
við að fá í gegnum þingið. Á meðan öll orka
stjórnarinnar hefur farið í þessa glímu, hefur
ekkert verið gert til að mæta þeim efnahags-
vanda sem blasir við og verður með hverjum
deginum erfiðari viöfangs.
Kjarasamningar stórs hluta launþega eru úr
gildi fallnir og þrátt fyrir bullandi verðbólgu fær
launafólk engar kauphækkanir fyrr en nýir
samningar hafa verið gerðir. Enginn veit hve-
nær það verður, kannski verður liðið langt fram
á vor. Sú bið getur orðið mörgum þungbær.
Gengi krónunnar hefur verið nokkuð stöðugt.
Aftur á móti hefur verð á vörum og þjónustu
innanlands fylgt verðbólgunni sem nú er um
30% á ári. Fjöldi fyrirtækja, sem framleiða til
útflutnings, er við það að leggja upp laupana
eða hefur þegar gert það.
Fjármagnskostnaður er skuggalega hár.
Raunvextir eru tæp 10% á ári af bankalánum
og milli 10 og 20% hjá fjármögnunar- og
kaupleigufyrirtækjum. Fjármagnskostnaður fer
oft upp í 20-30% á svokölluðum gráum markaði
þar sem skuldabréf eru keypt með afföllum.
Ekki eru menn sammála um hvað veldur því
að ríkisstjórnin sinnir ekki þeim vanda sem við
blasir en eyðir allri sinni orku í málavafstur á
alþingi. Ef allt væri með felldu ættu flest þeirra
mála, sem nú eru að komast í höfn á alþingi, að
hafa fengið þar afgreiðslu löngu fyrir jól. Tals-
menn stjórnarflokkanna segja að það sé stjórn-
arandstöðunni að kenna, hún hafi tafið og trufl-
að störf þingsins. Sú kenning stenst ekki.
Stjórnin styðst við tæplega tvo þriðjunga
þingheims og svo stór meirihluti er sjaldnast í
nokkrum vandræðum með að koma fram sínum
málum. Auðvitað verður að gæta þess að
minnihlutinn njóti ýtrasta réttar og að lýðræðis-
legar hefðir séu ekki fótum troðnar. Öll mál
verða að fá þinglega meðferð. Kannski er gald-
urinn fólginn í því að mál séu lögð það snemma
fram að ekki þurfi að nauðga þeim í gegnum
afgreiðslu með óeðlilegum hraða. Mestu skiptir
þó að oddvitar stjórnarflokkanna hafi sæmilega
stjórn á sínu fjölmenna liði.
Slæleg verkstjórn og agaleysi innan stjórn-
arflokkanna er að sjálfsögðu nærtækasta skýr-
ingin á þeim hamagangi sem einkennt hefur
störf alþingis undanfarnar vikur. í mörgum mál-
um eru ráðherrarnir hikandi svo að traust á þá
bilar, ekki síst í þeirra eigin herbúðum.
í haust var boðað að þann 1. nóvember skyldi
lagður 10% söluskattur á matvæli. Þetta átti að
verða nokkurs konar litliskattur til að venja
menn við alvöru matarskattinn, 25% söluskatt,
nú í janúar. Auðvitað var þessum áformum and-
mælt og m.a. var bent á að hækkun á matvæl-
um samrýmdist alls ekki kjarasamningum, sem
giltu til áramóta, en ríkið hafði ábyrgst forsendur
þeirra.
Það var engu líkara en andmælin kæmu ráð-
herrunum á óvart. En þau urðu til að fá þá ofan
af vitleysunni og hætta við litlaskattinn. En það
gerðu þeir af lítilli reisn og reyndu að prútta.
Sögðust með þessu vera að greiða fyrir því að
samningsaðilar næðu „niðurstöðu sem viðun-
andi getur talist í komandi kjarasamningum".
Matarskatturinn var sem sagt ekkert „prinsíp"-
mál, hann mátti gera að skiptimynt.
Þegar ráðamenn væflast og vita ekki í hvorn
fótinn á að stíga, fá menn ótrú á þeim, hvar í
flokki sem þeir standa,.
Nú er komið að því að ríkisstjórnin getur ekki
lengur skotið sér undan því að takast á við
efnahagsvandann. Verðbólgan æðir áfram og
talað er leynt og Ijóst um nauðsyn þess að fella
gengið. Ekki dugar lengur að fara með þuluna
úr kosningabaráttunni í vor um að allt sé í stak-
asta lagi því að verðbólgan sé mæld með eins
stafs tölu, að hún sé undir 10%. En hætt er við
að ráðstafanir ráðherranna geti orðið alþýðu
manna þungbærar. Aðferðir stjórnarinnar við
að rétta af hallann á ríkissjóði með matarskatt-
peningum lofa ekki góðu um framhaldið.
Mynd: Sigurður Mar
LJOSOPIÐ
þJÓÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Rltstjórar: Árni Bergmann, Mörður Árnason, óttar Proppó.
Fréttastjórl: Lúðvík Geirsson.
Ðlaðamenn: Elísabet K. Jökulsdóttir, Guðmundur RúnarHeiðarsson,
Hrafn Jökulsson, Hjörleifur Sveinbjörnsson, Kristín Ólafsdóttir,
KristóferSvavarsson, Logi Bergmann Eiðsson (íþróttir). MagnúsH.
Gíslason.ÓlafurGíslason, Ragnar Karlsson.SigurðurÁ.
Friðþjófsson, Vilborg Davíðsdóttir.
Handrlta- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljó8myndarar: EinarÓlason, SigurðurMarHalldórsson.
ÚtlKsteiknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason, Margrét
Magnúsdóttir.
Framkvœmdastjórl: Hallur Páll Jónsson.
Skrifstofuatjórl: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Auglýsingastjóri: Siaríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Unnur Ágústsdóttir, Olga Clausen, Guðmunda Krist-
insdóttir.
Símavarsla: Hanna Ólafsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu-og afgreiðslustjóri: HörðurOddfríðarson.
Útbreiðsla:G. Margrét Óskarsdóttir.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, Hrefna Magnúsdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavfk, sími 681333.
Auglýslngar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrotog setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 55 kr.
Helgarblöð:65 kr.
Askriftarverð á mánuði: 600 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 9. janúar 1988