Þjóðviljinn - 21.01.1988, Blaðsíða 5
ÞJÓFABÁLKUR AF ALÞINGI ÞJÓFABÁLKUR AF ALÞINGI ÞJÓFABÁLKUR AF ALÞINGI
Snemma beygist krókurinn, segir máltækið, en óvíst er hvort þessi heimsókn strákanna á þingpalla hefur glætt áhuga þeirra á frama í stjórnmálum í framtíðinni. Myndir E.ÓI.
Verkstjóm í molum
Þó oft væri þunnskipað í þingsalnum við umræðu hópuðust þingmenn í salinn þegar kom að atkvæðagreiðslu.
„Ef ég hefði verið ráðinn í
vinnu hingað væri égfyrir
löngu búinn að segja upp,“
sagði einn nýliðanna í liði al-
þingismanna þegar mest
gekk á í kringum jólin. „Maður
hafði nú gert sér ákveðnar
hugmyndir um vinnubrögðin
hér á Alþingi, að þau væru
ekki alltaf til fyrirmyndar, en
þessi hringavitleysatekurút
yfirallan þjófabálk. Áflestum
vinnustöðum er vinnan skipu-
lögð fyrirfram og fólk veit
nokkurnveginn hvaða verk
bíða þeirra að morgni, en hér
breytist dagskráin á klukku-
tímafresti, allteftirþví hvernig
stendur í bólið hjá ráðherrun-
i ■ m “
Fæsta óraði fyrir þeim darrað-
ardansi sem var á Alþingi nú í
árslok og upphafi þessa árs, þeg-
ar 110. löggjafarþing þjóðarinnar
var sett í haust. Voru flestir
þeirrar skoðunar að þinghaldið
yrði með daufara móti þar sem
ríkisstjórnin hafði stærri meiri-
hluta en ríkisstjórnir undanfarna
áratugi. Það var því ekki búist við
miklu af stjórnarandstöðunni.
Þingmönnum og
flokkum fjölgar
Þinghaldið var að mörgu leyti
öðru vísi en undanfarin ár. í
fyrsta lagi hafði þingmönnum
fjölgað um þrjá, voru 63 í stað 60
á síðasta kjörtímabili. Þá hafði
flokkum einnig fjölgað, voru
tveimur fleiri en á síðasta kjört-
ímabili. Nýju þingflokkarnir
voru annarsvegar Borgaraflokk-
ur, með sex þingmenn, og
Samtök jafnréttis og félags-
hyggju, sem margir líta reyndar á
sem sérframboð Stefáns Val-
geirssonar.
Þingflokkur Kvennalistans
hafði einnig stækkað, sem heyrir
til nýmæla, því nýir flokkar hafa
sjaldan náð fótfestu lengur en eitt
kjörtímabil. Þá hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn aldrei verið jafn lítill
og nú og í fyrsta skipti í sögunni
var Alþýðuflokkurinn stærri en
Alþýðubandalagið.
Þegar allt þetta er skoðað sést
að fjórflokkakerfið svokallaða
virðist liðið undir lok. Reyndar er
erfitt að spá í framtíð nýju flokk-
anna. Nokkuð ljóst er að flokkur
Stefáns Valgeirssonar verður
ekki til langframa, hinsvegar gæti
Þjóðarflokkurinn náð manni inn
á þing núna, séu niðurstöður
skoðanakannana skoðaðar. Þá á
Kvennalistinn stöðugt meira fylgi
að fagna, þótt ekki beri mikið á
listanum í umræðunni. Borgar-
aflokkurinn virðist einnig eiga
sitt trausta fylgi, þó það sé
nokkru minna en í síðustu kosn-
ingum, og þeir sem héldu að hér
væri bara um stundarupphlaup
hjá Albert Guðmundssyni að
ræða hafa nú flestir skipt um
skoðun. Ekkert bendir til að
þessir flóttamenn úr íhaldinu
snúi í bráð til föðurhúsanna.
Óeining í
ríkisstjórninni
Strax í upphafi þings lýsti ríkis-
stjórnin því yfir að á þessu lög-
gjafarþingi yrði staðið í stór-
ræðum og boðuðu ráðherrarnir á
annað hundrað frumvörp sem
lögð yrðu fram á þinginu. Bið
varð þó á því að þau frumvörp
kæmu fram og ef stjómarand-
staðan hefði ekki verið til staðar
hefði þinghald legið niðri að
mestu leyti fram í desember, en
þá rigndi inn frumvörpum frá
ríkisstjórninni og nú lá mikið á að
sem flest þessara frumvarpa yrðu
að lögum fyrir jól.
Fljótlega í haust var ljóst að þó
ríkisstjórnin hefði mikinn þing-
meirihluta að baki sér var tölu-
verð óeining meðal þeirra flokka
sem stóðu að stjórninni og að ein-
staka þingmenn flokkanna
þriggja myndu fara sínar eigin
leiðir. Karvel Pálmason lýsti því
yfir að hann styddi ekki ríkis-
stjórnina, heldur myndi láta sam-
visku sína ráða um afstöðu til ein-
stakra þingmála og ráðherrar
jafnt sem þingmenn höfðu fyrir-
vara um mörg þeirra mála sem
boðuð höfðu verið.
Fyrst skal staldrað við fjár-
lögin. Ríkisstjórnin áformaði
upphaflega að ná niður fjárlaga-
hallanum á þremur árum en þeg-
ar kom fram á haustið kom í ljós
að efnahagshorfurnar voru miklu
verri en áætlað hafði verið og við-
skiptahallinn meiri. Ríkisstjórnin
tók þá ákvörðun um að ná
jafnvægi í ríkisbúskapnum strax á
fjárlögum 1988. Þetta þýddi að
skurðarhnífnum varð að beita
með mun róttækari hætti en áður
hafði verið áformað og afla varð
meiri tekna. Jón Baldvin boðaði
matarskattinn.
Viðbrögðin létu ekki á sér
standa og Jón Baldvin varð að
fresta álagningu matarskattsins
fram yfir áramót vegna mótmæla
verkalýðshreyfingarinnar og
stjórnarandstöðunnar. Margir
stjórnarþingmenn voru einnig ef-
ins um ágæti matarskattsins,
einkum framsóknarmenn sem
óttuðust afleiðingarnar fyrir sölu
á landbúnaðarvörum, en þær
þóttu nógu dýrar fyrir tíð þessa
illræmda skatts. Þá voru ýmsir
sjálfstæðismenn einnig efins um .
skattinn og almennt um skatta- jft,
gleði fjármálaráðherrans. Karvel w
Flmmtudagur 21. janúar 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5