Þjóðviljinn - 13.02.1988, Blaðsíða 7
Umsjón:
Lilja Gunnarsdóttir
(næstu viku frumsýnir
leikhópurinn Frú Emilíaann-
að verkefni sitt, en það er
Kontrabassinn eftir Patrick
Suskind. Þetta er eins manns
leikrit, (mónólógur), eða
eiginlega tvíleikur á milli eins
manns og kontrabassa. Árni
Pétur Guðjónsson fer með
hlutverk kontrabassaleika-
rans en leikstjóri er Guðjón P.
Pedersen. Guðný B. Ric-
hards sér um leikmynd og
búninga, þýðingunagerðu
Hafliði Arngrímsson og Kjart-
an Óskarsson, Ijósamaðurer
Ólafur Örn Thoroddsen.
Þeir sem fengu Ilminn í jóla-
gjöf munu kannast við þýska rit-
höfundinn Patrick Siiskind.
Frú Emilía setur upp leikrit fyrir einn mann og
kontrabassa, eftir Patrick Súskind
Hann skrifaði Kontrabassann
sumarið 1980, og verkið var
frumsýnt ári seinna í ríkisleikhúsi
Bæjaralands í Miinchen, þar sem
það er enn sýnt. Um leikritið
segir Súskind meðal annars: „Það
fjallar - auk fjölda annarra hluta
- um tilveru manns í litla herberg-
inu sínu. Við samningu verksins
gat ég stuðst við eigin reynslu að.
því leyti, að ég hef einnig eytt
mestum hluta lífs míns í sífellt
minni herbergjum, sem ég á síf-
ellt erfiðara með að yfirgefa."
Siiskind fæddist í Bæjaralandi
1949 og lærði píanóleik og sagn-
fræði áður en hann gerðist rithöf-
undur. Um sjálfan sig segir hann:
„Ég dreg fram lífið með því að
skrifa löng ómynduð kvikmynda-
handrit og einnig með því að
skrifa skýrslur um sjónvarps-
handrit sem deildarstjórar sjón-
varpsins geta tæpast hafnað
vegna hins útsmogna stfls.“
Leikritið gerist á einum eftir-
miðdegi. Kontrabassaleikarinn
er einn heima hjá sér, reyndar
með hljóðfæri sínu, og er að búa
sig undir að fara á tónleika um
kvöldið. Hann lætur sig dreyma,
og segir meðal annars frá því
hvernig er að lifa sem atvinnu-
maður í tónlist, með stóra
drauma, - og einmana.
En hvað segja aðstandendur
sýningarinnar um Kontrabassann
og leikhópinn Frú Emilíu? Þeir
Guðjón Pedersen og Árni Pétur
Guðjónsson voru hittir að máli
uppi á lofti í bakhúsinu við
Laugaveg 55, þar sem leikritið
verður sýnt.
LG
Skírskotun til hins almenna manns
Rætt við Guðjón Pedersen og Árna Pétur Guðjónsson
Ámi Pétur og Guðjón fyrir framan undirganginn á Laugavegi 55, þar sem gengið er inn til að komast i húsakynni Frú
Emilfu. Mynd: Sig.
Guðjón Pedersen leikstjóri
Kontrabassans er einn af
stofnendum Svarts og sykur-
lauss, hefur leikstýrt hjá áhug-
aleikhópum og verið aðstoð-
arleikstjóri hjá Þjóðleikhúsinu.
En hver er saga Frú Emilíu?
- Við stofnuðum Frú Emilíu
þegar við settum upp Mercedes
eftir Thomas Brasch í Hlaðvarp-
anum í fyrravetur, segir Guðjón.
Þetta er þannig okkar annað
verkefni. Við höfum enga á-
kveðna stefnuskrá, löngun okkar
er að kynna það sem okkur finnst
vera ung og framúrskarandi leik-
skáld, íslensk eða erlend. Susk-
ind er alveg framúrskarandi og
það sama má segja um Thomas
Brass.
Hvar kemur þú inn í myndina,
Árni Pétur?
- Ég vann við tilraunaleikhús í
Danmörku frá 1972. 1976 stofn-
uðum við Kröku, nokkrir íslend-
ingar leikhópinn og þar var ég
leikstjóri síðustu árin. Núna vil
ég ekki sjá að leikstýra, finnst al-
veg dásamlegt að fá að snúa mér
að hinni skapandi vinnu í staðinn
fyrir að standa í leikstjórastúss-
inu. Kraka var tilraunaleikhús og
þar notuðum við til að mynda
ekki texta. Ég kom eiginlega
gagngert heim 1984 til að takast á
við textann, fór í framhaidsnám í
Leiklistarskólanum í tvö ár, og
nú er draumur minn að nota það
besta af minni reynslu, sameina
það sem ég hef lært af tilraunal-
eikhúsinu og svo vinnuna við tex-
tann.
Nokkur orð um Siiskind og
leikritið, Guðjón.
- Suskind er afskaplega
skemmtilegur höfundur, en það
er lítið vitað um hann. Fólk kann-
ast við hann í gegnum Ilminn, en
annars er hann víst í felum. Við
fréttum að það hefði verið reynt
að fá hann til að koma á bók-
menntakynningu Listahátíðar
síðastliðið haust, en annað hvort
neitaði hann eða það náðist ekki í
hann. - Þetta er gott leikrit, og
mjög viðráðanlegt fyrir okkur á
þessu stigi. Þessi bassaleikari er
einn þeirra sem enginn tekur
eftir. Hann skarar ekki fram úr,
hefur ekki tækifæri til þess vegna
hljóðfærisins sem hann hefur val-
ið sér. Hann er einn þeirra sem
standa aftast í hljómsveitinni, að-
eins pákan er aftar en hann, en
hún er samt betur staðsett en
kontrabassinn því hún er á upp-
hækkuðum palli.
Hvað finnst þér um hlutverkið,
Ámi Pétur?
- Það sem mér finnst skemmti-
legt við að leika þetta hlutverk, er
að þessi maður kemur mér við.
Ég finn til kærleika gagnvart hon-
um, og langar til að opna hann
fyrir áhorfendum. Sýna þeim inn
í hans persónu. Þetta er mannieg
kómedía. Þegar kómedíur eru
sem fyndnastar er það vegna þess
að þær eru grátbroslegar. Og við
erum öll grátbrosleg þegar vel er
að gætt. Bassaleikarinn á til dæm-
is í ákveðnum erfiðleikum vegna
þessa hljóðfæris sem hann hefur
valið sér. Það er erfitt að ferðast
með bassann, hann getur ekki
boðið neinum far í bflnum með
sér því hljóðfærið tekur allt pláss-
ið, og svo er það þetta með að
verða frægur einleikari, það er
næstum ómögulegt ef maður spil-
ar á kontrabassa. Þetta er engin
prédikun, heldur skírskotun til
hins almenna manns. Þetta er
fyrst og fremst leikhús og höfðar
til okkar sem listamanna og sem
leikara. Við sitjum með þessum
manni einn eftirmiðdag áður en
hann fer í vinnuna, og hlustum á
vonir hans og drauma.
Hvernig er að leika þetta hlut-
verk?
- Ég er einn á sviðinu, þótt ég
segi reyndar að við séum tveir, ég
og kontrabassinn. Við búum
tveir saman, því hann er orðinn
hluti af mér. Það er ekki ljóst
hvort ég er einn, eða hvort þarna
er einhver í heimsókn. Áhorf-
endur sitja mjög nálægt mér á
sýningunni og gætu þess vegna
verið gestir mínir. Ég sveiflast frá
hlutverki gestgjafans til þess að
vera að tala um mína leyndustu
drauma og dýpstu örvæntingu,
sem ég myndi ekki gera ef ein-
hver væri nálægur. Þetta er ekki
raunsæisverk í þeim skilningi
orðsins sem oftast er lagður í það.
Raunsæi hlutinn er að maðurinn
er að búa sig undir að fara í vinn-
una, en hann sleppir sér eigin-
lega, „flippar út“, vegna þess að
hann er einmana, og hann fer að
gera hluti sem eru mjög
draumkenndir og óvenjulegir.
LG
Laugardagur 13. febrúar 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7