Alþýðublaðið - 21.10.1921, Qupperneq 1

vðublaðið
Gefið aí Alþýðuflokknum.
1921 Föstudaginn 21. október. Jj 243 tölnbl 5
1 i
in.
Fjárkreppaa eyk>-t h?öðumskref
utn hér á landi þrátt fyrir sölu
innlendu afu ðsnna. lántöku stjórn
arinnar í Englandi spádóma
„Visis* utn að henni yrði iokið
uas siðsstliðié uýjár.
Hveraig getur staðlð á þessu,
sp/rja mena. Þeir eru agndoía
y ir því sleyí.iíagi, sern orðið er,
é stjórn iands og alt at fer í vöxt.
Þíim blöskrar fáim og hálfverk
atjórnarinnar og þeira grerast
k»-:uleysi hennar usn hae landúns.
Fjárkrfppm eyk»tt Og tálmár
eðiilegri iækkun eriendra vara og
kefir það óhjákvæ'nilega f för
með sér, að ýmis framleiðslukostn-
aður innlerdu vörunnar getur á
engan hátt iækkað Við það verð
ur sú vara sfður samkepnisfær á
erlendum markaði, því óhj kvæmi
iegt er að re'ja hana hærra verði.
•í öðru lægi Jáekkar hún ekkt
he’dur innaniands og eykur þar
-með á erfiðleika Iandsmanna.
En hvað gerir stjórnin til að
stemma stigu fyrir þetta? Flestum
vlrði»,t ht5ts standa uppi ráðataus
og halltst ýmist á þessa sveif
eða hina.
Það er ekki rétt að segja, að
stjórnin hafi ekkert gert. Hún
hefir útvegað því nær io miljón
króna lán f Engkndi, með fádæma
ókjörum. Þessu láni er enuþá ekki
ráðstafað og er það kannske þvf
að kenna, að ekki sé búið að
borga það út ennþá; um það
vitum vér þó ekkl með vissu.
Fyrri helmmgur lánsins er þó
áre ðanlega greiddur. Ea alt er á
tiuldu hvað orðið hefir af honura.
Sumir fullyrða, að hann hafi
gengið til íslandsfaankakaupa.
Aðdr mótmæls því. Göngum út
frá kinu fyrra, að hiutafé bankans
hafi verið aukið um 4V2 miljóa,
með innskotsfé landssjóðs. Hvers-
vegna hefir það þá ekki verið
tllkyut? Þ*ð hlyti, ef alt væri með
feldu, að auka álit bankans. En
líklegast er þessu ekki enn þá
komið í kring. Að minsta kosti
hefir ekki verið skift um þá tvo
b>!nkastjóra við bankann, sem
skipaðir eiga að vera fyrir lands
ins hönd,. jafnskjótt eg lögin frá
sfðasta þingi hafa verið samþykt
af bankanum og hiutakanpin eru
um garð gengin.
Sé mati hlutabréfanaa og kanp-
ucum ekki lokið, hvar eru þá
. cmljónirní.r geymdar óg hvernig f
dðuðanum stendur á þessu hangsi?
Ástandið versnar stöðugt vegna
þess, að alt situr fast.
Islandsbanki iánar ekki skilding,
hveroig sem á stendur, og höfuð
bankastjórinn hefir sagt, svo
hundruð manna hiustuðu á, að
bankinn .gæti alis ekki lánað fé".
Ekkert fé fæst yfirfært. Bankinn
starfar ekki lengur sem banki
heldur sem skuldheimtumaður.
Hann lánar ekki íé, hann inn
heio tir það aðeins og gefur
skuldafresti. Hve lengi á þetta að
ganga?
Ýmsir baída því fram, að iítið
muni ztoða, þó bankinn fái alt
enska lánið til umráða. Um það
skai ekki dellt. Eu hitt er eins
vfst og tveir og tveir eru fjórir,
að svo illa má fara með það ián,
sem sennilega er heimingi lægra
en nauðsyalegt var, að það
verði til einkis aema bölvunar.
Verði til þess eins, að draga
landið enn . þí lengra niður í
skuldafenið.
Menn verða vel að íhuga það,
að um ieið og iaadið hefir aukið
hlutafé bankans um helming,
hefir það tekið á sig skuidir hans
allar að hilfu og ef til vill að
öltu. Þetta hefði alt verið öðru
vfsi, ef stjórnin hefði borid gaefu
til þess, að koma því til leiðar,
að faiutir iandsiat hefðu verið Jor•
gangshlutir l baakanum. Nú tek-
ur iandið á sig ábyrgð sxarskafta
fyrri bankastjórnar (þar með Jóns
Magnússonar bankaráðsforseta)
og steadur varnarlaust uppi ef
ilia færi.
Brunatryggingar
á innbúi og vörum
hverg! ódýrar! en hjá
A. V. Tulinius
váírygglngaskrifstofu
ESmskípafélagsh úsinu,
2. hæð.
Vanti ykkur
vörubíla, til utan og innan-
bæjaraksturs, þá hringið f
m i m a 2 7 2.
Jón Kr. Jónss.
Nerðurstfg 5.
Ef ekkert yrði úr þvf, að land-
ið legði fé f bankann, heldur tæki
hann aðeins lánið á sfnar herðar,
þá er samt það að athuga við
þau úrslit málsins, að landsstjórn-
in hefir gerst svo seinheppin, að
veðsetja totltekjur landdns fyrir
láninu. Á þann hátt yrði landið
haft að bakhjarli fyrir cinkastofn-
un erlendra roanna, og geta ailir
séð hvert glapræði stjórnin hefir
gert og hver hætla landinu gæti
stafað af þeirri tryggingu. Og
það sem verst er, trýggingu
þessa hafði stjórnin, að nsargra
dómi, alls enga heimild til að
setja, og er vafasamt hvort þing-
ið gæti ekki látið hana sæta á-
byrgð fyrir og dregið hana fyrir
Iög og dóm.
Hermena fæddir.
Sett hefir verið af stað hreyfing
f New Yoik 1 þá átt, að gefa at-
vinnuiausum íyrverandi hermönn
um morgunverð daglega. — Um
100,000 slíkra manna eru í borginni.
Ætlunin er, að breiða hteyfinguna
um alt ríkið.