Þjóðviljinn - 24.02.1988, Qupperneq 5
Einsog þegar nemi sest
inn á kaffistofu kennara
Rœtt við Ríkharð Brynjólfsson, kennara við húvísindadeildina á Hvanneyri,
en Ríkharð hefur undanfarnar vikursetið á Alþingi sem varamaður
Skúla Alexanderssonar
Ég hef ekki sótt sæti mitt mjög stíft og mun ekki gera það, hvorki fjórða sætið né nokkurt annað, segir Ríkharð
Brynjólfsson. Mynd Sig.
„Strax sem stráklingur kom ég
á þingpalla. Það var ein-
hverntíma þegar eldhúsdagsum-
ræður voru í útvarpinu að pabbi
fór með mig niður á þingpalla til
þess að sýna mér hvar Alþingi
væri og hvernig umræðan færi
fram. Síðan hef ég oft komið við á
þingi þegar ég hef átt leið hjá og
heilsað upp á Skúla Alexanders-
son og komið inn á þingflokks-
fundi Alþýðubandalagsins.
Það að setjast svo sjálfur á þing
er ekki ósvipað því og þegar nem-
andi í skóla sest í smá tíma inn á
kaffistofu kennaranna. Þarna er
hópur fólks sem maður þekkir í
gegnum fjölmiðla og svo er mað-
ur allt í einu sestur við hlið þessa
fólks og farinn að drekka með því
kaffi og spjalla við það. Við þetta
öðlast maður nýtt sjónarhorn á
það sem þarna fer fram.“
Ríkharð Brynjólfsson, kennari
við búvísindadeildina á Hvann-
eyri, settist inn á þing sem vara-
maður Skúla Alexanderssonar
fyrir rúmum tveimur vikum. Rík-
harð var í fjórða sæti á framboðs-
lista Alþýðubandalagsins á Vest-
urlandi í síðustu kosningum, en
þar sem fyrsti og annar varamað-
ur Skúla áttu ekki heimangengt,
tók Ríkharð sæti hans.
Af mölinni í sveitina
Ríkharð er doktor í plöntukyn-
bótum frá landbúnaðarháskóla
Norðmanna í Ási. Hann lauk
námi þar árið 1976 og hóf þá þeg-
ar kennslu að Hvanneyri. Hann
kennir ýmislegt sem við kemur
plöntum og erfðafræði og vinnur
auk þess að rannsóknum í fóðurr-
ækt.
„Rannsóknir mínar beinast að
þrennu. í fyrsta lagi að því að
finna hagstæðustu skammta af
áburði. I öðru lagi eru það
stofntilraunir á mismunandi teg-
undum og stofnum ræktar-
plantna. f þriðja lagi að kanna
mismunandi áhrif meðferðar á
uppskerutúnum og beinist sú
rannsókn fyrst og fremst að áhrif-
um vorbeitar. Þessar rannsóknir
hafa staðfest það að vorbeitin
hefur mjög neikvæð áhrif á
heyfeng samsumars og að
seinkun áburðartíma hefur einn-
ig neikvæð áhrif.“
Ríkharð er borgarbarn en fór
ungur í sveit og dvaldist þar öll
sumur, auk þess sem hann hafði
vetrardvöl þar einusinni. Þetta
var á Reyðarfirði. Þar fékk hann
bakteríuna og segir að aldrei hafi
annað komið til greina en að
starfa að Iandbúnaði. Leiðin lá í
Búnaðarskólann að Hvanneyri
og þaðan lauk hann svo prófi úr
framhaldsdeild áður en hann hélt
til Noregs.
Sársaukafullur
samdráttur
Landbúnaðarmálin hafa verið í
brennidepli að undanförnu og
það liggur því beint við að spyrja
Ríkharð að því hvernig honum
lítist á landbúnaðarpólitíkina.
„Þær breytingar sem voru
gerðar og stefndu að því að laga
framleiðsluna að innanlands-
markaði voru nauðsynlegar en
jafnframt sársaukafullar. Þær
breytingar komu þó of seint.
Stéttarsambandið óskaði eftir
stýringu á framleiðslunni strax
um 1970 og í tíð vinstri stjórnar-
innar 1971-74 var sett á laggirnar
nefnd til að endurskoða fram-
leiðslulögin. Hún skilaði af sér
tillögum sem strönduðu í þing-
flokkum stjórnarinnar. Það hefur
aldrei verið gert opinbert hvað
stoppaði tillögurnar en sagt er að
þeir Björn Jónsson og Stefán
Valgeirsson, sinn á hvorum enda
stjórnarsamstarfsins, hafi sett
þeim stólinn fyrir dyrnar. Þetta
varð til þess að lögin um fram-
leiðslustýringuna komu ekki fyrr
en 1978.
Á þessum sex árum tútnaði
framleiðslan út. Þetta voru verð-
bólguár og fjárfestingar í land-
búnaði voru gríðarlegar þannig
að vandinn varð mun meiri en
árið 1972.
Með lögunum og þeim
breytingum sem voru gerðar
seinast hefur framleiðslan verið
takmörkuð og hefur hún dregist
mikið saman, einkum í sauðfjár-
ræktinni. Þegar mest var voru
settar á 900 þúsund kindur en nú
eru settar á um 650 þúsund kind-
ur.
Það hefur verið samkomulag
um það að landbúnaður sé út-
vörður byggðar í landinu og því
var leitað að nýjum atvinnutæki-
færum og þá var fyrst litið til loð-
dýraræktar."
Loðdýraræktin
Jómfrúræða Ríkharðs á þingi
fjallaði um loðdýraræktina, sem
hefur átt við mikla erfiðleika að
etja að undanförnu.
„Það er ekki alfarið rétt því
minkurinn gengur ágætlega. Ref-
urinn hefur hinsvegar gengið
síður. Finnland framleiðir u.þ.b.
helming allra refaskinna og þar
var gripið til niðurgreiðslu á fóðri
fyrir tveimur árum og þannig hef-
ur finnskum loðdýrabændum
tekist að halda sér á floti.
Eitt stærsta vandamálið við
ræktun á íslenskum ref er að það
er sett mjög mikið á af bestu dýr-
unum þannig að bestu skinnin
vantar í sölu.
Það er samt óskapleg
skammsýni að ætla að strika yfir
loðdýraræktina. Við ættum að
hafa forsendur til þess að gera
þetta að framtíðarbúgrein. Við
höfum hráefni innanlands til að
fóðra dýrin. Það sem einkum háir
okkur er veðráttan. Hús hér
þurfa að halda fyrir snjó og skaf-
renningi og eru því mun dýrari en
í nágrannalöndum okkar. Þá er
öll ný fjárfesting mun dýrari hér
en annarsstaðar.“
Miklar andstæður
Hvernig líst Ríkharð á Alþingi
sem vinnustað?
„Þarna renna saman tveir gjör-
ólíkir heimar. Hluti af vinnu-
brögðunum er mjög nútíma-
legur, einkum það sem snýr að
skrifstofu þingsins, einsog t.d. öll
skjalameðferð. Þingmaður hefur
vart lokið máli sínu fyrr en ræðan
er til vélrituð. Hinsvegar er mikil
formfesta og þungi yfir starfsemi
áþingfundum. Núerégekkiáþví
að þingfundir eigi að vera einsog
sandkassi; þarna verða að vera
ákveðin form, andstæðurnar á
milli nútímalegra vinnubragða á
skrifstofunni og formfestunnar
hinsvegar eru svo miklar að þær
stinga í augun.
Eitt af því sem mér finnst
óþægilegt er hversu seint dagskrá
þingfunda liggur fyrir. Um kvöld-
matarleytið á miðvikudegi vissi
ég að loðdýraræktin kæmi fyrir á
fundi morguninn eftir og þurfti ég
því að undirbúa jómfrúræðu
mína langt fram á kvöld á miðvik-
udag. Það var mjög óþægilegt. Þá
er óþægilegt að vita ekki í hvaða
röð mál eru tekin fyrir.
Þingflokkinn
vantar kjölfestu
Hvað þingflokk Alþýðubanda-
lagsins varðar, þá finnst mér
hann vanta sameiginlega kjöl-
festu, framkvæmdastjóra eða
starfsmann. Formaður þing-
flokksins er á bullandi kafi í póli-
tík út um allt og er sá maður sem
síst er hægt að gera ráð fyrir að
finna. Flestir hinna þingflokk-
anna hafa fasta starfsmenn.
Starfsmaður þingflokksins gæti
fylgst með hvaða mál verða tekin
á dagskrá og komið boðum til
þeirra þingmanna sem hafa
áhuga á ákveðnum málaflokk-
um. Þingflokkurinn þarf eitt-
hvert fast batterí, hann má ekki
vera stofnun þar sem fólk kemur
tvisvar í viku hlaupandi á fund.“
Hafa þessar vikur á þingi orðið
til þess að þú munir í framtíðinni
sækja stífar að komast hærra á
lista en í fjórða sæti?
„Ég hef ekki sótt sæti mitt stíft
og held að ég muni ekki gera það,
hvorki að sitja í fjórða sæti áfram
né nokkru öðru sæti. Það er
flokkurinn sem verður að vega
það og meta hvernig framboðs-
listi hentar best í kosningum.“
-Sáf
Miðvikudagur 24. febrúar 1988 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 5