Þjóðviljinn - 25.02.1988, Blaðsíða 14

í UMFERÐINNI
Hægri umferð
Dauðaslysum fækkaði
um allan helming
Aukin tillitssemi og varkárni vegna nýjabrumsins
varð til að stórbæta umferðarmenninguna — í bili
Hægri umferðin var lögfest í
maílok árið 1968, en það ár hefur
aigera sérstöðu á nýígarðgeng-
inni bflaöld okkar Isiendinga
hvað varðar dauðaslys í umferð-
inni, en þá urðu þau aðeins sex
talsins.
Árið á undan urðu dauðaslysin
í umferðinni 20, og 19 árið 1966.
Þessar tölur sýna betur en mörg
orð hvílíka framför hægri
breytingin táknaði í mannslífum
talið. Dýrðin stóð þó ekki lengi;
árið 1969 urðu 12 dauðaslys í um-
ferðinni - helmingsaukning - og
20 árið 1970. Síðan hafa þau
lengst af verið milli 20 og 30 á ári,
en þungbærastur varð þessi
blikkbeljuskattur árið 1977. Það
ár létust hvorki fleiri né færri en
37 íslendingar í umferðinni, og
svo gripið sé til handhægs og al-
gengs samanburðar við fólks-
fjölda er engu líkara en þjóðin
hafi staðið í mannskæðum styrj-
aldarrekstri, slíkt hefur mannfall-
ið verið í umferðinni.
Á H-degi og nágrenni hans í
tímanum var fólk hvatt til að
brosa í umferðinni og sýna þolin-
mæði og langlundargeð. Við
þessu var almennt orðið, og getur
talnaromsan hér að framan þén-
að sem lítið dæmi því til staðfest-
ingar. Allt að því einkennilegt til
þess að hugsa hvað fólk lagði sig í
rauninni fram, að minnsta kosti
miðað við þá umferðarterrorista
sem nú vaða uppi og skirrast ekki
einu sinni við að aka yfir á rauðu,
en sú dauðasynd þykir öðrum al-
varlegri í umferðinni. Þetta
gengur þannig fyrir sig að síðbú-
inn ökuþór sér grænt ljós fram
undan sér breytast í gult, og á enn
eftir 200 metra í gatnamótin eða
svo. Þá er hraðinn keyrður upp
og flengst yfir á rauðu og ekki
aldeilis hugað að smámunum eins
og þeim að einhver kunni að vera
að silast af stað á beygjuljósun-
um. f sjálfu sér þarf engin orð um
þvílíkan hálívitahátt, en borið
saman við þá sem voru að mynd-
ast við að brosa í ókunnuglegri
hægri umferð fyrir tuttugu árum
er afturförin með ólíkindum.
Hægri breytingin táknaði
nokkra nýsköpun í áróðurstækni
á sínum tíma. Ótal kynningar-
fundir voru haldnir vítt og breitt
um landið, en að auki var auglýst
grimmt í fjölmiðlum, og til muna
meira en maður minnist um
önnur mál frá þessum tíma. Og
ekki er fyrir það að synja að allur
sá „bægslagangur" hafi farið fyrir
brjóstið á einhverjum. Til að
mynda helgar Þjóðviljinn um-
ferðarbreytingunni leiðarabút á
H-deginum sjálfum, en óþarfa já-
kvæðni hefur sjaldnast þótt þvæl-
ast að marki fyrir þessu blaði eins
og kunnugt er. f leiðaranum segir
að deilurnar um þetta mál séu
væntanlega hljóðnaðar, „en hitt
mun almannarómur að þarfleysa
hafi verið að henda mörgum milj-
ónatugum í þessa breytingu nú á
þessu ári.“ HS
30
Hægri
breyting
20
10
•:<4
fc
m

m
w
1966 'ez'eö'eg 707172 73
19 20 6 12 20 21 23 25
Fjöldi dauðaslysa
H-dagur
Skólaferðalaginu flýtt
Bílstjórar stöppuðu í sig hægra stálinu með því að blikka
ljósum á H-degi, en mest hætta var talin á að vinstri villan
sækti að þeim úti á þjóðvegum
Breiðholt —
Kópavogur
Látiö kunnáttumennina
smyrja bílinn á
smurstöóinni ykkar
SMURSTÖÐ ESSO
Storahjalla 2, Kópavogi Sími 43430
Snjólfur Fanndal
£sso
„Við gildistöku hægri umferð-
ar bætist við nýtt, en tímabundið
tilefni til umferðarslysa, sem
rekja má beint til umferðarinnar
sjálfrar,“ segir í nær tuttugu ára
gömlu ávarpi Framkvæmda-
nefndar hægri umferðar, en
ávarpið birtist sem heilsíðuaug-
lýsing í dagblöðunum daginn sem
breytingin gekk í gildi, 26. maí
1968.
Að dómi þeirra sem mest unnu
að undirbúningnum var mesta
slysahættan fólgin í því að vinstri
villan læddist að bílstjórum í
langferðum úti á þjóðvegum.
Fjöldi merkja var settur upp til að
setja undir þennan leka og minna
menn á nýja umferðarsiði. Eins
voru bílstjórar hvattir til að
blikka aðalljósum áður en bílar
mættust, og stappa þann veg í sig
hægra stálinu.
Og víst er um það að ókunnug-
leikahættan var tekin alvarlega;
blaðamaður á sér til að munda þá
endurminningu frá H-deginum
að skólaferðalaginu hans var flýtt
það vorið, og þá til að sleppa
heim áður en breytingin skylli á.
Þetta var reisa á þann fallega stað
Hornafjörð, og reyndar fengum
við dulítinn ísjakabónus við Ing-
ólfshöfða ef ég man rétt, en þetta
vor lá ís við landið og náði alla
leið til Skaftafellssýslna.
En það þótti sem sagt ekki rétt
að vera að þvælast úti á vegum á
H-degi. Því var keyrt í bæinn í
djöfulmóð á laugardeginum og
ekki um það skeytt að ferðin
kortaðist um einn dag, en sunnu-
26-5 1968
daginn 26. maí 1968 gekk svo
hægri umferðin í gildi.
HS
Túrbínuviögeröir — vélastillingar
Einnig viðgerðir á
aiternatorum og startörum.
Ath. allri viðgerð
fylgir ábyrgð
VERIÐ VELKOMIN
14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 25. febrúar 1988
V J K
VÉLAVERKSTÆÐI J. KJARTANSSONAR
HELLUHRAUNI 6
SÍMI 91-652065