Þjóðviljinn - 17.03.1988, Side 7
Alþýðubandalagið
Launamisréttið siðblinda
Steingrímur J. Sigfússon og Ólafur Ragnar Grímsson: Beri verkalýðshreyfingin ekki gæfu til að semja
um mannsœmandi lágmarkslaun, verður að lögbinda lágmarkslaun þar til um annað semst á
vinnumarkaði. Launamunur verði mestur fjórfaldur. Fullt launajafnrétti kynjanna verði tryggt
FRETTIR
Ólafur Ragnar Grímsson og Steingrímur Sigfússon kynna tillögu Alþýðubandalagsins til þingsályktunar um
nýja launastefnu. Mynd Sig.
Takist verkalýðshreyfingunni
ekki að snúa vörn í sókn í kjar-
amálum, teljum við að lögbinda
verði lágmarkslaun, þar til um
annað semst milli aðila vinnu-
markaðarins, sögðu þeir Stein-
grímur J. Sigfússon þingflokks-
formaður og Ólafur Ragnar
Grímsson flokksformaður, á
fréttamannafundi í gær, þar sem
þeir kynntu tillögu þingsflokks
Alþýðubandalagsins til þings-
ályktunar, sem samin var í sam-
vinnu við framkvæmdastjórn
flokksins, um nýja launastefnu.
í tillögunni er lagt til að alþingi
taki af skarið og móti nýja
launastefna sem m.a. feli í sér að
launamismunur á vinnumarkaði
verði ekki meiri en fjórfaldur og
ekki meiri en þrefaldur. innan
sama vinnustaðar. Lagt er til að,
lágmarkslaun hverju sinni taki
mið af sérstakri lágmarkslauna-
vísitölu, sem grundvölluð verði á
þeim útgjöldum sem venjulegt
launafólk þarf sér til framfærslu.
- Við stöndum núna frammi
fyrir stöðvun framleiðslutækj-
anna og jafnvel hörðustu stéttaá-
tökum um langan tíma. Réttmæt
reiði verkafólks varð þess vald-
andi að samningar Verkamanna-
sambandsins voru felldir víðsveg-
ar um landið á dögunum. Pað er
því ljóst að verkafólk unir ekki
lengur því hróplega óréttlæti sem
er á vinnumarkaðinum, þar sem
launamismunur er allt að 15-20
falldur og sættir sig ekki við þau
smánarlaunum sem því er boðið
uppá.
Steingrímur og Ólafur Ragnar
sögðust telja brýnt að alþingi tæki
af skarið og mótaði launastefnu
sem almenn samstaða gæti náðst
um. „Eigi að takast sátt í þjóðfé-
laginu um nýja launastefnu til að
vinna eftir, hljóta réttlát jöfnun-
arsjónarmið að verða hornstein-
ar þeirrar stefnu.
„Forsenda friðar á vinnumark-
aði er því ekki sú að verkafólk láti
af réttmætum kröfum sínum um
mannsæmandi laun eins og ríkis-
stjórn og atvinnurekendur virð-
ast halda, heldur þvert á móti að
tekin verði upp gerbreytt stefna í
launamálum - ný launastefna
sem allur almenningur unir við,
segir m.a. í greinargerð með til-
lögunni og bent er á að sú
launastefna sem þorri fólks er óá-
nægður með fái ekki staðist til
lengdar.
Tillagan gerir einnig ráð fyrir
að gripið verði til sérstakra ráð-
stafana, til þess að stuðla að full-
um launajöfnuði milli karla og
kvenna og yfirborganir verði
felldar inní launataxta.
- Það er alveg ljóst að þessa
dagana getum við ekki stutt skil-
yrðislausa lögbindingu lágmarks-
launa. Við viljum ekki verða til
þess að taka fram fyrir hendurnar
á verkalýðshreyfingunni með
valdboði meðan enn er ósamið
við stóran hluta hennar, sagði
Steingrímur J. Sigfússon, að-
spurður um það hvort ekki hefði
verið nærtækara fyrir Alþýðu-
bandalagið að styðja við bakið á
hugmyndum Kvennalistans um
lögbindingu lágmarkslauna.
- Við viljum fyrst láta reyna á
lýðræðislega baráttu launafólks.
Beri hún ekki tilætlaðan árangur,
sagði Ólafur Ragnar - leggjum
við til að lágmarkslaun og há-
marks launamismunur verði lög-
bundinn.
Steingrímur og Ólafur Ragnar
sögðu að Alþýðubandalagið vildi
’ekki gefa sér neina ákveðna tölu
til viðmiðunar fyrir lögbindingu
lágmarkslauna, eins og Kvenna-
listinn. - Þetta er ekki gefin upp-
hæð, við viljum láta reikna hana
út frá sérstakri lágmarkslauna-
vísitölu sem miðuð sé við þau út-
gjöld sem launafólk þarf til þess
að fá séð sér og sínum farborða.
- Við teljum ekki nóg að gert
með því einu að lögbinda lág-
markslaun. Við viljum einnig
taka á launamismuninum og því
launamisrétti sem konur búa við.
Það er ekki nóg að lögbinda lág-
markslaunin, það verður einnig
að taka á því óréttláta launamis-
rétti sem er á vinnumarkaðinum,
sögðu þeir Ólafur Ragnar og
Steingrímur.
-rk
Kjarabaráttan
Sérsamband að fæöast
Björn Grétar SveinssonformaðurJökuls: Höfum ákveðið að
rœða málið íbotn eftirþessa samningalotu. Liggur trúlega
fyrir þegar ASÍ þingið verður haldið í haust
Undirbúningur að stofnun sér-
sambands fískvinnslufólks er
kominn lengra á veg en margur
ætlar og er talið nær víst að af
stofnun slíkra samtaka verði þeg-
ar í sumar eða næsta haust, áður
en þing Alþýðusambandsins
verður haldið.
Björn Grétar Sveinsson for-
maður verkalýðsfélagsins Jökuls
á Höfn í Hornafirði og varafor-
maður Alþýðusambands Austur-
lands hefur verið mikill áhuga-
maður um stofnun samtaka fisk-
vinnslufólks, sem mun þýða
verulega uppstokkun á starfsemi
Verkamannasambandsins. í ítar-
legu viðtali við Össur Skarphéð-
insson fyrrv. ritstjóra Þjóðviljans
á útvarpi Rót í fyrrakvöld, sagði
Björn Grétar m.a. að forvígis-
menn helstu verkalýðsfélaga fisk-
vinnslufólks sem nú eiga í kjara-
baráttu víðs vegar um landið
hefðu ákveðið að hittast þegar að
lokinni þessari samningalotu og
leggja drög að stofnun sérsam-
bands sem færi með samningamál
fiskvinnslufólks.
Hœnufetið
dugir ekki
- Ég fer ekki leynt með það að
ég hef verið talsmaður þess að
stofna sérsamtök fiskvinnslu-
fólks. Ég greiddi því atkvæði á
þingi Verkamannsambandsins á
Akureyri að stíga þetta hænufet
með því að deildaskipta sam-
bandinu. Ég tel einfaldlega að
það sé ekki fullnægjandi, sagði
Björn Grétar m.a. í viðtalinu.
- Mér hefur verið falið það af
fiskvinnslufólki hér á Höfn í
Hornafirði. Ég reikna með því að
við munum reyna að hittast
allmörg. Þetta hefur verið rætt
manna á milli, að skoða málin að
loknum þessum átökum.
Hann sagði að slík samtök fisk-
vinnslufólks myndu koma fram
sem sérstakur samningsaðili. -
Þetta myndi brjóta upp það
skipulag sem nú er við lýði í
Verkamannasambandinu, en ég
get ekki séð að þeim leiðist það
og margir telja þetta alls ekki svo
vitlausa leið eins og ég hef séð
haft eftir Þresti Ólafssyni.
Menn eiga ekki að vera að
hugsa um að halda einhverjum
apparötum í gangi, bara vegna
appratanna og einhverra valda-
hlutfalla. Menn verða að skoða
kalt og ákveðið hvað kemur
skipulega best út fyrir hreyfing-
una. Menn geta haft mismunandi
skoðanir á því, en menn verða að
breyta verkalýðshreyfingunni
eftir því sem tímarnir breytast.
Aðspurður hvort þessi mál
væru komin á hreint fyrir þing
Alþýðusambandsins sem haldið
verður í haust, sagðist Björn hafa
trú á því að þingið myndi að
stærstum hluta fjalla um skipu-
lagsmál. - Kannski verður þá
eitthvað búið að gerast og menn
verða þá að taka á þeim málum.
Óðaverkföll ef
þeir þrjóskast við
Samninganefnd Alþýðusam-
bands Austurlands fundar með
atvinnurekendum á Egilsstöðum
í dag og sagði Björn að kæmi í Ijós
að atvinnurekendur ætluðu ekki
að fara af stað í alvöruviðræður
yrðu viðbrögð Verkalýðsfélags-
ins á Höfn þau, að boða þegar til
yfirvinnubanns.
- Ef maður á að reyna að meta
stöðuna núna, þá líst mér illa á
hana. Þær yfirlýsingar sem hafa
komið frá vinnuveitendum sýna
að þeir virðast ekki skilja þau
skilaboð sem verkafólk hefur
sent þeim alveg ótvírætt. Ef þeir
ætla að þrjóskast við ennþá á
sama planinu, þá eru óðaverkföll
framundan. Það er ósköp einfalt
mál og það sér hvert einasta
mannsbarn.
Nú erufleiri aðilar að vígbúast í
kjarabaráttunni og kennarar eru
þeirra á meðal. Hvernig sérð þú
fyrir þér samband þessara
launamannahreyfinga, verka-
fólks og opinberra starfsmanna?
- Það er mikill akur sem þarf
að plægja og ég er á því að það
verði að taka á þessu máli í kom-
Björn Grétar ræðir við fiskvinnslukonu hjá Granda um kjaramálin.
andi framtíð og efla samstarf
fleiri hópa í launþegahreyfing-
unni. Það hefur verið að hlaðast
upp ákveðin tortryggni og menn
verða að taka á þessu máli. Ég
veit ekki hvort það verður alveg á
næstu dögum, menn verða að
gefa sér tíma í þetta að spjalla og
ræða málin.
Ein heildar-
samtök
Hvernig er hœgt að eyða þessari
tortryggni?
Minn framtíðardraumur
er að sjá alla íslenska launþegar í
einum heildarsamtökum, þar
sem menn geta komið saman og
ræðst við. Einn öflugur samráðs-
vettvangur en síðan sé félögum
deildarskipt í ýmsa hópa. Þetta er
mín draumsýn. Það er ófremd-
arástand sem ríkir í þessum efn-
um í dag. Tortryggni, menn eru
að hengja sig hver aftan í annan
með viðmiðunum. Við tökum
sjálfir þátt í þessu núna með okk-
ar kröfugerð, menn miða allir við
hækkun hjá öðrum hópum sem
endar með því að enginn þorir að
fara fram með kröfur. Þá vitum
við hvar við stöndum.
Björn Grétar sem er ritari Al-
þýðubandalagsins var einnig
spurður um hvort hann teldi að
flokkurinn væri á réttri braut með
sína kjarastefnu.
- Já ég tel að Alþýðubandalag-
ið sé á réttri braut. Það hefur ver-
ið mynduð ákveðin kjarastefna
og ég hef haldið því fram að
stjórnmálaflokkur eigi að móta
sína eigin kjarastefnu og halda
henhi til streitu hvar sem verka-
lýðshreyfingin síðan lendir.
Stjórnmálaflokkar geta ekki
dansað á eftir þverpólitískri
verkalýðshreyfingu, það yrði ein-
tómt rugl. Ef stjórnmálaflokkar
ætluðu að fara að mynda sína
kjarastefnu eftir því hvað kemur
út úr hverjum kjarasamningum
fyrir sig, það yrði ljóta hörmung-
in, sagði Björn Grétar Sveinsson.
-•g-
Fimmtudagur 17. mars 1588 ÞJÓOVILJINN - SÍÐA 7