Þjóðviljinn - 22.03.1988, Blaðsíða 7
Verslunarmenn
Var markaður þröngur bás
Björn Þórhallson: Samninjgurinnfœrir verslunarmönnum um2%
umfram þaðsem VMSlsamdi um. Eðlilegtað VMSÍkrefjist
endurskoðunar. Anœgður með samstarfið við iðnverkafólk
- Aðrir voru búnir að afmarka
okkur þröngan bás. Á honum
urðum við að dansa hvort heldur
okkur líkaði betur eða verr. Ég
hygg þó að okkur hafi tekist að
koma fótunum örlítið útfyrir
þann ramma sem okkur var sett-
ur, sagði Björn Þórhallsson, for-
maður Landssambands verslun-
armanna.
Björn sagði að erfitt væri að
meta samning verslunarmanna.
- í mínum huga erum við ekki
langt frá 2%, kannski tæplega
það, framyfir það sem Verka-
mannasambandið hafði áður
náð.
Björn sagði að samningur
verslunarmanna gæfi Verka-
mannasambandinu og Dagsbrún
tilefni til að fara fram á endur-
skoðun tiltekinna liða í sínum
samningum.
- Ég er þó einna ánægðastur
með hve náið og heilt samstarf
tókst með Landssambandi iðn-
verkafólks og verslunarmanna í
þessari samningagerð, sagði
Björn.
Aðspurður um hvort með
samningum verslunarmanna og
iðnverkafólks væru lagðar línur
fyrir samninga aðildarfélaga
VMSÍ sem ólokið eiga samning-
um, sagðist Björn ekki telja svo
vera.
- Eftir að ljóst varð að aðildar-
félög Alþýðusambandsins hefðu
ekki með sér samflot í þessari
samningagerð, höfðum við rétt-
inn til samninga og okkur var
skylt að leita eftir samningum.
Eftir langa bið, þar sem við vor-
um settir hjá í samningavið-
ræðum við atvinnurekendur,
komumst við loksins að og við
tókum okkar ákvarðanir, sagði
Björn.
Nokkra athygli vekur að í
samningi verslunarmanna er ekki
hliðstætt ákvæði um að hægt sé að
krefjast endurskoðunar á launal-
ið samningsins, semji aðrir liópar
um frekari grunnlaunahækkanir,
eins og er í samningum VMSÍ og
iðnverkafólks.
Björn sagði að þrátt fyrir að
opinberir starfsmenn hefðu riðið
á vaðið með slíkt ákvæði og
VMSÍ síðan gert það sama, ætl-
uðu verslunarmenn sér ekki að
leggja línurnar fyrir aðra hópa í
kj arasamningum.
- Ég trúði því ekki fyrr en ég
tók á að VMSÍ myndi setja slíkt
ákvæði inní sína samninga. En
hver hefur sinn smekk, svo ég
vitni í söguna af Alfinni álfakóngi
þegar svalan bauð Trítli ána-
maðkinn en hann þáði ekki, sagði
Björn.
-rk
Iðnverkafólk
Kaupmátturinn
haldist
Guðmundur Þ. Jónsson: Alltiðnverkafólk
komið ífastlaunakerfi. Vonandi verður
samningurinn til að styrkja aðra sem gera
kröfu um starfsaldurshœkkanir. Mikilvæg
réttindamál náðust fram
- Ég geri mér vel grein fyrir því
að þetta eru ekki ýkja há laun.
Það var að okkar mati fullreynt
að lengra yrði ekki komist að
sinni. Þrátt fyrir það að launin
mættu vera hærri er búið að um-
bylta launum iðnverkafólks frá
því í samningunum 1986. Allir
okkar félagsmenn hafa nú fengið
fastlaunasamninga, sem er all-
nokkur áfangi, sagði Guðmund-
ur Þ. Jónsson, formaður Lands-
sambands iðnverkafólks, um ný-
gerðan kjarasamning sambands-
ins.
Guðmundur sagðist vona að
samningur iðnverkafólks mætti
verða til þess að styrkja þau að-
ildarfélög Verkamannasam-
bandsins, sem nú stæðu í samn-
ingaviðræðum, frekar en hitt.
- Þau eru að berjast fyrir
starfsaldurshækkunum fyrir fisk-
verkafólk. Hækkunum sem allir
okkar félagsmenn hafa nú fengið,
sagði Guðmundur.
Guðmundur sagði að einn
veikasti hlekkur samningsins
væri síðari hluti samningstímans.
í samningnum eru tvö „rauð
strik“, 1. júlíog 1. október í ár, en
samningurinn gildir til 10. apríl
1989.
- Ef þær verðlagsforsendur
standast sem gengið er út frá, þá
teljum við að samningurinn gefi
óbreyttan kaupmátt út samnings-
tímabilið, sagði Guðmundur,
- en það er rétt við höfum enga
tryggingu fyrir því að svo verði.
- Út af fyrir sig er engin kaup-
máttartrygging í samningnum.
Rauðu strikin gefa möguleika á
endurskoðun, verði verðb-
reytingar meiri en miðað er við.
Þrátt fyrir þessa veikleika
mega menn ekki gleyma ýmsum
mikilsverðum réttindabótum
sem náðust fram, sagði Guð-
mundur. _rk
Björn Þórhallsson og Guðmundur Þ. Jónsson, oddamenn verslunarmanna og iðnverkafólks, að loknu samninga-
stappinu i gærmorgun. Mynd: Sig.
Iðnverkafólk
Hækkanir of litlar
Armann Helgason, Iðju Akureyri: Samningurinn tryggir ekki
óbreyttan kaupmátt. Samningnum svipar um of til samninga VMSI
- Ég taldi mig ekki geta skrifað
undir samninginn af þeirri ein-
földu ástæðu að ég tel hann vera
alltof líkan samningum Verka-
mannasambandsins, sem verka-
lýðsfélögin vítt og breitt um
landið höfnuðu, sagði Ármann
Helgason, varaformaður Iðju, -
félags verksmiðjufólks á Akur-
eyri, en hann ásamt Halldóri
Grönvold hjá Iðju í Reykjavík,
skrifaði ekki undir samninginn.
Ármann sagði að að sínu mati
væru upphafshækkanir á samn-
ingstímabilinu engan veginn
fullnægjandi og að ekki tækist að
halda óbreyttum kaupmætti út
samningstímabilið.
- í samningnum eru svo kölluð
tvö rauðstrik. Síðustu fimm mán-
uðir samningstímans eru án allra
varnagla um verðhækkanir um-
fram það sem menn spá fyrir um,
sagði Ármann, en hann taldi litl-
ar líkur á að verðbólga yrði ekki
umfram þau 10% sem menn
gerðu ráð fyrir þann tíma.
- Menn greinir á um hvernig
meta skuli einstök atriði í samn-
ingnum. Það eru ákveðin atriði í
samkomulaginu sem eru mjög
hagstæð, s.s. fyrir fólk í matvæla-
og hreinlætisvöruiðnaði, sagði
Armann.
Að sögn Ármanns munu menn
nyrðra nota næstu daga til að
skoða betur einstök atriði samn-
ingsins. - Það kann þá að koma í
ljós að mér hafi yfirsést eitthvað,
sagði Ármann, - og þá er bara að
taka því.
-rk
Samningarnir
Launaliðir og önnur atriði
í gærmorgun undirrituðu at-
vinnurekendur og samninganefn-
dir Landssambands iðnverka-
fólks og Landssambands verslun-
armanna nýja kjarasamninga,
sem eiga að gilda til 10. aprfl á
næsta ári. Við gildistöku samn-
inganna hækka laun iðnverka-
fólks og verslunarmanna um
5,1%. I samningunum er þó
kveðið á um að til launajöfnunar
skuli allir launataxtar og launa-
þrep hækka að lágmarki um
2.025 krónur á mánuði.
Samkvæmt þessu eru dag-
vinnulaun afgreiðslufólks í versl-
unum að lágmarki 35.120 krónur
á mánuði, en 41.800 krónur eftir
10 ára starf hjá sama fyrirtæki.
Mánaðarleg dagvinnulaun byrj-
enda í almennum skrifstofustörf-
um eru samkvæmt samningnum
35.120 krónur og eftir 10 ára starf
hjá sama fyrirtæki 41.800. Miðað
er við að laun hækki eftir 1, 3, 5
og 10 ár.
Laun iðnverkafólks eru nokk-
uð mismunandi samkvæmt ný-
gerðum kjarasamningi, eftir því
um hvaða starfsgrein er að ræða.
Allir félagsmenn Landssam-
bands iðnverkafólks eru nú á s.k.
fastlaunasamningum, þar sem
starfsaldur er metinn til launa-
hækkunar, eftir 4 og 8 mánaða, 1,
3 og 5 ára starf hj á sama fyrirtæki.
Byrjunarlaun fyrir dagvinnu í
öllum greinum iðnaðar eru
32.000 krónur fram að fjögurra
mánaða starfsaldri, er starfs-
menn komast á fastlaunasamn-
ing.
1 matvæla- og hreinlætisvöru-
iðnaði fær iðnverkafólk eftir 4
mánaða starfsreynslu 33.600
krónur. Eftir fimm ára starf í fyr-
irtæki eru dagvinnulaunin 39.000
krónur.
f gleriðnaði og stein-, ofna- og
hillusmíði og lyfja- og gasfram-
leiðsluiðnaði eru dagvinnulaun
eftir 4 mánaða starf 34.550 krón-
ur á mánuði og verða hæst 42.000
eftir 5 ára starf í sama fyrirtæki.
Mánaðarlaun í raftækjaiðnaði
eru 33.600 eftir 4 mánaða starf og
verða hæst 39.000 eftir 5 ára starf.
Starfsfólk í fata- og skinnaiðn-
aði hefur samkvæmt samningn-
um eftir 4 mánaða starf 32.500
krónur á mánuði og að afloknu
námskeiði 35.200 krónur. Eftir
fimm ára starf hefur almennur
starfsmaður 35.200 krónur á
mánuði, en að afloknu námskeiði
37.900 krónur.
Fjórar áfangahækkanir eru á
samningstímanum og eru þær
sömu í samningi verslunarmanna
og iðnverkafólks:
1. júní 1988 3,25%
1. september 2,5%
1. desember 1,5%
1. mars 1989 1,25%
Verslunarmenn og iðnverka-
fólk fá sérstaka greiðslu, desemb-
eruppbót, einu sinni á ári. Starfs-
menn sem skila a.m.k. 1700 da-
gvinnustundum í sama fyrirtæki
og eru við störf hjá fyrirtækinu í
desember frá greiddar 4.500
krónur. Starfsmenn sem unnið
hafa 550-850 dagvinnustundir fá
1/4 þeirrar upphæðar, þeir sem
unnið hafa 850-1275 dagvinnu-
stundir fá 1/2 uppbót og þeir sem
unnið hafa 1275-1700 dagvinnu-
stundir fá 3/4 hluta.
Desemberuppbótin tekur
áfangahækkunum.
í samningunum eru s.k. tvö
„rauð strik“. Miðað er við að
framfærsluvísitala verði í júlí 263
stig og í nóvember 274 stig.
Fari framfærsluvísitalan um-
fram þessi mörk, geta landssam-
böndin krafist endurskoðunar á
launalið samninganna, að því
marki sem vísitalan hefur farið
fram yfir viðmiðunarmörkin.
í samningi Landssambands
iðnverkafólks er einnig ákvæði,
samskonar og er í samningum
Verkamannasambandsins, um
að semji stærri launþegahópar
utan sambandsins um frekari
grunnlaunahækkanir, geti iðn-
verkafólk krafist endurskoðunar
á launalið samningsins.
Þriðjudagur 22. marr ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7