Þjóðviljinn - 26.03.1988, Blaðsíða 17

HEIMURINN
Armenía
Óvissa
um mútmæli
Kremlverjar hyggjast ekki verða við kröfum
Armena um ný mörkArmeníu ogAzerbajan.
ídag er liðinn sá mánaðarfrestur sem ermskir
andófsmenn gáfu Gorbatsjov og Lígasjov
Setuliði Sovéthers í Jerevan,
höfuðborg Arnieníu, hefur
borist liðsauki enda búast
Kremlverjar hálft í hvoru við
róstum þar í dag ef íbúarnir
standa við fyrirheit sín um að fara
í kröfugöngu.
Ónefndur embættismaður í
innanríkisráðuneyti lýðveldisins
ræddi við tíðindamann Reuters í
síma í gær og skýrði frá því að
fjöldi þyrla væri á sveimi yfir
húsaþökum. Pegar hann var
inntur álits á fréttum um mikla
herflutninga til borgarinnar
vegna fyrirhugaðra mótmæla í
dag sagði hann að fótur væri fyrir
þeim en kvaðst ekki mega láta
hafa neitt eftir sér um málið. Allt
væri „nokkurn veginn" með kyrr-
um kjörum í Jerevan.
Erlendir fréttaritarar í Moskvu
hafa haft á orði að ekki sé ein-
leikið hve illa gangi að ná síma-
sambandi við ermska vini og
kunningja. Pað hafi aðeins tekist
endrum og eins að fá réttan són
síðustu þrjá daga. Alkunna er að
„slettirekum“ úr fjarlægum
löndum hefur verið með öllu fyr-
irmunað að ferðast til Armeníu
frá því í ofanverðum fyrra mán-
uði. Þá skaut ein miljón manna
Kremlverjum skelk í bringu með
því að ganga fylktu liði um götur
Jerevan og krefjast nýrra marka
Armeníu og Azerbajan. Fyrir
vikið hafa fréttamenn í Moskvu
ekki komist í kallfæri við ermska
andófsmenn til að fá úr því skorið
hvort efnt yrði til mótmæla í dag
eður ei.
í fyrradag sömdu ermskir fyrir-
menn reglugerð þar sem kveðið
er á um að sækja verði um leyfi til
hlutaðeigand yfirvalda með
minnst tíu daga fyrirvara hafi
menn í hyggju að efna til fjölda-
funda í lýðveldinu. Samkvæmt
þessum nýmælum myndi kröfu-
ganga í Jerevan í dag brjóta í bága
við lög.
Blaðafulltrúi ráðamanna í
Bakú, höfuðborg Azerbajan,
greindu frá því í gær að samskon-
ar hömlur hefðu verið lagðar á
fundafrelsi þarlendis. Yfirmenn
sínir hefðu ennfremur látið leysa
upp skipulagsnefnd andófs-
manna í héraðinu Nagorno-
Karabakh, þrætuepli Armena og
Azerbaja. Félögum hennar var
borið á brýn að hafa espað íbúa
héraðsins til „andsósíalískra
upphlaupa."
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að þorri íbúa Nagorno-
Nató
Einsog sjá má var margt um manninn í Jerevan þegar Armenar efndu til hinna miklu mótmæla sinna og
kröfðust nýrra landmarka föðurlands síns og Azerbajan.
Karabakh er armenskur og vill
ekki fyrir nokkurn mun búa við
sömu stjórn og Azerbajar, lítt
siðaðir sítamúslimir og frændur
Hundtyrkjans í þokkabót. Þann
20. febrúar síðastliðinn ákváðu
oddvitar héraðsins að segja sig úr
lögum við stjórnvöld í Bakú og
sameina umdæmi sitt Armeníu.
Þess var farið á leit við hæstu
herra í Moskvu að þeir legðu
blessun sína yfir þessa ákvörðun.
í kjölfar þessa sigldi hin gífur-
lega fjölmenna en friðsamlega
kröfuganga í Jerevan. Átta
dögum síðar fór allt í bál og brand
í bænum Sumgait, norðan Bakú, í
Azerbajan. Yfirvöld segja 32
hafa týnt lífi og 200 særst. Leið-
togar Armena kveða miklu fleiri
hafa látist en ráðamenn vilji vera
láta auk þess sem stjórnvöld
reyni að draga fjöður yfir þá
staðreynd að um skipuleg fjölda-
morð á ermska minnihlutanum
hafi verið að ræða.
Skipuleggjendur kröfugöng-
unnar miklu í Jerevan ákváðu í
febrúarlok að veita Kremlverjum
mánuð til þess að kynna sér or-
sakir óánægju þeirra og ráða bót
á vandanum. Sá umþóttunartími
er á enda í dag.
Á miðvikudaginn gaf forsætis-
nefnd Æðsta ráðs Sovétríkjanna
út tilkynningu um að málaleitan
Armena væri hafnað, landamæri
Kákasuslýðveldanna yrðu hin
sömu héðanífrá sem hingað til.
„Þjóðernissinnuð öfgaöfl" voru
fordæmd og yfirvöldum heima í
héraði skipað að halda uppi
lögum og reglu í hvívetna.
Hinsvegar viðurkenndu full-
trúar forsætisnefndarinnar að
ermskir andófsmenn hefði sitt-
hvað til síns máls. Yfirvöld í Bakú
hefðu gersamlega vanrækt alla
þjónustu við íbúa Nagorno-
Karabakh og yrði snimmhendis
að gera bragarbót á því. Gerð
yrði áætlun um miklar fram-
kvæmdir þar í atvinnumálum og
félagslegri þjónustu, 400 miljón-
um rúblna yrði varið til þessa á
næstu sjö árum.
Reuter/-ks.
Risi á brauðfótum
i
DAGVIST BARMA.
Sérfrœðingar um vígbúnaðarmál úr röðum bandamanna Mitterrands
Frakklandsforseta fara háðulegum orðum um Nató
Norður-Atlantshafsbandalagið
rekur stefnulaust fyrir vcðri
og vindum og er að liðast í sund-
ur,“ segja nokkrir valinkunnir
franskir sérfræðingar um víg-
búnað í grein sem birtist í dag-
blaðinu „Liberation“ í gær.
Höfundarnir kváðu vera háttsett-
ir embættismenn og skrifa saman
undir dulnefninu „B höfuðsmað-
ur.“ Þcir segjast vera búnir að fá
yfrið nóg af hræsni og yfirdrep-
skap og því hafi þeir ákveðið að
skrifa um „það sem allir sjá og
vita en enginn þorir að segja.“
„B höfuðsmaður" staðhæfir að
stefna Nató um „sveigjanleg við-
brögð“ (þ.e.a.s. um notkun ann-
arra hvorra eða hvorra tveggju
kjarnvopna og „hefðbundinna“
vopna) sé steindauð. Hann víkur
að samningi risaveldanna frá því í
desember um eyðileggingu allra
meðaldrægra kjarnflauga sinna
og klykkir út með þessum orðum:
„Nató hefur ekki lengur neina
hernaðarstefnu því það á ekki
lengur vopnin sem hernaðar-
stefna þess byggist á.“
Því hefur verið hreyft að
Frakkar séu í þann mund að hefj a
á ný þátttöku í störfum yfirher-
stjórnar Nató en þeir hafa staðið
utan hennar í 22 ár eða frá því de
Gaulle dró Frakka úr hinu sam-
eiginlega hermakki. „B höfuðs-
maður“ er ómyrkur í máli um
þessar hugmyndir sem annað.
Hafi einhverntxma verið rétt-
lætanlegt að hnýta þann hnút á ný
sé það þó gersamlega útí hött nú
um stundir.
„B höfuðsmaður" staðhæfir að
nýrri einangrunarstefnu vaxi
hægt og bítandi ásmegin í Banda-
ríkjunum og spyr: „Hve lengi
mun Nató endast lífið eftir að
forsendurnar sem ollu stofnun
þess eru á bak og burt?“
Tímabært væri orðið að benda
bandalagsríkjum Frakklands á að
stefnan sem Bandaríkjamenn
mótuðu Nató eftir fyrir 20 árum,
um stigmögnun átaka, væri
„hörmuleg skyssa" og glapræði
íýrir Evrópuríki að fallast á hana.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að Frakkar hafa á síðustu
misserum sóst eftir stóraukinni
hernaðarsamvinnu við Vestur-
Þjóðverja. Þeir eiga sínar eigin
langdrægu kjarnflaugar, bæði í
neðanjarðarbyrgjum og kafbát-
um. Ennfremur hafa þeir í fórum
sfnum slatta af vígvallar
kjarnvopnum, en það eru mjög
skammdræg kjarnskeyti og
kjarnbombur í fallstykki.
Hernaðarstefna Frakka er ekki
um „sveigjanleg viðbrögð" held-
ur segja þeir skýrt og skorinort að
langdrægum kjarnvopnum verði
dembt þegar í stað yfir fósturjörð
árásarseggja. Reuter/-ks.
Palestína
Tveir vegnir
Israelskir hermenn skutu tvo
unga Palestínumenn til bana og
særðu 26 í mjög hörðum átökum
víðsvegar í grennd við bæinn He-
bron á vesturbakka Jórdanár í
gær.Að minnsta kosti 80 voru
teknir höndum.
Hinir látnu hétu Walid al Fatt-
fah og Khalid al Maraqtan. Þeir
voru 18 og 20 ára gamlir og núm-
er 106 og 107 í röð palestínskra
fórnarlamba ísraelsmanna frá því
í desember leið.
Útvarp herstjórnarinnar
skýrði frá því að tveir fsraels-
menn hefðu verið teknir höndum
í gær fyrir ráðabrugg um eldf-
laugaárás á Palestínumenn.
Hvorugur þeirra telst til svon-
efndra „landnema" á herteknu
svæðunum, annar þeirra er bú-
settur í Tel Aviv en félagi hans í
Jórsölum, þannig að vart hafa
þeir „beinna hagsmuna“ að gæta.
Þeir eru hinsvegar dæmigerðir
fulltrúar hins nýja ísraelska
„þjóðaranda." Samkvæmt við-
horfskönnun sem í gær var gerð
heyrinkunn í „landinu helga“
vilja 72 af hundraði ísraelsmanna
sýna Palestínumönnum enn meiri
hörku eftirleiðis en hingaðtil!
Reuter/-ks.
VESTURBÆR
Vesturborg — Hagamel 55
Fóstra og aðstoðarmaður óskast.
Upplýsingar gejur forstöðumaður í
síma 22438.
MIÐBÆR
Laufásborg — Laufásvegi 53—55
Vantar sérmcnntaðan starfsmann í stuðn-
ing. Um fullt starf er að ræða.
Upplýsingar gefur Sigrún forstöðumaður
í síma 17219.
KLEPPSHOLT
Laugaborg v/Leirulæk
Eftirtalið starfsfólk vantar á dagheimiiið
Laugaborg:
Deildarfóstru á vöggustofu frá 1. maí.
Þroskaþjálfa í stuðning frá 1. maí.
Aðstoðarfólk og fólk í ræstingu frá 1. aprfl.
Uppiýsingar gefur forstöðumaður í
síma 31325.
Laugardagur 26. mars 1988 pjÓÐVILJINN - SÍÐA 17