Þjóðviljinn - 07.04.1988, Blaðsíða 3

Sjómannasambandið
Umboðin
streyma inn
Framkvœmdastjór-
inn: Sjómannafélögin
fela Sjómannasam-
bandinu umboð til
samningsuppsagnar
„Nú þegar höfum við fengið
staðfestar tilkynningar frá yfir 20
sjómannafélögum víðs vegar um
landið þar sem þau fela Sjó-
mannasambandinu umboð til að
segja upp gildandi kjarasamning-
um við útvegsmenn. Fimm félög
voru þegar með lausa samninga
af um 40 aðildarfélögum sam-
bandsins. Ég á von á því að afgan-
gurinn skili sér fljótlega og eftir
páska og þá mun ég skrifa for-
manni útvegsmanna og segja
samningunum upp með eins mán-
aðar fyrirvara“, sagði Hólmgeir
Jónsson, framkvæmdastjóri Sjó-
mannasambands Islands við
Þjóðviljann.
Þegar meirihlutinn í Verð-
lagsráði sjávarútvegsins ákvað
fyrir skömmu að fiskverð skyldi
verða óbreytt fram til loka maí-
mánaðar, þrátt fyrir nýlega geng-
isfellingu, samþykkti sambands-
stjórn Sjómannasambandsins að
fara þess á leit við aðildarfélög sín
að þau segðu upp gildandi kjara-
samningum samkvæmt lið 1.32 í
samningunum við útvegsmenn
um gengisskráningu.
Hólmgeir sagði að þessi tilmæli
sambandsstjórnarinnar til félag-
anna hefðu mælst mjög vel fyrir
meðal félagsmanna úti um allt
land. Það verður síðan verkefni
landsþings Sjómannasambands-
ins nk. haust að taka afstöðu til
þess hvort fulltrúi sjómanna eigi
að taka frekari þátt í störfum
Verðlagsráðsins. Hólmgeir sagði
að það væri ekkert launungarmál
að fjöldinn allur af sjómönnum
hefði þá skoðun í dag að réttast
væri að með öllu hætta þátttöku í
störfum Verðlagsráðs.
-grh
FRETTIR
Samband fiskvinnslustöðva
Klofningur yf irvofandi
Fiskvinnslan gegn útgerðinni. Jón Karlsson framkvœmdastjóri: Út-
gerðarmenn í meirihluta bœði ístjórn og varastjórn SFÍ. Hagsmunir
fiskvinnslunnar ná ekki fram að ganga
Jón Karlsson, framkvæmda-
stjóri Brynjólfs í Njarðvík,
heldur því fram í síðasta tölublaði
Fiskifrétta að aðilar flskvinnslun-
ar hafi komist að þeirri niður-
stöðu að þeir eigi ef til vill ekki
lengur samleið með sambandi
flskvinnslustöðvanna innan VSÍ.
Astæðuna segir hann vera þá að
útgerðarmenn séu í meirihluta
bæði í stjórn og varastjórn Sam-
bands fiskvinnslustöðvanna og að
þeir setji hagsmuni útgerðar ofar
hagsmunum flskvinnslunnar.
Að sögn Jóns Karlssonar hefur
þessi hugmynd að stofnun nýrra
samtaka fiskvinnslunnar verið að
malla síðan sl. haust. Haldnir
hafa verið fundir með forráða-
mönnum fiskvinnslufyrirtækja
bæði fyrir sunnan, vestan og
norðan um málið og hefur það
hlotið góðar undirtektir. Jón
sagði að ný samtök yrðu stofnuð;
það væri aðeins spurning um hve-
nær það yrði gert.
Jón sagði að á meðan vel rekin
fiskvinnslufyrirtæki væru rekin
með minnst 15% halla í dag stæði
útgerðin all þokkalega og vel
það. „í stjórn SFÍ er í dag aðeins
einn fiskverkandi, hinir eru allir
útgerðarmenn og eins og gefur að
skilja eru þeir fyrst og fremst með
hagsmuni útgerðarinnar í huga
en ekki fiskvinnslunnar og því
breytum við ekki nema með
stofnun nýrra samtaka sem hafa
hagsmuni fiskvinnslunnar að
leiðarljósi en ekki útgerðar,"
sagði Jón Karlsson framkvæmda-
stjóri.
Arnar Sigurmundsson, for-
maður Sambands fiskvinnslu-
stöðva sagði að samtökin hefðu
aldrei verið öflugri en í dag og
sagðist hann hvorki hafa heyrt né
séð að í bígerð væri stofnun nýrra
samtaka fiskvinnslustöðva vegna
þess að sjónarmið útgerðar-
manna væru ríkjandi í núverandi
samtökum fiskvinnslustöðva.
„Ég kem bara af fjöllum," sagði
Arnar Sigurmundsson.
-grh
Kennarar á ýmsum aldri brugðu á leik við upphaf fundar í gær. Niðurstaða var ekki fengin þegar blaðið fór
prentun.
Skreið
Kennarar
Stíf funda-
höld
Fundur fulltrúaráðs Kennara-
sambandsins stóð enn yfir þegar
blaðið fór í prentun í gærkveldi.
Voru þá taidar miklar líkur á því
að honum yrði fram haldið í dag.
Skiptar skoðanir eru um það
meðal kennara til hvaða aðgerða
skuli gripið nú eftir að félagsdóm-
ur kvað upp úr með það að verk-
fallsboðun þeirra bryti í bága við
lög. Þá komust samningaviðræð-
ur þeirra við hið opinbera í sjálf-
heldu og duttu sjálfkrafa út af
borði Guðlaugs Þorvaldssonar
ríkissáttasemj ara.
Það tekur kennara 10 daga hið
minnsta að skipuleggja atkvæða-
greiðslu og hrinda henni í fram-
kvæmd. Verði samþykkt að fara í
verkfall verða að líða 15 dagar
áður en það kemur til fram-
kvæmda. Það yrði í fyrsta lagi rétt
eftir næstu mánaðamót en þá er
almennri kennslu lokið.
Tapið nálgast tvo miljarða
yfir200 aðilar orðið fyrir búsifjum. Margvíslegfyrirgreiðsla stjórnvalda gegnum árin
Erfitt er að gera sér grein fyrir
heildartapinu sem orðið hefur
á skreiðarviðskiptum okkar við
Nígeríu á árunum 1981 til 1987,
enda er það ekki tekið saman í
nýútkominni skýrslu skreiðarn-
efndar um þessi viðskipti. Hins-
vegar kemur þar fram að er Jón
Sigurðsson, þáverandi forstjóri
Þjóðhagstofnunar var beðinn um
að gera úttekt á tapinu í desember
1986 komst hann að þeirri niður-
stöðu að gróflega áætlað næmi
tapið þá á milli 500-1000
milljónum króna og Einar B. Ing-
varsson, formaður skreiðar-
nefndar, segir að nú megi tvö-
falda þá tölu vegna vaxtataps,
rýrnunar, geymslukostnaðar og
fleiri útgjalda frá 1986.
Alls eru yfir 200 aðilar sem
bera þetta tap og hafa margir
þeirra orðið fyrir verulegum bú-
sifjum vegna þessara viðskipta.
Þeir hafa hinsvegar notið nokk-
urrar fyrirgreiðslu stjórnvalda
vegna viðskiptanna eins og greint
var frá í Þjóðviljanum í gær.
Beinir styrkir stjórnvalda til
handa skreiðarframleiðendum
námu á árunum 1984 til 1986
samtals 421 miljón króna ef upp-
hæðirnar eru framreiknaðar til
verðlags í dag miðað við láns-
kjaravísitölu. Ér hér um að ræða
eftirgjöf á gengismun 1984 og eft-
irgjöf á vöxtum á árunum 1985 og
1986.
Hvað varðar mútugreiðslur
þær sem getið er um í skýrslunni
segir Einar B. Ingvarsson að
nokkurs misskilnings gæti þegar
talað er um að afsláttur sem
veittur var við söluna á skreiðinni
og nam á bilinu 15-20% eigi að
telja mútur. Það sé rangt því þessi
afsláttur hafi verið samþykktur af
þeim sem veittu útflutnings-
leyfin, hinar eiginlegu mútur hafi
numið miklu lægri fjárhæðum. í
skýrslunni er greint frá skuldum
skreiðarframleiðenda í bankak-
erfinu og þar er einn liðurinn,
sem hljóðar upp á 44 miljónir,
sagður vera vegna skulda útflyt-
jenda vegna flutningsgjalda,
mútugreiðslna og fleira. Einar
segir að mútugreiðslurnar séu að-
eins óverulegur hluti af þessari
upphæð. -FRI
Skreiðlskuldabréf:
Svipar til nauðungarsamninga
Gervilausn á vanda skreiðarframleiðenda. Ekkert rætt í Seðlabankanum
Sú hugmynd skreiðarnefndar
að leysa megi hluta af vanda
skreiðarframleiðenda með því að
láta Seðlabankann kaupa
skuldabréf sem Nígeríustjórn hef-
ur gefið út og fást nú fyrir 20% af
nafnverði, hefur vakið furðu
þcirra sem þekkja til á alþjóð-
legum verðbréfamörkuðum.
Einn þeirra sagði í samtali við
Þjóðviljann að þessi bréf væru
mjög ótraustir pappírar sem
kæmi m.a. fram í því að á þeim
eru nú 80% afföll og að þau eru til
22ja ára með 5.2% vöxtum, sem
er um 2% undir lægstu milli-
bankavöxtum. Mætti segja að
þeim svipaði til nauðungarsamn-
inga þar sem lánardrottnar Níg-
eríu væru að reyna að fá eitthvað
upp í skuldir sínar.
Annar aðili sem Þjóðviljinn
ræddi við sagði að þessi lausn
væri alger gervilausn á vanda
skreiðarframleiðenda. Þótt bók-
færa mætti bréfin á þann hátt sem
lagt er til í skýrslu skreiðarnefn-
dar á pappírnum væri í raun ekk-
ert verðmæti fólgið í þessum
bréfum og miðað við stjórn-
málaástand í Nígeríu nokkuð
undir hælinn lagt hvort fengist
borgað af þessum bréfum.
Einar B. Ingvarsson, formaður
skreiðarnefndar, segir að þessi
skuldabréfakaup séu ekki eina
hugmyndin sem til sé á lausn
vandans en nefndinni hafi fundist
skylt að leggja fram hugmynd að
lausn vandans og hefði þessi hug-
mynd þann kost að ekki væri far-
ið í vasa skattborgaranna.
Bankaráð Seðlabankans fjall-
aði um þetta mál á fundi í gær og
lýsti sig alfarið á móti þessari hug-
mynd og lýsti raunar furðu sinn á
henni þar sem bankanum er ó-
heimilt samkvæmt lögum að
stunda verðbréfaviðskipti af
þessu tagi.
-FRI
VR
Verkfall í
stórmörkuðum
Trúnaðarmannaráð Verslun-
armannafélags Reykjavíkur sam-
þykkti í gær að boða til verkfalls í
stórmörkuðum og matvöruversl-
unum á félagssvæði sínu á
fimmtudaginn kemur, 14. aprfl,
hafi samningar ekki tekist fyrir
þann tíma.
Fundur samninganefnda VR
og kaupmanna hófst kl. 14 í gær-
dag í húsakynnum ríkissáttasemj-
ara. Honum lauk um kl. 21.00 í
gærkveldi.
Breska þingið
ísland í hem-
aðarþjálfun
í fyrirspurnatíma í breska þing-
inu nýlega var varnarmálaráð-
herrann Ian Stewart spurður að
því hvaða lönd nytu nú aðstoðar
eða ráðgjafar við þjálfun her-
manna. I svari ráðherrans var
nafn íslands auk tæplega níutíu
annarra landa. Skýringin á þessu
er sennilega sú að námskeiðum
þeim sem lögreglumenn og
starfsmenn Landhelgisgæslunnar
héðan sækja og fjalla um hvernig
gera beri sprengjur óvirkar er
stjórnað af breskum her-
mönnum.
-FRI
Nrí
Fimmtudagur 7. april 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3