Þjóðviljinn - 08.04.1988, Blaðsíða 7

HEIMURINN
Afganistanmálið
Lausn í sjónmáli?
Hvort er verið að semja um lyktir borgarastyrjaldarinnar
ellegar heimkvaðningu sovéskra hermanna?
Allir diplómatar og sérfræð-
ingar sem um Afganistanmálið
véla eru á einu máli um að helstu
hindrunum fyrir samkomulagi
hafi verið rutt úr vegi. Nú þurfi
aðeins að leysa ýms smámál áður
en einingarpappír valdsherranna
í Kabú) og Islamabad verður
undirritaður í Genf.
Leiðtogar Sovétríkjanna, Af-
ganistan og Pakistan kváðust allir
vera mjög bjartsýnir á að samn-
ingsgerð lyki brátt og að
heimkvaðning 115 þúsund sov-
éskra hermanna frá Afganistan
gæti hafist.
Aðstoðarutanríkisráðherra
Sovétríkjanna, Júlí Vorontsov,
kom til Genfar í gær og telja
heimildamenn Reuters þar í borg
fullvíst að Afganistanmálið verði
efst á baugi í viðræðum þeirra Di-
egos Cordovezar, sáttasemjara
Sameinuðu þjóðanna.
Valdsmennirnir Mikhael Gor-
batsjov og Najibullah sögðust
báðir barmafullir vona og
bjartsýni þegar þeir slitu óvænt-
Briissel
Sameinaðir
stöndum vér
En sundraðir föllum vér.
Kenneth Kaunda krefst
þess að allar þjóðir legg-
ist á eitt við lausn hungur-
vandans
um fundi sínum í gær. Öllum á
óvörum höfðu þeir mælt sér mót í
Tashkent, höfuðbóli Uzbeka, í
fyrradag. Þeir sögðu að ef allt
færi að óskum væri ekkert því til
fyrirstöðu að brottflutningur
gerskra dáta frá afgönsku landi
hæfist þann 15da maí.
Gorbatsjov mælti: „Það má ör-
uggt teljast að samningar um pól-
itíska lausn verða undirritaðir.
Ég hygg að Pakistanir og Afganir
nái samkomulagi og að við, So-
vétmenn og Bandaríkjamenn,
munum gæta þess að heit verði
haldin.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að viðræðurnar í Genf voru
nánast farnar út um þúfur. Ors-
ökin var ágreiningur aðila um
það hvort bandarískum og so-
véskum valdhöfum ætti að vera
heimilt að senda skjólstæðingum
sínum, stjórnvöldum og upp-
reisnarmönnum í Afganistan,
hergögn eftir að Rauði herinn
væri á brott úr landinu.
Að sögn þeirra sem gerst
þekkja til munu Kremlverjar og
húsbændur í Hvíta húsinu hafa
náð bráðabirgðasamkomulagi
um að halda áfram vopnasend-
ingum til landsins eftir að sovésk-
ar hersveitir eru komnar heim.
Því hljóta að vakna spurningar
um það hvort verið sé að gera
friðarsáttmála í Genf eða semja
um nýtt borgarastríð, án þátttöku
Rauða hersins í orrustum og
hryðjuverkum.
Reuter/-ks.
Fýldir sovétdátar
flatmaga uppá
skriðdrekanum
sínum í Kabúl.
Heimþráin skín
úr svip þeirra.
Palestína
Hrópað á hefnd
s
Israelskir hermenn drápu ungan Palestínumann við Beíta. Hann var
„skotinn á flótta“
Gráir fyrir járnum hlýddu ísra-
elskir landræningjar á leið-
toga sinn, Yitzhak Shamir forsæt-
isráðherra, fiytja ræðu við útför
15 ára gamallar stúlku sem pal-
estínsk ungmcnni myrtu í gær.
Mál hans var öðru hvoru rofið af
upphrópunum lýðsins: „Hcfnd,
hefnd...“
Meðan þessu fór fram leituðu
ísraelskir hermenn dyrum og
dyngjum að morðingjum stúlk-
unnar í Beítabæ. Ekki ieið á
löngu uns þeir höfðu skotið
byssukúlu í gegnum höfuðið á
ungum Palestínumanni. Hann
var vitaskuld „skotinn á flótta."
„Guð mun hefna fyrir blóð
vort,“ kvað Shamir hafa þrumað
yfir þúsundum syrgjenda í Karnei
Shomron kirkjugarðinum. Og
enn hækkaði hann róminn:
„Blóðið sýður í æðum gervallrar
þjóðarinnar. Sérhvert morð
þjappar ísraelsþjóð saman,
styrkir oss og eflir einingu vora og
landsins." Tvíræð þula atarna!
í gær handtóku ísraelskir her-
menn að minnsta kosti 15 manns í
Beíta sem liggur steinsnar frá
Nablus á vesturbakka Jórdanár.
Ennfremur lögðu þeir heimili
fjögurra fjölskyldna í rúst.
Talsmaður hersins kvað dáta
hafa fínkembt hóla og hæðir um-
hverfis bæinn í leit að hugsan-
legum sökudólgum. Einhvers-
staðar á leið þeirra hafi ungur
Palestínumaður orðið, grunsam-
legur mjög, sem „skotinn var á
flótta.“ Með dátunum í eftir-
leitinni var annar tveggja byssu-
mannanna sem voru í slagtogi
með gyðingunum ungu sem ráð-
ist var á í fyrradag. Tvímenning-
arnir vopnuðu drápu tvo unga
Palestínumenn í átökunum en
það telst, einsog alkunnugt er,
ekki saknæmur verknaður á her-
teknu svæðunum.
Reuter/-ks.
Kína
Kenneth Kaunda, forseti
Zambíu, krafðist þess í ræðu í
gær að ríki heims tækju höndum
saman til að kveða niður hungur-
vofuna í Þriðja heiminum.
Einsog fram kom í frétt í gær er
Kaunda staddur á ráðstefnu Evr-
ópuþingsins um matvælaskort og
matvælaofgnótt í heiminum.
Meira en 250 fulltrúar frá 60 ríkj-
um hyggjast leita lausnar á þess-
ari ömurlegu mótsögn.
Kaunda kvað þróunarríkjum
bera skylda til að hafa forystu um
umbætur í heimsverslun og
mótun heildarstefnu sem væri
jafnt í þágu stöndugra sem fá-
tækra ríkja heims.
„Við erum ekki enn farnir að
hugsa einsog alþjóðasinnar. Sú
stund er runnin upp að Evrópu-
ríki sem og önnur iðnvædd ríki
verða að taka af skarið."
En Kaunda galt varhuga við
yfirborðsmennsku og sagði það
engan vanda leysa að flytja um-
frambirgðir búvara frá þróunar-
löndum til hungursvæða. Fá-
tækar þjóðir yrðu að fá leiðsögn
og aðstoð til þess að geta
brauðfætt sig sjálfar í framtíð-
inni. „Við verðum að ná jafnvægi
á milli matarhjálpar og þróunar-
leiðsagnar.“
Reuter/-ks.
Bandaríkin
Simon hætlur
Paul Simon, öldungadeildar-
þingmaður Illinoisfylkis, lýsti því
yfir á fundi með fréttamönnum í
gær að hann hygðist hætta kosn-
ingaflandri milli fylkja.
Hinsvegar myndi hann ekki
draga framboð sitt til baka í próf-
kjöri Demókrataflokksins vegna
forsetakosninga því hann vildi
hafa hönd í bagga með hegðan
fulltrúa sinna á kjörmannafund-
inum í sumar.
Reuter/-ks.
Alþýðuherinn fjársveltur
Sú er að minnsta kosti kenning kínverskra hershöfðingja sem bera sig
illa um þessar mundir
Allskyns spekúlantar og „sér-
fræðingar“ að vestan stað-
hæfa að vaxandi spennu gæti í
skiptum kínverskra valdhafa og
yfirmanna hersins. Þetta hafi
glögglega komið í ljós á fundi lög-
gjafarsamkundunnar fyrir
skemmstu. Einn þeirra, það er að
segja spekúlantanna að vestan,
segir fulltrúa hersins lítt hafa um
annað rætt á fundi Þjóðþingsins
en dvínandi áhuga fyrirmanna
flokks og ríkis á vígbúnaði, varn-
armálin séu að verða alger
hornreka í ríkisbúskapnum.
Yfirmaður nokkur í aðalstöðv-
um Alþýðuhersins í Peking er
öldungis ósáttur við þróun mála
og segir þeim að fara norður og
niður sem ekki sjái nauðsyn þess
að setja skynsamleg lög um her-
útboð á friðartímum. „Ef þetta er
viðhorf æðstu manna, þá er það
hreint og beint skelfilegt," sagði
hann og óskaði nafnleyndar.
Heimildamenn Reuters full-
yrða að ágreiningur stjórnmála-
foringja og herforingja muni
aukast á næstu árum því kröfur
alþýðu manna um úrval neyslu-
varnings verði ekki sniðgengnar
öllu lengur. Af því leiði að sífellt
minna ríkisfé verði aflögu til
hergagnaframleiðslu.
„Á umliðnum árum hafa ráða-
menn hamrað á því að blómlegur
landbúnaður sé forsenda stöðug-
leika í samfélaginu, viðskipti efli
táp og fjör og að öflugur iðnaður
geti af sér velfarnað," segir Tsjí
Haotian, formaður herráðsins
kínverska. „En sá er hængur á að
margt fólk áttar sig ekki á því að
án öflugs Alþýðuhers erum við
öryggislaus."
Tsjí hershöfðingi hefur sofinn
og vakinn brýnt fyrir leiðtogum
ríkis og flokks nauðsyn endurnýj-
unar hergagna og annars útbún-
aðar dáta sinna. Vígbúnaðar-
tækni fleygi fram í heiminum á
sama tíma og kínversk vopn úr-
eldist.
En hvað sem tautar og raular
virðast stjórnmálaforingjar ætla
að láta önnur og brýnni mál hafa
forgang. Enda hafa kínverskir
hernaðarsinnar trauðla ástæðu til
þess að vera með barlóm. 8,2 af
hundraði þjóðartekna fara til
varnarmála, þrjár miljónir
manna gegna að staðaldri her-
þjónustu og að auki má geta þess
að Kína er númer fimm í röð sölu-
drýgstu vopnamangara.
Reuter/-ks.
„Os þær munu smíða plógjárn úr
sverðum sínum og sniðla úr
spjótum sínum.“ Það er af sem
áður var er
kínverskir soldátar lögöu
stund á akuryrkju og skurðgröft.
Föstudagur 8. apríl 1988 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7