Þjóðviljinn - 08.04.1988, Blaðsíða 10
Banvæn
samkeppni
Núna um páskana hitti ég kart-
öflubónda austan úrsveitum.
Hann hóf strax aö tala um mál-
efni kartöfluframleiðenda og var
ekki hægt að segja að í honum
væri neitt ánægjuhljóð.
- Þessiundirboðogskipu-
lagsleysi eru að koma okkur á
kaldan klaka, sagði hann. Hver
býður niður fyrir öðrum og nú er
svo komið, að við fáum í rauninni
ekkertfyrirframleiðsluna. Þaðer
eins og sumir hugsi um það eitt
að losa sig við framleiðsluna
bara með einhverjum ráðum þótt
þeir höggvi á eigin fingur um leið.
Þaðframleiðirenginn kartöflurtil
lengdar, fremur en annað, langt
undir kostnaðarverði, en þannig
erkomiðnú. Hver hagnast svo á
þessu? Neytendur, kunna Jónas
Bjarnason og hans nótar að
segja. Hvílíkuraulaháttur, ég leyfi
mér nú bara að segja það. Það
græðir enginn á því þegar til
lengdar lætur að heil atvinnu-
grein í landinu hrynji í rúst.
- En er þetta ekki framleiðend-
um sjálfum að kenna? spurði ég.
Erekkin þetta ástand óhjá-
kvæmileg afleiðing af þeirra eigin
samstöðuleysi?
- Jú, auðvitað er það rétt. Það
gegnir nákvæmlega sama með
okkur og aðrar stéttir í þessu
þjóðfélagi. Þeir, sem ekki standa
saman, eru troðnir undir. Hvað
mundi gerast hjá verkafólki,
launamönnum, án samtaka og
samstarfs og hver færi að bjóða
sína vinnu án tillits til hagsmuna
heildarinnar? Ef hagsmuna-
samtök bænda eru einokunar-
samtök þá eru hagsmunasamtök
annarra stétta það einnig.
, - Jú, þú spyrö hvað sé til ráða?
Út úr þessu öngþveiti er aðeins til
ein leið. Hún er sú, að f ram-
leiðendur komi sér saman um eitt
öflugt sölu- og dreifingarkerfi. Að
því þyrftu að standa sem allra
flestir og helst allir kartöflufram-
leiðendur. Bæði Ágæti og
Þykkvabæjarkartöflur eru í eigu
bænda. Hagsmunirfyrirtækj-
anna eru sameiginlegir og því
ekki að velja þá leiðina, sem
öllum gegnir best? Ég veit ekki
betur en athuganir hafi sýnt, - og
ekki verið vefengdar - að ef
magnið hjá einu fyrirtæki yxi t.d.
úr 80 tonnum í 240 tonn þá spör-
uðust 10 kr. í pökkun og aðrar 10
kr. í dreifingu á hvert kg. Þetta
þýddi ódýrari vöru til neytenda-
hærra verð til framleiðenda. Á því
ástandi, sem nú ríkir, tapa bæði
bændurog neytendur.
- mhg
í dag er
8. apríl, föstudagur í 24. viku vetr-
ar, 18. dagur Einmánaðar. Sólin
kemur upp í Reykjavík kl. 6.20 en
sólseturerkl. 20.41.
Þjóðviljinn
fyrir 50 árum:
Samkomulag á Siglufirði milli
atvinnurekenda og verkamanna-
félagsins Þróttar. En ríkisverk-
smiðjustjórnin vill ekki semja enn
- ætlar að æsa til ófriðar?
Franski Kommúnistaflokkurinn
heldurkröfugöngu um allt landið.
Flokkurinn krefst þess að
spánska lýðveldinu verði hjálpað
og stefnu Alþýðufylkingarinnar
verði beturframfylgt en hingaðtil.
- Samningar um kaup og kjör
kyndara og háseta voru undirrit-
aðir í fyrrinótt. - Fulltrúar kom-
múnista í bæjarstjórn krefjast at-
vinnuaukningar. - Menningar-
og hvíldargarðurinn „Maxim
Gorki" í Moskvu. - Heilindi Al-
þýðublaðsgarpanna í atvinnu-
leysismálum. Alþýðublaðið hefur
neitað að birta greinar frá at-
vinnuleysisnefnd Dagsbrúnar.
-mhg
UM ÚTVARP & SJÓNVARP f
Laxness og aust-
firskar afrekskonur
Útvarp, Rás 1, kl. 20.30
Miklum breytingum hefur dag-
skrá Útvarpsins tekið síðan ég fór
að fylgjast með henni. Þó er það
tvennt sem staðið hefur af sér alla
storma: Dagurinn og vegurinn og
Kvöldvakan. Báðir þessir þættir
hafa alla tíð notið ákaflega mik-
illa vinsælda og er svo enn. Að
þessu sinni er fyrri hluti kvöld-
vökunnar helgaður Halldóri Lax-
ness. Fyrst er það þáttur íslensku-
nema við Háskóla íslands. Verð-
ur þar fjallað um skrif Halldórs
um menningarmál á þriðja árat-
ugnum. Umsjón hefur María Vil-
hjálmsdóttir en lesari meðhenni
er Pétur Már Ólafsson. - Þá syng-
ur Sigríður Ella Magnúsdóttir lög
við ljóð Laxness en Jórunn Viðar
leikur á píanó. - Síðan koma svo
sagnir sem Arndís Þorvaldsdóttir
hefur tekið saman um „afrek-
skonur og hversdagshetjur“.
Koma þar að þessu sinni við sögu
tvær austfirskar konur, þær ísfold
sterka og Svarta Björg. Verður
gaman að kynnast þeim. Lesari
er Sigurður Ó. Éálsson. - Loks
syngur Elísabet Erlingsdóttir lög
eftir þá Sigvalda Kaldalóns og
Árna Björnsson. Guðrún Krist-
insdóttir leikur undir á píanó. -
Kynnir er Helga Þ. Stephensen.
- mhg
Halldór Laxness
Finnst
sá týndi?
Sjónvarp kl. 22.35
í kvöld er á dagskrá Sjónvarps-
ins bresk sakamálamynd þar sem
þau Sophia Loren og James Co-
burn fara með aðalhlutverkin.
Efnafræðingur nokkur er myrtur
á rannsóknastofu sinni. Líkleg
ástæða er talin sú, að hann hafi
uppgötvað svik í lyfjafram-
leiðslu. Eiginkona efnafræði-
ngsins, (Sophia Loren), hefur leit
að morðingjanum og nýtur til
þess fulltingis manns frá CIA,
(James Coburn). Taka þau
skötuhjuin það til bragðs að
skipuleggja glæp. ef það mætti
auðvelda þeim að finna morð-
ingjann og liggur leiðin m.a. til
Karabiska hafsins.
- mhg
Schubertog Verdi
Útvarp, Rás 1, kl. 17.03
Ég hef greinilega orðið þess
var að þáttur Útvarpsins, Tónlist
á síðdegi, er mjög vinsæll. Helst
er fundið að tímasetningunni. Á
svona tónlist viljum við geta
hlustað í ró og næði, segja menn.
Og það er naumast hægt fyrr en
komið er heim úr vinnunni. Og
þá er kl. oft orðin sex og meira til.
Hér er hinsvegar sjálfsagt ekki
gott við gerðar. Dagskráin er
ásett frá morgni til kvölds, allar
breytingar erfiðar og a.m.k. um-
deilanlegar. Það er nefnilega
nokkuð til í því, að „enginn gerir
svo öllum líki og ekki guð í himn-
aríki“.
í þættinum í dag fáum við þá í
heimsókn Sch.ubert og Verdi.
Flutt verða þrjú verk: a) Þættir úr
„Meyjaskemmunni" eftir Franz
Schubert. Erika Köth, Rudolf
Schock, Erich Kunz o.fl. syngja
með kór og hljómsveit. Frank
Fox stjórnar. - b) Sumar og
haust, balletttónlist úr „I vespri
Siciliani“ eftir Giuseppe Verdi.
Óperuhljómsveitin í Monte
Carlo leikur, Antal Dorati
stjórnar. - c) Mars og balletttón-
list úr óperunni „Aidu“ eftir Ver-
di. Nýja Fílharoníusveitin í
Lundúnum leikur, Riccardo
Muti stjórnar.
-mhg
Giuseppe Verdi
Franz Schubert
GARPURINN
KALLI OG KOBBI
FOLDA
Ætli guð hafi einkaleyfi á þessari
kúlulaaa kómediu?
10 SfÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 8. apríl 1988