Þjóðviljinn - 16.04.1988, Blaðsíða 8

í kjallara Norræna hússins
stendur nú yfir sýning Bjargar
Þorsteinsdóttur á málverkum,
pastelmyndum og teikning-
um, að mestum hluta unnum
síðastliðið ár. Þettaertólfta
einkasýning Bjargar, en hún
hefur unnið jöf num höndum
við grafík og málverk í rúm tut-
tuguár.
Björg, er eitthvert ákveðið tema
ráðandi á þessari sýningu?
- Það er kannski erfitt fyrir
mig að segja það, því að hluti sýn-
ingarinnar liggur hjá áhorfandan-
um, því sem hann sér og upplifir
við að virða myndirnar fyrir sér.
Minn hluti er vinnan, sviti, tár og
gleði, en svo kemur áhorfandinn
og bætir sínu sjónarmiði við mál-
verkið, og sér kannski eitthvað
allt annað en það sem ég var að
hugsa þegar ég málaði það.
- Sjálfri fannst mér vera í þeim
landslag, áhrif frá himni og hafi,
til dæmis í litlu olíukrítarmynd-
unum, en þær vann ég í fyrravor
við sjóinn í S-Frakklandi. Eins
finnst mér koma fram veður í
þeim myndum, áhrif frá Mis-
tralnum, þessum kröftuga vindi
sem oft er á þessum slóðum
dögum saman. Samt var ég ekki
að hugsa um að láta þetta koma
fram í myndunum þegar ég gerði
þær, heldur finnst mér þetta
eftirá. Núna þegar ég sit og virði
þær fyrir mér.
Vinnurðu út frá skissum eða
einhverri ákveðinni fyrirmynd?
- Það er allur gangur á því, ég
hef haft þessar olíukrítarmyndir
svolítið til hliðsjónar við stóru
verkin, en oft ræðst ég bara á
strigann og mála. En ef ég vinn út
frá skissum fjarlægist ég þær oft-
ast mjög fljótt, myndin tekur
völdin, og ég er þarna bara eins
og hver annar verkamaður og
uppfylli kröfur hennar.
- Stundum mistekst þetta, og
það koma tímabil þar sem mér
finnst ekkert ganga upp og ég
verð að fleygja málverkunum því
þau eru orðin of þreytt til að hægt
sé að laga þau. En annars er ég á
því að maður geri ekki nógu
mikið af því að fleygja.
Vinnurðu út frá einhverri
ákveðinni hugmynd í upphafi?
- Ég held bara ekki. Það sem
mér finnst mest um vert er að
vera viðstödd, vinnan veldur eins
konar flæði og myndin kemur til
mín. En það er auðvitað ekki
hægt að halda endalaust áfram
við það að mála, enginn getur
ausið úr sér endalaust. Maður
verður að hafa vit á að fá sér hvíld
og taka inn ný áhrif.
Hvað með nöfnin á málverkun-
um? Eru bau til komin vegna hug-
Björg Þorsteinsdóttir: Mér finnst myndirnar mínar frekar vera Ijóð en
saga. Mynd - E.ÓI.
myndar sem þú fœrð þegar þú
vinnur þau, eða koma þau eftirá?
- Þau koma eftirá. Hugmynd-
in er eiginlega sú sama og í
„Landslag yrði lítils virði, ef það
héti ekki neitt“. Mér finnst
myndirnar mínar frekar vera ljóð
en saga, og nafngiftin er eiginlega
kafli út af fyrir sig. Eitthvað sem
tilheyrir ekki því að mála heldur
annarri tegund listar sem tengist
texta. Það er skáldskapur útaf
fyrir sig, og ég hef mjög góðan
aðstoðarmann við nafngiftirnar,
en það er vinkona mín Þuríður
Guðmundsdóttirskáld. Stundum
koma ýmsir aðrir við sögu, en
annars finn ég flest nöfnin sjálf.
En enginn skyldi taka nöfnin of
alvarlega. Mín vegna má áhorf-
andinn gefa myndinni það nafn
MENNING
Strengjasveit Tónlistarskólans
Margir tónlistarunnendur
finna Tjækovskí allt til foráttu.
Þeir segja að hannsé eins og
taugaveikluð og sefasjúk kelling,
væmin, ofsafenginn og smekk-
laus. Og ekkert góður músíkant.
Þeir sem þykjast bestir með sig
nefna t.d. píanókonsertinn fræga
í b-moll upp á það hve slappur
hann sé. Þessi konsert er samt
ágæt tónlist. Þá eiga sinfóníur
Tsjækovskí að vera voða vondar.
En þær eru allar góðar nema
kannski sú fjórða sem er fremur
óinnblásinn. En alla listamenn
ber að meta eftir bestu verkum
sínum. Líka Tjækovski. Sinfóní-
urnar og píanókonsertinn eru
ekki með bestu verkum hans.
Tjækovski fyrirlítarar ættu að
hlustaá óperur hans og sönglög.
Þá myndi sljákka í þeim. Og þeir
gætu bætt við tríóinu magnaða í
a-moll, strengjasextegginum dýr-
lega sem heitir Minningar frá
Flórens og hinni yndislegu
strengjaserenöðu í C-dúr. Það
verk hefur til að bera ala kosti
Tjækovskis. Dásamlegar laglínur
SIGURÐUR ÞÓR
GUÐJÓNSSON
sem taka hlustandann fanginn,
ágæt formbygging, rytmyskur
drifkraftur, angurvær
stemmning, viðkvæmni og þung-
lyndi sem aldrei verður uppgerð.
Yfir öllu er svo einhver lífsorka
og sterkur persónuleiki. Já og
ekki má gleyma þessari í hálsívil-
iseruðu tilfinningu, ekta aristókr-
atísku upplifun og skynjun á
heiminum. Þetta ágæta tónverk
lék Strengjasveit Tónlistarskól-
ans á tónleikum í Bústaðakirkju á
sunnudaginn. Stjórnandi var
Mark Reedman. Hann hefur
áður unnið ágætt starf á þessum
vettvangi. Strengjasveitin hefur
ekki sérlega mikinn tón, en lék
þessa tónlist af innileika og á-
huga. Glæsileiki stílsins var kann-
ski ekki samanboðin kóngi eða
keisara en fjörið bætti það upp.
Strengjasveitin lék einnig
kvartett nr. 8 eftir Sjostakovits í
útsetningu eftir Rudolf Barshai
sem stjórnar Kammersveit Mos-
kvuborgar. Þetta er göfugt
meistaraverk um harm og hörm-
ungar okkar aldar. Fáir ef nokkr-
ir tónlistarmenn hafa hofrt fram-
an í veruleikann af jafn miklu
hugrekki og hreinskilni og þessi
Rússi, sem líka var snillingur í
listrænum vinnubrögðum.
Strengj akvartettar hans skipa
sæti með kvartettum Beethovens
og Bartok. Strengjasveit Tónlist-
arskólans lék þessa átakanlegu
músík ótrúlega vel. Alvaran og
einbeitnin skein út úr hverju and-
liti. Mikið öfundaði ég þetta unga
fólk að geta spilað tónlist meista-
ranna eins og ekkert sé. Ég get
varla hugsað mér meiri sælu í
þessu lífi (reyndar ekki heldur í
öðru lífi). Iðka músík sem geymir
fegurstu hugsanir og bestu til-
finningar mannkynsins á hverri
öld. Það er nú eitthvað annað en
versti aumingjadómur hverrar
kynslóðar samandregin í storm-
skerjum hvers tíma. Þetta voru
yndislega fallegir tónar. En því
miður voru áheyrendur sárafáir.
Sirurður Þór Guðjónsson
sem honum finnst passa, eða sem
honum líkar betur við.
Er eitthvað sem hefur meiri
áhrif á þig en annað þegar þú
málar? Eitthvað í umhverfinu til
dcemis?
- Umhverfi og birta hafa mjög
mikil áhrif á mig. Ef umhverfið er
nýtt fyrir mér hefur það sterkust
áhrif. í sumri og birtu er svo meiri
léttleiki yfir myndunum en er í
þeim sem ég mála í skammdeg-
inu. Til að mynda eru Flaugarn-
ar, þessar svarthvítu myndir sem
ég geri með krít og koli, dæmi-
gerðar skammdegismyndir. En
dagsbirtan er geysilega mikilvæg,
þó ég láti mig hafa það að mála
við rafmagnsljós, því ég get ekki
málað dag og nótt á sumrin og
lagst svo í dvala yfir vetrartí-
mann.
Hefur það að þú skulir hafa
unnið jöfnum höndum við grafík
og málverk skipt máli fyrir þróun
þína sem myndlistarmanns?
- Ég veit bara það að málverk-
ið hefur haft áhrif á grafíkina og
grafíkin á málverkið. Ef ég hefði
ekki málað hefði grafíkin orðið
öðruvísi og öfugt, þessar tvær
greinar gefa hvor annarri ein-
hvern tón sem annars væri ekki til
staðar.
Hvernig er að fá allt í einu við-
brögð fólks við því sem þú hefur
lagt alla orku í að vinna undan-
farna mánuði?
- Sýningarhliðin er hluti af
starfinu. Þegar ég hef verið ein
með myndunum í langan tíma og
hleypt fáum inn í vinnustofuna,
skiptir mig miklu máli að fá við-
brögð fólks við því sem ég hef
verið að gera. Þá er gott að finna
jákvæða strauma, þó það þýði
ekki að þá setjist ég niður í ein-
hverri ánægju og finnist allt vera
fullkomið. Ég er stöðugt að reyna
að gera betur, - þetta er og verð-
ur eilíf leit.
Sýning Bjargar er í sýningar-
sölunum í kjallara Norræna húss-
ins og stendur til 24. apríl.
LG
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN